Primeur - 12 2021 by AGF Vormgeving

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

december 2021 35ste jaargang

In dit nummer :

Exoten - Kerst

Noten & Zuidvruchten

Opkoop en verkoop gebruikte pallets

Nieuwe pallets, kisten en boxen

03 04 05

Vestigingen Helmond

Totaalpartner in Pallets

Moerdijk Noord-Holland

Betrouwbare levering met eigen transport

Rotterdam Sas van Gent

ISPM-15 gecertificeerd

Bel ons

WhatsApp ons

+31 168 357 010

+31 648 000 000

E-mail ons

Bezoek ons

info@palletcentrale.nl

www.palletcentrale.nl

and NEW !

6 Visie “Vroeger was je bezig met een positiespel in de handel, nu met een transparante keten” Thijs & Lennart van den Heuvel Olympic Fruit

29 Noten en onze gezondheid 30 “Verse dadel is de nieuwe banaan” Yogi & Yousef

Special: Exoten

Thema: Noten & Zuidvruchten

32 Consument zoekt bewust kwaliteitsnoten 33 Groei over de hele linie door focus op gezondheid Richard Strijbis 34 Ongebrande noten de grootste trend Bas Sengers 36 “Aan een goed product, hangt een andere prijs” Alco Kappé 37 Ook vers gebrande noten blijven goed doorlopen Marijn Koppejan

62 Exoten in de lift Met extra veel vraag rondom de feestdagen 62 Vraag naar fingerlimes groeit Jean Marc Eikelenboom 63 Breed assortiment exoten tijdens feestdagen Robbert van Essen 64 Ruimte om op te schalen met kousenband Peter van Teeseling 65 Vraag naar gember stijgend Thygho Kampschoer 67 “Het eten van rijpe mango’s zal de norm worden” 69 Het plezier van de perfect avocado Carel van Krimpen 73 “We zijn onze achterstand aan het inhalen” Jan Vermeiren

RUGBLIK TE

2021 2022

L O R UIT B

12 bekende AGF-ers over 2021

105

109

113

123

35ste jaargang • december 2021

Inhoudsopgave 4

Vergeten we niet de rol van gezond eten in het coronadebat?

12 “Het waren de Engelsen die in 1885 op de Canarische Eilanden begonnen met de teelt van tomaten voor de export” De opkomst en het verval van de tomatenteelt op de archipel

98 De meest gebruikte bewaartechnologieën voor AGFproducten in China 102 “Grote interesse naar zoete aardappelen” Marcel van Bruggen

PietPraat

26 Wie Kerst zegt, zegt kasaardbeien

108 “Het consumentenpatroon verschuift steeds meer naar zoete en harde appelen” Tim Kievits

39 De strijd om het maagaandeel intensiveert Jan-Willem Grievink

110 Wereldmarkt voor voedselveiligheidstesten verwacht tegen 2026 24,4 miljard dollar te bereiken

42 Lokale AGF troef bij Groene Michelinster

111 Bananen op Sicilië: klimaatcrisis hervormt agrarische geografie

Voor je het weet, is het jaar weer voorbijgesneld en zijn we alweer in de Kersteditie aangeland. Traditiegetrouw weer een dik nummer met veel achtergrondverhalen over noten en exoten. Daarnaast hebben we enkele toonaangevende AGF’ers weer gevraagd terug te blikken op 2021 en vooruit te blikken op het nieuwe jaar.

48 Recalls in de VS zijn veranderd 52 Pruimen voor gezonde botten? 54 AGF langer houdbaar dankzij natuurlijke chemische stof 54 Kun je de stickers op groenten en fruit eten? 55 Wat brengt de tweede helft ons? 58 “Brexit heeft een hoop energie, tijd en geld gekost, maar biedt ook kansen” Marcus Post

111 Betaalbare, 3D-geprinte fruitplukker voor Afrikaanse telers 116 Druiven verhogen de diversiteit aan darmbacteriën en verlaagt het cholesterolgehalte 116 Keniaanse handelaren beschilderen avocado's om consumenten te misleiden 122 Eerste recyclebare papieren verpakking voor spruiten in Europa

76 Avocado: Ook dit jaar weer dubbele groeicijfers

126 “Consumenten zien de meerwaarde van zachtfruit” Rob Pakvis

87 Zoete aardappelen kunnen chronische migraine verminderen

131 Spaanse Aragon produceert 20% van alle zwarte truffels ter wereld

87 Spanje: Gezonde voeding maakt gelukkiger

134 Klimaatverandering is na Covid grootste uitdaging voor de AGF-sector

94 Redding van de banaan

136 Turkije, Ethiopië en Israël: De watercrisis in het Midden-Oosten

96 Akkerbouwer vindt bedrijfsmodel in snijden verse frites

Vaste rubrieken 29 Column: Juglen Zwaan 51 Hoe is het met: Maarten de Groot

129 Social Media: Wat doet Dick Schaap op de socials?

91 Column: Rob Baan

134 Het nieuwe normaal in AGF: ZON fruit & vegetables / Levarht

93 AGF-ster: Mila den Engelsman

140 Dick Pijpers: Tijm

101 Nevenactiviteit: Dirk van Duijvenbode

142 Apps en gadgets

107 Column: mr. Henk-Jan Ligtenberg

143 Primeur 25 jaar geleden

117 Hobby van: Joey Schelvis 121 Geswitcht: Job Struijk

In het visie-interview dit keer een dubbelinterview met Thijs en Lennart van den Heuvel, de gaande en komende eigenaar van Olympic Fruit. Verder dit keer een interview met een arts, Koen Joosten van het Erasmus MC in Rotterdam. Hij roept op tot het werken aan een nieuwe gezondheidsnorm door middel van beweging en gezonde voeding. We zoomen in op het plasticverbod in Frankrijk wat gaat gelden voor een deel van het AGF-assortiment. Ook onderzoeken we de impact van voedselbossen op de AGF-handel en hebben we weer een aantal leuke sociale rubrieken met onder meer darter ‘Auberginius’ en AGF’ster Mila den Engelsman en voormalig profbasketballer Joey Schelvis, die is aangetreden als commercieel manager van FV Seleqt. Rest mij nog om u namens het hele Primeur-team gezegende kerstdagen en een gezond 2022 toe te wensen. Pieter Boekhout

AGF Primeur 12 • 2021

Gezondheid

Opdoeking NAGF maakt wonden nog groter

Vergeten we niet de rol van gezond eten in het coronadebat? Hoe kunnen we weerbaarder worden om de gevolgen van het coronavirus beter tegen te gaan? “Het virus is zo besmettelijk dat je het gewoon niet kan tegenhouden met je eigen immuunsysteem en daarom is vaccinatie nodig. Maar als je ziek wordt, is het wel heel belangrijk dat je weerstand hebt, dat je herstellend vermogen groot is,” vertelt prof. dr. Koen Joosten van het Erasmus MC te Rotterdam. En om weerbaarder te worden, moeten we ons volgens de kinderarts op twee zaken focussen: beweging en gezond eten. GEZONDE TREK “Die twee gaan verder ook hand in hand, want als je sport, krijg je gezonde trek. Na het bewegen zal je eerder geneigd zijn iets te eten wat past bij je actieve levensstijl: een gezond tussendoortje in plaats van een ongezonde snack.” Daarom is Joosten teleurgesteld dat de overheid nu blijk geeft van een geringe interesse in deze beide

AGF Primeur 12 • 2021

motoren van een gezonde levensstijl. Elke dag om 17:00 uur moet nu alles weer dicht, inclusief het sportaanbod voor iedereen. En deze week is ook nog besloten de stekker uit het Nationaal Actieplan Groenten en Fruit (NAGF) te trekken. “Dan vraag ik mij af waarom we na bijna 2 jaar corona niet bezig zijn om Nederland op een of andere manier gezonder te krijgen? We

blijven hangen in maatregelen die acuut iets moeten bewerkstelligen, terwijl er op de lange termijn niets of nauwelijks iets wordt gedaan,” betreurt Joosten.

KAPITAALVERNIETIGING “Het rigoureus stoppen van het NAGF kan je gerust kapitaalvernietiging noemen. Want het NAGF hield met al haar acties, zoals bijvoorbeeld de Nationale Groente- en Fruitdag, de bushokjesacties en acties in de supermarkten het belang van gezond eten continu onder de aandacht. En daarnaast heeft het NAGF met de website Veggipedia informatie over groenten en fruit op een heel creatieve manier in beeld gebracht. De overheid zegt nu dat de groente- en fruitsector weer zelf aan de beurt is, terwijl het thema mijns inziens maatschappelijk gezien van ongelooflijk

Prof. dr. Koen Joosten van het Erasmus MC te Rotterdam: "Om weerbaarder te worden, moeten we ons op twee zaken focussen: beweging en gezond eten"

belang is.” En dan heeft de arts het in de kapstok van een gezonde levensstijl, zeg BEWUSTMAKING IS HET eerste plaats niet eens over de hoge kos- ik dan. Misschien moet de hele retail wel SLEUTELWOORD ten die de ziekenzorg met zich meebrengt op zijn kop, want de meeste producten die Bewustmaking staat centraal in de visie voor de schatkist, maar gewoon over de we nu in de winkel kopen zijn ongezond. van Koen Joosten. Hij denkt daarbij aan gezondheid, lichamelijk en geestelijk, van Als we nu bijvoorbeeld eens via reclame grootse campagnes om gezonde producde mensen. “Want wie veel groenten en en bewustmakingsacties de nadruk leg- ten te promoten, met onder meer info over fruit eet, zal zich fitter gaan voelen, beter gen op gezonde producten in plaats van hoeveel je ervan moet eten en hoe je ze gaan functioneren, weerbaarder worden bijvoorbeeld op frisdrank? De overheid kan bereiden. De campagnes kunnen natiwat allemaal ten goede komt aan een beter zou gezonde producten ook goedkoper onaal of lokaal gevoerd worden en kunnen welzijn. De NAGF hield de vinger aan de kunnen maken door de btw eraf te halen zich richten tot de gehele samenleving of pols, deed aan nieuwsgaring en bewust- en ongezonde producten te belasten met bepaalde groepen mensen: kinderen, jonmaking en kon daarvoor rekenen op een onder andere een suikertaks. Zowel op geren, ouderen, maar bijvoorbeeld ook stuurgroep en mensen die bereid waren korte als lange termijn zal je als land zwangere of zogende vrouwen. “Het is hun nek uit te steken. Net nu ze zo goed daar de voordelen van gaan zien doordat belangrijk dat we aandacht hebben voor aan het bouwen waren en steeds meer er minder ongezonde producten gegeten de hele levenscyclus, want in elke fase van bekendheid verwierven in het land, wordt gaan worden en dat er belastinggeld komt het leven zijn er andere noden. Maar jong alles overboord gegooid.” om gezondheidscampagnes te starten en geleerd, is oud gedaan. Laten we ons dus te stimuleren. Maar we moeten niet ver- zeker niet de kleinsten onder ons vergeKAPSTOK VAN EEN GEZONDE vallen in verbodsbepalingen, we moeten ten,” besluit de kinderarts. (PB/PDC)  LEVENSSTIJL proberen het positieve te stimuleren. En k.joosten@erasmusmc.nl Koen Joosten vindt dat we als samenleving zo zal wie overtuigd raakt van het belang moeten werken aan wat hij noemt een van groenten en fruit sowieso minder nieuwe gezondheidsnorm. “Hoe zorgen we vlees eten, want naast frisdrank is ook te ervoor dat de ziekmakende maatschap- veel vlees ongezond,” weet de arts. Daarpij tot een nieuwe norm komt en mensen naast is het noodzakelijk ook de vleesconweer gezonder en beter kunnen leven? Ik sumptie te gaan verlagen in het kader van zie daar voor groenten en fruit een pro- het verminderen van de CO2-uitstoot en minente rol weggelegd. Groente is de het behoud van ons milieu.

AGF Primeur 12 • 2021

Visie

Thijs en Lennart van den Heuvel

Thijs van den Heuvel draagt Olympic Fruit en FreshPack Logistics over aan zoon Lennart:

“Vroeger was je bezig met een positiespel in de handel, nu met een transparante keten” Met de overgang van het oude naar het nieuwe jaar dit keer een dubbelinterview met de oude en nieuwe eigenaar van de Olympic Food Group met o.a. Olympic Fruit en Fresh Pack Logistics. Thijs van den Heuvel geeft per 1 januari 2022 het stokje door aan zijn zoon Lennart, die de laatste drie jaar al directeur-eigenaar was van Hoofdman-Roodzant en FreshPride. Een interview over de veranderende handelsstromen, de Russische markt en het leven na een AGF-carrière.

getekend met The Greenery, maar dat heb ik na anderhalf jaar netjes afgekocht. Toen was ik vrij man en de zaken gingen vlot. Ik had een retailnetwerk in Nederland en daarbuiten. In mijn verleden heb ik de pitloze druif in de 500 gram schaal bij veel retailers in Nederland en Europa geïntroduceerd. Na de afkoop van het concurrentiebeding gaf met name het contract met C1000 het bedrijf een boost. Binnen twee jaar zijn we verhuisd naar het voormalige Thijs, kun je eens terugblikken op de breidden de zaken uit. Met The Greenery pand van Bakker Barendrecht, vandaar in start van Olympic Fruit? had ik goede afspraken gemaakt. Ik was 2005 naar onze huidige locatie. Zo gingen In 2000 heb ik na 27 jaar afscheid geno- vrij om overal te handelen buiten de Bene- we binnen vijf jaar tijd van 80 m2 naar men van Hagé, waar ik commercieel direc- lux. Toen kwam Sander van der Laan, tot ruim 10.000 m2. Op 12 december 2005 teur was en op 1 januari 2001 zijn we voor kort CEO van Action, maar destijds hebben we het nieuwe Olympic Fruit pand begonnen. We hielden kantoor op de twee- Unit manager bij Albert Heijn, dat hij graag in bedrijf genomen. de verdieping van de oude Pascual locatie zaken met mij wilde blijven doen. Daarop op het Hagé terrein waar we zo’n 80 m2 heb ik een nieuwe deal met The Greenery En zo ontstond naar verloop van tijd de tot onze beschikking hadden. We gingen gemaakt, zodat ik een uitzondering had Olympic Food Group… met z’n vieren van start: Andries Verloop, om AH ook in de Benelux te mogen bele- Toen ging het inderdaad hard. Op een Eddy Kreukniet, Lex Beije en ik. Al vrij snel veren. Ik had een contract voor drie jaar gegeven moment had ik wel twaalf bedrij-

AGF Primeur 12 • 2021

De farm van Innofruit in Zuid Afrika, genaamd Cederberg Farming

ven onder de groep hangen, van Chili tot in Tsjechië toe. Hoofdman-Roodzant was het eerste bedrijf dat ik in 2008 kocht. De grootste participatie was in Terra Natura International (TNI), waar ik van 2009 tot en met 2014 een 50% aandeel had. In die tijd hadden we ook een fruitsnijbedrijf, een bakkerij en een softwarebedrijf onder de groep hangen. In 2013 hebben we uit strategische overwegingen besloten om enkele bedrijven te verkopen en te kiezen voor achterwaartse ketenintegratie door te investeren in eigen productie. Toen hebben we Innofruit opgericht, waar ik nog altijd DGA van ben. Nu ben ik geen boer en ik ben me er ook van bewust dat je met eigen teelt gemakkelijk je vingers kunt branden. Met kundige mensen die de farms managen, heb je wel een unieke troef in handen met eigen teelt. Met Innofruit hebben we eigen farms in Zuid-Afrika en Noord-Macedonië. In Zuid-Afrika beheren we ruim 100 hectare, waarop momenteel rond 50 hectare tafeldruiven worden geteeld met nog uitbreidingsmogelijkheden om nog 30 hectare aan te planten. In Noord-Macedonië hebben we een areaal van 260 hectare, waarop inmiddels 25 hectare appelen, 25 hectare abrikozen, 18 hectare kersen en 4 hectare pruimen worden geteeld. We hebben dus nog zo’n 200 hectare te gaan. In Noord-Macedonië werken wij met een Nederlandse manager en in Zuid-Afrika hebben we Afrikaans management. Met beiden zijn wij erg content. De strategische en financiële aansturing gebeurt

vanuit Nederland, waar Innofruit beschikt over een zeer ervaren team.

en werkten we nog vanaf een zolderkamer. Ook daar heb ik veel geleerd. Eigenlijk was ik van plan om nog naar Zuid-Europa te Vroeger stond je bekend als dé gaan, maar toen ging Eddy Kreukniet van Griekenland-specialist. Is het Griekse Olympic Fruit terug naar Jaguar. Hij deed fruit nog belangrijk voor jullie? En inkoop vanuit Griekenland en de verkoop is er überhaupt nog ruimte zonder naar Duitsland, dus dat sloot perfect aan specialisatie op de markt? bij mijn opgedane ervaring. In oktober We zijn inderdaad vanaf het begin een 2003 ben ik begonnen bij Olympic Fruit en Griekenland-specialist geweest. Wel is het ben ik gestart met de inkoop vanuit Egyptotale aandeel in de loop der jaren signifi- te, Turkije en Griekenland en heb een stukcant afgenomen. Dat volume is nog hooguit je verkoop opgepakt. Dat heb ik gedaan 10% van het geheel. In productspecialisa- tot ik in 2008 werd getransfereerd naar tie hebben wij altijd geloofd. Bij ons heeft Hoofdman-Roodzant. de focus altijd gelegen op de productgroepen citrus, druiven en steenfruit. Daar is Waar kwam jullie Rusland-avontuur de laatste jaren het zachtfruit bijgekomen, vandaan? dat is binnen ons bedrijf een snelgroeien- Wij kochten Hoofdman-Roodzant in 2008. de categorie. Huub Hoofdman was toen 58 jaar en had geen opvolger. Voor ons was dit een mooie Lennart, was het voor jou een kans, want Hoofdman behoorde tot de grovanzelfsprekendheid om in de zaak te tere exporteurs op Rusland. Ik voelde me gaan? er meteen als een vis in het water. In 2010 In 2001 was pa net voor zichzelf gestart is Huub met pensioen gegaan en ben ik en ik kwam van school. Ik had wel inte- directeur geworden. Het was niet de makresse om in de handel te gaan, maar toen kelijkste start, want vrij snel daarna stapwas het bedrijf nog erg klein en daarnaast ten de twee meest ervaren inkopers op. mochten we geen handel doen in de Bene- Ik was 29, dus toen kreeg ik het wel voor lux, dus ik verveelde me suf. Toen ben ik mijn kiezen, achteraf denk ik dat het alleen naar Griekenland gegaan. Daar heb ik vier maar goed is geweest. Het stelde mij in de maanden bij onze aflader Balakanakis gelegenheid om mijn eigen team te vorgewerkt, de taal geleerd en van het leven men met jonge mensen. In Rusland kwagenoten. Vervolgens heb ik bijna 2 jaar bij men de supermarkten op en wij sprongen Frutania in Duitsland gewerkt. Inmiddels mee op die trein. In 2008, na de overname, is het een wereldzaak, maar toen was ik de had Hoofdman-Roodzant een omzet van tweede werknemer van Markus Schneider 70 miljoen en dat hebben we uitgebouwd AGF Primeur 12 • 2021

Visie

Dojrana Fresh Produce, de farm in Noord-Macedonië

tot 120 miljoen in 2013. Toen Poetin op 8 augustus 2014 de grenzen sloot, was dat natuurlijk een hard gelag, maar zelfs dat jaar hebben we geen verlies gedraaid.

Hoe hebben jullie de draad op weten te pakken naar Rusland? We waren een allround exporteur, maar de export van Nederlandse kasgroenten naar supermarkten was de laatste jaren voor de boycot wel een speerpunt geworden. We werkten hier nauw samen met verschillende telersverenigingen in Nederland, waarbij we als Rusland-exportpartner fungeerden en heel nauw samenwerkten. Die volumes zijn geminimaliseerd. Tegelijkertijd zagen we wel kansen om fruit van overzee af te zetten op de Russische markt. We hebben besloten om al onze kennis van de markt in te zetten voor partijen die nog steeds naar Rusland willen exporteren, maar het een lastige markt vinden. Deze rol hebben wij succesvol kunnen vervullen voor meerdere producenten vanuit Zuid-Amerika, Zuid-Afrika, India, Egypte en Peru. De tijd van de mixauto’s vol Hollandse kasgroenten was voorbij, maar we sturen nog altijd zo’n duizend containers handel, variërend van hard fruit, citrus, druiven, tot mango’s en avocado’s, vanuit alle windstreken

AGF Primeur 12 • 2021

rechtstreeks naar de Russische markt. Als je in Rusland bent, word je ook als een Rus marktspecialist kunnen we een rol ver- behandeld. Daar had ik geen zin in. Bovenvullen op een markt die door de complexi- dien ben ik geen teler en had ik ook geen teit en het risicoprofiel vaak geen aan- zin in al dat politieke gedoe. Laat mij lekdacht krijgt van producenten en met onze ker vanaf hier programma’s van over de hulp kunnen ze deze markt toch succesvol hele wereld rechtstreeks invullen met de betreden. Zo hebben we Hoofdman omge- Russische supermarkten. Telers wereldturnd en we zien volop perspectief. Vorig wijd doen nu eenmaal liever met een Holjaar hebben we 35 miljoen omzet gedraaid, lander zaken die goed betaalt, dan met een dit jaar verwachten we op een vergelijk- Rus. En ik vind dat ik dat mag zeggen, want baar bedrag uit te komen en voor volgend ik ben met een Russische getrouwd. jaar zetten we in op verdere groei. Verder hebben we onze afzetmarkten verder Thijs, vanaf wanneer ben jij gaan gediversifieerd en onder meer de handel nadenken over de bedrijfsoverdracht? met het Verre en Midden-Oosten en Azië 2014 was voor mij letterlijk een rampjaar. opgepakt. In eerste instantie deden we dit Lennart refereerde aan de Russische boyvanuit Hoofdman-Roodzant, maar in 2016 cot, maar enkele weken ervoor is onze hebben we FreshPride opgericht. Dit jaar zoon Walter overleden. Dat dit er ongelorealiseren we daarmee een omzet van 20 felijk heeft ingehakt, moge duidelijk zijn. miljoen euro, dus dat begint goed van de Eind van dat jaar hadden we ook nog eens grond te komen. te maken met een inbraak in onze privéwoning. Ik had het in die tijd erg slecht Is het voor jullie nooit een overweging naar mijn zin. Een zwart gat wil ik het niet geweest om zelf in de Russische teelt te noemen, maar de glans was er toen wel af. stappen? Dan ga je de waarde van je werk toch wel Natuurlijk hebben we hier weleens over even relativeren. In 2015 heb ik besloten nagedacht. Met een paar jongens van om per 1 januari 2016 een stap terug te Harvest House ben ik nog naar Rusland doen. De dagelijkse leiding heb ik in de geweest om me te oriënteren op de Russi- eerste instantie overgedragen aan een sche teelt. Uiteindelijk hebben we het met extern management, maar toen dat niet volle overtuiging niet gedaan. Weet je, als

werd wat we ervan gedacht hadden, stak Lennart in 2020 uiteindelijk zijn vinger op.

geeft echt nieuw elan aan de hele groep. groothandels en re-exporteurs zorgen We zijn financieel gezond, maken dit jaar voor een mooie mix. een groei door van ruim 20% en er zit Vanwaar die timing, Lennart? enorm veel energie in de club. Zo worden Thijs, vroeger hadden jullie bij Hagé Sinds 2018 had ik al de aandelen van er veel leveranciers en ook marktinforma- topmerken als Enzafruit, Cape, Outspan, FreshPride en Hoofdman-Roodzant over- tie onderling uitgewisseld. Zespri en Carmel. Is daar nog ruimte genomen. Met Olympic Fruit had ik in die voor in de markt? jaren niet zoveel. Daar zat een zelfstandig Hoe is het werk van een fruitimporteur Wij waren echt een merkenhuis en dat management op en ik ging er bij wijze van veranderd? was destijds onze kracht. Bij die topmerspreken maandelijks even koffiedrinken Vroeger was de handel veel meer op het ken verkocht je gelijk je Italiaanse druiven om de cijfers te bespreken. Toen Dennis de eigen positiespel gericht. Vandaag de dag en bloemkool mee. Tegenwoordig wil de Wit begin 2020 zijn afscheid aankondigde, ga je veel meer naar een transparante retail het liefste alles onder private label, ben ik bij mezelf na gaan denken. Olym- keten toe, waarbij je een open samenwer- al moet ik zeggen dat er ten opzichte van pic Fruit is een prachtig bedrijf, maar de king aangaat en je klanten en leverancier tien jaar terug weer meer ruimte voor retailwereld verandert gigantisch snel en inzicht geeft in je kosten. Zo wordt de onderscheidende merken lijkt te ontstaan. daarom moest er ook wel het een en ander samenwerking meteen een stuk inniger. Zo voeren wij voor de hoogste kwaligebeuren om weer goede aansluiting te Tegelijkertijd ben ik ervan overtuigd dat teit producten met onze eigen farms van krijgen. Ik wilde ook niet dat de andere er altijd importeurs zullen blijven. Super- Innofruit het merk Bloom en werken we bedrijven hier het kind van de rekening markten kunnen zelf veel handel importe- ook in de retail met ons eigen Fruit&joy van zouden worden, maar inmiddels had ik ren, maar zullen de import nooit naadloos label. met Patrick Slobbe en Christiaan Schouten kunnen aansluiten op de benodigde vraag. bij Hoofdman en met Dick Donker en Ilze Daar zijn wij voor nodig. Daarom wil ik In de AGF-sector hebben we geregeld Brand bij FreshPride een stabiel manage- ook dat een significant percentage van gezien dat verkopers elders voor ment zitten die daar de kar trekken in het bedrijf zich bezighoudt met trading. een goede aflader gaan werken. Hoe het dagelijkse activiteiten. Vandaar dat ik Supermarkten zorgen voor een stabie- ging jij daarmee om? Is dat gezonde toen heb gezegd tegen pa dat ik er klaar le basis. Dat zien we zelf de laatste jaren concurrentie? voor ben. We kregen er vorig jaar ook nog onder meer met onze nauwe relatie met Dat is natuurlijk nooit leuk, al heb ik meneven een brand overheen, maar inmiddels Aldi en Superunie. Toch is alleen de retail sen die de ambitie hadden om op een eerhouden we met alle bedrijven kantoor in beleveren ook niet goed. De handel met lijke manier voor zichzelf te starten nooit het voormalige pand van Hispafruit en dat een strobreed in de weg gelegd. Zag je

www.wdk-onions.nl

AGF Primeur 12 • 2021

Visie

ROTTERDAMSE HAVEN

ROTTERDAM

4 NS STATION BARENDRECHT

vestigingen van Fresh Pack Logistics

vroeger dat de inkoper een behoorlijke vijftiende van school kwamen, een grote waarde vertegenwoordigde, tegenwoor- mond en een beetje handelsgeest hadden. dig zie je dat degene die de contacten met Dat zeg ik met alle respect, want ik was de retailers onderhoudt steeds meer een zelf ook al jong op het handelscentrum te belangrijke positie vertegenwoordigt in vinden. Met die salarissen ging dat allede markt. Bovenal moet je zelf zorgen dat maal prima zolang het goed gaat. Maar als mensen voor je willen werken. Het pro- het verdienmodel steeds meer onder druk bleem in onze handel is wel een beetje dat komt te staan en er met afnemers in de er in de loop der jaren vorstelijke salaris- keten een andere manier van samenwersen zijn betaald, ook aan mensen die nau- king ontstaat, dan gaat het weleens wrinwelijks opleiding hebben genoten, op hun gen.

f i j n e feestdagen

Wij wensen u

en een goed

2022

AGF Primeur 12 • 2021

Lennart: Voor mij is dit reden dat we de laatste jaren veel jonge mensen aannemen, die we zelf opleiden. Daar moet je in investeren, maar als je deze eigen kweek de kansen geeft, is het prachtig om te zien hoe ze opbloeien. En waar het vroeger weleens een wedstrijdje leek, wie het langste op kantoor zat, zie je dat die cultuur ook verandert. Met een smartphone hoef je niet altijd fysiek aanwezig te zijn om het contact met klant en leverancier te onderhouden. Zolang mensen hun targets halen, hoef ik niet zo nodig te bepalen hoeveel uur men op kantoor aanwezig moet zijn. Al vond ik het ook wel weer mooi dat toen op het moment dat de thuiswerkplicht als gevolg van Corona bij ons werd opgeheven, iedereen weer zo snel mogelijk naar kantoor wilde komen.

Lennart, waarin verschil jij van je vader? Mijn vader komt uit een andere tijd, waarin het gewoon was om de boel heel direct aan te sturen. Dat merkte ik zelf bijvoorbeeld als een Russische klant weer eens claimde. Mijn vader had daar niet altijd het begrip voor. Ik wist dat ik er daar niet kwam met een grote mond. Uiteindelijk moet je goed blijven tellen en dat gaat soms met een paar stappen vooruit en eentje terug. Ik denk dat ik de collega’s ook meer verantwoordelijkheid geef. Ik hoef ook geen kopie van mijn vader te zijn, in al het respect wat ik voor hem heb. De naam Van den Heuvel is voor sommige mensen nog weleens beladen, maar ik heb daar totaal geen last van. Ik wil het gewoon op de manier doen, zoals ik denk dat het bedrijf het beste kan excelleren.

