Rozdział I
Dziedzictwo kulturowe przesłanką rozwoju turystyki w regionie
Radek Ciecholewski, za nim Irek i część zespołu teatralnego „Kuźnia Bracka”. - foto LJZ
1. Definicja dziedzictwa kulturowego Dziedzictwo kulturowe to nic innego jak dziedziczenie kultury, złożonej całości, która obejmuje wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, prawo, techniki wytwarzania i używania narzędzi, a także sposób porozumiewania się. Idąc dalej, E. Puchnarewicz [2011, s.7] podkreśla, że dziedzictwo kulturowe ma wyraz społeczny. Wymienione wyżej elementy są bowiem wytworem życia społecznego grup ludzkich na różnym poziomie ich organizacji. Pamięć o dziedzictwie kulturowym kształtuje tożsamość narodową, jak również wzmacnia tożsamość indywidualną, właśnie dlatego tak istotne jest przybliżanie i przedstawianie dziedzictwa kulturowego. Bez znajomości przeszłości – kulturowych korzeni – trudno budować społeczną przyszłość [Wyleżałek 2011, s.13]. Dziedzictwo kulturowe to przestrzeń miejska jak i wiejska, obiekty archeologiczne, zabytki architektury i budownictwa, dzieła sztuki w swoim środowisku naturalnym, w muzeum, źródła rękopiśmienne, dawne książki. Najczęściej dziedzictwo kulturowe utożsamiamy z architekturą i sztuką, jednak trzeba pamiętać, że składają się na nie wszystkie formy działalności ludzkiej w środowisku fizycznym. Dziedzictwo kulturowe to także ludzie z ich podziałami etnicznymi, wyznaniowymi, to struktury społeczne, lokalna tradycja – często ustna. Są to źródła informacji o życiu człowieka oraz historycznym rozwoju jego umiejętności artystycznych i technicznych [Jędrysiak 2008, s.25-26]. Dziedzictwo kulturowe może być bardzo różnie pojmowane i przedstawiane. Można je rozumieć jako wszechstronny obraz wielorakiego procesu dziejowego. Obejmuje ono wówczas dzieje polityczne i społeczno-gospodarcze, dzieje filozofii, nauki i techniki, dzieje wychowania i oświaty, dzieje literatury, sztuki, muzyki, dzieje religii i kościołów, dzieje obyczajów, zwyczajów i życia codziennego. Można rozumieć dziedzictwo kulturowe jako prostą opowieść o powszechnym Dziedzictwo kulturowe Kociewia a turystyka
9