EEN AKKERBOUWBEDRIJF MET UITGEBREIDE PUBLIEKSFUNCTIE
Stad en Stadsboerderij
een symbiose
Natuurboerderij en woonerf Vliervelden
Tom Saat en Tineke van den Berg startten hun bedrijf vijfentwintig jaar geleden vanuit het niets. Ze stopten er hun dromen, idealen en toewijding in. Daar is iets heel moois uit ontstaan. De Stadsboerderij in Almere floreert. Boeren midden in de samenleving.
graan van de boerderij verwerkt. Of Ad en Bernard, die de werkplaats inrichtten waar om en nabij acht jongeren werken aan het onderhoud van de machines of zich bezighouden met houtbewerking.”
TEKST GEERTJE SCHLAMAN | FOTO’S DE STADSBOERDERIJ
De 200 hectare akkerbouwland kent een extensieve vruchtwisseling, dit met het oog op het verbeteren van de bodem vruchtbaarheid, vertelt Tom. “En op die manier telen we kwaliteitsproducten. Sommige biologische boeren halen de vlinderbloemigen uit hun vruchtwis seling, maar ik vind dat kortetermijn denken. Van de 40 ton uien komt die 10 ton extra opbrengst bij ons door de voorgaande gras-klaverteelt.” De Stads boerderij is gespecialiseerd in teelten voor de babyvoeding, waarvoor zeer strenge kwaliteitseisen gelden. “Om aan de ni traateisen voor babyvoeding te voldoen moet de stikstofaanvoer onder de 100 kg N/ha liggen. Om toch aan je opbrengst te komen, heb je vlinderbloemigen en pot stalmest nodig. De koeien hebben we in de eerste plaats voor de mest en dan pas voor het vlees.” Bij de bouw van de stal is er meteen een leslokaal aan vast gebouwd. Daarbij is rekening gehouden met de vele bezoekers, zo is de voergang extra breed. Heel praktisch, want veel bezoekers dren telen na de boodschappen even langs de koeien, legt Tom uit. “Zo beleven burgers iets van echte landbouw, want dat is wat we hier doen.”
O
p zaterdagmorgen heerst flinke drukte op het erf van De Stadsboer derij in Almere. De Boerenmarkt blijkt zo populair dat sommige kramen num mertjes laten trekken. Ook boerin Tineke van den Berg, mede-initiatiefnemer van de markt, is aanwezig. Ze staat achter een kraam met rundvlees van eigen runderen. Het voorhuis van de boerderij dient als boerderijcafé waar marktbezoekers even kunnen bijkomen. In de boerderijkeuken en ontvangstruimten zijn makers van lokaal voedsel enthousiast aan de slag, zoals de ambachtslieden van Almeerse Weelde. Het dak van de boerderij ligt vol zonnepanelen. En een warmtepomp die gebruik maakt van koude-warmte-opslag in de grond regelt de temperatuur. De nieuwste aanwinst op het bedrijf is een waterstoftrekker. ”Dit is een lang gekoes terde wens”, zegt Tom Saat. “Als Shell het niet doet, doen we het gewoon zelf.” Hun akkerbouwbedrijf met zoogkoeien hebben Tineke en Tom vanaf de grond af opgebouwd. “We komen beiden niet van een boerderij, maar zijn gewoon op zoek gegaan naar een plek om zelf een bedrijf
14
te beginnen. Wij konden hier gronden pachten van de gemeenten en in ruil daarvoor werken we met een publieks functie.” Die publieksfunctie is een diep gevoeld ideaal van het koppel. Van jaren lang volledig pachten van grond van de gemeente Almere, zijn ze inmiddels ook eigenaar van 43 hectare (landbouw)grond met een tweede erf ‘De Vliervelden’ in het nieuwe gebied Oosterwold. Op het erf is naast de agrarische bedrijfsruimte en de supermarkt van Odin ook plaats gemaakt voor 7 woningen en 21 appartementen. Alles bij elkaar is De Stadsboerderij een veelzijdig publieksbedrijf: bezoeken van ruim honderd schoolklassen per jaar, een groot oogstfeest, zorg, winkel- en markt verkoop op eigen erf, theatervoorstel lingen, ruimte voor kindervakanties en ‘koepraatjes’ op koopzondagen, plus zon nepanelen met burgerfinanciering. Tom en Tineke kunnen uiteraard niet al les zelf doen, ze gunnen anderen graag de ruimte. “Voor nieuwe passende initi atieven is er altijd plek. Zoals Jelmer De Koekenbakker, die de Boerenmarkt en vaak ook de boerderijkeuken vult met heerlijke geuren, en daarbij voor een deel
www.stadsboerderijalmere.nl
INNOVATIE SPECIAL – 2021 | EKOLAND