En dan krijg je er ook nog eens een logistiek bedrijf bij… Mijn vader zei: “Als je Olympic Fruit wilt overnemen, dan moet je Fresh Pack Logistics er ook bij nemen.” Dus ik kreeg ook FPL op mijn bord. Fresh Pack Logistics is

specialist in koeling, open overslag, crossdocking, kleinpak en transport van AGF. Met onze 4 DC’s hebben we ruim 30.000 m2 aan opslagcapaciteit. In 2021 hebben we voor FPL een nieuw en ervaren logistiek management aangetrokken, dat deze kar trekt. De komende jaren moeten de activiteiten van Fresh Pack Logistics verder worden vormgegeven. Daarbij ben ik blij dat we in Barendrecht zitten; de Dutch Fresh Port is een strategische locatie en daar willen we ook niet weg. Met voortrekkers als Van Gelder en Bakker Barendrecht wordt Nieuw-Reijerwaard razendsnel ontwikkeld. En ook wij hebben op het nieuwe terrein een goed ontsloten zichtlocatie van 4,8 hectare gereserveerd. Nu zitten de huidige 4 FPL locaties naast elkaar, gelukkig op één rij. Als we op termijn in één pand zitten, kunnen we het nog veel efficiënter gaan inrichten. En Thijs, ben je blij dat je je bedrijf zo mag over dragen? Zeker, ik ben er trots op dat het bedrijf binnen de familie blijft en dat ik aan Lennart het groenteboerenvak heb overgedragen. Lennart mag het ook op zijn manier gaan doen, ik ga hem zeker niet voor de voeten lopen. Ik heb jaren druiven en citrus geïm-

porteerd, maar hoef niet zo nodig meer te spanning. Na het rampjaar 2014 moesten weten hoeveel een bak druiven kost. Alle mijn vrouw en ik ons echt herpakken. Zo AGF’ers zou ik willen meegeven om op tijd zijn we onder meer gaan fietsen en inmidna te gaan denken over hun bedrijfsopvol- dels heb ik twee keer de Mont Ventoux ging. Naast Lennart ben ik trots op al mijn beklommen. Verder passen we regelmatig kinderen, die weer bezig zijn met hun tak op onze kleinkinderen en dat geeft veel van sport. Zo zet mijn dochter Dineke hier vreugde, de oudste is 11 jaar en het 14e in Barendrecht zich in voor het placema- kleinkind is onderweg. Na 48 jaar in de king-project, Loods 38 en de “Verse Grond”. handel, is het tijd voor een nieuwe fase. Ik Mijn zoon Thijs is ook een echte onderne- ben een gezegend mens, en mag hetzelfde mer en inmiddels eigenaar van Bergwerff zeggen als tijdens de officiële opening van BMW, hij heeft zijn passie gevonden in het het Olympic Fruit pand in 2006: Soli Deo verkopen van auto’s en onze jongste zoon Gloria. (IH)  David werkt voor de innovatieve start-up www.olympicfoodgroup.com LogisticDocuments.com En nu? Tijd voor hobby’s? Doordat ik eigenaar blijf van Innofruit en Emborion Vastgoed hoef ik mij voorlopig niet te vervelen. Met de ontwikkeling van de nieuwe wijk Stationstuinen in Barendrecht komt er plaats voor 3.500 woningen. Mijn schoonzoon Lodewijk van Meeuwen is directeur van Emborion en verantwoordelijk voor de ontwikkeling. Die plannen zitten momenteel in de laatste fase en daarmee komt er op de locatie van het oude handelscentrum feitelijk een dorp bij, voor een groot deel op onze grond. Daarnaast komt er ook meer tijd voor ont-

AGF Primeur 12 • 2021

Historie

De opkomst en het verval van de tomatenteelt op de archipel

“Het waren de Engelsen die in 1885 op de Canarische Eilanden begonnen met de teelt van tomaten voor de export” De Canarische tomaat verkeert in zwaar weer en daar zijn verschillende redenen voor aan te wijzen. In de afgelopen twintig jaar zijn de exportcijfers gedaald van 352.000 ton in 1998/1999 tot 33.500 ton in 2019/2020. Ondanks dit verval heeft de tomatenteelt op de Canarische Eilanden een rijke geschiedenis van succesvolle periodes met internationale allures. Meer dan een eeuw lang zijn de Canarische Eilanden een belangrijke leverancier van tomaat geweest voor het Europese continent en het Verenigd Koninkrijk.

e geschiedenis van de tomaat op telt Gustavo Rodríguez van de communi- je bijvoorbeeld nog terug in enkele overde Canarische Eilanden begon pre- catieafdeling van FEDEX, de federatie van blijfselen die herinneren aan dat roemcies 136 jaar geleden. In die tijd zagen exporteurs van tuinbouwproducten van rijke verleden, zoals de naam van de wijk de Engelsen van de bedrijven die op de Las Palmas. Canary Wharf, heden ten dage een zakenCanarische Eilanden waren gevestigd ter centrum in Londen en eertijds de plaats bevoorrading van de koloniën dat er met De eerste verladingen van tomaten naar waar de tomaten van de Canarische Eilanhet klimaat op de archipel op elk moment de Britse eilanden konden op veel bijval den werden aangevoerd." van het jaar tomaten geteeld konden wor- rekenen en in een paar jaar tijd werd de den, ook in de winter, toen er in het Ver- tomatenteelt en -export een bloeiende Na meer dan 100 jaar, waarin het onder enigd Koninkrijk helemaal geen productie activiteit. "De export groeide snel. De meer de desastreuze gevolgen van twee was. Zo werden de Engelsen pioniers in Canarische tomaat, waarvan de teelt aan- wereldoorlogen en een burgeroorlog te de teelt van Canarische tomaten voor de vankelijk in Engelse handen was, was een boven wist te komen, moet de machtige export. We schrijven het jaar 1885", ver- zeer beroemd artikel in Engeland. Dat zie tomatensector op de Canarische Eilanden

AGF Primeur 12 • 2021

Verlading in de haven

Krat voor krat worden de tomaten verladen

Oogst in de vollegrond

Verscheping van de Canarische eilanden

nu toch het hoofd buigen omwille van een reeks onvoorspelbare maar zeer bepalende gebeurtenissen.

structuren moesten volledig worden ver- "Er kwamen vervolgens ook overeenanderd en aangepast om de insecten die komsten tot stand met landen als Turkije, de plaag verspreidden te bestrijden met Tunesië en Egypte. En er zit altijd een geofijnmazigere netten, wat de productiekos- politieke component vast aan dit soort Heropening van fruithuizen John Fox & C.º ten nog verder deed stijgen. En door de relaties, waarbij de landbouw en visserij in Londen en W.B. Band & C.º Ltd. in Liver- brutale kostenstijging haakten veel telers steevast worden gebruikt als onderhanpool - Advertentie in het tijdschrift Teneri- af en slonk het areaal zienderogen." delingstroef." fe Gráfico, oktober 1946 EU-HANDELSOVEREENKOMSTEN KOSTEN SWINGEN DE PAN UIT VIRUSSEN VERSTOREN DE TEELT "Dat gebeurde op ongeveer hetzelfde De stijging van de productiekosten in de "De achteruitgang van de Canarische moment dat het handelsakkoord tussen afgelopen jaren is een andere bepalende tomatenteelt begon in 2000, net na het de Europese Unie en Marokko tot stand factor geweest in de verzwakking van de seizoen waarin de beste oogst ooit werd kwam. Er werden een importquotum Canarische tomatensector. "Er zijn zowat behaald. Het verval werd ingeluid door en prijzen afgesproken die niet onder op elk gebied prijsstijgingen geweest, die een steeds groter wordende virusdruk. bepaalde vaste bedragen mochten dui- eigenlijk vaak te herleiden zijn tot die Het tomatengeelkrulbladvirus (TYLCV), ken om geen concurrentie te vormen voor van fossiele brandstoffen. Want fossiele tomatenbronsvlekkenvirus (TSWV) en de Europese tomaat. Maar het is anders brandstoffen zijn onder meer nodig voor tomatenmozaïekvirus (ToMV) braken uit gelopen, zo weten we nu maar al te goed", het transport van de tomaten en voor de waardoor de productiekosten in amper zucht Gustavo Rodríguez. "Uiteindelijk productie van kunstmest, gaas, plastic en één seizoen praktisch verdubbelden. gaat het om oneerlijke concurrentie, en irrigatiemateriaal. Het probleem is dat de Omdat de Canarische tomatenvariëteit dat zeggen niet alleen wij, maar ook de stijgende kosten niet gecompenseerd worniet resistent was tegen deze virussen, Portugese, Franse, Italiaanse, Belgische den door een toename van de verkoopwas het noodzakelijk om van ras te veran- en Nederlandse telers, omdat het onmo- prijzen van het eindproduct. In 2000 stagderen en een toevlucht te nemen tot de ent- gelijk is om op gelijke voet te concurreren neerden de prijzen en in de afgelopen 20 techniek op onderstammen. Dit was niet met de Marokkaanse teelt. De Canarische jaar hebben we slechts af en toe, bij wijze alleen veel duurder, maar de sector moest Eilanden sloegen als eerste alarm en we van uitzondering, een opleving gezien." zich nu ook, na tientallen jaren een ras te zijn ook de gemeenschap die het hardst hebben geteeld dat het teelttechnisch per- wordt getroffen, want in een ultraperifeer "In de afgelopen 3 jaar is ook het minifect onder de knie had, aanpassen aan een gebied zijn de exportkosten voor het eind- mumloon met 32,5% gestegen. Als we er tomaat die uiteindelijk ook een lagere pro- product en de importkosten voor grond- rekening mee houden dat de tomatenteelt ductiviteit had dan de tomaat die tot dan stoffen hoger." een van de meest arbeidsintensieve teeltoe werd geteeld", legt Gustavo uit. "De ten is, dan wordt de situatie onhoudbaar. AGF Primeur 12 • 2021

Historie

De eerste importeurs uit het VK

En dat geldt nog meer voor de teelt van specialties", merkt Gustavo op. "En terwijl de arbeidskosten in Spanje stijgen, blijven ze in Marokko net zo laag als voorheen."

Kisten met tomaten worden verscheept

op de verkooppunten in Europa te plaatsen, het Spaanse schiereiland 80 cent en Marokko minder dan 70 cent", zo concludeerde de studie.

Een studie uitgevoerd in 2019 door de GERECHTELIJKE PROCESSEN Universiteit van La Laguna, waarin de Omdat de teelt plaatsvindt op verafgeproductiekosten van exporttomaten op de legen eilanden ontvangt de sector op de Canarische Eilanden werden geëvalueerd archipel steun van de Spaanse regering door ze te vergelijken met hun belangrijk- voor het transport van de eindproducten. ste concurrenten, gaf met precieze cijfers Het Staatsblad (BOE) definieert deze verduidelijk de impact op de tomatenteelt op goedingen als een instrument ten dienste de eilandengroep aan. De positie van de van de ontwikkeling van de Canarische Canarische Eilanden is op dat vlak weinig productiesectoren en de handel tussen benijdenswaardig. "Rekening houdend de verschillende eilanden. Een onvoorziemet alle nodige uitgaven, kost het de Cana- ne gebeurtenis zorgde er echter voor dat rische Eilanden € 1,05 om een kilo tomaat deze steun ook een obstakel vormde voor

Sorteren was volledig handwerk

AGF Primeur 12 • 2021

de tomaat van de Canarische Eilanden. De al ingezette achteruitgang werd er nog door versneld.

"In 2006", legt Gustavo Rodríguez uit, "werd er door de regeringsdelegatie op de Canarische Eilanden een audit uitgevoerd over de compensatie van de transportkosten voor het jaar 2002. Dit leidde uiteindelijk tot een gerechtelijke procedure die eindigde in het Hooggerechtshof. Ook al wonnen we de zaak in 2016, Fedex en de Vereniging van Telers-Exporteurs van Tenerife waren in 2006 gedwongen tot de volledige terugbetaling, inclusief rente, van de subsidie voor het boekjaar 2002. We hadden ondertussen dus € 22 miljoen

Waarna de tomaten in houten kratten werden verpakt

Inkijk in een hedendaagse kas van net

moeten ophoesten. In die tijdspanne van tien jaar gooide meer dan 50% van de telers de handdoek in de ring. De schulden die ze vanwege de terugbetaling moesten maken, waren te groot."

SUBSIDIE-UITBETALINGEN LOPEN VERTRAGING OP Gezien de aanzienlijke achteruitgang van de activiteit op de archipel, met een afname van het areaal, productievolume en telersaantal, stelde de regering van de Canarische Eilanden een strategisch plan op voor de periode 2009/2014 om het tij te keren. "Maar met de regeringswissel in 2011 werden de steunmaatregelen waarin het plan voorzag niet meer nagekomen. Vele telers die dure investeringen hadden gedaan om hun structuren te verbeteren en te moderniseren, berichtten dat de subsidies niet verder werden uitbetaald. Zeven wanhopige vrouwen uit de gemeente La Aldea gingen zelfs in hongerstaking voor de gebouwen van de minister-president van de autonome regering op Gran Canaria. De situatie was voor velen uitzichtloos."

DE SECTOR BLIJFT VECHTEN HAAR TOEKOMST Er zijn dus diverse factoren aan te wijzen als oorzaak van de teloorgang van de tomatenteelt op de Canarische Eilanden. En onlangs kwam daar nog Brexit bij, alsook, zowel op een directe als min-

Moderne tomatensorteerlijn

der directe manier, de klimaatverande- trouw aan dit product waarvan ze mee de ring. De teelt wordt immers rechtstreeks geschiedenis hebben geschreven", blijft geraakt door steeds vaker voorkomende Gustavo Rodríguez positief. extreme weersomstandigheden, maar ook onrechtstreeks door teeltmogelijkheden "De Canarische tomaat heeft unieke in traditioneel koudere gebieden, waar- smaakkenmerken die worden bepaald door het aanbod en de concurrentie groter door het water op de eilanden, dat erg wordt. zout is, en door het milde klimaat dat de passaatwinden ons schenken. Sinds enkeHet verval van de tomatenteelt op de le jaren werken we dan ook samen met Canarische Eilanden is een feit. Dat bewij- de gewestregering om de Tomaat van de zen ook de cijfers. Met slechts 426 geregis- Canarische Eilanden als kwaliteitsmerk treerde hectares en 7 telers in 2020, is de sterker te positioneren op de markt." exportsector niet meer wat het geweest is. Toch blijft ze vechten, niet alleen om "De teelt van de tomaat speelt ook een te overleven, maar ook om haar kracht te voorname rol bij de bescherming van het herwinnen, want de Canarische tomaat milieu, want het stopt erosie en voorkomt is altijd een heel mooi exportproduct woestijnvorming. Het is een bron van geweest dat de consument nooit heeft werkgelegenheid en zou zelfs een synergie teleurgesteld. kunnen opleveren in combinatie met het toerisme. Deze mogelijkheid hebben we "We kunnen bogen op meer dan een eeuw nauwelijks onderzocht, maar is wel veelervaring in de teelt en afzet van tomaat, de belovend", zegt Gustavo. volgens FAO meest geconsumeerde groente ter wereld. En de vraag naar tomaat Op dit moment is het onvermijdelijk dat neemt nog steeds toe. Onze sector loopt telers hun activiteiten proberen te divervoorop op het vlak van modernisering en sificeren en op zoek gaan naar alternatiewe hebben een uniek logistiek netwerk, ve gewassen. Toch verdient een product met importen distributiebedrijven in het met dergelijke traditie zeker nog een kans Verenigd Koninkrijk en Nederland, name- om verder geschiedenis te schrijven op de lijk Fortuna Frutos en Victoria Trade. De archipel. (MdMA)  Canarische tomaat is van topkwaliteit comunicacion@fedex.es en er is veel vraag naar in Scandinavië, www.fedex.es/ Centraal-Europa en het Verenigd Koninkrijk. De Britten blijven overigens zeer

Moderne teelt

AGF Primeur 12 • 2021

ZOMERDAM: ALTIJD EEN OPLOSSING, OOK IN DE AGF-SECTOR

Specialist in onder andere: • Etiketteersystemen • Uitprijzers • Controlewegers • Innovatieve nieuwe oplossingen (zie de pagina rechts) • Combinaties op maat

. . . a l t i j d e e n o p l o s s i n g | zomerdam.nl

www.zomerdam.nl

(editorial)

Innovatie van Zomerdam:

KARTONNEN FRUITBAKJES SLUITEN ZONDER BESCHADIGD FRUIT Duurzaamheid is een hot topic en plastic verpakkingen worden daarom steeds vaker ingeruild voor een groener alternatief, zoals karton. Dat levert wel uitdagingen op, bijvoorbeeld bij het afsluiten van kartonnen bakjes voor hardfruit. Zomerdam komt met het antwoord: een innovatief systeem dat zich in de praktijk al bewezen heeft. Directeur Lute Aarsse legt uit. RAZENDSLIM Zomerdam ontwikkelde daarom een nieuwe en innovatieve oplossing. Dat deed het, zoals we van het bedrijf gewend zijn, volledig in eigen huis. Aarsse omschrijft het systeem als ‘razendslim’. “De machine gebruikt het etiket, dat er in de meeste gevallen sowieso op moet, om de bakjes af te sluiten. Daardoor is het een systeem dat gewoon doet wat ie moet doen. Geen slijtende messen, ponsen of andere toeters en bellen die niet nodig zijn

Dat kan in dezelfde combinatie, met een aanvoerband en controlewegen, maar ook op andere manieren. We zijn daarin, zoals altijd, heel flexibel.” De oplossing is geschikt voor kartonnen bakjes en andere verpakkingen waar appels, peren, citrusvruchten, kiwi’s en andere soorten (hard)fruit in zitten. Hij kan een hoge snelheid van 120 bakjes per minuut aan. De kwaliteit is ongeëvenaard. Aarsse: “Je zou

Steeds meer retailers willen dat plastic en kunststof zoveel mogelijk worden vervangen door bijvoorbeeld karton. Dat geldt onder andere voor bakjes met hardfruit, zoals appels of peren”, vertelt Aarsse. “Dat is natuurlijk een goede ontwikkeling, maar het zorgt ook voor uitdagingen. Karton is minder flexibel dan plastic. Als je een aantal appels of peren verpakt, die natuurlijk nooit allemaal precies even groot zijn, gaat het regelmatig mis. Vooral bij het afsluiten. Als je het karton te strak afsluit, beschadig je het fruit. Doe je het te los, dan kan er iets uitvallen. Dat wil je natuurlijk niet. Je producten moeten goed aankomen bij de retailer en de consument en daarvoor is het afsluiten cruciaal.”

en waar je als klant wel voor betaalt. Onze grote ervaring met etiketteren komt hierbij natuurlijk ook goed van pas.”

er ook kerstballen in kunnen stoppen zonder dat ze breken.”

Zomerdam ontwikkelde de oplossing na een specifieke wens van een vaste klant. Die totaaloplossing begint met een aanvoer- en oplegband, daarna volgt het afsluiten met een etiket dat inline wordt geprint en tot slot vindt er controlewegen plaats. “Die oplossing draait nu al in de praktijk en voldoet volledig aan de verwachtingen van deze klant. Ze zijn meer dan tevreden: hun probleem is opgelost”, vertelt Aarsse. “Omdat deze klant bij lange na niet als enige bedrijf in de AGF-sector worstelde met het goed afsluiten van kartonnen verpakkingen, hebben we nu besloten om de oplossing beschikbaar te stellen voor de hele branche.

Zomerdam is al 25 jaar lang specialist in onder andere etiketteren, controlewegen en uitprijzen. Het bedrijf wint de laatste jaren ook in hoog tempo aan populariteit in de AGF-sector. “We hebben veel pakstations als klant”, vertelt Aarsse. “Onze veelzijdigheid is onze specialiteit. We zijn techneuten die graag innovatief zijn, maar die daarnaast ook heel klantgericht denken en snel kunnen schakelen. Omdat we al onze oplossingen in eigen huis produceren zijn we snel en kunnen we heel ver gaan in het leveren van oplossingen op maat. We zijn goed in het combineren van onze specialismes. Deze nieuwe oplossing is daar een perfect voorbeeld van.”

PAKSTATIONS

Zoete Aardappelen

Hollandse zoete aardappelen: pionieren met potentie "Zoete aardappelen telen op kleigrond is een uitdaging. De grond is vruchtbaar, maar ook zwaar en koud. Daarom telen we nu ook op de zandgronden van de nabijgelegen Brabantse Wal”

De markt voor zoete aardappelen nam de afgelopen jaren een enorme vlucht. De consumptie stijgt en het subtropische product wordt in steeds meer landen geteeld. Zo ook in Nederland. Sweet Potato Coöperatie teelt en verhandelt de bataat sinds 2017. “Het is niet de gemakkelijkste teelt, maar we zien zeker kansen,” aldus voorzitter Rien Sinke.

e groeiende markt voor zoete aardappelen is in Nederland niet onopgemerkt gebleven. Steeds meer telers onderzoeken of de teelt van de bataat rendabel is. Ook in het Zeeuwse Poortvliet besloot

re. We wisten toen eigenlijk vrijwel niets over het product. Inmiddels telen en verhandelen we 25 hectare zoete aardappelen, waarmee we tot de grotere telers in Nederland horen.”

Onder de naam Sweet Potato Coöperatie teelt en verhandelt het collectief zoete aardappelen voor de verwerkende induseen aantal telers de sprong te wagen. “De trie. Fabrikanten bewerken het product toenemende consumptie en de verwachte onder andere om frites, chips en babygoede verkoopprijs wekten onze interes- voeding te maken. De coöperatie bestaat se,” vertelt Rien Sinke. “In 2017 zijn we uit een aantal medewerkers van mestdisbegonnen met de aanplant van 5 hecta- tibutie- en loonbedrijf Van Leijsen, een

Nederland is grootste bataat-importeur Nederland is naast de Verenigde Staten de belangrijkste speler op de wereldmarkt van zoete aardappelen. Ook het Verenigd Koninkrijk is een grote importeur, waar de zoete aardappelen vooral bestemd zijn voor de binnenlandse markt. Nederland exporteert echter

AGF Primeur 12 • 2021

het merendeel weer. Belangrijke afnemers zijn Duitsland, Frankrijk, België en Polen. Nederland importeert nog altijd veel zoete aardappelen uit de Verenigde Staten. Mogelijk dat dit verandert nu de Europese Unie een

importheffing van 25 procent heeft ingesteld op verschillende Amerikaanse goederen, waaronder zoete aardappelen. Andere leveranciers voor de Nederlandse import zijn Egypte en Spanje.

groep bevlogen en betrokken collega’s met ervaring in de akkerbouw. “We maken alle beslissingen samen en zijn gezamenlijk verantwoordelijk. Gedurende het seizoen verdelen we de werkzaamheden en tijdens de oogstperiode staat iedereen paraat om te helpen. Het bedrijf Van Leijsen staat er helemaal los van,” laat Rien weten. Hij is voorzitter van de coöperatie en houdt zich onder andere bezig met het optimaliseren van de teelt en de afzet.

Eén voor één worden de stekjes met de hand door de folie in de rug gedrukt. “Het planten van de bataat is machinaal niet mogelijk. Wel heeft machinebouwer Jos Boudeling uit St. Philipsland voor ons een plantkar ontwikkeld. Vier mensen zitten op de kar om de slips in de ruggen te steken en vier man loopt erachter om ze te planten. Dit maakt het handwerk minder zwaar. Daarnaast hebben we dit jaar voor het eerst geëxperimenteerd met in perspotjes opgekweekte stekken. Deze persPLANTEN IS ARBEIDSINTENSIEF potjes worden in Nederland opgekweekt Vijf jaar geleden startte Sweet Potato en kunnen wel machinaal geplant worden. Coöperatie met vijf hectare zoete aard- Maar ze zijn ook tweemaal zo duur. Het appelen, wat jaar op jaar werd uitgebreid. heeft ons vooralsnog niet gebracht waar Rien: “Dit voorjaar hebben we 25 hectare we op hoopten, dus ik verwacht dat we aangeplant. We zitten hier op het eiland volgend jaar weer volledig met slips gaan Tholen op de kleigrond. Zeer vruchtbaar, werken.” maar toch wat zwaar en koud voor zoete Het planten van de stekken is arbeidsintensief, eén aardappelen, zo bleek. Daarom telen we HOE WARMER, HOE BETER voor één worden ze met de hand door de folie in nu ook op de zandgronden van de nabij- De coöperatie teelt voornamelijk zoete de rug gedrukt gelegen Brabantse Wal.” Er komt veel aardappelen van het ras Orleans, een iets handwerk kijken bij de teelt van zoete rondere knol. Het ras heeft een hogere aardappelen. Met name het planten van opbrengst en is volgens hem heel geschikt Sweet Potato Coöperatie maakt deel uit de stekken is arbeidsintensief. Voor het voor de verwerkende industrie. “Omdat dit van kennisnetwerk Delphy. De aangeslopoten worden de groene scheuten van een ras niet onbeperkt beschikbaar is, telen ten telers delen kennis en ervaring met volgroeide zoete aardappel gebruikt. Deze we ook nog Bellevue en Beauregard. Beau- elkaar uit, met als doel de teelt en positie zogenaamde slips komen uit Portugal en regard is naast Covington het bekendste van de Nederlandse zoete bataat te verworden met de hand geplant. ras in Europa en is bovendien licentievrij.” beteren. Delphy telt momenteel zo’n 25

for all your chilled and frozen products

TUITJENHORN

VELSEN

RIDDERKERK

Veilingweg 9 1747 HG

Olieweg 1C 1951 NH

Handelsweg 50 2988 DB

• Tel.: 0226 - 332 910 • info@blankendaalcoldstores.nl • www.blankendaalcoldstores.nl •

AGF Primeur 12 • 2021

Zoete Aardappelen

De meest verkochte zoete aardappelen in Europa zijn van het ras Covington en Beaureguard. Kenmerkend voor Covington is de stevige schil, waardoor hij goed bewaard en vervoerd kan worden. Het ras heeft een rozige schil, is diep oranjevlezig en langwerpig van vorm. Het ras Beaureguard heeft een koperkleurige schil, is fel oranjevlezig en heeft ook een langwerpige vorm. Over het algemeen is Beaureguard iets minder zoet van smaak dan de Covington. Orléans is eveneens een oranje zoete aardappel en is wat ronder van vorm.

De coöperatie teelt en verhandelt voornamelijk het ras Orleans, aangevuld met Bellevue en Beauregard

leden, veelal uit het zuiden van Nederland, die gezamenlijk 250 hectare zoete aardappelen telen met een gemiddelde opbrengst van 30 tot 40 ton per hectare. Rien merkt op dat de oogst van 2021 wat kleiner uitviel als gevolg van de lagere temperaturen. “De bataat is een subtropisch gewas, maar kan in Nederland ook prima geteeld worden. Wel groeit het product beter bij warm weer. Zoete aardappelen worden dan ook pas vanaf de derde week in mei tot soms in juni geplant en de ruggen worden al voor het planten met zwart afbreekbaar plastic folie afgedekt. Toch hadden we dit jaar minder echte zomerse dagen, wat resulteert in een lagere opbrengst.”

het planten rekenen we zo’n 100 mensuren per hectare. Daarbij komt het plantmateriaal, de folie om de ruggen op te warmen en vergeet ook de teeltlicenties niet. Je zit zo op 15.000 euro per hectare. Telers realiseren zich dit vaak niet. We krijgen geregeld aanvragen van telers die ook zoete aardappelen willen gaan verbouwen. De hogere verkoopprijs lonkt, maar je moet echt wel weten waar je aan begint. En het is belangrijk om vooraf al verzekerd te zijn van een bepaalde mate van afzet.”

Rien heeft overigens goede toekomstverwachtingen voor de bataten. Hij ziet voldoende groeikansen, zeker in de markt voor de verwerkende industrie is er nog uitbreiding mogelijk. UITDAGENDE TEELT MET “Vrijwel alles wat in Nederland GROEIKANSEN wordt verwerkt komt uit het Hoewel de coöperatie in de buitenland. Spanje en Egypte “De bataat is een subtropisch gewas, hoe warmer hoe beter" afgelopen jaren veel ervaring zijn grote spelers in Europa. heeft opgedaan, staat de teelt De Spaanse en Egyptische zoe- steeds meer fabrikanten het te planten. Als we de teelt nog nog in de kinderschoenen. te aardappelen zijn ten opzich- belang om de inkoop te sprei- beter onder controle hebben, “Er valt nog zoveel te verbe- te van het Nederlands pro- den. De komende tijd focussen sluit ik verdere uitbreiding niet teren en te leren. Nee, het is duct aantrekkelijker in prijs, we ons vooral op het optimali- uit.” (CH)  zeker geen gemakkelijke teelt geduchte concurrenten dus. seren van de teelt en het verhorien6@hotmail.com en het vraagt ook een flinke Wel merken we dat de vraag gen van de opbrengst. Volgend investering. Arbeid alleen al naar lokaal product toeneemt. jaar verwachten we weer 25 is een hoge kostenpost. Voor Daarnaast onderkennen hectare zoete aardappelen aan Op de drempel van het Nieuwe Jaar danken wij u voor het in ons gestelde vertrouwen en de goede samenwerking. Wij wensen u Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar.

otatoes esthoevePPotatoes W Westhoeve Holland Holland

AGF Primeur 12 • 2021

Voor Voorhet hetkerstfeest kerstfeesturen urenvan vanbezinning, bezinning, voor voorde dejaarwisseling jaarwisselingdank dankvoor vooruw uwvertrouwen. vertrouwen.

Wij wensen u een warme kerst en een gezond 2022! We adviseren graag onze duurzame AGF transportmaterialen, óók maatwerk in KEURWAGENS, eventueel met LED-lamp!

Ed Fruit wenst al haar relaties fijne kerstdagen en een succesvol 2022 ook in RVS of VERZINKT

N. Aarnoudse BV Boerhaavelaan 21 2992 KB Barendrecht

tel. +31(0)180-616 000 info@aarnoudse.nl www.aarnoudse.nl

Wij willen onze klanten, commissionairs, loonwerkers en collega’s bedanken voor de samenwerking afgelopen jaar. Wij wensen iedereen fijne feestdagen en een succesvol en gezond 2022.

www.edfruit.com

Rijksstraatweg 186 (Chalet 309) 3316 EJ Dordrecht +31 (0)6-53679522

Fresh Forward team

Berrie 1, 1724 BB Oudkarspel | T. +31 (0)72 5039569 info@degroottransport.nl | www.degroottransport.nl

E H T D N I F T H G I L E D B IG @ YOUR LICENSED PARTNERS:

Calinda-Finder_f1.indd 1

07.04.21 08:16

AGF Primeur 12 • 2021

TERUGBLIK

2021-2022

Dominiek Noppe, Vergro

2021 2022

R UIT B LI K

Wat heeft het afgelopen jaar de meeste impact gehad op je bedrijf? De start op onze nieuwe locatie in Sint Katelijne Waver. De eerste weken waren wat hectisch, omdat we nog niet gewoon waren op een extra locatie te werken. Na een paar weken werden we alles gewoon en weten we niet wat ons gemak is. Zonder die locatie was het deze zomer allemaal niet gelukt. Waar kijk je met trots op terug? De nieuwe locatie in Sint Katelijne Waver. Het is een perfecte locatie, volledig gekoeld en met voldoende plaats, ruime burelen met veel lichtinval. Al met al een plek om trots op te zijn! Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? Hoe de tomatenmarkt eruit zal zien. Er zijn zoveel verschuivingen omwille van virus en energieprijzen, dat niemand weet wanneer er te veel of te weinig product zal zijn. Ook op andere teelten zal dit een rol spelen, want er zijn verschuivingen geweest van tomaten naar komkommer en paprika. Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? Dit zal wel weer in mineur zijn omwille van corona. Wij hadden een groot personeelsfeest gepland in onze nieuwbouw met alle mensen van de drie vestigingen. Dit wordt voorlopig uitgesteld. Het zal zich waarschijnlijk beperken tot kleine recepties op de drie verschillende locaties, volgens de geldende regels.

Wij wensen u prettige kerstdagen en een voorspoedig en succesvol 2022!

Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? Dit zal waarschijnlijk ook in beperkte kring zijn, omdat er niet veel meer zal mogen. Maar dit kan ook heel plezant zijn. Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Alle ondernemers die dolgraag willen werken en de economie doen draaien, maar niet mogen van de overheid omwille van corona. Er wordt te veel vergeten hoe moeilijk het is voor een gedreven ondernemer om niets meer te mogen doen. Veel ondernemers zouden content zijn om zoals in de zorg eens voluit te kunnen gaan.

Wij wensen u fijne feestdagen en een voorspoedig en gezond nieuwjaar. Ook in 2022 hopen wij u graag van dienst te kunnen zijn.

GEBR. TROOST Elgarhof 21 3055 CB Rotterdam Tel.: +31 (0)10-4610808 www.ganapac.nl e-mail: info@ganapac.nl

AGF Primeur 12 • 2021

www.troostpallethandel.nl ABC Westland 622, 2685 DH Poeldijk | M. 06 - 43 00 03 15 ∙ E. aram-troost@live.nl

Verpak het met Sismatec

VERPAKKEN PORTIONEREN

BEREIDEN

VULLEN

SERVICE

DOSEREN

process & packaging solutions

Enkele referenties:

Topseal verpakkingen De topsealverpakkingen zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de schappen van de supermarkten. Dit is ook niet verwonderlijk als je kijkt naar de vele voordelen van dit type verpakking. De topsealverpakking is namelijk milieuvriendelijker (minder plastic), eenvoudig te bedrukken, efficiënter in de logistieke keten en zorgt uiteindelijk voor een betere presentatie in de winkel. Door de mogelijkheid tot verlenging van de houdbaarheid van het product werkt het ook nog eens omzet verhogend en wordt verspilling tegen gegaan. Onderzoek wijst uit dat 30 procent van het geproduceerde voedsel niet wordt geconsumeerd en ergens verloren gaat tussen de boer en de consument. Een juiste keuze voor de verpakking kan helpen om deze voedselverspilling deels tegen te gaan. Proseal Traysealers De Proseal traysealers bieden de oplossing om verpakkingen professioneel te topsealen en zijn in staat om 30 (semi-automatisch) tot 240 (volautomatisch) verpakkingen per minuut te sealen. Eenvoudige integratie in complete verpakkingslijnen is daarbij geen probleem. Naast de voordelen van de topsealverpakkingen, bieden ook de machines

milieuvriendelijke voordelen. Het geïntegreerde “eSEAL systeem” is mileuvriendelijk, gebruikt weinig lucht en is kostenbesparend. “Hotrod”, het efficiënte verwarmingssysteem in de mallen, zorgt voor een hogere output door een gereduceerde sealtijd. De steeds strengere milieueisen dwingt ons om ook te kijken naar alternatieven voor plastic, met als resultaat dat we tegenwoordig ook in staat zijn om verpakkingen van alternatieve materialen te sluiten. Denk hierbij aan karton, pulp, suikerriet en recyclebaar plastic. Tijdens de opkomende trend van deze topsealverpakkingen hebben wij al naar volle tevredenheid van onderstaande klanten diverse installaties mogen leveren. Tevreden klanten Fruitmasters, ASF Holland, Beekers Berries, The Grape Company Europe, ABB Trading en The Greenery zijn een aantal voorbeelden van tevreden klanten welke inmiddels beschikken over meerdere moderne traysealers van Proseal. De goede relatie en wisselwerking met onze klanten willen we graag behouden en verder uitbouwen. Dit dwingt ons om flexibel en innovatief te zijn en waar nodig mee te denken met de klant om zijn proces te optimaliseren.

Twentepoort Oost 8 7609 RG Almelo Nederland T + 31 (0)546 87 41 11 info@sismatec.nl

www.sismatec.nl

Sismatec wenst iedereen fijne feestdagen en een voorspoedig 2022!

AGF Primeur 12 • 2021

Aardbeien in de vollegrond zijn er steeds minder en de teelt onder glas breidt gestaag uit, maar in deze vertical farm van Parus, Zuid-Korea gaat de techniek nog een stukje verder. Volgens het bedrijf kan in dit meerlaagse systeem de oogst oplopen tot 120 kg/m2 als er jaarrond wordt geoogst. Het hangende systeem kan meerdere lagen bevatten en omdat de afstand tussen deze lagen kan worden aangepast, kan de plantwijdte worden geoptimaliseerd tijdens het seizoen.

Zachtfruit

Wie Kerst zegt, zegt kasaardbeien In opnieuw een bijzondere kerstperiode vanwege het coronavirus is er één zekerheid: ook dit jaar kan de consument volop aardbeien van eigen bodem eten. De consument weet het zomerkoninkje, tegenwoordig jaarrond beschikbaar van eigen bodem, ook in de winter steeds beter te vinden. Dan blinkt het premiumproduct van onder glas uit in kwaliteit, smaak én betrouwbaarheid. Gestegen energieprijzen verhinderen dit niet, al zijn er wel effecten zichtbaar.

de kerstperiode, een stuk hoger dan bij het nieuwe ras. “Dat maakt dat Sonata nog heel veel geteeld wordt voor productie met Kerst,” weet Rob. “Je hebt altijd een piekpluk met Kerst als de vraag ook hoog is. Dat zal dit jaar niet anders zijn, ook niet et areaal aardbeien zit de afgelopen en “het neusje van de zalm onder belich- nu de energieprijzen gestegen zijn. Ik heb jaren in de lift, vooral dankzij de groei ting”, maar daarnaast teelt Jong Fruit ook het idee dat de meeste telers met belichvan bedekte teelt. Die maakt het mogelijk Inspire, een nieuw ras. Het ras werd in het ting doen wat ze normaal doen richting jaarrond aardbeien aan te bieden én om voorjaar van 2020 voor het eerst geteeld Kerst. Wel lijkt het erop dat er dit jaar minmet belichting te telen. Een toenemend en staat nu voor de derde keer in de kas- der Elsanta’s zijn met Kerst. Dat zou gunaantal telers is hier de afgelopen jaren sen bij de teler. Deze keer voor het eerst stig zijn voor de belichte teelt.” Die minmee begonnen. Eén van de telers die er onder ledbelichting. Begin december “ziet dere beschikbaarheid van aardbeien van vroeg bij was met belichting boven de het er goed uit,” aldus Rob. “Maar we zijn dit ras tegen het eind van de traditionele aardbeien is Jong Fruit. Al in 2006 inves- pas net gestart met Inspire en dit jaar zijn teelt half december verwacht ook Aad van teerde de teler in belichting. “Daarmee lie- beperkte aantallen beschikbaar.” Het ras Dijk, Commercieel Manager Fruit bij The pen we ver voor de muziek uit,” stelt teelt- wordt in de markt gezet door The Greene- Greenery. “De teelten met Sonata zijn strak specialist Rob van Leijsen. Ook dit jaar ry, in samenwerking met telers Jong Fruit gepland en hier hebben veel telers inmidstaan de lampen in de kassen bij de teler en Meerfruit. dels al de nodige ervaring mee. Het effect in Noord-Brabant weer aan. Sinds half van de huidige hoge energieprijzen zie je november is de oogst van de winterteelten KRITISCHE WEKEN met Kerst naar alle verwachting meer bij gestart. Dit jaar met twee rassen. Sonata Voor Jong Fruit verkoopt The Greenery het vroeger aflopen van traditionele teelis in de winter nog altijd het hoofdras ook de oogst van Sonata. Die ligt, zeker in ten met Elsanta. Daar maken telers de rekensom en spelen hoge stookkosten in vergelijking met lagere oogsten aan het eind van de teelt mee, terwijl ook arbeid lastig kan zijn. Personeel wil graag thuis zijn met Kerst en dus zijn er telers die dan eerder stoppen met oogsten, waardoor hun teelt de Kerst niet haalt.”

Deze winter teelt Jong Fruit het nieuwe ras Inspire voor het eerst onder LED-belichting

AGF Primeur 12 • 2021

Effect op de prijzen heeft het vermoedelijk lagere aanbod Elsanta begin december nog niet. Traditioneel is de periode rond Sinterklaas minder qua prijsvorming. Aad: “Dan is het nog te vroeg voor de kerstvraag. Week 51 en 52 zijn de kritische weken waarin, zeker als het aanbod iets lager gaat zijn, de prijzen flink omhoog kunnen schieten. Wie dan op de vrije markt nog aardbeien moet kopen, zal flink moeten betalen.” Concurrentie met importaardbeien is er wel, maar zelfs nu de belichte teelt van aardbeien de laatste jaren aan een opmars bezig zijn, lijkt dat tot nu toe geen effect op de marktprijs te hebben,

Sweet & Sunny, aardbeien uit het topsegment bij The Greenery

volgens Rob. “Je ziet dat de aardbei de laatste jaren steeds populairder wordt. De vraag is ook toegenomen. Bovendien zie je, zeker dit jaar weer met Kerst, dat mensen Sonata in de kas bij Jong Fruit het gezellig willen maken thuis. Ze zijn ook bereid goed te betalen voor aardbeien van Voor de zoete, zachte smaak van aardbei- niet. Wel worden onze aardbeien verkocht eigen bodem, zelfs als die naast impor- en uit de belichte teelt zijn er altijd klan- als topsegment, Sweet & Sunny bij The taardbeien liggen. Als ze eenmaal ons pro- ten. Ook internationaal, waar je klanten Greenery.” Aad vult aan dat het tegenduct geproefd hebben, dan willen ze geen ziet die hun premiumlijn invullen met woordig lastig is om voor slechts een paar import meer.” aardbeien uit onze kassen. Zelfs nu je ziet dagen een speciale verpakking in de markt dat sinds de zomer de alsmaar stijgende te zetten, los van het feit dat veel private PREMIUMPRODUCT kosten langzaam worden doorberekend. label verkocht wordt. “Pas bij langduriAad benadrukt dat aardbeien van eigen Maar vergis je niet, dat gebeurt overal. ge evenementen is dat tegenwoordig nog bodem in de winter, zelfs nu de laatste Ook importproduct uit Zuid-Europa en mogelijk.” Hij ziet wel een andere ontwikjaren het areaal onder glas flink is geste- Noord-Afrika stijgt in prijs.” keling dit jaar met Kerst. “Klanten kiezen gen, nog altijd een premiumproduct zijn. andere verpakkingen. Waar doorgaans “Daar doet de groei in areaal niets aan af. Rob maakte de afgelopen tijd met foto’s 400 grams-verpakkingen gekozen werden, Het gaat in de winter nog altijd om aan- op LinkedIn, net als met foto’s op andere zie je nu ook 300 of 250 gram terugkomen. zienlijk lagere volumes dan in de zomer. sociale mediakanalen van Jong Fruit zelf, Daarmee blijft het premiumproduct voor Vorig jaar leek het er even op dat er een de mensen in de aanloop naar Kerst alvast zoveel mogelijk mensen beschikbaar en flinke groei zou zijn in het belichte are- warm voor wat komen gaat. Lachend: “Dat kan de liefhebber van Hollands zachtfruit aal aardbei, maar de hoge energieprijzen moeten we met z’n allen ook doen, hè. Wij het nog steeds goed vinden in het schap.” hebben hier een rem op gezet. Vooral uit- telen mooie producten en daar zijn we (TT)  breidingen zijn uitgesteld.” De vraag stijgt trots op.” Komt dat ook nog tot uiting in info@jongfruit.eu echter nog steeds. “Dat is een positieve de verpakking, een speciale kerstverpaka.vandijk@thegreenery.com ontwikkeling. De vraag is groter dan ooit. king bijvoorbeeld? Rob: “Nee, die is er nog

Franje Onions B.V. Gawege 10 | 4414 NB Waarde Tel. +31 (0) 113 501658 info@franjeonions.nl w w w . f r a n j e o n i o n s . n l

wenst u prettige kerstdagen en het allerbeste voor 2022 Westerterpweg 35 • 1774 NL SLOOTDORP • The Netherlands info@biesheuvelknoflook.nl • T(+31) 683995325 • www.biesheuvelknoflook.nl

AGF Primeur 12 • 2021

Industrial food cutting solutions

www.fam.be info@fam.be

A little more sparkle, a little less stress. These holidays, we wish you the very best. 2020-91_PRIMEUR_NL_DEC_SANTAFAM_185X132mm.indd 1

20/11/2020 17:57

design manufacturing automation optimization

Wij wensen u

goede kerstdagen en een gezond 2022!

agen Noflike Krystd en in Lokkich Nijjier

Weihoek 11, 4416 PX Kruiningen +31 (0)113 - 50 13 73 info@burgmachinery.com

w w w. b u r g m a c h i n e r y.c o m

AGF Primeur 12 • 2021

De Kuinder 12 8444 DC Heerenveen Tel. 0513 - 681268 Fax 0513 - 681263

info@greydanus.nl www.greydanus.nl www.peulnatuur.nl

Column

Noten en onze gezondheid Veel mensen zijn ervan op de hoogte dat noten heel goed zijn voor de gezondheid. Noten zijn puur natuur, makkelijk mee te nemen en snel uit het vuistje te eten. Het is het ideale tussendoortje. Maar als je niet oppast kunnen noten je gezondheid ook schaden. In de column van deze maand bespreek ik niet alleen wat de gezondste manier is van noten eten, ook bespreek ik de gezondheidsvoordelen van noten volgens de medische literatuur. Ik houd me al meer dan 20 jaar bezig met voeding en gezondheid. Eén van de eerste aanpassingen die ik aan het begin van mijn zoektocht maakte, was het vervangen van bewerkte tussendoortjes zoals chips naar noten. Ik dacht dat dat heel gezond was. Totdat ik erachter kwam dat de meeste noten – net als chips - gefrituurd worden in plantaardig vet en daarna worden voorzien van een flinke laag geraffineerd zout. Plantaardige vetten zoals zonnebloemolie zijn rijk aan het ontstekingsbevorderende omega 6, dat ook nog eens snel oxideert onder invloed van hoge temperaturen. Noten kunnen heel gezond zijn, maar dan hebben we het wel over noten die niet zijn gefrituurd. Gefrituurde noten worden ook nog weleens gebrand genoemd. Rauwe noten zijn wel heel gezond, maar ook geroosterde of gestoomde noten zijn prima. Sommige mensen lopen met een grote boog om noten heen, omdat ze bang zijn voor calorieën. Noten zijn inderdaad rijk aan vetten, en daarmee aan calorieën. Dit is alleen niet het hele verhaal. Samen met vet, bevatten noten ook veel vezels en eiwitten. Vetten, eiwitten en vezels geven tezamen voor lange tijd een verzadigd gevoel. Hierdoor hebben de meeste mensen minder zin in suikerrijke tussendoortjes, waardoor er per saldo minder calorieën worden gegeten. Studies tonen dan ook aan dat het eten van noten je gewicht niet nadelig beïnvloedt. Noten zijn zelfs bijzonder arm aan koolhydraten, iets wat veel mensen die willen afvallen als muziek in de oren zal klinken. Noten zijn rijk aan vele vitamines en mineralen, waaronder selenium, ijzer, zink, magnesium, foliumzuur en vitamine E. Het eten van noten wordt geassocieerd met een verlaagde kans op het metabool syndroom, dat gepaard gaat met hoge bloeddruk en een hoog cholesterol. Onderzoekers verklaren de heilzame werking van noten deels door de aanwezigheid van antioxidanten, die bekend staan als polyfenolen en een beschermend effect hebben op de cellen in het lichaam. Daarnaast kunnen antioxidanten oxidatie van cholesterol tegengaan. Ook bevatten noten omega 6- en omega 3-vetten, die beiden meervoudig onverzadigd zijn. Eerder noemde ik dat omega 6-vetzuren ontstekingen kunnen veroorzaken, maar dat blijkt alleen op te gaan voor de

geraffineerde vetzuren. De antioxidanten in noten voorkomen juist ontstekingen.

Noten kunnen het risico op een hartaanval of beroerte aanzienlijk verlagen. Dit komt doordat noten de grootte van de LDL-deeltjes verbeteren, het HDL-cholesterol verhogen, de slagaderfunctie verbeteren en andere voordelen bieden voor de hartgezondheid.

Meer noten eten dus! Ze kunnen in hun geheel worden gegeten, maar je kan er ook notenpasta van maken of kleine stukjes over gerechten besprenkelen. Het is vrij makkelijk om je eigen notenpasta te maken met iedere notencombinatie die je lekker vindt. Daarbij zijn noten(pasta’s) kindvriendelijke voedingsmiddelen die de voedingskwaliteit van maaltijden en tussendoortjes kunnen helpen verbeteren. Gemengde noten of pitten en zaden zoals zonnebloempitten zijn ideaal als tussendoortje. Maak je eigen superfoodmix van noten en een superfood zoals moerbeien. Macadamia’s kun je ook nemen ter afwisseling. Een handje zonnebloempitten is ook erg voedzaam. Gouden combinaties die bij velen in de smaak vallen zijn ook appelpartjes met pindakaas of banaan met amandelpasta.

Als laatste nog een weetje: pinda’s behoren officieel niet tot de noten! Pinda is in werkelijkheid een peulvrucht, net als erwten en bonen, worden ze vaak gezien als noten, omdat ze een vergelijkbare voedingswaarde en eigenschappen hebben als noten. Kies liever voor pinda’s in dop met vlies, deze zijn geroosterd en niet gefrituurd. De vliesjes zorgen voor extra antioxidanten. Een noot die echt de moeite waard is om vaker te eten is de walnoot. Een superfood van eigen bodem en heeft daardoor een bijzonder lage voetafdruk. Misschien dat ik hier in de column van volgende maand meer over vertel… Voor nu wens ik je mooie feestdagen toe! Juglen Zwaan www.ahealtylife.nl

AGF Primeur 6 • 2021

Actueel

Noten & Zuidvruchten

Yogi & Yousef:

“Verse dadel is de nieuwe banaan” De dadel: vers, zacht, zoet, gezond, je stopt ‘m gemakkelijk in de mond en is overal in te verwerken. Volgens Yogi van Yogi & Yousef heeft de dadel alles in zich om de nieuwe banaan te worden. “Het is onze missie om verse dadels binnen nu en 5 jaar in de top 5 van meest gegeten fruit te krijgen.”

“A

an de dadel zelf zal dat niet liggen, zo’n ding. Die hebben niets te maken met 93 procent van de mensen vinden de verse dadels.” dadel lekker zodra ze die proeven, “vertelt Yogi. De uitdaging is om de vooroordelen RETAIL AAN ZET die rondom dadels leven te ontzenuwen. Dat maakt het tot een grote uitdaging om Consumenten kennen de dadel hoofdzake- de dadel populair te maken, die proevelijk als gedroogde zuidvrucht en die heeft rijen helpen daarbij. “Proeven is kopen, geen geweldig imago, om het zacht uit te zien we. 30 procent zegt vooraf dat ze drukken. “We houden heel veel proeve- dadels lekker vinden. Als ze onze cararijen. Mensen die we aanspreken, geven melzoete Dalia Sukkary dadel hebben in eerste instantie aan dat ze dadels niet geproefd vindt 93 procent ze lekker, dat lusten. Als je dan doorvraagt hoor je dat is een waanzinnig hoog getal.” De volgenhun referentiekader van die taaie plakke- de stap ligt bij de retail die nog altijd de rige harde dadels zijn, soms op zo’n plastic neiging heeft dadels in te delen in de catestokje gepresenteerd. Dat zijn gedroogde gorie noten. De dadel moet juist een prodadels, vaak ook nog gesuikerd. Heel veel minente plaats op de AGF-afdeling krijgen, mensen hebben een trauma opgelopen van als versproduct hoort die daar thuis. Yogi:

Verse dadels horen in het AGF-schap thuis

AGF Primeur 12 • Noten & Zuidvruchten • 2021

“Een verse abrikoos zie je ook niet bij de gedroogde abrikozen liggen. Verse dadels worden geplukt als ze nog vol met vocht zitten en verdwijnen daarna onmiddellijk in de koelcel zodat ze hun vocht en sappigheid behouden. In de keten worden ze ook als versproduct behandeld.”

De potentie voor verse dadels in het AGFschap is enorm. Dadels zijn heel gezond en kennen een brede toepassing. Yogi: “Vroeger overleefde hele volksstammen in de Arabische woestijn op deze bijzondere vrucht. Dadels bevatten veel van de aanbevolen voedingsstoffen: vitaminen, 11 gram vezels per 100 gram en maar liefst 9 essentiële mineralen waaronder calcium, ijzer, koper, mangaan en magnesium. Het is een ideale snack én het feit dat je hem als zoetstof in allerlei gerechten kan gebruiken maakt de dadel eigenlijk minstens net zo veelzijdig als de banaan. We eten met z’n allen zo’n 19 kilo bananen per persoon per jaar. Verse dadels zijn ook een zacht zoete fruit en daar eten we 254 gram per persoon jaar van, er is dus ontzettend veel ruimte om te groeien.” Binnen dadelsoorten is er nog een enorme diversiteit qua smaak. De bekendste verse dadel is de Medjool. De Dalia Sukkary, die Yogi & Yousef in de verkoop heeft, is een heel andere ervaring. “Ik maak meestal de vergelijking met koffie. De Medjool is meer als een espresso, qua smaak redelijk scherp zoet en vrij vlezig. De Dalia Sukkary is een stuk toegankelijker: zacht met een romige caramelsmaak, net als

een latte. Het is geenszins onze bedoeling om de Medjool te verdringen. We hebben deze juist hard nodig om de dadel groter te maken omdat consumentensmaken verschillen. Net als bij verschillende soorten appelen wil je mensen een keuze bieden.”

GROEISPURT Dat de dadel aanslaat is evident. Yogi & Yousef groeien enorm hard. “We zijn in 2013 begonnen met 3000 kilo dadels en inmiddels gaan we naar de 1 miljoen kilo per jaar. We groeien gemiddeld 50% tot 100% per jaar. Afgelopen jaar zijn we weer ongelofelijk hard gegroeid. Naar verwachting groeien we 80% ten opzichte van vorig jaar. De groei is ongeveer 50-50 verdeeld over onze verse Dalia Sukkary dadels en de pasta, gemaakt van dadels die niet geschikt zijn voor de versmarkt. Naar de dadelpasta is ook veel vraag omdat deze geschikt is als basis voor vegandeeg. De Yogi en Yousef doen vanaf de palmboom alles in eigen beheer, hun vriendschappelijke samenwerking zoetheid en textuur van onze dadelpasta werpt letterlijk zijn vruchten af maakt het gebruik van dierlijke en geraffineerde producten zoals, suiker, eieren en wij volledig CO2-neutraal. We gebruiken meel overbodig.” plantaardige plastics voor onze consumentenverpakkingen. We betalen de lokaDe verse dadels worden aan de retail gele- le plukkers een eerlijk loon en dragen zorg verd in zes verschillende landen, ongeveer voor veilige werkomstandigheden. Al onze 50 procent onder een bio-label en 50 prodadels worden in Nederland verpakt en cent regulier. Onlangs werd een succesvol- specifiek onze snackboxen en shareboxen le crowdfundingactie gestart om de gehele worden ingepakt bij een sociale werkteelt over te zetten naar biologisch waarbij plaats.” binnen slechts 1,5 uur 1 miljoen euro werd opgehaald. Niet omdat de markt daarom Al deze extra inspanningen worden netjes vraagt, maar omdat Yogi & Yousef duur- aan de retail uitgelegd en doorberekend, zaam willen opereren. “We willen zorgen ook al hoeft het voor hen niet biologisch. voor een mooi en gezond product voor “Ja, biologische teelt kost meer geld, maar De missie van Yogi & Yousef is om de dadel in de onze klanten, maar ook voor een gezonde we gaan het niet anders doen. Dan doen top 5 van meest gegeten vruchten te krijgen omgeving. Gewasbeschermingsmiddelen we wat 50 jaar geleden is gebeurd en ga die in de natuur terechtkomen, dat moe- je in een trend terechtkomen van elke ten we niet willen. We zijn nu zo groot dat keer goedkoper waardoor je de bocht we al onze dadeltelers om kunnen zetten gaat afsnijden. Natuurlijk kijken we ook caramelsmaak in een mooi doosje verpakt. op volledig biologische dadelteelt. Dat de naar wat er met verse dadels om ons heen Dat is de waarde die we bieden en dat markt daar niet per se op zit te wachten is gebeurt in de markt. We gaan echter uit wordt ook gewaardeerd door een groeiend voor ons geen issue. Als bedrijf zijn vanaf van de waarde die we zelf creëren. Onze aantal klanten,” besluit Yogi. (ML)  het begin een duurzame weg ingeslagen. propositie is een eerlijk product, een info@yogiyousef.com Volgens onze laatste berekeningen zijn smeuïg zachte verse dadel met romige

NOTEN RIJSTCRACKERS ZUIDVRUCHTEN

De Spil 50 • 3774 SE Kootwijkerbroek • T +31 (0)342 408944 F +31 (0)342 420097 • info@koppejannoten.nl • www.koppejannoten.nl

AGF Primeur 11 • Noten & Zuidvruchten • 2021

Actueel

Noten & Zuidvruchten

Consument zoekt bewust kwaliteitsnoten D

e noot die eigenlijk geen noot is, maar noten telen en exporteren. Erg populair in een peulvrucht blijft toch ’s werelds Europa zijn amandelen. Ze worden voornummer één noot: jaarlijks wordt er zo’n al uit de Verenigde Staten aangevoerd en 50 miljoen ton pinda’s geteeld én geconsu- in mindere mate uit Spanje. Verder zijn meerd. China is met afstand de grootste hazelnoten in trek; grotendeels afkomstig producent, gevolgd door India, Nigeria, uit Turkije en voor een klein deel uit Italië. de Verenigde Staten en Senegal maakt de Tot slot voert de EU ook veel cashewnoten top vijf producerende landen compleet. in vanuit Vietnam. De vijf meest geteelde boomnoten in 2021 zijn: amandelen (1,7 miljoen ton), walno- GEZOND ten (1,02 miljoen ton), pistachenoten (1 Noten te over dus en dat is mooi, want miljoen kg), cashewnoten (ruim 800.000 het gezondheidsaspect van noten wordt ton) en hazelnoten met een volume van steeds meer benadrukt. Zo geeft de een dikke 500.000 ton. In Europa zijn het Gezondheidsraad bijvoorbeeld aan dat voornamelijk de zuidelijke landen Span- het eten van een klein handje ongezouje (amandelen) en Italië (hazelnoten) die ten noten per dag het risico op hart- en

vaatziekten vermindert. De schijf van vijf van het Nederlandse Voedingscentrum, het plantaardig voedingsadvies De schijf voor Life en de Voedingsdriehoek van het Vlaams Instituut Gezond Leven namen ongezouten noten alle drie op in hun adviezen voor gezonde voeding. Primeur deed een rondje langs diverse groothandelaren en ook zij merken dat het gezondheidsaspect van voeding bij de consument steeds meer aandacht krijgt en dat daardoor vooral de interesse in ongebrande noten toeneemt. Maar ook de focus op kwaliteit en biologische producten speelt steeds vaker een rol. 

SPECIALIST EN GROOTHANDEL IN noten EN ZUIDVRUCHTEN Nijverheidscentrum 24 2761 JP Zevenhuizen +31 (0)180-63 70 63 orders@notenbeurs.nl

AGF Primeur 12 • Noten & Zuidvruchten • 2021

Via social media op

NOTENBEURS.NL

Tovano:

Groei over de hele linie door focus op gezondheid

grapefruit en sinaasappel, die vrij zijn van toegevoegde suikers en waar het gebruik van e-nummers wordt vermeden. Richard ziet dat dit soort producten ook opvallen door smaak. “Bijvoorbeeld onze Zuid-Afrikaanse mango zonder toegevoegde suiker smaakt veel puurder en is veel lekkerder, alleen de consument moet het leren eten. Daar moeten we tijd en energie in steken.” Het groothandelsbedrijf doet dat door veel uitleg over de producten te geven en de klanten samen met de consument het product te laten ervaren. Dadels zijn ook een product dat opnieuw in de belangstelling staat. “Hoewel het een traditioneel oud product is, worden dadels steeds populairder. Op een puur natuurlijke manier zitten ze vol met suikers en energie. Zowel de Deglet-nour dadel als de Medjoul dadel worden door de consument gebruikt als natuurlijke energierijke snack, bijvoorRichard Strijbis: “Consumenten zijn zich bewuster van gezondheid en van wat er toegevoegd wordt” beeld ter vervanging van sportbars. Je kunt gewoon één of twee dadels nemen en et was een bijzonder jaar, waarin een sterk toenemende vraag naar aman- dat werkt ook.” we te maken hebben gehad met ups delmeel. “De laatste jaren groeit dat als en downs en sentimenten,” zegt Richard een komeet, in de afgelopen vijf jaar wel LOGISTIEK Strijbis, directeur van Tovano, dat al zeven met 1.000 procent. Mensen gebruiken dat Tovano stelt vast dat de consument steeds decennia thuis is in de wereld van noten veel meer in de keuken en zijn meer bereid meer op zoek is naar kwalitatieve proen gedroogde zuidvruchten. “Maar over om zelf uit de vinden wat goed is en lekker.” ducten. Door de huidige logistieke strubde hele linie blijven wij groeien in de trend Daarnaast noemt de notenhandelaar ook belingen blijkt het nog een hele uitdaging van meer waardering voor het gezond- de pecannoot een grote groeier. om dat continu te kunnen garanderen. “De heidsaspect van rauwe noten. De tendens logistieke keten is dusdanig complex dat bij onze klanten en bij de consumenten TOEVOEGINGEN VERMIJDEN het steeds uitdagender wordt om ervoor is positief.” Naast het gezondheidsaspect Verder ziet Richard in het bio-segment zorg te dragen dat je de topkwaliteit kunt wijt Richard de populariteit van de noot groei. “Bio is iets wat stapje voor stapje blijven leveren.” Daarbij noemt Richard aan de vele mogelijke gebruikersmomen- groeit.” Hoewel bio in het assortiment van het belangrijk om duidelijk in beeld te ten; bijvoorbeeld bij het ontbijt, als snack- Tovano zeker een plaats inneemt, richt het hebben hoe de leveringsketen eruitziet. moment of door een salade. Behalve natu- bedrijf zich nog sterker op het vermijden “Door die kennis die we in meer dan 70 jaar rel noten verkoopt Tovano ook gebakken, van toevoegingen, zoals toegevoegde sui- hebben opgebouwd, kunnen we gelukkig gezouten en gechocolateerde producten kers of e-nummers in de producten. “Dat in een groeiende tendens blijven leveren. die meeliften op het goede imago van de zijn producten die de toekomst hebben. We hebben onze stroom van goederen naturel noten. “Die producten zijn fun en Consumenten willen wel suikers, maar dusdanig aangepast dat we altijd kunnen leuk voor de smaakpapillen. De ongebran- van de vruchten zelf, puur natuurlijk en leveren.” Eén van de strategieën die Tovade noten, pitten en zuidvruchten hebben niet toegevoegd.” Ook merkt hij dat veel no daarvoor toepast is het betrekken van een gezonde flow, maar de groei is in tota- consumenten terugschrikken van de dezelfde producten van verschillende oriliteit. Als wij rauwe noten verkopen, dan vele e-nummers die soms op de etiket- gines, om de leveringszekerheid te vergroneemt een klant bijvoorbeeld ook een cho- ten vermeld zijn. “Consumenten zijn zich ten.  coladeproduct af, dat daardoor mee-plust.” bewuster van gezondheid en van wat er Richard@tovano.nl Toch is Tovano’s hardloper de walnoot, toegevoegd wordt.” Daarom heeft Tovano zowel gepeld als ongepeld. De amandel is een range producten uit Zuid-Afrika, met de nummer twee. Daarbij ziet Richard ook onder andere gedroogde abrikozen, peren,

“H

AGF Primeur 11 • Noten & Zuidvruchten • 2021

Actueel

Noten & Zuidvruchten

Best of Bio:

Ongebrande noten de grootste trend

kun je onder meer aanvullen door noten te eten. Rauwe, ongezouten noten zijn daarbij het gezondst. Dat is ook de grootste trend: zo puur mogelijk.” Bas ziet dat bijvoorbeeld paranoten in opkomst zijn. “Paranoten zijn een grote bron van selenium en dat speelt samen met zink een rol bij een sneller herstel na ziekte; ze worden als een soort medicijn gebruikt.” Wel waarschuwt hij dat de paranoot geen snacknoot is; bij overschrijding van de maximale dagelijkse consumptie van drie tot vijf noten loop je kans op vorming van blauwzuur in het lichaam.

CONSUMPTIE De handelaar verwacht niet dat de totale notenconsumptie in de komende jaren veel zal stijgen; wel ziet hij een toenemend bewustzijn ten aanzien van biologische noten. Hoewel er voldoende aanvoer van biologische noten is, kan het aanbod fluctueren. “De biologische teelt heeft met heel veel restricties te maken en is erg De gemenge notenmix is een van de hardlopers in het Best of Bio assortiment afhankelijk van weersomstandigheden, onsumenten krijgen steeds meer door biologische noten, zaden, zuidvruchten en waardoor er ook oogsten kunnen misdat noten een goede bron van eiwit- granen. “De trend naar een plantaardig lukken. Daardoor is het aanbod dan lager ten zijn,” zegt Bas Sengers, eigenaar van dieet zet verder door en als je vlees en zui- waardoor de prijs stijgt.” Die hogere prijs groothandel Best of Bio, dat zich richt op vel overslaat, kom je eiwitten te kort. Die speelt een redelijk bescheiden rol bij de

“C

RADIAL GRADER

SHAKE GRADER

NEEM VRIJBLIJVEND CONTACT MET ONS OP VOOR EEN 2D EN/OF 3D TEKENING VAN UW NIEUWE

PROJECT OF AANPASSING VAN EEN BESTAANDE LIJN

Wij wensen u prettige kerstdagen en een voorspoedig 2022 Handelsweg 9, 1619 BJ, ANDIJK, The Netherlands

AGF Primeur 12 • Noten & Zuidvruchten • 2021

www.allroundvp.com info@allroundvp.nl

consumptie, geeft Bas aan. Als brande notenmix die bestaat uit voorbeeld noemt hij de parano- hazel-, cashew, para-, walnoten ten. “Een paar jaar geleden was en amandelen. De handelaar ziet de consumentenprijs daarvan dat de prijs-kwaliteitsverhou30 euro per kilo. Nu kost een kilo ding van de notenmix zowel de rond de 17 euro. Door misoog- speciaalzaak als de consument sten ziet het ernaar uit dat de aanspreekt. Om de laagste prijs prijs volgend jaar weer veel hoger in de markt te realiseren laat zal liggen. Toch verwacht ik niet Best of Bio een aantal schakels dat de verkoop van paranoten erg in de keten links liggen en neemt gaat afnemen. De meeste men- zijn noten rechtstreeks bij de sen willen dat product gewoon importeur af. Vervolgens worhebben en dan is de prijs minder den de noten verpakt – in 500 en belangrijk.” 1.000 gram – door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. HUISMERK “Dat is zowel qua maatschappelijk Bas merkt in de groothandel, die ondernemen als prijstechnisch hij naast zijn biologische spe- interessant.” Tot slot heeft Best ciaalzaak Best of Bio in Ermelo of Bio besloten om ook ruimte te uitbaat, dat de vraag naar biolo- bieden aan de speciaalzaak om gische noten toeneemt. “Het gaat op het product te kunnen verdieuitstekend, dat komt ook omdat nen en als groothandel niet de wij een gat in de markt invullen. grootste marge te pakken. “Dan Groothandel Best of Bio biedt ben je al snel de goedkoopste.”  de zelfstandige bio-ondernemer, info@bestofbio.nl onafhankelijk hoe groot zijn zaak is, de mogelijkheid om een huismerk te voeren.” De hardloper in het assortiment is de onge-

Best of Bio ziet ongeroosterde noten als de grootste trend van het moment

Prettige

Feestdagen

en een gezond & succesvol

2022! we pack

smarter together

www.looijegroup.com

AGF Primeur 11 • Noten & Zuidvruchten • 2021

Actueel

Noten & Zuidvruchten

Allnuts merkt dat de coronaperikelen een positieve invloed hebben gehad op de consumptie van noten en zuidvruchten

Allnuts:

“Aan een goed product, hangt een andere prijs”

“H

oewel dat helaas niet voor iedereen het geval is geweest, was het vorig jaar voor ons een heel goed jaar, ondanks de problemen door corona,” zegt Alco Kappé van notengroothandel Allnuts, met meer dan 30 jaar ervaring in noten en gedroogde vruchten. Alco ziet dat de pandemie invloed heeft gehad op de consumptie van noten en gedroogde vruchten. Zo stelt hij vast dat het meer tijd thuis spenderen en het groeiende bewustzijn van consumenten van het gezondheidsaspect van noten, een rol hebben gespeeld. Allnuts levert zowel biologische als conventionele noten. Alco ziet dat het biologische segment groeit. Daarnaast is er ook meer vraag naar granola en de ingrediënten van granola. “Daar zit een stijgende lijn in.”

VERTROUWEN De leveranciers worden door Allnuts zorgvuldig geselecteerd. Continuïteit van de

productstroom is een belangrijk gegeven nisch naar zijn klanten toe ziet Alco bij de keuze, meldt Alco. “Het vertrouwen daarbij geen problemen. “Het klopt dat in en de relatie met de betreffende firma biologisch wat duurder is, maar aan een zijn belangrijk, net als het vertrouwen in goed product hangt een andere prijs.” Een de certificering.” Helaas moet hij vast- ander aspect dat een rol speelt in de prijs, stellen dat een certificaat niet altijd een zijn de toenemende kosten. “Wij moeten garantie is voor een kwalitatief en voed- die doorberekenen en doen dat ook.” Wat selveilig product. De notenhandelaar geeft Alco wel ziet is dat, als het vaker nodig aan dat de werkwijze van Allnuts ertoe is om de prijs te verhogen, de weerstand leidt dat het bedrijf steeds vaker in beeld in de markt toeneemt. Daarom heeft Allkomt voor het leveren van grotere volu- nuts waar nodig alleen de verhoging van mes op basis van ingrediënten, certifice- de kosten doorberekend, waardoor zijn ringen en beschikbare kennis over oor- winstmarge daalde. “Als de prijs van mijn sprong en kwaliteit. “Er zijn steeds meer product 10 procent omhoog gaat, betekent afnemers die openstaan voor het zoeken dat voor de klant misschien een verhoging naar het beste product op basis van ken- van 7 procent. Dat is een reëel verhaal nis en ervaring.” naar onze vaste klanten.”

SAMENBUNDELEN Het is de reden dat Allnuts van veel ingrediënten alleen de bio-variant in het assortiment heeft, ook als het als gangbaar product wordt verkocht. “Bepaalde conventionele grondstoffen die ik in bio goed kan betrekken, verkoop ik als gangbaar, omdat we op die manier onder andere kruisbesmetting kunnen voorkomen.” Daarnaast is er ook een prijstechnische reden. “Als het bio-volume omhoog gaat, blijft de kostprijs gelijk of gaat omlaag. Dat wil zeggen als ik van een bepaald product zowel de bio als de conventionele variant voer, ik twee keer de voorraad administratie heb en twee keer zoveel opslaglocatie nodig heb. Als ik die producten samenbundel, heb ik een iets groter volume en kan ik uit één voorraad zowel de gangbare als de biologische klant bedienen.” Prijstech-

AGF Primeur 12 • Noten & Zuidvruchten • 2021

JAARROND GELIJK Door de focus op kwalitatieve ingrediënten kan Allnuts jaarrond hetzelfde product verkopen zowel in kwaliteit, maat, in ras en verhouding. Dat wil zeggen dat de notengroothandel de verhouding van een notenmix stabiel houdt en de prijs laat meebewegen met de prijzen van de ingrediënten. “We kiezen er niet voor om de prijs stabiel te houden en met de ingrediënten en mengverhouding te variëren. Bijvoorbeeld onze studentenhaver bestaat uit hele mooie noten met rozijnen. De verhouding is altijd hetzelfde, dus de prijs moet ik aanpassen als de noten duurder worden,” besluit Alco.  alco@allnuts.be

Koppejan Noten:

Ook vers gebrande noten blijven goed doorlopen

“H

oewel er de laatste jaren steeds meer lende gebruikersmomenten van noten als vraag is naar ongebrande noten, blij- gezond tussendoortje.” ven ook de verkopen van de vers gebrande noten goed doorlopen,” zegt Marijn CASHEWNOOT Koppejan van Koppejan Noten dat zich De cashewnoten blijven één van de hardmet noten en zuidvruchten vooral richt lopers in het assortiment van Koppejan, op afzet bij de zelfstandige supermarkt, dat in eigen beheer zorg draagt voor het (groenten)speciaalzaken, boerderijwin- branden, kruiden, mengen en verpakken kels en horecabedrijven. “Wij zijn in zijn van noten en het samentellen van notentotaliteit heel erg positief.” Ondanks dat mixen. “Het is onze meest verkochte noot, hij het liever anders had gezien, verklaart omdat het een geliefde noot is die in veel Marijn de groei gedeeltelijk uit de sluiting mixen past.” Qua gedroogde vruchten spevan de horeca waardoor consumenten het len cranberry’s, abrikozen en Turkse vijthuis toch gezellig willen maken. Ook het gen een grote rol. gezondheidsaspect speelt in deze coronatijden een rol, merkt de notenhandelaar. UITDAGING “De laatste jaren zien we de opkomst van Marijn merkt in het algemeen dat de kosongebrande noten, maar ook de vraag ten stijgen. “Veel producten zijn of worden naar muesli en granola neemt toe. Con- duurder. Wereldwijd is het onrustig en de sumenten zijn zich bewuster van gezond- prijzen van noten en gedroogde vruchten heid en benutten steeds meer de verschil- veranderen voortdurend. Aan het begin

van de coronaperiode daalden de prijzen, maar inmiddels zijn de prijzen van de meeste producten weer gestegen. Tel daarbij op de inflatie en de stijgende logistieke kosten.” Vooral dat laatste benoemt de notenhandelaar als een uitdaging: “In deze onzekere tijd is het best een probleem om producten tijdig binnen te krijgen per zeecontainer.” De notenhandelaar voorziet dat de huidige situatie nog een tijdje blijft aanhouden en verwacht niet dat de vrachtkosten aankomende maanden zullen dalen. “Ondanks deze uitdagingen doen wij er alles aan om ons totaalplaa tje van kwaliteit, service en het uitleveren volgens afspraak in stand te houden. Wij hopen natuurlijk weer op een mooie groei voor het komende jaar,” besluit Marijn.  info@koppejannoten.nl

Koppejan Noten richt zich op de verkoop van noten en zuidvruchten onder andere aan de retail en speciaalzaken

AGF Primeur 11 • Noten & Zuidvruchten • 2021

PALLETS FRUITKISTEN AARDAPPELKISTEN STELLINGVLONDERS TRANSPORTKISTEN OPZETRANDEN

www.hoekmanhoutindustrie.nl

Coppac BV wishes you and your family a bright and successful 2022 t. +32 (0)495 53 44 94 • e-mail: sigrid@coppac.be

www.coolpaul.be

ijd tt s r e k e d n e r e ir p s in n e E en een gewenst! positief 2022 toe PAUL COOL EN KINDEREN BVBA, Bevrijdingslaan 204, 9200 Dendermonde (België) | T. +32-52 21 15 56 | F. +32-52 22 48 27 | E. info@coolpaul.be EIC Brussel: Werkhuizenkaai 112-154 magazijn 37, 1000 Brussel | T. +32-22 42 61 37 | F. +32-22 15 53 64

AGF Primeur 12 • 2021

Detail

Jan-Willem Grievink over de toekomst van de AGF-speciaalzaak

De strijd om het maagaandeel intensiveert

Toekomstige koopkrachtige generaties, de millennials en generatie Z, zijn op zoek naar gemak en genieten. Dat maakt dat in de wereld van food de strijd om het maagaandeel intensiveert. Een mens eet immers gemiddeld niet meer dan 2.100 kCal per dag. Hoe behoud je in dit ‘strijdtoneel’ je relevantie als AGF-speciaalzaak? Jan-Willem Grievink, oprichter van het Food Institute Nederland (FSIN), denkt mee. Tijdens het afgelopen ADN-event Ver(s)bijzonderen verhelderde en inspireerde hij zelfstandig ondernemers uit de branche. HET KRACHTENVELD veel normaler en bereikbaar is om buiten Allereerst het krachtenveld waarin de de deur te eten. FSIN voorspelt dat in 2030 speciaalzaak zicht bevindt. De bulk van deze zogenaamde gemaksgeneraties goed het aantal kilocalorieën (55 procent) is voor het leeuwendeel van de omzet buiwordt nog altijd aangekocht via de Alle- tenshuis. Hun aandeel groeit van 48 prodaagse boodschappen. Dit is echter een cent naar 65 procent. markt die onder druk staat van de groeiende routines Gemak (25 procent) en De gemaksgeneratie plant niet meer voorGezellig/lekker (20 procent). Driekwart uit en koopt met name producten waarvan het huidige winkelbestand biedt nog bij de tijd tussen aankoop en consumptie altijd de alledaagse, losse boodschappen kort is, zoals de snelle hap die direct de aan. Gemak koopt de consument als kant- behoefte vervult en die direct na aanen-klare producten en consumeert deze koop in de mond belandt, op een terrasje binnen niet al te lange tijd. In de routine of onderweg. Dan zijn er producten voor Gezellig/lekker is de locatie/omgeving in de handtas, deze worden binnen een à heel bepalend. De plek voor Gezellig/ twee uur geconsumeerd. Het zijn gemaklekker is helemaal geweldig, het product kelijke en lekkere producten voor thuis of moet er anders en innovatief zijn, en het onderweg. Dan zijn er nog producten voor biedt de klant services: de gast wordt er in de dagvoorraad die in de koelkast terechtde watten gelegd. komen.

Zes aandachtspunten van Jan-Willem Grievink om als AGF-specialist in te ontwikkelen of te veranderen om toekomstbestendig te zijn. 1. Locatie: veel mensen, veel food, toegankelijk 2. Assortiment: onderscheidend, ontzorgend en verrassend 3. Services & diensten: online info, kooklessen, bezorgen/catering 4. Ondernemerschap: beleving, trots en passie, creativiteit 5. Blurring: horeca toevoegen, samenwerken met restaurants, koken in de winkel

In dit krachtenveld draait het om het veroveren van het maagaandeel van de consument. Die markt lijkt eindig, er kan immers gemiddeld niet meer van 2.100 kCal per dag verorberd worden, maar dat is het niet. “De productwereld is klein, maar de wereld van lekker en genieten is eindeloos groot. Een bedrijf als Philips is pas echt groot geworden toen ze in plaats van lampen, licht gingen verkopen.”

Om echt speciaal te zijn moet je zorgen dat 6. Samenwerking: andere speciaalzaken, je de verwachtingen van de klant overmet supermarkt, met boeren en telers, treft. Jan-Willem definieert deze als de met gemeente prestatie die je levert, min de verwachting die de klant heeft. Wanneer je prestatie gedoe, biedt dus aardbeien aan waar geen gelijk is aan de verwachting, is de klant kroontjes meer aanzitten en die al gewastevreden, maar wanneer je zijn verwach- sen en gesneden zijn. De uitdaging is om ting overtreft, dan krijg je fans. waarde toe te voegen. Dat betekent toegroeien naar online en ready-to-eat.” De gemaksgeneratie verwacht gemak, daarin zijn twee soorten te onderschei- MARKTAANDEEL VASTHOUDEN GEMAKSGENERATIE den: gebruiksgemak en koopgemak. Deze De covid-uitbraak heeft laten zien dat de Bij de toekomstige gemaksgeneratie, de generatie denkt zo: “Waar heb ik zin in? consument de weg naar de kleine zelfstanmillennials en generatie Z, wint foodser- Waar zal ik het regelen?” Voor het ant- dige weer heeft ontdekt, hun marktaanvice het van foodretail. Onderzoek door woord gaan ze niet naar een winkel, maar deel groeide. Het is nu zaak het teruggeFSIN naar consumptiepatronen laten zien grijpen ze naar hun ‘3e hersenhelft’, de wonnen marktaandeel vast te houden en dat vers en gemak hierin een grote rol spe- telefoon.” Jan-Willem: “Bij het eten van daarin de toekomstige gemaksgeneratie len. Millennials is de eerste generatie die een aardbei verwacht de gemaksgeneratie aan je te binden. Veel AGF-speciaalzaken is opgegroeid in een omgeving waarin het geen uitgestelde beloning. Ze willen geen spelen daar al op in. Niet voor niets wer-

AARDAPPELSORTEER- EN VERPAKKINGSBEDRIJF

Van Roey L. & Zn. B.V.B.A. Mechelsesteenweg 289, 2500 Lier - T. 03-4809787 F. 03-4883508 - E. aardappelen.vanroey@skynet.be

Prettige feestdagen en een gelukkig nieuwjaar!

AGF Primeur 12 • 2021

Detail

T=P-V

T TEVREDENHEID

PRESTATIE

Veel meer boerderij-uitstraling

VERWACHTING

Zorg dat je de verwachting van de klant overtreft

den tijdens het Ver(s)bijzonderen evenement van ADN productverkiezingen gehouden in die twee categorieën en veel zaken deden mee aan deze wedstrijd.

Ook de supermarkt speelt volop in op deze ontwikkelingen. Zij zijn en blijven de grootste concurrent van de AGF-speciaalzaken. Jan-Willem: “Houd deze dus goed in de gaten, maar wees wel anders. Supermarkten met ultravers, kant-en-klaar, bezorgd en zelfscheppen zijn concepten die al deel uitmaken van de nieuwe realiteit. Daarnaast verruimen zij de openingstijden steeds verder. AH Utrecht is 7 dagen per week geopend van 7.00 uur tot 00.00 uur. Dat is de nieuwe realiteit, waarin je

Zorg voor een boerderijuitstraling in je winkel, foto Shutterstock

mee moet. Het draait niet alleen om aanbod, maar ook om je openingstijden.”

De AGF-speciaalzaak heeft van oudsher vijf beleidsankers waarop zij zich kunnen onderscheiden: kwaliteit, gastvrijheid, onderscheid, klanten en creatief ondernemerschap. “Wat maakt de AGF-speciaalzaak anders: gezond, lekker, gemak, kwaliteit en service. Kijk naar je assortiment met in het achterhoofd ‛geen lampen, maar licht verkopen’. Verkoop je een product of relevante toegevoegde waarde? 98 procent van de consumenten weet niet of een ananas goed rijp is. Verkoop dus de lekkerste ananas, liefst al schoongemaakt en gesneden. Voeg noten en zuidvruchten toe aan je

assortiment, dat is gigantisch in opkomst. Onderscheid je door een boerderij-uitstraling. Zorg dat het elke keer leuk is om bij jou te kopen. Bied in elk geval meer kwaliteit. Laat jouw producten en die uit de supermarkt blind proeven en vergelijken, als jouw product niet lekkerder is, dan ben je de naam AGF-speciaalzaak niet waard. Ontwikkel je op het gebied van online, dat staat nog altijd in de kinderschoenen bij de AGF-speciaalzaak,” zijn enkele van Jan-Willems adviezen. (ML)  JanWillem@fsin.nl Foto Jan-Willem: Eljee Studio

Frjentsjerterdyk 12 8855 XC Sexbierum, NL info@frysk-witlof.nl www.frysk-witlof.nl t. +31 (0)517 592 772

Jaarrond witlof Wij wensen u een bijzonder goed en succesvol nieuwjaar.

AGF Primeur 12 • 2021

TERUGBLIK

2021 - 2022

John Willems, ZON Fruit & Vegetables

2021 2022

R UIT B LI K

Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? Het zou een open deur zijn om Covid te noemen. Maar de energiecrisis is voor veel van onze telers enorm pijnlijk, en was voor ZON wel een streep door de rekening in een jaar waarin uitstekende resultaten zijn geboekt. Waar kijk je met trots op terug? Er zijn allerlei nieuwe initiatieven genomen waarbij medewerkers van ZON als team samen met de telers inspelen op nieuwe behoeftes van klanten. De klantgerichtheid is verbeterd en de organisatie staat veel meer open voor een nieuwe manier van aanpakken. Ik merk dat die omslag extra energie heeft gebracht en het is mooi om daar een bijdrage aan te leveren. Daarnaast investeren we in een nieuw kloksysteem waarmee we beter en flexibeler in staat zijn om producten op onderscheidende manieren te verkopen. Dit biedt kansen voor de uitbreiding van het assortiment van de klok. Daarnaast hebben we besloten om ons hoofdkantoor te gaan verplaatsen waardoor we nu in hetzelfde gebouw komen als ons logistiek centrum. Een verandering waar ik echt naar uitkijk. Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? Op verzoek van onze leden gaan we in 2022 gebruikmaken van de GMO-mogelijkheden. De uitvoering daarvan zal nog wel wat voeten in de aarde hebben, maar biedt veel kansen en daar doen we het voor. Energieprijzen en de risico’s van plantenziekten brengen voor onze sector ondertussen meer onzekerheid dan ooit. Maar de grootste en leukste uitdaging om op te pakken is het gegeven dat onze klanten na de investeringen van onze organisatie behoefte hebben aan meer producten. Samenwerking met nieuwe telers en groei bij bestaande leden is dus cruciaal. Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? Tsja, hoe doe je dat in Covidtijd? Eerlijk gezegd zal dat net als andere sociale activiteiten dit keer op een laag pitje komen. Hopelijk kunnen we dat komend jaar inhalen!!!

Hoe ga je thuis Kerst vieren (en wat staat er op het menu)? Op de gaafste plek die je je kunt voorstellen: we gaan langs bij onze dochter die een paar maanden in Tanzania vrijwilligerswerk doet. Check even www.therockrestaurantzanzibar. com. Dat is waar wij met Kerst eten, en ik kan me voorstellen dat jullie jaloers zijn als je dat ziet . Ik kan niet wachten!

😊

Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Achteraf weten we allemaal het beste welke Covid-maatregelen de regering had moeten nemen, maar ik ken niemand die dit jaar in de schoenen van Mark Rutte of Hugo de Jonge had willen staan. Ik wens hen niet alleen veel wijsheid, maar ook veel steun voor effectieve maatregelen die ons allemaal onze bewegingsvrijheid teruggeven.

Aan het eind van dit jaar dankt het Iber Lengua team u voor uw vertrouwen en de goede samenwerking. We wensen al onze relaties uit de AGF-sector een fijne kerst en een liefdevol, succesvol en stressvrij 2022.

Cedeo 20 100% 19: klanttevred enheid

Taaltrainingen voor de AGF-sector www.iberlengua.nl

AGF Primeur 12 • 2021

Horeca

Gerecht met pompoen van De Nieuwe Winkel, foto Duncan de Fey

Lokale AGF troef bij Groene Michelinster Bekende chef-koks en restaurants zijn trendsetters als het gaat om food. Duurzaamheid gaat daar een steeds belangrijkere rol in spelen en Michelin waardeert dat sinds kort met een Groene Michelinster. Deze award bekroont restaurants en chefs die zichzelf verantwoordelijk stellen voor hun normen op het vlak van ethiek en milieu. Zij werken met ethische leveranciers en producenten om afval te vermijden, en doen er alles aan om plastic en andere niet-recycleerbare materialen uit hun bevoorradingsketen te weren. Opvallend is dat veel bekroonde restaurants ook gewaardeerd worden omdat ze zelf hun groenten en fruit telen. Lokale AGF is troef bij Groene Michelinsterrestaurants Bolenius, Lokaal, Aan Sjuuteeänjd, De Kas en De Nieuwe Winkel die ook hun kerstgroenten deelden. BOLENIUS gepensioneerd teler en oud-leraar van de De ingrediënten van Restaurant Bolenius schooltuinen op de VU Amsterdam.” Bolekomen van vooral van eigen bodem. “We nius koopt eigenlijk niet bij de AGF-horetelen veel verschillende bekende, maar cagroothandel. “Wij geven de voorkeur ook minder bekende kruiden en bloemen. aan lokaal en kopen veelal bij plaatselijDaarnaast telen wij diverse seizoens- ke telers, uiteraard biologisch.” Op het groenten en -fruit, bijvoorbeeld snijbiet kerstmenu staat het signatuurgerecht De en bramen,” aldus chef-kok Luc Kusters. moestuin van de zuidas, 20 verschillen“Inmiddels heb ik 10 jaar een moestuin en de groenten individueel bereid (zie foto) dus eigen ervaring, maar ik laat me altijd waarmee ze altijd beginnen. Daarnaast adviseren. Al enkele jaren is Anton Mees- veel wintergroenten op het menu en dit ters betrokken bij onze moestuin. Hij is jaar een specifiek gerecht met aardpeer.

AGF Primeur 12 • 2021

LOKAAL De groenten voor restaurant Lokaal komt deels van land dat speciaal voor hen wordt verbouwd en via de korte keten bij gespecialiseerde boeren en telers. Niet alles kan lokaal verkregen worden. “Koffie, chocolade en sinaasappels zijn voorbeelden van exoten waarmee wij het assortiment compleet maken. Vooral bij koffie en chocolade kijken we kritisch naar duurzame labels,” aldus chef-kok Bjorn Massop. Op het kerstmenu van Lokaal hebben onder andere, denne, aardpeer en eekhoorntjesbrood een hoofdrol.

AAN SJUUTEEÄNJD “Onze groentetuin is ongeveer 500 vierkante meter, de kruidentuin 30 en we hebben nog bij het restaurant bakken staan met kruiden en eetbare bloemen. Onze ouders hebben altijd een tuin gehad en we moesten meehelpen. Verderd kennis komt van bio-boeren Limburg waar ik zelf lid van ben, Vreeken zaden waar ik mijn vergeten groenten bestel en sociale media en YouTube”, vertelt Jean Thoma van biologisch restaurant Aan Sjuuteeänjd. Ook werken ze bij Sjuut met vaste leveranciers

Chefs and eigenaars De Kas zijn Jos Timmer and Wim de Beer

Greenhouse in de Beemsterpolder van De Kas, foto Rinze Vegelien

Bij De Kas van Jos Timmer en Wim de Beer zijn drie telers in dienst één werkt in De Beemster (foto's) en twee in Amsterdam, foto's Rinze Vergellen

Jos Timmer en Wim de Beer - chefs en eigenaren De Ka, foto Rinze Vegelien

zoals De Woag in Neer, Poshoof en LOCO- Aan Sjuurteeand gesloten met Kerst, maar ren in Amsterdam. De Kas is niet geheel tuinen in Maastricht en Udea in Veghel. in de decembermaand hebben pompoen, zelfvoorzienend en koopt bij. “We werschorseneren, Soester-knollen, Eeuwig ken samen met telers in de omgeving van Aan Sjuuteeänjd werkt puur en alleen met Moos, mispel, Friese koolrabi, gefermen- de Beemster, waar onze tuin ook ligt. Zij producten uit de streek en met de sei- teerde snijbiet en pastinaak een hoofdrol. verbouwen voor ons de mooiste pompoen, zoenen. Koop lokaal is het devies. “Als de prei, pruimen, appelen, peren en nog veel aardbeien uit Spanje goedkoper zijn, wer- DE KAS meer. De hoofdmoot van ons menu komt ken wij toch met het korte keten principe Zoals de naam al aangeeft is restaurant De van eigen tuin, aangevuld met dat van hen,” en in de winter koken wij niet met aard- Kas een voormalige kas. Bij De Kas zijn drie aldus chef-kok Jos Timmer. Het hoeft niet beien, asperges, courgettes, tomaat of telers in dienst met een ruime ervaring op allemaal van eigen bodem te komen, maar komkommers, maar met knollen en kolen, het gebied van biologisch telen. Een teler liever wel. “We maken gebruik van exoten, echte wintergroenten.” Gezien corona is werkt in de Beemster en de twee ande- zoals pinda, gember, laos, chilipeper en

AGF Primeur 12 • 2021

Horeca

Moestuin Restaurant Aan Sjuuteeänjd

Aspergeteler Gert Smits teelt voor Restaurant Lokaal

Emile van der Staak in het Voedselbos

sereh. Maar we proberen die ook steeds werking van een natuurlijk bos. Meerjari- als er niet voldoende aanbod is vullen we meer zelf te verbouwen. Zo lukte sereh erg ge planten staan, aan de hand van een goed aan met groenten van twee leveranciers,” goed, maar ook bijvoorbeeld shiso groeide ontwerp, aangeplant in relatie tot elkaar. aldus chef-kok Emile van der Staak. “Dit erg goed.” De Kas verwacht met de kerst- Een voedselbos neemt elk jaar in volume kerstmenu werken we nadrukkelijk met dagen gesloten te zijn. “Helaas, maar van toe, de bodemvruchtbaarheid neemt toe noten, zoals walnoten en kastanjes. Elk onze tuin hebben we nu de mooiste en leken er is geen enkele input nodig. De natuur gezondheidsadvies schrijft voor: ‛Eet meer kerste aardperen, boerenkool, bietjes, sel- doet het werk. In het voedselbos waarmee noten!’. Als we dat ook echt doen, hebben derij en pompoen. Dus die zouden anders wij mee samenwerken staan meer dan we natuurlijk ook meer notenbomen nodig. in ons menu staan.” 400 verschillende soorten aangeplant. Het Laten we die vooral aanplanten. Bijkomis letterlijk en figuurlijk een proeftuin; stig voordeel is dat bomen CO2 opslaan. DE NIEUWE WINKEL een schatkamer aan smaken. Ons doel Zo redden we de wereld, een mooie kerstBij restaurant De Nieuwe Winkel serveren is toepassing vinden voor deze meerja- boodschap lijkt me.” (ML)  ze ‘botanische gastronomie.’ Ingrediën- rige gewassen. De meest veelbelovende ten voor die keuken komen uit Voedsel- resultaten vinden hun weg naar het menu. bos Ketelbroek. “Dat is een revolutionaire Daarnaast zijn we ook een restaurant, we vorm van landbouw geïnspireerd op de serveren overigens geen vis en vlees en

U I E N H A N D E L U I E N H A N D E L In- en verkoop van landbouwproducten In- en verkoop van landbouwproducten Appellaan 2, 4484 SW Kortgene | 06 53 86 56 19 | gamperse@zeelandnet.nl Appellaan 2, 4484 SW Kortgene Appellaan 2, 4484 SW Kortgene

AGF Primeur 12 • 2021

Wij wensen u een terst gezond en succesvol 2022!

FIJNE KERSTDAGEN EN EEN MOOI 2022!

Commissiegroothandel gespecialiseerd in Noord-Hollandse produkten voor de binnenlandse groothandel. (Aardappelen in alle verpakkingen, alle koolsoorten, ijsbergsla, broccoli, bloemkool e.d.) Schuit 22, 1724 BD Oudkarspel Tel. 0226 426 465 - Fax 0226 426 528 Felix Molenaar, Tel. 06-51560128 • Rocky Molenaar, Tel: 06-15313567 Groothandel (bezorgen en afhaal) Jan van Krimpenweg 1 (hal 23), 2031 CE Haarlem Tel: 023 5322173 | Fax: 023 5340473 | E-mail: info@molenaardappelen.nl Internet: www.molenaardappelen.nl

Van verse groenten naar gesneden gemak!

Prettige feestdagen en een gelukkig nieuwjaar! TuinderijVers BV Kloosterweg 2 3232 LC Brielle 0181 -485112

www.tuinderij-vers.nl

AGF Primeur 12 • 2021

Verpakkingen

Verbod op plastic verpakkingen in Frankrijk

Het terugdringen van plastic is een hot item. Europese landen gaan gezamenlijk de strijd aan. Zo geldt sinds afgelopen zomer een EUverbod op verschillende soorten wegwerpplastic. Frankrijk heeft besloten het proces te versnellen en neemt een wet aan, waarin een verbod op plastic verpakkingen van onder andere groenten en fruit is opgenomen. “De wet komt als een verrassing, het wordt er niet gemakkelijker op,” aldus Luc Vanoirbeek van Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties.

e Europese aanpak tegen plastic ver- circulaire economie. Vanaf 1 januari 2022 pakkingen lijkt Frankrijk niet snel mogen winkels geen groenten en fruit genoeg te gaan. De EU single use plastic meer verkopen in plastic verpakkingen. (SUP) richtlijn vraagt de Europese lidsta- Behalve wanneer producten in partijen ten om het gebruik van kunststof aan- van meer dan 1,5 kilogram verpakt zijn. Er zienlijk te verminderen in 2026. Zo zijn gelden uitzonderingen; kwetsbare groende gratis kassazakjes al verdwenen en ten en fruit, bewerkte AGF en zachtfruit geldt er sinds juli van dit jaar een verbod mag nog in plastic verpakkingen verkocht op de productie van verschillende soorten worden. Hiervoor geldt een overgangspewegwerpplastic. Ook is het gebruik van de riode tot 2023 of 2026. Voor groenten en zogenaamde hemdtasjes op de AGF-afde- fruit wat voor 1 januari 2022 is geproling in de supermarkt in de EU onderwerp duceerd of geïmporteerd geldt een overvan gesprek. Er wordt toegewerkt naar gangsperiode van 4 en 6 maanden afhaneen alternatief, zoals een herbruikbaar kelijk van het type product. Frankrijk nylon of katoenen tasje. hoopt met deze maatregel elk jaar meer dan een miljard onnodige plastic verpakNIEUWE WET KOMT ALS EEN kingen te vermijden. VERRASSING Frankrijk gaat de SUP-richtlijn voorbij De aankondiging van de nieuwe Franse met het aannemen van een wet ‘contre le wet komt voor velen als een verrassing. gaspillage’ (tegen verspilling) en voor de Ook Luc Vanoirbeek van Verbond van Bel-

AGF Primeur 12 • 2021

gische Tuinbouwcoöperaties (VBT) had dit verbod niet aan zien komen. “Frankrijk is een van onze belangrijkste markten. Wat wij nu zien is een aanpassing van hun wetgeving en dat hebben we vanzelfsprekend na te leven. Het is wel ontzettend jammer dat er voorbij wordt gegaan aan de gezamenlijke EU-maatregelen. Dat Frankrijk met een aparte regeling komt is helaas geen uitzondering. Spanje volgt hoogstwaarschijnlijk en Vlaanderen deed bijvoorbeeld het stickertje op groenten en fruit al in de ban. Het wordt er op deze manier niet gemakkelijker op voor verpakkers en handelaren in de AGF-sector,” laat hij weten. FLEXIBILITEIT IN HET GEDRANG Luc merkt op dat er jaarlijks in België meer dan een miljard kilogram aan groenten en fruit wordt geproduceerd. Een groot deel daarvan wordt geëxporteerd. “Frankrijk is een van onze belangrijke exportbestemmingen. Het zou aangenaam zijn als alle EU-landen samen de strijd tegen plastic aan blijven gaan met eenduidige afspraken. Nu moeten handelaren per land bekijken wat de regels zijn en daarop hun verpakkingsmateriaal aanpassing. Het wordt steeds lastiger om dat per land bij te gaan houden. Een groot deel van de groenten en fruit wordt gericht ingekocht,

maar veel flexibiliteit blijft er straks niet over. Natuurlijk zijn ook wij bekommerd om het gebruik van plastic terug te dringen, pleidooi is om dit in samenspraak te doen. Bovendien is deze Franse wetgeving pas recent afgekondigd.”

mede sla, veldsla, jonge slablaadjes, verse Handelaren van het Europees Centrum in aromatische kruiden, spinazie, zuring, Brussel lijken zich nog niet druk te maken eetbare bloemen en taugé en kleinfruit, over het aanstaande verbod. Het gebruik zoals kersen, cranberries, blauwe bessen van plastics is bij hen al minimaal. Zo zijn de en physalis. Deze producten mogen nog plastic zakjes die aan klanten werden meetot 31 december 2024 worden verkocht in gegeven inmiddels vervangen door papier. plastic verpakkingen. Tot slot mogen tot Wel worden klasse II producten soms nog in plastic zakken verpakt. Ze verwachten dat de Concreet heeft het verbod op plastic veren met 30 juni 2026 ook rijpe kwetsbaproducten voor de Franse markt straks voorpakkingen vanaf 1 januari 2022 betrek- re producten in plastic verkocht worden, al in biologisch afbreekbaar plastic worden king op de groenten prei, courgette, auber- waaronder gekiemde zaden en frambozen, verpakt, wat vanzelfsprekend een meerprijs gine, paprika, komkommer, aardappelen, aardbeien, blauwe bessen, bramen, rode oplevert. Vraag is wie dit gaat betalen. wortelen, ronde tomaten, uien, rapen, kool, bessen, vlierbessen en hibiscus, zwarte bloemkool, pompoen, pastinaak, radijs, bessen en mini-kiwi’s. Of karton de oplossing is? Een verpakker aardperen en wortelgroenten. Wat fruit merkt op dat papier en karton vaak ook nog betreft geldt het verbod voor appelen, De uitzonderingen geven de sector iets een behoorlijk percentage plastic bevatten. peren, sinaasappelen, clementines, kiwi’s, meer tijd om naar alternatieven uit te “De consument wordt eigenlijk voor de gek mandarijnen, citroenen, grapefruit, prui- kijken. Luc: “Maar 2023 en zelfs 2026 is gehouden. Recyclebaar plastic is een beter alternatief. Dit kun je honderden keren men, meloenen, ananas, mango’s, pas- dichterbij dan je denkt. Het wordt best opnieuw gebruiken. Sommige producten siefruit en kaki’s. een uitdaging, vrees ik. Zelf zetten we vol kunnen nu eenmaal niet zonder verpakking. in op herbruikbaar plastic, in de vorm van Voorlopig is het aan de retailer, die bepaalt UITSTEL VOOR AANTAL de bekende blauwe bakken bijvoorbeeld. hoe producten verpakt worden.” PRODUCTGROEPEN Voor producten die een verpakking verKleine en kwetsbare producten zoals eisen zijn vooral recycleerbaar plastic en cherrytomaatjes, spruiten, sperziebonen, volledig biologisch afbreekbaar plastic de te te houden, informeren en waar nodig lente-ui, druiven, perziken, nectarines en beste alternatieven. Samen met Europese ondersteunen. Meer kunnen we niet doen, abrikozen mogen tot medio 2023 in plas- partners als Copa Cogeka en Freshfel blij- we hebben ons aan de wet te houden.” (CH) tic verkocht worden. Een uitzondering ven we inzetten op een gemeenschappe-  geldt ook voor andijvie, asperges, broc- lijk aanpak. Aan afzonderlijke regels valt luc.vanoirbeek@vbt.eu coli, champignons, primeuraardappelen, echter niets te veranderen. Zaak is nu om nieuwe wortelen en babywortelen. Als- onze mensen zo goed mogelijk op de hoog-

SVB Transportgroep wenst u een fantastisch, gelukkig en gezond 2022

Vanuit onze moderne taugé kwekerij te Ammerzoden bieden wij aan: Lange houdbaarheid | Prachtige witte kleur | Persoonlijke service | Dagelijks vers product | Decennia ervaring

Op de drempel van 2022 danken wij u voor het in ons gestelde vertrouwen en de prettige samenwerking. Wij wensen u fijne kerstdagen en een gelukkig en gezond nieuwjaar! GSM 0633400871 | productie@mulderstopsprouts.nl

www.mulderstopsprouts.nl

ABC Westland 293 | 2685 DC Poeldijk T: +31(0) 174-282270 E: info@svbtransportgroep.nl W: www.svbtransportgroep.nl

AGF Primeur 12 • 2021

TERUGBLIK

2021 - 2022

Bjorn en Saren, Vita Veggie Herenthout

2021 2022

R UIT B LI K

Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? De lockdown en coronamaatregelen en het behalen van de titel ‘Groentevakman 2021’.

Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? De groei van de voorbije twee jaar door te trekken en ook om met de onlineverkoop mooie resultaten te kunnen neerzetten.

Waar kijk je met trots op terug? Naast de geboorte van onze zoon Jérome op 31 december 2020 ook het behalen van de titel ‘Groentevakman 2021’.

Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? We zorgen voor een aangepaste sfeer in de winkel en op de werkplek. Daarnaast is het vooral focussen om iedere klant een zorgeloze Kerst te bezorgen. Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? Thuis vieren wij Kerst gezellig met ons gezin en het menu hebben we nog niet besproken. Het kan nog alle kanten uit voor ons… Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Mensen die ‘struggelen’ met hun gezondheid. Onze gezondheid is het meest kostbare goed, maar niet altijd voor iedereen weggelegd. Daarom geven wij jullie graag mee: Keep up the good mood!

Recalls in de VS zijn veranderd Rode, witte en gele uien, gemengde sla, taugé, peterselie. Dit is slechts een greep uit de producten waarvoor de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) dit najaar een recall, ofwel terugroepactie, initieerde. Eén voedselveiligheidsdeskundige merkt op dat hoewel het lijkt alsof er de laatste tijd vaker producten worden teruggeroepen dit niet per se betekent dat het voedselsysteem er minder veilig op is geworden.

beter in staat om problemen op VERANTWOORDELIJKHEte sporen dan 5 of 10 jaar gele- DEN GEDELEGEERD den. De FDA beschikt boven- Tegelijkertijd werd de voeddien over meer regelgevend selveiligheid op retailniveau, toezicht," legt Kowalcyk uit. waaronder ook supermarkten, overgelaten aan de staten in Aangezien de pandemie op plaats van dat dit op federaal vrijwel alle aspecten van de niveau werd geregeld. "Zo Het tegendeel is zelfs waar, teur van het Center for Food- maatschappij haar stempel kwam het dat de meeste staomdat dergelijke acties voort- borne Illness Research and heeft gedrukt, heeft zij ook ten stopten met inspecties vloeien uit de herziening van Prevention en assistent-pro- gevolgen gehad voor de voed- op foodretail-niveau," vertelt de Food Safety Modernization fessor voedselveiligheid en selveiligheid. Om te beginnen Kowalcyk. Act (FSMA) in 2010, tijdens de volksgezondheid aan de Ohio liepen voedselinspecties verambtsperiode van voormalig State University in Columbus. traging op. "Tijdens de pan- Daarnaast hebben we ook nog president Barack Obama. "Dit Met deze herziening kreeg de demie schortte de FDA voed- te maken met het consumenwas de eerste keer in 70 jaar FDA de beschikking over meer selveiligheidscontroles op," tengedrag. De meestvoorkotijd dat het toezicht op de vei- handhav ingsinst r umenten, vervolgt Kowalcyk. Volgens de mende symptomen van door ligheid van voedingsmiddelen waaronder de bevoegdheid herziene FSMA dienen voedsel- voedselovergedragen ziekten grondig werd herzien," begint om productrecalls te initiëren. verwerkingsfaciliteiten vaker zijn braken en diarree. Dit zijn dr. Barbara Kowalcyk, direc- "We zijn tegenwoordig dus te worden geïnspecteerd. In geen klachten waarvoor menplaats van eens in de 10 jaar sen een dusdanig beroep doen moeten faciliteiten nu eens in op de medische zorg dat het de de zeven jaar aan een inspectie aandacht van de voedselveiligworden onderworpen en voor heidsinspectie zou wekken. Tel zogenaamde 'hoogrisico' faci- daar het effect van Covid-19 bij >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop liteiten is dit zelfs eens in de op. "Het is dus voor ons lastig >> Bel ons: 0168 357 010 vijf jaar." te beoordelen of het aantal ziektemeldingen wel accuraat is. Mensen gingen liever niet

Uw pallets verkopen?

AGF Primeur 12 • 2021

Prettige feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar! We hopen u dan ook weer van dienst te kunnen zijn!

Need some help? Fijne feestdagen en een voorspoedig 2022 Hertesprong 41 4874 JA Etten-Leur

T. +31 76 50 35 292 M. +31 65 11 88 669

fwpopma@ziggo.nl www.popmafruitexpertise.nl

FIRMA ZEGHERS

naar de dokter, omdat ze bang waren om bewust zijn over het belang van de kwa- Wat er is veranderd, is de manier waardaar een Covid-besmetting op te lopen," liteit van irrigatiewater is toegenomen op recalls worden uitgevaardigd en ja, er legt Kowalcyk uit. "Het aantal gevallen en dat meststoffen zorgvuldiger worden duiken in de media vaak verhalen omtrent van voedselgerelateerde ziekten dat de samengesteld om verspreiding van even- productrecalls op. "Veel bedrijven die echCenters for Disease Control and Preven- tuele ziekteverwekkers te voorkomen. ter over klantenkaartgegevens beschiktion in 2020 meldden was dus slechts het ken, waarschuwen klanten dat zij een topje van de ijsberg en betrof alleen de ONTWIKKELINGEN OP SECTORNIVEAU product hebben gekocht waarvoor een meest schrijnende gevallen." Ze moedigt spelers binnen de sector aan recall is geïnitieerd. Dit blijkt zeer doelom verder dan hun eigen bedrijf te blij- treffend te zijn," aldus Kowalcyk. Ze merkt Het huidige nijpende tekort aan arbeids- ven kijken. "Natuurlijk moet je je zorgen op dat recalls ook op kassabonnen workrachten speelt hierbij ook een rol. "Er blijven maken over wat er binnen je eigen den vermeld, zodat klanten attent worden is sprake van een arbeidscrisis en werk- organisatie gebeurt. Daarnaast moet je gemaakt op mogelijke recalls voor pronemers staan onder druk. Wanneer men ook zicht houden op wat er in de sector ducten die zij eerder kochten. onder hoge druk moet werken, maakt men in zijn geheel speelt. Eén 'rotte appel' kan sneller fouten. Velen onder ons maken het voor iedereen verpesten," waarschuwt Hoe zit het eigenlijk met geschillen van zich hier grote zorgen over, omdat dit een Kowalcyk. klanten als gevolg van recalls? Deze maand aspect is waarop de pandemie de voedselnog startte een echtpaar uit Texas een veiligheid indirect in gevaar brengt," stelt Je hoeft hiervoor niet verder te kijken dan rechtszaak naar aanleiding van een recenKowalcyk, eraan toevoegend dat dit een de papajasector. Vorig jaar richtte de sec- te recall van uien. "Aan productaansprabron van zorg is voor telers en verladers tor zich op het versterken van haar voeld- kelijkheid worden hoge eisen gesteld," legt en anderen die kampen met een tekort aan selveiligheidspraktijken en in de zomer Kowalcyk uit. "Men hoort over dit soort arbeidskrachten. van 2020 stelden Amerikaanse en Mexi- zaken, omdat ze het nieuws halen, maar caanse ambtenaren in samenwerking met de meesten die een rechtszaak beginnen, Kowalcyk merkt op dat de AGF-sector er de Texas International Produce Associ- ontvangen geen schadevergoeding. Bij het over de hele linie in is geslaagd om verbe- ation (TIPA) en de United Fresh Produce overgrote deel van de voedselgerelateerteringen door te voeren op het gebied van Association (UFPA) de eerste editie van de ziektegevallen komt het zelfs helemaal het voorkomen en opsporen van potenti- het handboek “Food Safety Best Practices niet tot een rechtszaak."  ële problemen en de traceerbaarheid van Guide for the Growing & Handling of Mexiwww.osu.edu producten. "De AGF-sector doet al veel, can Papaya" op. Dit naar aanleiding van maar men kan altijd nog een stap verder- aan Salmonella gerelateerde productregaan," vervolgt ze. Ze merkt op dat het calls gedurende de zomer van 2019.

WIJ HUILEN VOOR U

Fijne feestdagen en gezond 2022!

VERS GESNEDEN GELE UIEN, RODE UIEN & SJALOTTEN

WWW.SMITSUIEN.NL

AGF Primeur 12 • 2021

www.ebc.nl T. 0164-265679

Fijne kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar! Dank voor het vertrouwen in het afgelopen jaar.

Groda A.G.F. B.V.

Het Nieuwe Achterom 1 | 4185 PA Est T. +31 (0)345 56 96 41 | F. +31 (0)345 56 98 47 E. sales@groda.nl | I. www.groda.nl

AGF Primeur 12 • 2021

Hoe is### het met

Maarten de Groot, Hessing Supervers:

“Ik heb al die jaren met passie gewerkt, ondanks alle veranderingen in mijn loopbaan”

Bewerkte-AGF is een belangrijke driver binnen de AGF-sector en ook daar is geen dag hetzelfde. De techniek daarachter draaiende houden is een grote uitdaging. Maarten de Groot is expert als het gaat om machines en werkt al bijna 50 jaar bij Hessing Supervers en haar voorlopers. Terwijl hij uitkijkt naar zijn pensioen, kijkt hij ook uit naar het grote nieuwbouwproject in Venlo, waar Hessing Supervers een nieuwe fabriek bouwt, die naar verwachting in 2023 operationeel zal zijn.

aarten heeft al een aantal verhuizingen meegemaakt en heeft de machinelijnen in alle windrichtingen moeten verzetten. “Van links naar rechts, van noord naar zuid en weer andersom, bij elke overname en nieuw management wilden ze het weer anders,” vertelt Maarten. Hij kwam destijds op 11 december 1972 als hulpmonteur in dienst bij het Amsterdamse familiebedrijf Dekker en Zoon. Die verplaatsten hun activiteiten naar Uden vanwege de goedkopere loonkosten. In die tijd maakten ze veel macaroni- en bamipakketten met taugé. Een logische overname was toen door Heuschen Schrouff, die taugé en tahoe produceerden. Zij namen ook Kimpak in Veldhoven over. Dat werd later weer verkocht aan Van der Staay in Barendrecht. In 2002 werd Hessing Zwaagdijk eigenaar die op zijn beurt in 2012 Groentehof in Helmond overnam en in 2014 alle activiteiten daar onderbracht. In de tussentijd klom Maarten op van

Terugkijkend is er enorm veel veranderd in de branche. “In de eerste jaren gingen op de productieafdelingen de kachels nog aan in de winter en stonden we te roken onder het produceren, dat is nu haast niet voor te stellen. Ook de nodige overnames brachten veranderingen met zich mee. Er komt steeds meer focus op automatiseren. We maken dagelijks mooie en gezonde producten die dagelijks vers in de bekende supermarkten komen te liggen. Door de constante veranderingen is geen dag hetzelfde, wat het werk afwisselend en boeiend maakt.” Er zijn al heel wat mijlpalen bereikt, waaronder natuurlijk de feestelijkheden rondom het 25-jarig en 40-jarig jubileum waarbij Maarten de laatste al mocht vieren onder de Hessing-vlag. “Ondanks de grootte die het nu heeft is het nog echt een familiebedrijf dat altijd in beweging is en waar de lijntjes kort zijn. Dat bevordert de communicatie. Ik ben trots op het vertrouwen en medewerking van directie en alle collega’s.”

Maarten verheugt zich op het komende 50-jarig jubileum waarbij er nog veel is om trots op te zijn. “Bij elke overname kon ik meegroeien met de organisatie en zal trots zijn als ik gezond en wel de eindstreep haal. Daarnaast ben ik trots op de twee collega’s die ik van jongs af aan heb kunnen begeleiden. Zij zijn alweer 33 en 30 jaar in dienst en ook doorgegroeid in functie. Waar ik hulpmonteur naar Hoofd Technische ook trots op ben is alles wat we in deze Dienst. “In 1972 vormden we met 3 perso- jaren ontwikkeld en gemaakt hebben en nen de TD. Na 5 jaar gingen mijn collega en met name een duo centrifuge die ik 32 jaar chef weg en heb ik 11 jaar lang alle werk- geleden ontworpen en gemaakt heb en die zaamheden alleen uitgevoerd. In 1988 tot op de dag van vandaag in productie is. vond een verbouwing plaats en namen we Of deze centrifuges mee verhuizen naar een stagiair aan die ook in dienst kwam. In Venlo is nog de vraag. Alles moet droger en 1991 namen we nog iemand aan en werd daar zijn andere technieken voor nodig.” ik Hoofd TD. Die functie heb ik tot en met 2017 vervuld, daarna werd ik Projectlei- Water is de vijand van de elektriciteit en der Operational Excellence in Helmond.” de productie moet steeds sneller en verEen belangrijk project is de aanstaande ser in de winkels liggen. Een spanningsverhuizing naar de nieuwe fabriek die veld dat druk op het werk geeft. Iets waar gebouwd wordt op Greenport Venlo. Ook Maarten goed mee om kan gaan. “Hard al gaat Maarten richting zijn pensioen, werken waar we niets om geven, noemen hij vindt het wel heel leuk om zo nauw we stress. Hard werken voor iets waar we betrokken te zijn bij de toekomst van Hes- van houden, noemen we passie. Ik heb al sing Supervers. Zolang zijn gezondheid dat die jaren met passie gewerkt ondanks alle toelaat, wil hij een paar dagen in de week veranderingen in mijn loopbaan,” besluit doorwerken totdat hij zeker weet dat de hij nuchter. (ML)  nieuwe fabriek goed is ingericht en alles MaartendeGroot@hessing.eu op rolletjes loopt. AGF Primeur 12 • 2021

TERUGBLIK

2021 - 2022

Jurgen de Witte, Group A. De Witte Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? De extra omzet door nieuwe klanten en bestaande klanten die het assortiment uitbreiden of nog meer gebruik willen maken van onze services. Waar kijk je met trots op terug? Ik kijk met trots terug naar de bereidwilligheid van onze werknemers, we hebben afgelopen jaar heel veel van hen gevraagd. We zijn dan ook zeer trots op ons team! Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? De grootste uitdaging zal liggen in voldoende goede werkwillige mensen vinden om de groei die we voorspellen te kunnen opvangen, zodat we de service, die onze klanten van ons gewend zijn, kunnen blijven garanderen. Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? In normale omstandigheden drinken we op de laatste dag van het jaar een glas met z’n allen. Helaas zal dit net als vorig jaar niet lukken, vrees ik. Veel mensen werken vanuit huis en bovendien gaan we het risico niet

2021 2022

R UIT B LI K

opzoeken door allen samen in één ruimte te gaan staan. Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? Ik zal Kerst thuis vieren met mijn gezin en ouders. Wat er op het menu staat, is echter nog een verrassing van mijn mama. Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Een collega van ons die afgelopen week is opgenomen om een kwaadaardig gezwel te laten verwijderen. We hopen van harte dat hij snel terug is en deze donkere periode kan afsluiten.

Pruimen voor gezonde botten?

eelbelovend nieuw onderzoek van een eerste soort studie biedt mannen een gemakkelijke, op voeding gebaseerde optie om hun botgezondheid te helpen verbeteren.

Osteoporose, vaak bekend als de ‘stille ziekte’ en traditioneel geassocieerd met vrouwen, kan ook mannen treffen. Een nieuwe studie, gepubliceerd in het Journal of Medicinal Food, zag echter positieve effecten op markers van botgezondheid nadat mannen pruimen aten. “Na zoveel jaren het positieve effect van pruimen op de botgezondheid bij vrouwen te hebben bestudeerd, zijn we zo blij te zien dat pruimen ook een gunstige rol kunnen spelen bij de botgezondheid van mannen,” zegt Shirin Hooshmand, van de San Diego State University. “We kijken ernaar uit om de rol van pruimen op

AGF Primeur 12 • 2021

de gezondheid van de botten bij mannen verder te bestuderen om de mechanismen die een rol spelen verder te begrijpen.” De onderzoekers verdeelden een groep van zesenzestig mannen in twee behandelingsgroepen; de helft van de mannen werd gevraagd om gedurende een jaar 10-12 (100 gram) pruimen per dag te eten, de andere helft van de mannen at geen pruimen. Aan het einde van de studie, die een jaar duurde, zagen de onderzoekers dat de mannen die pruimen aten botbeschermende effecten ondervonden in vergelijking met degenen die geen pruimen aten. Deze studie is de eerste klinische studie naar het effect van pruimen op de gezondheid van de botten bij mannen. Eerdere klinische studies hebben aan-

getoond dat pruimen gunstig kunnen zijn voor de gezondheid van de botten bij vrouwen. Een studie gepubliceerd in Osteoporosis International toonde aan dat het eten van slechts 5-6 (50 gram) pruimen per dag kan helpen om botverlies bij postmenopauzale vrouwen te voorkomen. Terwijl een eerdere studie, gepubliceerd in het British Journal of Nutrition, aantoonde dat het eten van 10-12 (100 gram)

pruimen per dag gedurende een jaar werd geassocieerd met een verhoogde botmineraaldichtheid en verbeterde indicatoren van botverloop bij postmenopauzale vrouwen. Pruimen bevatten vitaminen en mineralen die waarschijnlijk samenwerken om de botten te beschermen, waaronder vezels, vitamine K, magnesium, kalium, borium, koper en polyfenolen. 

Stay Safe Stay Healthy Stay Positive

bosdaalen.com

WWW.STAPELBED.COM

Jan Tuinstra B.V. Handel in Landen Tuinbouwprodukten

Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed

v.a.

E 69,-

Specialiteit: AARDAPPELEN

Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!! Metalen nieuwe lockerkasten • hang-leg • SNF norm Een-deurs kast 45x50x185

Stapelbed com pr4 NL VS2 geel.indd 1

Stapelbed.indd 1

Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens

Wij wensen U goede Kerstdagen een gezond 2022 Molendijk 83A - 3249 AN HERKINGEN

Twee-deurs kast 60x50x185

Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com

E 189,-

WWW.STAPELBED.COM

E 169,-

Tel. (0187) 669555 - Mobiel 06-53303025 E-mail info@jantuinstrabv.nl www.jantuinstrabv.nl

20-4-2020 12:51:08

28/05/2020 10:45

AGF Primeur 12 • 2021

Divers

AGF langer houdbaar dankzij natuurlijke chemische stof

Kun je de stickers op groenten en fruit eten?

nderzoekers van de universiteit van Guelph in Canada hebben ontdekt dat hexanal (een stof die van nature door groenten en fruit wordt aangemaakt) mogelijk bruikbaar is om de houdbaarheid van AGF te verlengen. Planten produceren hexanal als afweer tegen ziekten en plagen en om de aanmaak van het enzym fosfolipase D, waardoor groenten en fruit bederven, te vertragen. "Fruit dat na de oogst in hexanal wordt gedompeld, blijft gemiddeld drie tot vier weken langer vers. Dit betekent dat het fruit aan de boom kan rijpen en zijn bestemming na de pluk in betere conditie zal bereiken. Deze oplossing zal er tevens aan bijdragen dat minder fruit hoeft te worden weggegooid, omdat het niet meer eetbaar of verhandelbaar is. We stelden daarnaast vast dat de toepassing van

oewel de stickers op groenten en fruit niet schadelijk zijn, kan men deze toch beter verwijderen voor het eten. PLU-stickers, wat staat voor 'Price Look Up', vervullen een belangrijke rol in winkels omdat ze winkelpersoneel de prijs van een product laten zien. In de Verenigde Staten wordt ongeveer de helft van alle verse AGF onverpakt geleverd. De sticker is dus de voornaamste bron van informatie over het type en de herkomst hexanal potentie biedt voor van het product. Een woordhet transport van fruitsoorten voerder van de Food and Drug die voorheen te delicaat waren Administration zegt er het om over grote afstanden te volgende over: "Aangezien het worden vervoerd." Ondanks de bedoeling is dat deze sticde 'kunstmatige' klank van de kers voor consumptie worden naam is hexanal een natuur- verwijderd, heeft de FDA niet lijke stof, die veilig geconsu- onderzocht wat de gevolgen meerd kan worden. Bovendien zijn van het regelmatig conis het relatief voordelig en kan sumeren van deze etiketten. de productie ervan eenvoudig De stickers bevatten echter worden opgeschaald.  nauwelijks giftige bestandde-

len en vormen daarom geen gezondheidsrisico wanneer men er per ongeluk één binnenkrijgt." Ondanks het feit dat de stickers in feite eetbaar zijn, hebben ze geen smaak of voedingswaarde. Daarnaast is het slecht voor het milieu om ze niet te verwijderen voordat de schillen en andere oneetbare delen worden weggegooid. AGF-stickers kunnen namelijk niet thuis worden gecomposteerd en worden dus niet afgebroken tot compost. 

We wensen u prettige feestdagen en een succesvol en gezond 2022

+31 (0) 172 579 318 info@vanderpeet.nl

www.vanderpeet.nl

AGF Primeur 12 • 2021

+31 (0) 172 579 318

logistics & transport solutions

Uinemarkt

Wat brengt de tweede helft ons? Tot en met week 45 loopt de export eigenlijk op rolletjes. Hoewel de markt in sommige weken rustig aanvoelt gaan er toch keer op keer veel uien weg. Gemiddeld zijn er in de eerste 18 weken een kleine 30.000 ton uien per week uitgevoerd, tegenover 29.500 en 27.000 ton per week in de twee voorgaande seizoenen. Hoewel de voorsprong van dit seizoen met de week kleiner wordt, bestaat een kans dat de sector met de eerste helft opnieuw een exportrecord op haar conto kan schrijven.

et grote aantal transacties dat de laatste weken werd ingebracht ten behoeve van de beursnoteringen toont aan dat de handel kort op de bal zit. Toch zakte het prijsniveau bij de telers door de ondergrens van 10 cent per kilo en is het voor de teler vrijwel niet meer mogelijk een positief saldo te maken op de relatief dure uienteelt.

den, blijven wel afnemer, maar met kleinere volumes. Onder andere de Verenigde Arabische Emiraten, Bangladesh, Sri Lanka en Thailand. Dichterbij huis is het Verenigd Koninkrijk een uieneter die blijft verbazen. Ondanks de Brexit-angst die heerste nemen de Britten volop uien af. Tot week 46 maar liefst 47.000 ton, ten opzichte van 38.000 het voorgaande seizoen en een schamele 32.000 ton in seizoen 2019/2020. Een forse stijging dus. Wellicht is dit deels te herleiden tot een nauwkeuriger opgave van de export nu het Verenigd Koninkrijk een derde land geworden is. Vanaf juli 2022 dienen alle partijen een fytocertificaat te krijgen op deze bestemming. Momenteel wordt collectief gewerkt om dit op een praktische manier invulling te geven.

De komende tijd wordt het spannend of de vraag breed blijft. Tot nu toe namen al zo’n 120 verschillende De Brazilianen lieten zich nog niet landen uien af, hetgeen in lijn is met horen dit seizoen en ook Israël en de voorgaande seizoenen. Echter, vooral ke kanttekening bij die iets meer dan 25 de Verenigde Staten namen nog nauweAfrika trekt de kar en het is bekend dat Afrikaanse landen is dat het rijtje van zes, lijks uien af. Binnen Europa ligt de afzet in een aantal van de Afrikaanse landen in te weten: Senegal, Ivoorkust, Guinee, Mali, lijn met voorgaande seizoenen, terwijl er de tweede helft van het seizoen afhaken. Mauritanië en Gambia inmiddels 90 pro- toch behoorlijk meer uien zijn in Europa. Tot week 46 vond maar liefst 59% van het cent afnemen en de andere ruim 20 landen geëxporteerde volume zijn weg naar ruim de overige 10 procent. Het rijtje van zes Kortom, de tweede helft zal het seizoen 25 Afrikaanse landen. De vorige twee sei- zorgt overigens ook voor de groei-explo- maken of breken. Wanneer er tot nieuwzoenen was dat percentage respectievelijk sie, want de andere landen blijven samen jaar 730.000 ton is uitgevoerd, resteert 55 en 52 procent, waaruit blijkt dat Neder- stabiel rond de 33.000 ton afnemen tot en nog zo’n slordige 570.000 ton voor de land steeds afhankelijker wordt van de met week 45. resterende 26 weken, oftewel 45% van (West-)Afrikaanse vraag. de exportvoorraad. Dat betekent een kleiOok in Azië lijkt het erop dat men de Hol- ne 22.000 ton per week en dat is een hele De 316.000 ton geëxporteerde uien naar landse uien blijft waarderen en India niet opgave als men zich realiseert dat vorig Afrika tot en met week 45 betekent een meer vanzelfsprekend leverancier is. Indo- seizoen in de tweede helft maar zo’n 30% plus van 20.000 ton ten opzichte van het nesië, Maleisië, de Filipijnen en Singapore van de totale exportvoorraad werd afgevoorgaande seizoen (296.000 ton) en blijven veel uien afnemen. Andere landen zet en 70% van de voorraad in de eerste zelfs 63.000 ton meer dan het seizoen die relatief nieuw waren en in het verleden helft al een bestemming vond.  2019/2020 (253.000 ton). Een belangrij- vrijwel alleen vanuit India bediend wer-

Voor al uw code 95 chauffeurs opleidingen! Bedankt voor uw vertrouwen in het afgelopen jaar. Wij wensen u prettige Kerstdagen en een Flexibel 2022!

info? tel. +31(0)528 729 090

maak vandaag nog uw afspraak!

ge vrachzocht: chau twagen ffeurs !

flexibelopleidingen.nl flexibel

Transportweg 20, 2676 LL Maasdijk Transportweg LL Maasdijk T 0174-52514020, | F2676 0174-517981 T 0174-525140 | F 0174-517981 E info@transtolk.nl | www.transtolk.nl E info@transtolk.nl | www.transtolk.nl

Fijne kerstdagen enFijne een kerstdagen voorspoedig en een voorspoedig nieuwjaar! nieuwjaar!

Internationaal transport door geheel Internationaal transport door geheel Duitsland Frankrijk en de Benelux Duitsland Frankrijk en de Benelux

GROUPAGE-DIENSTEN GROUPAGE-DIENSTEN || OPOP- EN EN OVERSLAG OVERSLAG AGF AGF Primeur Primeur 12 •102021 • 2021 55

Divers

Voedselbossen: kans, bedreiging of niet relevant voor de AGF-handel? Wouter van Eck (l) leidt bezoekers rond in voedselbos Ketelbroek, foto Wouter van Teeffelen

Lui boeren, veel verdienen én donkergroen. Het verhaal over de kosten en baten van een voedselbos klinken bijna te mooi om waar te zijn. Een relatief lage investering, jarenlang, met een goed gevoel oogsten. Daarbij dragen voedselbossen bij aan de natuurontwikkeling en zijn ze goed voor het welzijn. Inmiddels zijn er al ruim 120 voedselbossen in Nederland waarvan ongeveer 50 groter dan 5 hectare. Wie zijn de voedselbosbouwers, valt daar zaken mee te doen? Wat is de kans dat ze gaan zorgen voor disruptie van de bestaande ketens?

len producten uit een voedselbos niet snel in de supermarkten liggen, die werelden liggen gewoon te ver uit elkaar.”

Wouter brandt het voedselbos echter niet af. “Ik kijk ernaar als een groot experiment. Ongetwijfeld zijn er kinderziektes en valkuilen, maar vaak zijn pioniers op lange termijn goed bezig. Niemand dacht dat de personal computer van Apple een succes zou worden en ook de Tesla werd niet direct omarmd. Was de biologische teelt 25 jaar geleden nog iets voor natuurvoedingswinkels en donkergroene consument op geitenwollensokken, tegenwoordig ligt bio in de supermarkten.” Daarom vindt hij het bijzonder jammer dat de bio-wereld weinig interesse toont in voedselbos. “Ik herken de pioniersmentaliteit van de biologische fruitteelt uit de beginjaren in de voedselbosbouwers van nu, en zie dezelfde valkuilen: niet ketengericht denken en te weinig groen zakelijk ondernemerschap. Intussen is bio min of meer in de valkuil van de gangbare landbouw getrapt, omdat ze met de vrij harde supermarkt in zee zijn gegaan waar het grotendeels draait om volume en prijs.”

anuit het reguliere systeem is er zake- Dat het voedselbosdenken wortel schiet, lijk weinig belangstelling voor deze komt omdat er allerlei krachten tegen het vorm van teelt, zelfs niet of nauwelijks bestaande voedselsysteem duwen. Wouvanuit de biologische hoek. Wouter van ter: “Beleidsmatig wil de politiek naar Teeffelen, adviseur fruitteelt en zelfpluk- kringlooplandbouw toe en af van ketens boomgaardenier, volgt de voedselboswe- die elkaar in elke schakel uitpersen met reld al enige jaren. “Voedselbosbouwers de consument als lachende derde in dit pakken het radicaal anders aan. Ze zetten systeem met relatief goedkoop voedsel, maximale productie of de zo laag mogelijk druk op de primaire producent en schakostprijs niet bovenaan het lijstje, maar de voor het milieu. Kort samengevat is proberen, heel idealistisch, een goed sys- dat een beetje de teneur die je hoort.” De teem neer te zetten. Kenmerken van een overheid, de milieubeweging en de wat voedselbos zijn dat er zonder input van groenere burgers staan er positief tegenmest of (bio)gewasbeschermingsmidde- over en dat stimuleert de aanleg. Er is ook len gewerkt wordt en met een grotere behoorlijk wat media-aandacht voor. Echgelaagdheid en diversiteit in teelt van ter, de kosten gaan voor de baten uit. De meerjarige gewassen. Dat maakt het al meeste voedselbossen zijn jonger dan drie snel vreemd voor een (bio)teler. Het zijn jaar. Het nieuwe systeem heeft zich nog De korte keten is erg belangrijk voor de totaal gescheiden werelden, ik sta er een lang niet bewezen, want het kost minimaal voedselbosbouwers. Veel verkoop gaat beetje tussenin. Ik mag die idealisten wel, 7 jaar voordat zo’n bos in volle productie direct naar consumenten via een eigen maar ik ben ook bedrijfskundige.” is, weet Wouter. “Het is in eerste instantie winkeltje of zelfpluk. Een succesverhaal gewoon een niche, de landbouw zal voor- over voedselbossen komt van de man lopig niet uit voedselbos bestaan. Ook zul- die het voedselbos-idee naar Nederland

AGF Primeur 12 • 2021

bracht: Wouter van Eck, 10 jaar geleden legde hij als één van de eerste en nu het oudste voedselbos in Nederland aan: voedselbos Ketelbroek. Hij heeft een aantal succesvolle korte ketensamenwerkingen opgebouwd. Veel media-aandacht krijgt hij via botanisch kokend sterrenrestaurant De Nieuwe Keuken in Nijmegen, onlangs uitgeroepen tot het één na beste groenterestaurant ter wereld. Ketelbroek verdient ook aan de brouwers van de Nijmeegse brouwerij Nevel die naar nieuwe smaakmakers in het voedselbos zoeken, aan groentenen fruitverkoop aan een filiaal van EkoPlaza en aan de Bossche cateraar Vitam, die bij Ketelbroek inslaat. De stichting Voedselbosbouw (VBNL) Nederland waar Wouter van Eck in het bestuur zit, promoot en deelt kennis over de aanleg van voedselbossen. Van Eck staat ook aan de wieg van een nieuw voedselbos in Schijndel dat met twintig hectare het grootste voedselbos van Nederland is.

Inmiddels zijn er zo’n 120 voedselbossen in Nederland, de meeste in Brabant waar de provincie en de Brabantse Milieufederatie met cursussen de aanleg ervan faciliteren. Volgens het VBNL is exploitatie van een voedselbos economisch haalbaar, zelfs met weinig inspanning lijkt het. “Je moet de natuur zijn gang laten gaan. Als je dat goed doet, kun je ‘lui boeren’ en hoef je weinig te doen om hieraan een goed verdienmodel te ontlenen,” blogt Wouter op de VBNL-site. Qua onderhoud halen ze in Ketelbroek alleen wat braamstruiken weg en heeft het bos van 2,5 hectare inmiddels een rendement van 3.500 euro per hectare per jaar. Bij grotere bossen zou dat volgens Wouter van Eck op kunnen lopen tot ruim 12.000 euro per hectare per jaar. Wouter van Teeffelen zet daar forse kanttekeningen bij tijdens een workshop voor de Bioweek in 2021. Hij dook in de eerdere economische voorbeeldberekeningen die als onderbouwing gebruikt werden en vond die heel aanvechtbaar; in ‘lui boeren’ gelooft hij als fruitteler ook niet echt. “Zo waren de arbeidskosten niet doorberekend, terwijl dit voor het rendement van een fruitgewas één van de belangrijkste onderdelen is. Daarnaast is het telen van een gewas echt wel een specialisme.”

Hij ziet echter wel kansen in voedselbossen, mits het voldoet aan de kernvoorwaarden: goed vakmanschap, goed onder nemerschap en goed gemanaged. “Als je uit idealisme gaat telen, is dat vaak zwak ontwikkeld. Bij sommige voedselbossen die ik bezoek, krijg ik tranen in mijn ogen, alles gaat mis, maar er zijn er bij die echt een stukje groen onder nemerschap in zich hebben en die ketengericht kunnen denken, dan zie je leuke dingen. Sommigen hebben zelfs de luxe om afnemers nee te verkopen. Dan moet je als ondernemer natuurlijk op gaan Voedselbossen in Nederland,bron voedselbosbouwpuntorg letten.” Kanttekening volgens Wouter blijft dat 95% van de ke, nieuwe en misschien teelten marktvooral kleinere voedselbossen nog steeds technisch interessante gewassen. Over in de categorie hobbymatig of buurtiniti- niches wordt vaak laatdunkend gedaan, atief vallen. “Wel goed om zo bezig te zijn, maar horeca, culinaire of ‘donkergroene’ maar dat moet je dan niet als voorbeeld consumenten kijken breder dan de prijs. voor agrariërs op zoek naar beter rende- Je hebt gewoon een groep Nederlanders ment gaan zien.” die elkaar de maat nemen om groen te zijn, die groep wordt alleen maar groter. Als Met een open mind voedselbosbouwers deze burgers dat met hun portemonnee volgen, is wat hem betreft aan te beve- belijden, dan heb je een behoorlijke markt len. Dat geldt zowel voor telers als voor voor groene producten. Als leverancier handelaren. In een voedselbos hangt van exclusieve horeca of natuurvoedingsveel nieuws. In Ketelbroek onder andere: winkels en logistiek specialist in vers, zou nashiperen, szechuanpeper, meidoorn- ik wakker worden. In Noord-Brabant ligbessen, olijfwilgbessen, appelen, de van gen de meeste voedselbossen vol nieuwe oorsprong Noord-Amerikaanse Paw- producten waar in Amsterdam en de rest paw, de Chinese mahoniboom waarvan van de Randstad vast interesse voor is. de blaadjes de smaak hebben van Franse Dat biedt mogelijk kansen voor partijen uiensoep... “Het voedselbos is een mooie als Udea en anderen die in Brabant zitten proeftuin voor teelt en markt om nieuwe en een positie als groene distributeur hebgewassen uit te testen. Als je buiten het ben. Dat is een logistiek vraagstuk waarbij traditionele assortiment iets nieuws wil juist de AGF-wereld vanouds sterk in het zien moet je niet naar de traditionele fruit- oplossen ervan is,” besluit Wouter. (ML)  teler of groothandelaar stappen, dat spul wte@fruitadvies.nl kennen we al. In het voedselbos zitten leu-

Een verrassend, vers en veelzijdig 2022!

Houtschelf 20-22 3371 KB Hardinxveld-Giessendam Tel. (0184) 67 90 20 info@flexivers.nl www.flexivers.nl

AGF Primeur 12 • 2021

Logistiek

DLG heeft de hele procedure voor export naar het VK na Brexit uitgebreid getest

Marcus Post, DLG:

“Brexit heeft een hoop energie, tijd en geld gekost, maar biedt ook kansen” Hoewel Brexit al bijna een jaar een feit is, blijft het de gemoederen bezighouden. Zo maakte het Verenigd Koninkrijk afgelopen september bekend de verdere infasering van delen van het Border Operating Model opnieuw uit te stellen. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit geeft aan dat de reden van het uitstel volgens de Britse regering moet worden gezocht in de voortdurende impact van de coronapandemie op het bedrijfsleven. Concreet worden fytosanitaire certificaten en fysieke controles voor veterinaire en fytosanitaire producten, die op 1 januari 2022 zouden worden ingevoerd, nu pas op 1 juli 2022 van kracht.

aarover zegt landbouwraad voor het VK Philip de Jong in een interview met Agroberichten Buitenland dat exporteren ongetwijfeld lastiger wordt dan voorheen. “Aan mij en mijn collega’s de taak om alle betrokken partijen in Nederland goed geïnformeerd te houden. En misschien nog belangrijker, om in gesprek met de Britse overheid te proberen om die nieuwe regels

AGF Primeur 12 • 2021

landbouwproducten na Duitsland en België. Groenten, fruit, zuivel, vlees, siergewassen, plantaardig uitgangsmateriaal, van alles komt deze kant op, in enorme hoeveelheden. De voedselvoorziening, maar ook de sierteeltsector in het VK zijn sterk afhankelijk van importen uit Nederland. De belangen zijn dus groot.” Waar beter dan bij de transportsector kunnen we ons oor te luisteren leggen naar de ervaringen tot nu toe en de verwachtingen naar de toekomst toe, nu het eerste post-Brexit jaar ten einde loopt?

ONDERSCHEIDEN “Onze corebusiness is het Verenigd Koninkrijk, dus wij moeten wel,” zegt MarDERDE GROOTSTE AFZETMARKT cus Post, van Daily Logistics Group (DLG), Dat daar alle reden toe is, illustreert de dat zich richt op multimodaal geconditiLandbouwraad met handelscijfers. “Het oneerd transport van voedingsmiddelen gaat om een export van bijna 8,5 miljard door heel Europa en het Verenigd Koninkeuro per jaar en het VK is daarmee de der- rijk, over de voorbereidingen voor Brexit. de grootste afzetmarkt voor Nederlandse Marcus geeft aan dat exporteren van en zo veel mogelijk te laten aansluiten bij de praktijk in onze exportketen.”

naar het VK vooral een heel complex proces is geworden met veel meer stakeholders dan voorheen. Om met die stakeholders – bijvoorbeeld Portbase, douane, KCB, expediteurs en brokers – soepel contact te kunnen houden zijn er ICT-koppelingen gemaakt, werkinstructies opgesteld en afspraken gemaakt.

CAPACITEITSPROBLEEM Marcus spreekt zijn waardering uit over hoe logistieke dienstverleners en diverse Engelse en Nederlandse instanties het hele Brexit-proces hebben geregeld. Al ziet hij wel dat de communicatie tussen de Britse en de Nederlandse instanties niet altijd optimaal is, wat tot vertraging kan leiden. “Dan zie je dat je product te lang in een trailer blijft staan en dat is niet goed voor de kwaliteit van het product. Het is een uitdaging als we afhankelijk zijn van een aantal stakeholders, terwijl de klant er niets aan kan doen en wij als logistiek dienstverlener ook niet.” De grootste oorzaak van de capaciteitsproblemen zijn de tekorten op de arbeidsmarkt waar het VK mee kampt. “Dat speelt op chauffeursgebied, maar ook in de distributiecentra in het VK. Hierdoor duurt het onder andere langer voordat er geladen en gelost wordt.” Het capaciteitsprobleem zorgt eveneens voor stijgende kosten. “Met die problematiek hebben wij ook te maken en daar moeten wij met onze klanten over in gesprek. Want het wordt nu eenmaal echt een stuk duurder om naar het VK te transporteren.”

BREXIT-LANDSCHAP Per 1 januari zit er een aantal grote wijzigingen aan te komen aan de kant van het VK met de start van IPAFFS en GVMS. Daarnaast moet er een Pre-entry gedaan worden voor vertrekt van de goederen. Per 1 juli 2022 zullen diverse producten en het grootste deel groenten en fruit vergezeld worden door een fytosanitair certificaat. “Samen met de KCB (Kwaliteits Controle Bureau), de instantie die

VEILING WEN U ST

DE R

SOEPEL “Om de hele procedure na uitgebreid testen op 1 januari 2021 echt in werking te zien gaan, was best spannend. Ons hoogseizoen begint in maart, hierdoor hebben wij met onze klanten kunnen wennen aan alle nieuwe processen. We hebben geprobeerd om alle uitdagingen die er nog waren, op te lossen en in het proces te borgen voor de toekomst. De voorbereidingen hebben ons veel tijd, energie en geld gekost, om onze klanten te ontzorgen op alle activiteiten rondom Brexit, maar geeft ook kansen om ons te ontwikkelen in nieuwe productgroepen door de volledige verzorging die wij bieden.” Daarbij speelt ook dat er een aantal vervoerders waar het VK geen corebusiness is, is afgevallen. “Deze vervoerders zeggen: Het VK is nu zo’n uitgebreid proces, dat we dat niet meer doen.” Marcus meldt dat de verhoging van kosten in het VK van uitzendpersoneel, charters

en chauffeurs aanzienlijk zijn. Waar DLG voorheen vaak de goederen onbegeleid naar het VK transporteerde – de trailer wordt door de chauffeur aan de Nederlandse kant op de boot gezet en aan de Britse kant weer opgepikt – is dit nu door de chauffeurstekorten steeds vaker begeleid. “Dus inclusief de vrachtwagen. De cabotageregels zijn tijdelijk veranderd. Je mag nu twee weken in het VK rijden voordat je het land weer moet verlaten. Dat was voorheen drie ritten. Daarom rijden we meer met Nederlands materieel naar het VK om daar te lossen en een aantal ritten te rijden en met een mogelijke retourvracht terug te komen.” Marcus geeft aan dat DLG het uiterste doet om de capaciteitsproblemen in het VK te omzeilen.

U aangeboden door

AGF Primeur 12 • 2021

Logistiek

beeld zo’n tomaat is vers die moet zo snel mogelijk in de schappen liggen, daar wil je niet nog een paar uur langer over doen.” Bij de voorbereidingen gaat DLG uit van het meest complexe scenario.

DLG zoekt naar oplossingen om de capaciteitsproblemen in het VK te omzeilen

de fytosanitaire certificaten uitgeeft, te ontwikkelingen, waardoor het proces bereiden wij ons voor. Het Brexit-team waarschijnlijk vlot door kan lopen. Bij DLG heeft wekelijks contact. Er zijn positieve DailyFresh gaan er in het seizoen dagelijks ontwikkelingen.” Zo meldt Marcus dat 3.000 pallets door het warehouse. Als die er wordt gewerkt aan bedrijfserkenning, allemaal in het warehouse door de KCB wat geïnitieerd is door het GroentenFruit gezien moeten worden, is dat voor het Huis en zijn leden. “Dat zijn interessan- proces een hele grote vertraging. Bijvoor-

ONTZORGEN “Door deze veranderingen worden de regels strenger en moeten wij met elkaar zorgen dat alles klopt voordat we vertrekken vanuit Nederland of vanuit het VK.” Marcus geeft aan dat als dit niet in orde is voor vertrek, het grote gevolgen kan hebben. “Dat willen we vermijden en daarom bieden we als dienst aan om het volledige Brexit-proces te verzorgen, zodat we zelf zicht op de hele trailer kunnen houden.” Marcus geeft aan dat het zo kort mogelijk houden van de leadtime een reden is voor DLG om dit zelf te regelen. “Wij kunnen de klant ontzorgen ook op het gebied van Brexit en dat is positief voor de groentenen fruithandel vanuit de EU naar het VK,” besluit Marcus. (MW)  marcus.post@dlg-logistics.com

THE Complete End of Line Portfolio Clever design based on all the latest technologies Seamless project management & install 50 years of experience

AGF Primeur 12 • 2021

Looking for advice on how to Automate?

Get in touch with us! +32 (0) 55 33 57 57 info@scottautomation.be www.scottautomation.be

TERUGBLIK

2021 - 2022

Renate van de Hoef, Gijs van de Hoef

2021 2022

R UIT B LI K

Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? De bouw van onze externe productiekeuken. In het eerste kwartaal is met de bouw begonnen. Uiteraard zijn we nauw betrokken geweest hierbij. In de tussentijd draaiden de winkel en de webshop door op volle toeren. Dit betekende vaak dat hetzelfde werk of zelfs meer met minder handen gedaan moest worden. Sinds september werken we vanuit onze externe keuken om de winkel te bevoorraden. Dit was in het begin logistiek een flinke uitdaging, ook al is de keuken slechts een paar honderd meter verwijderd van de winkel. Waar kijk je met trots op terug? We zijn heel trots op het resultaat dat we, samen met ons team, dit jaar hebben gerealiseerd. We hebben een substantiële groei doorgemaakt het afgelopen jaar, zowel in de winkel als online, en we hebben een prachtige keuken met kantoorruimte gebouwd. Al dit werk hebben we samen verzet! Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? Het laten renderen van de extra vierkante meters die we hebben gecreëerd. Dit betekent niet alleen het aanboren van extra afzetkanalen, maar ook (misschien wel juist) het analyseren en verder optimaliseren van de interne processen. Een andere, inhoudelijke, uitdaging zien we in het verder verduurzamen van het bedrijf. We willen energieneutraal gaan produceren en de eerst stap in die richting zal begin volgend jaar genomen gaan worden. Ook het verder verduurzamen van verpakkingen en grondstoffen staat hoog op de agenda! Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? We hadden bedacht een kerstproefdiner te organiseren, gekoppeld aan een gezellige kerstborrel met het hele personeel. Door de huidige coronamaatregelen kan dit helaas geen doorgang vinden. We hopen dat het nieuwe jaar meer mogelijkheden biedt en we hebben daarom iedereen alvast uitgenodigd voor een nieuwjaarsborrel begin volgend jaar.

Familie van de Hoef in de Betuwe

We verschuiven het gewoon totdat het wel geoorloofd is om met z’n allen bij elkaar te mogen zijn! Als we een kerstmuziekje op de achtergrond aanzetten, is het toch net echt ;-) Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? In kleine kring lekker dineren. Het koken houden we simpel; op het menu staan gerechten uit onze eigen, spiksplinternieuwe keuken ;-) Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Wij realiseren ons dat we ontzettend veel geluk hebben met de branche waarin we ondernemen. We horen van steeds meer bedrijven (en klanten) om ons heen dat deze derde golf de genadeslag gaat betekenen. Zeker bij de evenementensector en de horeca moet de moed ze toch in de schoenen zakken inmiddels. Het blijft onvoorspelbaar wat er de komende tijd gaat gebeuren, maar laten we (zeker voor deze sectoren) hopen dat het verder vaccineren uiteindelijk toch ervoor gaat zorgen dat het komende jaar zonder verdere lockdowns kan verlopen.

- De jaarrond mango specialist -

Prettige feestdagen en een gelukkig 2022 HARS & HAGEBAUER

Selderijweg 90F, 2988 DG RIDDERKERK | Tel: +31 180 74 51 00 | Fax: +31 180 61 23 01 Email: info@harshagebauer.nl | Website: www.harshagebauer.de

AGF Primeur 12 • 2021

Thema

Exoten

Met extra veel vraag rondom de feestdagen

Exoten in de lift Weinig soorten AGF zijn feestelijker dan exotische groenten en fruit. Hun kleurige voorkomen en uitbundige smaken passen uitstekend bij de feestdis. Handelaren merken dan ook dat de vraag rondom de feestdagen toeneemt. Niet naar specifieke producten, maar er worden over heel de breedte van het assortiment meer exoten verkocht. De importeurs geven aan dat de

consument rond de Kerst graag iets bijzonders op tafel wil zetten en iets nieuws wil uitproberen. De uitgelezen periode voor exotische producten dus. Overigens wordt los van de decembermaand ook een stijgende interesse naar exoten genoteerd. Voor de december-editie deed PRIMEUR een rondje langs verschillende handelaren in exotische groenten en fruit.

ook uit Guatemala en Marokko verwacht. Overigens wordt de fingerlime ook in de VS geteeld, waar de vruchten kleiner zijn, en rond de Middellandse Zee in bijvoorbeeld Israël, waar de vrucht meer op een komkommertje lijkt, en in Spanje en Italië. Van welke herkomst dan ook, deze exclusieve vrucht blijft redelijk prijzig. “Daarom vind je ook geen fingerlimes in de supermarkten,” geeft Jean Marc aan. “In Nederland is het te onbekend bij het grote publiek en het is een redelijk duur product.”

BEKENDER Jean Marc heeft goede verwachtingen voor de fingerlimes. “Gezien de prijs wordt het nooit een commodity, maar dit product Bud Holland: gaat wel groeien. Het is een kwestie van tijd; naarmate de fingerlimes bekender worden, gaat de verkoop vanzelf omhoog.” De vruchten vinden uiteindelijk hun weg “Het is een leuk en opkomend artikel,” zegt Jean Marc Eikelenboom naar voornamelijk restaurants en cate(Purchase and Sales) van Bud Holland, actief in de import van ring gerelateerde bedrijven, hoofdzakelijk exotische groenten en fruit, over fingerlimes. Deze vruchten worden in geheel Europa. Jean-Marc ziet dat de volumes jaarrond gelijkmatig doorlopen. omschreven als ‘citruskaviaar’. De fingerlimes, die uiterlijk wat weg Anders is dat met andere soorten exohebben van een augurk, zijn gevuld met sappige ‘pareltjes’ waarvan tische groenten en fruit, die rondom de de smaak een mix is van citroen, lime en grapefruit. feestdagen extra gewild zijn. “Met Kerst willen de restaurants en ook de consuingerlime is geschikt voor alles waar zo’n tien jaar geleden met de import van ment thuis een mooiere opmaak van de je citroensmaak bij kunt gebruiken. fingerlimes begon, kwamen deze exoten gerechten en bijzondere producten. Door Het is geen zachte citroensmaak, maar daar vandaan. heel Europa wordt er meer geld uitgegeeen stukje scherper en fris van smaak.” ven rond deze periode en is men bereid De exotische vruchtjes worden gezien als CITRUSKAVIAAR om bijzonder fruit te gebruiken,” besluit vervangers voor citroen of lime in bijvoor- Inmiddels nopen de kosten van de lucht- Jean Marc.  beeld dessert en cocktails of bij visgerech- vracht tot het sourcen van het ‘citruskaJ.M.Eikelenboom@bud.nl ten. Fingerlimes worden in verschillende viaar’ uit Guatemala, met wat kleinere landen geteeld en zien er overal net wat vruchten, en Marokko, waar de fingerlianders uit. Van origine afkomstig uit Aus- mes wat goedkoper zijn. De rode fingertralië heeft de fingerlime daar de afmeting limes – nu alleen nog geteeld in Australië van een flinke vinger. Toen Bud Holland – zijn in opkomst en worden volgend jaar

Vraag naar fingerlimes groeit

“F

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

Yex ziet groeipotentie in passiefruit

Yex:

Breed assortiment exoten tijdens feestdagen

“Rondom de Kerstperiode is er veel meer vraag naar het hele assortiment van exotische groenten en fruit,” vertelt Robbert van Essen, Sourcing Manager bij Yex. “Er worden in december veel meer exoten geconsumeerd dan in de rest van het jaar.”

ollega Jeroen Groenewegen, marketing manager bij moederbedrijf Farmhouse International, vult aan dat met de brede beschikbaarheid van exoten in december, het een ideale gelegenheid is om nieuwe producten te ontdekken. Hij stelt vast dat de consument, ook los van de decembermaand steeds meer interesse heeft in exoten, maar nog onwetend is over bijvoorbeeld de toepassingen of de bereidingswijze ervan. Het is de reden dat

Farmhouse International er veel waarde aan hecht om de consument te informeren en te inspireren. “Het is onze taak, samen met onze klanten, om de consument in beweging te krijgen. Door samen met de groothandel of retail de informatievoorziening op te pakken, denk ik dat er veel mogelijk is. Zo helpen we met discovered. nl, in de talen van de landen waar we actief zijn, de consument onze exoten te ontdekken.”

GROEIPOTENTIE VOOR PASSIEFRUIT Eén van de producten waar veel van verwacht wordt, is passiefruit. Jeroen geeft aan dat hij voor deze fruitsoort veel groeipotentie ziet en Robbert noemt het zelfs “de nieuwe kiwi”. De heren zien de veelzijdigheid en het gebruikersgemak van de vrucht als de speerpunten. “Je hoeft passiefruit alleen maar door te snijden en leeg te lepelen, veel andere fruitsoorten moet je eerst schillen,” zegt Robbert. Daarnaast meldt Jeroen dat er veel eetmomenten zijn; bijvoorbeeld door de yoghurt bij het ontbijt, als tussendoortje, in de salade of bij het dessert. Yex importeert passiefruit voornamelijk uit Colombia. In overleg met de telende partners worden gericht keuzes over volumes en teeltvoorwaarden gemaakt, geeft Robbert aan. “We zien nu dat passiefruit een groeiend product is, zodat we qua afname meer voor de telers kunnen betekenen.” Hij laat weten dat de grootste uitdaging in de teelt de veranderende weersomstandigheden zijn. Daarom heeft Yex binnen Colombia gezorgd voor een goede geografische spreiding in de samenwerking met telers. “Niet alleen binnen Colombia werken we met telers op verschillende locaties, maar we hebben ook contacten in alternatieve origines, zoals bijvoorbeeld in Afrika.”  r.vanessen@yex.nl j.groenewegen@farmhouse-international.com

PASSIE VOOR EXOTEN Scan me for more information

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

Thema

Exoten

Bel Impex is betrokken bij de teelt van kousenband in de Dominicaanse Republiek

Bel Impex:

Ruimte om op te schalen met kousenband

“Kousenband was altijd één van onze paradepaardjes,” zegt Peter van Teeseling, Sales Manager bij Bel Impex, groothandel in exotische groenten en fruit. Dat was tot corona roet in het eten gooide. “Door het wegvallen van de burgerluchtvaart was het product niet meer uit de Dominicaanse Republiek te transporteren en vanwege de onzekerheid over de afzet, zijn de telers daarna gestopt met het telen van kousenband.”

Dominicaanse Republiek.” Peter geeft aan dat de kennis die Bel Impex daar ter plaatse in vele jaren heeft opgedaan, een rol speelt. De groothandel levert aan etnische groothandels, supermarkten en bedient het handelskanaal. “Wij zouden kunnen opschalen, maar de volumes zijn nog niet toereikend.” Bel Impex heeft zowel het Surinaamse type – een dunnere en donkergroene boon – als het Thaise type kousenband – een dikkere en lichtgroene boon – in het assortiment.

VOLUME nmiddels ziet Peter dat de luchtvaart “De markt heeft dat volume goed geabsor- Ook Bel Impex ontkomt niet aan de invloed weer op het juiste niveau is en heeft Bel beerd en reageert goed op de prijs-kwa- van de stijgende prijzen. “Dat zien we op Impex met de telers kunnen opschalen. liteitverhouding van kousenband uit de alle componenten: het binnenlands trans-

Wholesale in exotic products Stoomweg 4 | 2631 RJ Nootdorp | T. +31 (0)70 320 7574

www.belimpex.nl

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

port in het land van oorsprong, het transport in Nederland, containerprijzen en de luchtvrachtprijzen. We worden enorm geconfronteerd met kostenstijgingen.” Daarnaast observeert Peter dat door de krapte

op de arbeidsmarkt bepaalde processen, kunnen garanderen, dat we met kousenzoals bijvoorbeeld de douanevrijgave of band in volume kunnen groeien.” Om minde afhandeling op de luchthaven, vertra- der afhankelijk te zijn, richt Bel Impex de gen en daardoor kostprijsverhogend zijn. focus ook op andere teeltgebieden. “We Het heeft ook zijn weerslag op de leve- zijn al 25 jaar betrokken bij de teelt van ringszekerheid. “Tot voor kort ontvingen kousenband in de Dominicaanse Repuwe één zending kousenband per week. bliek en we kijken of we de kennis die we Dan is het problematisch om vertragingen hebben opgedaan in de teelt en de export of het afwachten van labo-uitslagen op te van kousenband verder kunnen uitbreiden vangen. Met de huidige twee zendingen en professionaliseren richting verduurzaper week en in de toekomst meer volume, ming en ethiek.” Daarbij komen gebieden kunnen we deze externe invloeden wel wat dichterbij, zoals bijvoorbeeld Spanje, opvangen. Nu is het zo dat sommige afne- of gebieden met een stabiele luchtbrug in mers liever wachten om kousenband op beeld.  te nemen in het assortiment tot er 100% sales@belimpex.nl leverzekerheid is. We hebben er vertrouwen in dat als we de leverzekerheid beter

Fruvexco:

Vraag naar gember stijgend “Traditioneel merken wij dat de vraag naar gember toeneemt als het kouder wordt,” zegt Tygho Kampschöer, eigenaar van Fruvexco, gericht op de import van exoten met een focus op gember. Tygho merkt dat rond de Kerstdagen de vraag naar gember toeneemt, omdat er veel promoties zijn op het gebied van gember en het ook in veel feestelijke gerechten wordt verwerkt.

“D

e feestdagen zijn een belangrijke periode voor ons.” Hij geeft aan dat door de coronaperikelen de vraag naar gember in 2020 enorm toenam. Daarop werd voor 2021 in de markt geanticipeerd door veel gember te importeren, maar de markt was iets kalmer met de afname in vergelijking met vorig seizoen. “In het begin van het jaar was er een overvloed aan gember op de markt.” Tygho ziet dat de vraag nu stabiel tot stijgende is, maar dat de verscheping voor uitdagingen zorgt. “De kosten van de zeevracht zijn drie keer zo hoog geworden.” Hij verwacht dat de

prijzen langzaam mee blijven stijgen met de oplopende kosten. Een andere uitdaging op de gembermarkt is de kwaliteit. Door slecht weer in de teeltgebieden kampt men met schimmel en bederf. “Vanwege de weersomstandigheden en langere transittijden is het ieder jaar een grotere uitdaging om de kwaliteit te waarborgen. Lang niet elke leverancier heeft nog gember die geschikt is voor export naar Europa.” PERU Die kwaliteitsproblemen spelen dan weer niet in Peru, waar vandaan Fruvexco dit

Thygho Kampschoer

BESTAGF Fijne kerstdagen en een gezond 2022 Dinkel 27 | 2491 CK DEN HAAG T. 06 - 237 280 28 | michelvdberg1@live.nl

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

Thema

Exoten het assortiment, maar ook in de gangbaar geteelde gember. “We streven ernaar met chemische stoffen onder de rapportagegrens te blijven. We merken dat ook de gangbare gember prima verkoopt als er geen residuen op zitten.” Tygho ziet dat de vraag naar residuvrije gember groeit, maar dat ook de betrokkenheid van telers toeneemt. “Gember wordt meestal direct gesneden en in bijvoorbeeld thee of marinade verwerkt. De consument moet zich dan niet druk hoeven te maken of de gember wel of niet voedselveilig is. Die stap hebben wij zelf al jaren geleden gezet en de leveranciers gaan daarin goed mee.”  Tygho@fruvexco.com

Weersomstandigheden en langere transittijden bemoeilijken het garanderen van de kwaliteit van de gember

Fruvexco importeert dit jaar voor het eerst gember uit Peru

jaar voor het eerst gember importeert. “De gember groeit er wat langzamer in erg Daarnaast werkt de importeur met gem- zuivere grond en dat zorgt voor een goede ber uit China, Brazilië en Thailand. Tygho kwaliteit en een geconcentreerde en pittigeeft aan dat vooral de locatie waar de ge smaak.” Fruvexco heeft een focus op het gember in Peru geteeld wordt, richting de vermijden van gewasbeschermingsmiddeoerwouden, bepalend is voor de smaak. len, uiteraard in het biologische deel van

FRANCIS TRADING Fresh Exotics Jogchem vd Houtweg 14 2678 KH De Lier E. info@francistrading.nl • M. +31 622184207

Prettige feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar.

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

TFC:

“Het eten van rijpe mango’s zal de norm worden” “Vooral rond de Kerstdagen en in het nieuwe jaar constateren wij een aanzienlijk grotere vraag naar superexoten, zoals carambola, physalis en lychee,” zegt Falk Schlusnus, CEO van TFC Holland dat zich richt op exotische groenten en fruit en onderdeel is van BayWa. “De wens om bij familiebijeenkomsten iets heel bijzonders op tafel te toveren en de tijd om iets nieuws te proberen, speelt hier zeker een rol. In het algemeen kan worden gesteld dat de vraag naar exoten zeer groot is, vooral in de winter.” TFC werkt al vele jaren samen met mangotelers in Brazilië

Falk geeft aan dat dit ook geldt voor man- teeltomstandigheden en het feit dat de teerde productielocaties en de moderngo’s. “In het algemeen zien we een groei- seizoenspiek van oktober tot december ste opslag- en rijpingstechnologie.” TFC ende vraag naar mango’s. Het zwaarte- perfect aansluit bij de stijgende vraag in is ervan overtuigd dat het eten van rijpe punt van het consumentenverbruik ligt die periode op de Europese markt. “Wij mango’s de norm zal worden. “Daarom in de herfst- en wintermaanden.” Voor werken al vele jaren zeer nauw samen met werken wij sinds enkele maanden met de TFC is Brazilië momenteel de belang- onze telers en hebben het assortiment in Softripe-technologie voor mango’s. Op die rijkste herkomst van mango’s. De keuze de loop van tientallen jaren samen op een manier bereiken onze rijpmeesters echt voor het land is ingegeven door de ideale marktgerichte manier ontwikkeld. Zo zijn eetbaar fruit van constante en zeer hoge wij bijvoorbeeld de enige producent daar kwaliteit.” Daarnaast ziet Falk dat consudie aanzienlijke hoeveelheden van de menten behoefte hebben aan producten zeer populaire variëteit Osteen teelt voor die onder eerlijke voorwaarden zijn geproexport naar Europa. Dit is een echt plus- duceerd. “Als global player nemen wij onze punt in de marketing.” verantwoordelijkheid voor mens en milieu serieus door te zorgen voor ethisch en POPULAIR sociaal eerlijke productieomstandigheden TFC ziet kansen om het groeipotentieel in de landen van oorsprong. Het Fair Travan de mango aan te boren. “De popula- de-certificaat helpt ons om ons engageriteit van mango’s groeit gestaag. Maar er ment op een transparante manier te comzijn nog steeds veel consumenten die niet municeren.” (MW)  regelmatig naar het fruit grijpen.” De haninfo@tfc-holland.nl delaar in exotische groenten en fruit wijt dit onder andere aan de vaak wisselende kwaliteit van mango’s die in de supermarkt wordt aangeboden. “Om altijd mango’s van hoge kwaliteit bij onze klanten in de schappen te krijgen, vertrouwen wij TFC verwacht dat het eten van rijpe mangao’s de daarom op specifieke variëteiten, geselecnorm gaat worden

KARSTEN BV Centrale Groothandelsmarkt 116 1051 LJ AMSTERDAM

T +31 (0)20 682 45 55 E-mail: info@ceka.nl - Internet: www.karstenfood.eu

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

###

WENST IEDEREEN FIJNE KERSTDAGEN EN EEN FANTASTISCH 2022!

SPECIALIST IN PREMIUM AVOCADO'S Voor supermarkten, winkeliers, horecaleveranciers, groothandels, restaurants, foodservice en catering.

S P E C I A L I S T

I N

P R E M I U M

AV O C A D O ' S

Voor groothandels, hore caleveranciers, (online) sup ermark ten, restaurant s, groentesp e ciaalz aken, fo o dser vice en catering do or he el de Benelux . T +31 85 222 3567 E info@avojoy.nl W avojoy.nl

F O L LO W US

AGF Primeur 12 • 2021

Par tners en toeleveranciers Greenpoint Trading B.V. K . van der Spijk en Zn. West falia Fruit Hoogendoorn De Lier Eurowest

Het plezier van de perfecte avocado De lekkerste avocado’s persoonlijk bezorgd. Dat is dé troef van Avojoy. Het label is volledig gericht op premium avocado’s. Al snel volgde het nieuwe concept Your Avojoy. “Juist nu kunnen we wel wat plezier gebruiken.”

e perfecte avocado, dat wil toch iedereen?! Het bracht Carel van Krimpen twee jaar geleden op het idee om een nieuw merk voor premium avocado’s te introduceren, Avojoy. “Zodat consumenten altijd van de beste avocado’s kunnen genieten,” aldus de eigenaar van Greenpoint Trading. “Avocado’s zijn enorm populair. Wel blijft het vinden van een echt goede avocado voor veel mensen een uitdaging. Avocado’s in de supermarkt zijn vaak net iets te hard of juist te zacht. Mensen knijpen er nog even in, wat de avocado ook niet ten goede komt. Er is dus ruimte voor verbetering.”

deze volgens ons de beste smaak en structuur hebben. Deze worden geïmporteerd uit bekende teeltlanden als Zuid-Afrika, Peru, Chili, Colombia, Mexico en Spanje.” Carel werkt hiervoor samen met toeleverancier Westfalia. “We geloven sterk in het bundelen van expertise om gezamenlijk tot het allerbeste product te komen. En wat ons betreft is Westfalia dé specialist op de avocadomarkt.”

Vanaf het moment dat de avocado’s aankomen in de haven tot aan het moment dat ze in de Lier de deur uitgaan, worden er strenge kwaliteitscontroles uitgevoerd. De avocado’s van Avojoy zijn jaarrond “Dat is ook nodig om onze belofte waar te beschikbaar en worden geleverd aan maken,” verklaart hij. “Klanten kunnen groothandels en horecaleveranciers, ervan uitgaan dat ze alleen de beste avo(online) supermarkten, groenten speciaal- cado’s krijgen.” zaken, restaurants, foodservice en catering in de Benelux. “Alleen de beste avo- RIJPEN NAAR WENS VAN DE KLANT cado’s worden onder dit merk verpakt. We Carel laat weten dat Avojoy goed is ontkiezen bewust voor Hass avocado’s, omdat vangen in de markt. “Corona bracht onze-

kerheid met zich mee, maar de retail bijvoorbeeld draaide vorig jaar een topomzet. Voor horecaleveranciers was het echter geen gemakkelijke tijd. Wel zagen we dat er in de horeca al snel weer alternatieven werden bedacht, zoals afhalen en bezorgen. Daarin dachten we graag mee met onze klanten en dit doen we nog steeds. Zo leveren wij bijvoorbeeld avocado’s met verschillende soorten rijping, zodat ze langer goed blijven. We rijpen dus echt op wens van de klant. Ook zijn we flexibel in levering en bezorgen we de avocado’s altijd zelf. Dat is goed voor het contact, we zien zelf precies wat er speelt. Onze toegevoegde waarde zit ook in de aandacht die we besteden aan onze avocado’s en onze klanten. Persoonlijke aandacht en kwaliteit is immers waar het om draait, vandaar onze slogan ‘The best avocados brought to you’.” Inmiddels gaat Avojoy ook internationaal, met uitbreiding van klanten in onder andere Duitsland en Denemarken. In navolging van Avojoy werd eind 2020 het nieuwe concept Your Avojoy geïntroduceerd. “Your Avojoy levert de lekkerste avocado’s bij de consument thuis in een beschermende, unieke en 100% afbreek-

Fijne Feestdagen en een gezond 2022! Import& export tropisch fruit

AGF Primeur 12 • 2021

Thema

Exoten het product nog verser aan, omdat er geen winkel meer aan te pas komt.”

UNIEKE SAMENWERKING MET CRISP Als kers op de taart ging Your Avojoy in oktober van dit jaar een mooie samenwerking aan met Crisp. De avocado’s van Your Avojoy zijn opgenomen in het standaardassortiment van de online supermarkt. Klanten van Crisp kunnen de avocado’s nu eenvoudig toevoegen aan hun bestelling. Het concept is een primeur in Europa en daar is Carel maar wat trots op. “Er is speciaal voor deze samenwerking een samenstelling ontwikkeld met drie avocado’s in een avodoos in verschillende bare avodoos. Consumenten hoeven niet AVOCADO’S AAN HUIS BEZORGD rijpingen. Twee avocado’s kunnen direct meer zelf op zoek naar de perfecte avoca- Your Avojoy speelt hiermee in op de groei- gegeten worden en de derde is een aantal do. Ze kiezen het pakket dat het best bij ze ende markt van thuisbezorging. “We ver- dagen later eetrijp. Dit wordt aangegeven past; een starterbox met 6 avocado’s, een wachten dat deze markt in de toekomst met een speciale sticker op de avocado. Op masterbox met 9 avocado’s of een family- een nog grotere rol gaat spelen. Met Your die manier bieden we klanten van Crisp box met 12 avocado’s. Het bijzondere is dat Avojoy bieden we kwaliteit en gemak. de mogelijkheid om in één bestelling voor consumenten met Your Avojoy zelf kun- Daarnaast is het in deze tijd nog belang- de hele week perfect gerijpte avocado’s in nen bepalen hoe ze de avocado’s gerijpt rijker geworden dat niet alles zomaar met huis te hebben.” (CH)  willen hebben,” legt Carel uit. “Enjoy Now de handen wordt aangeraakt. Het knijpen carel@greenpoint-trading.com is geschikt voor directe consumptie en in avocado’s is niet goed voor de kwaliteit Enjoy Later om op een later moment van van het fruit, heel hygiënisch is het ook te genieten. De box wordt na het plaatsen niet. Reden te meer om bij consumenten van een bestelling de volgende dag netjes thuis te gaan bezorgen. Bovendien komt thuisbezorgd.”

Wij wensen al onze relaties fijne kerstdagen en een gezond 2022! Dankjewel voor het vertrouwen in het afgelopen jaar.

Carl-Kühne Straße 7, 47638 Straelen Hans Maagendans: +31 (0)653-263 826 | T. 0049(0)2839 5689100 | F. 0049(0)2839 5689110 E. info@banafood.eu | I. www.banafood.eu

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

TERUGBLIK

Martin Scherpenhuizen, Scherpenhuizen Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf?

Natuurlijk heeft ook in 2021 Corona de meeste impact gehad op onze bedrijfsvoering. De onvoorspelbaarheid van het virus en het gejojo met maatregelen maakte het niet altijd eenvoudig om een eenduidig beleid te voeren waarbij iedereen binnen het bedrijf goed aangesloten bleef. Zeker ook de persoonlijke contacten zijn in de commerciële dynamiek van iedere dag van belang. Aan de andere kant hebben we noodgedwongen kunnen ervaren wat er allemaal mogelijk is, zoals thuiswerken, teams vergaderen, collega’s vervangen en zal deze ervaring naar de toekomst voor ons bedrijf en onze mensen meer comfort geven. Waar kijk je met trots op terug?

Ik ben met name trots op de enorme inspanning die écht iedereen heeft geleverd en de flexibiliteit waarmee onder moeilijke omstandigheden toch alles voor elkaar gebokst is. In deze tijd wordt extra duidelijk dat je binnen een bedrijf, net als bij een voetbalclub, elkaar allemaal nodig hebt om tot een goede prestatie te komen; van Administratie en Commercie tot ICT, Kwaliteit, Operatie, Pakstation en Vervoer. Bewust even op alfabetische volgorde ;-) ! Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022?

Met afstand de grootste uitdaging in onze gehele branche wordt de beschikbaarheid van goede mensen in alle posities binnen het hele bedrijf. Je ziet nu al een behoorlijke krapte op de arbeidsmarkt en de rek is er dan ook aardig uit. De komende jaren gaan we zien dat veel bedrijven schreeuwen om dezelfde doelgroep aan mensen; zeker in onze regio waar veel internationale ICT- en logistiek georiënteerde bedrijven zitten. Met ons nieuwe huisvestigingsplan ‘Fair Stay’ proberen we alvast in te spelen op de vraag naar internationale flexwerkers en daarmee ook op de vraag naar

Het thema volgende maand :

Wintergroenten

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

2021 2022

R UIT B LI K

hoogwaardige geschikte huisvesting. Ik hoop dat we hier komend jaar snel stappen in kunnen zetten. Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf?

Op het bedrijf hebben we een jaarlijkse kerstborrel die vorig jaar niet door kon gaan, maar die we dit jaar, binnen de maatregelen en liefst in de buitenlucht met een warmtebron erbij, toch graag doorgang willen laten vinden. Dit zijn leuke evenementen die een traditie vormen buiten het gangbare van iedere dag en hartstikke belangrijk zijn om de saamhorigheid binnen het bedrijf vast te houden. Ook de verloting van alle binnengekomen kerstcadeaus onder alle werknemers is daar een mooi en fijn onderdeel van. Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu?

Met de Kerst is het fijn om de tijd en rust te nemen om met de familie lekker samen te zijn en goed te eten en drinken. Traditioneel onderdeel daarvan is dat ik weer een tweetal hazen de pan in ga doen, dit is iets wat mijn moeder vroeger al deed en ik vind dat een mooie traditie om voort te zetten. Meestal krijg ik deze hazen van een van onze spruitentelers van de Zeeuwse klei, ik hoop dus dat hij dit artikel ook tijdig leest haha... Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken?

Ik wil dit jaar de mensen die hun operatie of andersoortige behandeling weer uitgesteld hebben gezien door de problemen in de zorg een hart onder de riem steken, hopelijk kunnen zij in het nieuwe jaar weer snel als vanouds op de juiste goede zorg rekenen. En daarnaast natuurlijk alle mensen in de zorg die ook laten zien dat iedereen in onze maatschappij ertoe doet en belangrijk is, net als binnen ons bedrijf!

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

MBF (Meadowbrook-Farms) Savannah bv #46 Industrial Zone North 2131 HG Hoofddorp The Netherlands Phone: +31 (0)23 561 2600 Mail: news@mbf.nl | www.mbf-savannah.com

Premium quality exotic fruit & vegetables imported from: Kenya, Ethiopia, Zimbabwe, South Africa, Egypt, Mexico, USA, Canada, Guatemala, Ecuador, Peru, Costa Rica, Brazil, Thailand and Morocco

Merry Christmas and a happy New Year! We appreciate your valued cooperation this year and hope that we may look forward to improve our relationship in the year ahead.

The Bitterness of Poor Quality remains long after the Sweetness of low prices is forgotten!

Exofi merkt op dat exoten courant zijn geworden

Jan Vermeiren, Exofi:

“We zijn onze achterstand aan het inhalen” “De meest populaire exoten zijn al jaren ongewijzigd,” constateert Jan Vermeiren van Exofi, gevestigd in het Europees Centrum en op de Vroegmarkt van Brussel, dat zich al 50 jaar richt op de import van exotische groenten en fruit. “De toppers zijn nog altijd vooral avocado, mango, papaja, ananas, kiwi, passiefruit, limes, verse vijgen, lychees en granaatappel, maar ook haricots verts, peulen en groene asperges.”

el aan verandering onderhevig is de COURANT reden waarom exoten gekocht wor- Vooral in het eerste coronajaar zag Jan den. Waar exotische groenten en fruit een stijgende vraag naar vruchten met voorheen vooral als een luxe product vitamine C, zoals kiwi en citrus. Dit jaar werden gezien, ligt nu de nadruk op het merkt hij een verhoging in de vraag naar gezondheidsaspect van deze producten. fruit, dat de gezondheid bevordert, zoals “Door corona is de consument meer gaan ananas, mango, kiwi, blauwe bessen, gemletten op groenten en fruit die gezond zijn. ber of papaja. “In België is het niet zo dat Mensen beginnen te zoeken naar alterna- er, zoals bijvoorbeeld in Duitsland, meer tieven voor medicatie, zoals bijvoorbeeld bio wordt gegeten, maar er wordt meer naar wat goed is tegen een hoge bloeddruk naar producten gezocht die goed zijn voor of wat goed is voor de maag.” de gezondheid.” Zo geeft Jan aan dat kiwi vanwege het hoge vitamine C-gehalte in

trek is, net als gember en kurkuma, die het immuunsysteem een boost geven. “Exoten zijn courant geworden. Wie heeft er niet regelmatig een avocado of ananas op zijn bord liggen? We gaan granaatappels eten vanwege hun antioxidanten of we gaan kiwi’s eten vanwege hun vitamine C-gehalte en immuunsysteem bevorderende eigenschappen. In België is mango nog niet zoals bijvoorbeeld in India, de meest verkochte fruitsoort, maar we zijn de achterstand op de rest van de wereld aan het inhalen.” Doordat exoten veel meer courant geworden zijn, is ook het assortiment tijdens de feestdagen niet anders dan het gebruikelijke aanbod, geeft Jan aan. “Die enorme boom van vroeger - in december hadden we voorheen een omzet maal vijf – dat is nu maal twee geworden. De pieken zijn eruit.” Dat wil overigens niet zeggen dat het assortiment niet meebeweegt met de consumentenvoorkeuren. In zijn algeAGF Primeur 12 • Exoten • 2021

Thema

Exoten

Exofi ziet dat consumenten exoten steeds vaker eten uit gezondheidsoverwegingen

meenheid ziet de importeur gerijpt en herverpakt worden. van exoten wel dat de zoete De kiloprijs van gerijpte avoaardappelen aan een opmars cado’s ligt rond de 4 euro per bezig zijn en dat het limes-as- kilo en de halfgerijpte in bulksortiment wordt uitgebreid verpakking van 10 kg gaan met nieuwe soorten. voor de helft van de prijs.” Wel zijn deze halfgerijpte avocado’s HALFGERIJPT van een iets kleinere maat, De onbetwiste nummer één maar daar staat tegenover dat van de exotenranglijst, de avo- de vruchten niet meer hoeven cado, zit nog steeds sterk in de te worden gerijpt, herverpakt lift, laat Jan weten. Wel is er op en gelabeld. Het heeft voor dat gebied een ontwikkeling Exofi geleid tot een stijging gaande. Waar Hass-avocado’s van de verkopen van Hass-avovoorheen vooral ongerijpt in cado met 40 procent. Jan verkisten van vier kilo hierheen wacht dat deze ontwikkeling werden gestuurd, komen er leidt tot een prijsdaling voor nu half gerijpte avocado’s in de consument van 30 tot 40 kisten van tien kilo. “De half- procent. Geen verkeerde ontgerijpte avocado’s krijgen bij wikkeling, want de importeur vertrek van de origine een van exotische groenten en fruit beetje gas mee. Tegen dat merkt dat de consument naast ze hier zijn, zijn ze perfect gezondere producten, vanwegerijpt. Dat tijdelijk fenomeen ge de toenemende kosten, ook is actueel vooral door het ove- een voorkeur ontwikkelt voor raanbod van Hass-avocado uit wat goedkopere alternatieven. Zuid-Amerika.” Het heeft ook (MW)  invloed op de prijs. “Die is veel jan@jvmfruit.be lager dat de avocado’s die hier

Exofi verkoopt nu ook halfgerijpte avocado’s

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

FRESH EXOTIC

Our wide assortment of specialized fresh exotic fruits & vegetables Sukan Food | ABC Westland 307 | 2865 DD Poeldijk | The Netherlands T. +31 (0) 85 74 30 120 | info@sukanfood.com

top finish.net

restyling en schadeherstel dak- en gevelbeplating

Het thema volgende maand :

Automatiseren

NENITEN BIN OVERSPU PLAFONDS EN N DE WAN

HERST BINNE EL AAN NWAN DEN

F ijne feestdagen en een stralend 2022

Reserveer nu uw advertentie:

Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 andries@agfprimeur.nl

ALUM

INIUM

KOZIJ N

EN, DEUREN

ELS

EV EN VLIESG

E: info@topfinish.net • T: +31(0)78 6130134 Van Weerden Poelmanweg 2 te Rotterdam • W: topfinish.net

AGF Primeur 12 • Exoten • 2021

Avocado

Exportwaarde wereldwijd 6 miljard euro; komt in de buurt van die van appelen

Avocado: Ook dit jaar weer dubbele groeicijfers N

Avocado’s blijven booming. De wereldhandel groeit dit jaar weer met meer dan 10%. Naar waarde gezien komt de export van avocado’s in de buurt van die van appelen, de huidige nummer vier op de lijst met verse groenten en fruitproducten na bananen, tomaten en druiven. Waarschijnlijk gaat de exportwaarde van avocado’s dit jaar de grens van 6 miljard euro passeren. Avocado: Productie en export 9.000 8.000

27%

7.000

1000 TON

6.000 5.000

22%

20%

19%

2010

2011

24%

29%

aar hoeveelheid gezien zal de wereldhandel dit jaar (excl. re-export) ca. 2,6 miljoen groot worden. In 2020 was dat nog 2,3 miljoen ton. In de beide jaren daarvoor was het ruim 2,1 miljoen ton en in 2016 en 2017 nog 1,7 miljoen ton. In de EU27 is de netto import van avocado’s in de periode 201631%

30%

25%

4.000 3.000 2.000 1.000 -

2012

% export

1.400

2013

2014

2015

2016

Productie

2017

2018

Avocado: Ontwikkeling export belangrijkste landen

AGF Primeur 12 • 2021

2019

Export

2020

2021

2021 verdubbeld, nl. van 375 naar 735.000 ton. Dit gaat om import uit landen buiten de EU27 plus ca. de helft van de Spaanse export.

MEXICO VERUIT DE GROOTSTE Mexico is veruit de belangrijkste exporteur met dit jaar weer een recordhoeveelheid van 1,3 miljoen ton. In 2016 was dat nog geen miljoen ton. Rond de 80% van de Mexicaanse avocado-export is gericht op de Verenigde Staten. Dat is de laatste jaren steeds het geval. Peru is op afstand de tweede exporteur. Dit jaar zal de Peruviaanse avocado-export groeien naar 460.000 ton tegen 410.000 ton in 2020 en nog geen 200.000 ton in 2016. De export van avocado’s vanuit Chili stagneert. Vooral in het afgelopen seizoen 2020/21

Avocado: Productie wereldwijd per regio (in 1000 ton) Bron: FAO

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Totaal

3.778

4.067

4.311

4.538

5.061

5.325

5.723

6.179

6.766

7.180

Centraal Amerika

1.222

1.379

1.427

1.590

1.649

1.790

2.046

2.216

2.375

2.496

Zuid Amerika

846

904

1.015

1.071

1.143

1.199

1.303

1.386

1.542

1.678

Afrika

584

552

567

541

738

655

698

741

834

953

Zuidoost Azië

250

301

319

314

332

407

329

387

434

486

Westelijk Azië

102

109

124

133

155

162

Oost Azië

103

105

108

112

116

120

123

125

127

129

Noord Amerika

158

205

238

166

179

208

125

170

169

123

Europa

102

100

110

Oceanië

104

115

Avocado: Productie wereldwijd per land (in 1000 ton) Bron: FAO

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Totaal

3.778

4.067

4.311

4.538

5.061

5.325

5.723

6.179

6.766

7.180

Mexico

1.107

1.264

1.316

1.468

1.521

1.644

1.889

2.030

2.185

2.301

Dom Rep

286

295

290

388

514

526

601

638

644

662

Peru

184

214

269

288

349

367

455

467

505

536

Columbia

205

215

255

295

289

310

294

308

445

535

Indonesië

224

276

294

290

307

383

305

363

410

462

Kenia

202

149

167

178

219

136

176

218

234

365

Brazilië

153

160

157

181

197

213

236

243

Haïti

112

147

174

255

232

Chili

166

156

160

165

170

160

179

200

170

163

Israël

78 Avocado:

80 91 export93 Productie en

102

110

132

139

9.000 Guatemala

104

108

115

122

127

134

137

Venezuela 8.000

107

117

113

12229%

129 29%

131

30% 143

132

136

China 7.000 USA 6.000 Ethiopië 5.000 Spanje 4.000 Malawi 3.000 Zuid Afrika

103

105

158

22%205

19%57

97 -

120

123

125

127

129

179

208

125

170

169

123

104

107

128

2.000 Australië

1.000 Kameroen

64 2016 32

63 2017 43

63 2019 42

63 2020 51

63 2021 55

343

362

1000 TON

116

166

Dom Rep

Marokko

20%

2010

Overige

67 2011 34 241

24%

108 238

25%

112

27%

31%

68 67 65 2012 2013 2014 34 54 282015

% export 244

249

Productie

255

278

287

63 2018 42

Export 297 323

Avocado: Ontwikkeling export belangrijkste landen

1.400 1.200

1000 TON

1.000 800 600 400 200 -

2010

2011

Mexco

2012

2013

Preu

2014

2015

Chili

2016

2017

Spanje

2018

2019

2020

Kenia

2021 R

viel de export vanwege problemen sterk terug. Dit seizoen (2021/22) zal de Chileense export wel weer herstellen, maar of het ooit zoveel wordt als de bijna 200.000 ton van 2017, is de vraag.

Nederland is een belangrijke schakel in de Europese avocadohandel. Dit jaar zal Nederland 465.000 ton avocado’s importeren om vervolgens bijna 400.000 ton weer te re-exporteren. Nederland is daarmee wereldwijd de nummer twee importeur en de nummer drie exporteur. Spanje is ook in opkomst als exportland. Een behoorlijk deel (bijna de helft) van de Spaanse export is re-export. Kleinere landen met een groeiende export van avocado’s zijn: Kenia, Columbia, de Dominicaanse Republiek. Zuid-Afrika exporteert ook avocado’s, maar die kent soms uitschieters. Verder zijn er ook redelijke hoeveelheden avocado’s op de wereldmarkt uit Marokko, Nieuw-Zeeland en Israël.

JAARROND BESCHIKBAAR Avocado’s zijn jaarrond beschikbaar. Bij de diverse exportlanden zijn wel seizoenen te onderscheiden. Mexico levert jaarrond. Avocado’s uit Columbia en de Dominicaanse Republiek zijn het hele jaar door beschikbaar. Het seizoen van Peruaanse avocado’s loopt grofweg van maart t/m september. Dan zijn ook de avocado’s uit Zuid-Afrika op de markt. Chileens product is daarentegen juist in de andere maanden op de markt. Dan is ook het Spaanse, het Marokkaanse en het Nieuw-Zeelandse product beschikbaar. Deze gaan vrijwel uitsluitend naar Australië en landen in Zuid- en Oost-Azië.

NEDERLAND DRAAISCHIJF; IMPORT EN EXPORTWAARDE MEER DAN MILJARD EURO Nederland is zoals gezegd de draaischijf voor de Europese avocadohandel. In 2021 zal er 465.000 ton avocado’s worden ingevoerd tegen 414.000 ton AGF Primeur 12 • 2021

Avocado

De import uit Zuid-Afrika zal uitkomen op een kleine 40.000 ton, evenveel als in 2020. In 2018 was het al eens meer dan 50.000 ton. De import uit Chili zal over het kalenderjaar 2021 sterk terugvallen. Uit Kenia (32.000 ton) en Spanje (21.000 ton) zal in 2021 weer meer ingevoerd worden. De import

Kenia 200.000

Nw Zeeland Marokko Zd Afrika

150.000

TONNEN

Met een derde van het totaal is Peru over het hele jaar gezien de belangrijkste leverancier van Nederland. In totaal zal de import uit Peru in 2021 uitkomen op 160.000 ton tegen 137.000 ton in 2020. Dat komt neer op een groei van meer dan 15%. Veel spectaculairder is de groei van de import uit inmiddels de nummer twee, Columbia. De Nederlandse import van avocado’s uit dat land zal groeien van 50.000 ton in 2020 naar 75.000 ton in 2021. In 2016 was dat nog maar 11.000 ton. Mexico maakt ook steeds meer de stap naar Europa. Waarschijnlijk zal de import van Mexicaanse avocado’s in 2021 in Nederland uitkomen op 45.000 ton. In 2020 stagneerde de groei overigens even.

Avocado: Belangrijkste exportlanden in 2020 250.000

Dom Rep USA

100.000

Columbia Chili Spanje

50.000

Peru -

Mexico jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

Nederland: Import avocado's in 2020 (EU-extra + Spanje) 55.000

Avocado: Export per land (in 1000 ton)

Overige

50.000 Bron: TM/Eurostat Totaal 45.000

1.948

40.000 idem excl. re-export

1.667 927

2016

2017

2018

2019

2020

2021 RMarokko +/- in %

2.087

2.516

1.769

2.122

2.566 2.146

2.792 2.302

898

1.092

1.153

1.159

194

247

359

312

411

465Kenia

210

244

312

320

375

395Chili

108

109

120

141

140Zuid Afrika -1% 100Mexico

Dom. Rep. 2.575 12% Israel

35.000

TONNEN

in 2020 en nog 250.000 ton in 2016. Het overgrote deel van deze import gaat vervolgens weer verder Europa in. In 2021 zal dat gaan om iets minder dan 400.000 ton. De waarde van zowel de import (cif) als export (fob) bedraagt meer dan 1 miljard euro.

Mexico 30.000 Peru 25.000 Nederland 20.000 Spanje 15.000 Chili

161

193

144

157

106

10.000

Columbia5.000

USA

jul 36aug

sep 45 okt

89 17

Kenia

Dom Rep

jan

feb

mrt

apr 26

58 6

mei

35jun

5% -5%

Columbia

47 36 31 29

10%

13%

Peru

nov50 dec

Nieuw Zeeland

Frankrijk

Ver Kon

2 25

5 24

7 23

14 22

21 20

Israël

13%

56%

België

Marokko

43 16

12%

120

48 19 23 22

Zuid Afrika

Spanje

1.300

Duitsland

Overige

104

Avocado: Import in de diverse EU-landen (in tonnen) Bron: Eurostat

2016

2017

2018

2019

2020

2021 R

2020 jan-aug

2021 jan-aug

+/- in %

EU27 samen 1)

665.106

739.365

907.945

945.332

1.107.363

1.205.000

739.078

815.630

10%

Nederland

246.567

267.197

345.261

349.341

414.052

465.000

285.266

318.566

12%

87.810

98.763

129.326

136.833

174.266

217.000

109.906

140.356

28%

Frankrijk

134.982

146.031

157.390

165.183

170.738

177.000

111.577

116.817

Duitsland

59.385

72.710

93.697

97.092

123.365

118.000

84.663

80.542

-5%

België

29.240

28.549

27.993

31.089

40.116

43.500

24.398

26.984

11%

Italië

14.255

16.734

21.805

24.199

27.526

37.500

17.415

25.321

45%

Polen

11.607

14.885

20.241

22.708

25.183

28.000

16.012

18.350

15%

Zweden

18.922

20.675

21.218

20.253

21.937

19.000

14.741

12.298

-17%

Denemarken

-2%

Spanje

13.632

14.828

17.466

19.864

20.358

20.000

14.311

13.974

Oostenrijk

7.680

8.294

10.061

10.582

12.519

12.500

8.532

8.551

Portugal

1.697

3.398

5.624

8.954

11.090

10.500

7.317

6.925

-5%

Roemenië Overige

4.302

5.779

7.784

7.838

9.438

10.500

6.480

7.330

13%

35.029

41.522

50.080

51.397

56.775

46.500

38.460

39.616

1)incl re-export uit EU landen

AGF Primeur 12 • 2021

Chili Spanje

50.000

Peru -

Mexico jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

van Israëlische avocado’s valt steeds verder terug: in 2021 naar 12.500 ton.

Nederland: Import avocado's in 2020 (EU-extra + Spanje) 55.000

Overige

50.000

Marokko

45.000

Dom. Rep.

40.000

Israel

TONNEN

35.000

Spanje

30.000

Kenia

25.000

Chili

20.000

Zuid Afrika

15.000

Mexico

10.000

Columbia

5.000 -

Peru jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

Avocado: Import in EU naar leverancier (in tonnen) 2016

2017

2018

2019

2020

2121 R

2020 janaug

202 janaug

+/- in %

SAMEN

665.106

739.365

907.945

945.332

1.107.363

1.205.000

739.078

815.630

10%

EU27 extra

388.543

422.718

533.159

531.613

603.765

678.000

399.894

458.274

15%

EU27 landen 1)2)

276.563

316.647

374.786

413.719

503.598

527.000

339.184

357.356

Bron: Eurostat

Nederland 1)

134.188

161.705

215.896

216.825

288.527

312.000

194.274

212.277

Peru

123.594

135.347

200.922

158.451

213.209

249.000

185.928

218.433

17%

Spanje 2)

72.919

83.991

87.581

100.830

113.584

116.000

79.594

81.256

Mexico

50.369

44.561

46.374

76.788

71.609

100.000

12.463

37.664

202%

Columbia

15.212

21.014

25.105

38.737

66.315

92.000

37.429

55.455

48%

Kenia

22.843

24.395

40.459

34.623

43.531

52.000

35.123

42.208

20%

Chili

74.119

81.362

65.494

79.946

60.060

45.000

23.216

7.243

-69%

Zuid Afrika

41.977

31.585

65.282

40.135

41.629

42.000

34.637

34.869

Duitsland 1)

24.133

26.451

28.587

34.295

37.010

36.000

24.634

23.756

-4%

Israël

30.112

42.427

37.038

43.732

34.566

34.000

21.236

20.691

-3%

Marokko

6.052

13.639

18.709

17.023

32.942

32.000

23.984

23.215

-3%

België 1)

13.144

12.144

11.743

21.426

23.993

20.000

14.213

11.202

-21%

Frankrijk

22.095

20.760

15.433

19.000

17.375

19.000

11.017

11.858

Dom. Rep.

5.396

5.500

5.290

9.553

10.002

12.500

2.468

3.423

39%

Tanzania

2.682

2.577

5.552

6.048

5.077

5.450

3.876

4.198

Brazilië

4.436

7.104

6.870

7.867

4.818

5.050

4.617

4.856

Zimbabwe

1.303

2.038

3.654

3.202

3.887

3.400

3.331

1.977

-41%

20.533

22.764

27.957

36.849

39.228

29.600

27.037

21.051

-22%

2021 janaug 26.984

Overige

1)Re-export; 2) Spanje ca. de helft re-export

België: Import avocado’s (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 extra

2016

2017

2018

2019

2020

2121 R

29.240

28.549

27.993

31.089

40.116

43.000

2020 janaug 24.398

+/- in % 11%

8.099

7.330

12.273

15.998

21.477

23.000

11.383

12.219

21.141

21.219

15.720

15.090

18.639

20.000

13.015

14.765

13%

7.833

8.738

10.896

10.402

13.547

16.500

9.271

11.543

25%

985

379

2.346

4.031

9.850

15.000

3.141

7.609

142%

Peru

1.838

1.577

2.786

2.522

3.771

3.500

3.394

3.156

-7%

Spanje

3.227

3.772

3.767

3.390

3.005

2.000

2.433

1.589

-35%

Duitsland

1.100

892

239

1.018

1.450

569

892

57%

EU27 landen

Nederland Mexico

Columbia

150

599

691

398

1.135

1.100

554

519

-6%

Frankrijk

8.949

7.814

989

1.050

1.040

850

724

587

-19%

Chili

2.486

3.083

2.854

3.432

2.823

800

1.376

-97%

Kenia

1.587

1.220

2.203

3.045

1.966

550

1.606

350

-78%

Overige

1.085

475

1.413

2.582

1.960

1.250

1.329

690

-48%

Er zijn een aantal kleinere leveranciers die steeds meer aan Nederland leveren. Het gaat hierbij om: de Dominicaanse Republiek (10.00 ton), Marokko (6.000 ton) en Tanzania (5.000 ton).

SPANJE STEEDS BELANGRIJKER ALS PRODUCENT EN (RE-) EXPORTLAND Spanje begint ook steeds belangrijker te worden als land waar avocado’s van overzee in Europa aankomen. In 2021 zal de Spaanse import uitkomen op ruim 215.000 ton tegen 175.000 ton in 2020. In 2016 was het nog geen 90.000 ton. Peru met 85.000 ton en Mexico met 44.000 ton zijn de belangrijkste overzeese leveranciers. Er wordt daarnaast ook steeds meer re-export product uit Nederland ingevoerd; dit jaar 27.500 ton. Daarnaast wordt er in Spanje ook steeds meer ingevoerd uit Marokko, Columbia en Kenia. De eigen Spaanse avocadoproductie wordt ook steeds groter. In 2020 was het al 108.000 ton; 10% meer dan het jaar ervoor. De Spaanse 2021/22 oogst zal vanwege warmte en droogte waarschijnlijk kleiner uitvallen. De Spaanse export van avocado’s zal overigens in 2021 vrijwel gelijk blijven aan die in 2020, nl. 140.000 ton. Frankrijk, Nederland en Duitsland zijn de belangrijkste afnemers. Ervan uitgaande dat het Spaanse seizoen duurt van november t/m april kan de export van Spaans product geschat worden op ruim 70.000 ton en daarnaast dus ook een kleine 70.000 ton re-export product.

FRANKRIJK GROTE MARKT België voert ook steeds meer avocado’s in. In 2021 zal het gaan om 44.000 ton, 10% meer dan in 2020. Nederland is de belangrijkste leverancier gevolgd door Mexico. FrankAGF Primeur 12 • 2021

Avocado

rijk is binnen de EU een grote importeur. In 2021 zal het gaan om bijna 180.000 ton. De meeste komen binnen via Nederland.

Duitsland is binnen de EU ook een belangrijke importeur van avocado’s. In 2021 zal de import met bijna 120.000 ton iets achterblijven bij die in 2020. Bijna 90% van de Duitse import komt binnen via Nederland.

PERU EXPORTEERT VOORAL NAAR EUROPA, MAAR OOK MEER UIT MEXICO Mexico is wereldwijd veruit de belangrijkste producent en exporteur van avocado’s. Het overgrote deel gaat naar de Verenigde Staten met Canada op grote afstand als tweede en Japan als derde afnemer. In Europa is Spanje de belangrijkste afnemer. Voor Peru is Nederland met afstand de belangrijkste afnemer. In 2021 zal het gaan om 160.000 ton. Daarna volgen de Verenigde Staten en Spanje met beide rond de 85.000 ton. Dit jaar zijn er heel veel Peru-

Avocado: Import per land (in 1000 ton) Bron: TM/Eurostat

2016

2017

2018

2019

2020

2021 R

+/- in %

Samen

2.020

2.158

2.604

2.688

2.929

3.300

13%

Ver Staten

860

900

1.038

1.105

1.116

1.256

13%

Nederland

247

267

345

349

414

455

10%

Frankrijk

135

146

157

165

171

177

Chili

220

+++

Spanje

129

137

174

214

23%

Duitsland

123

118

-4%

Ver Kon

105

118

116

122

115

-6%

Canada

107

112

Japan

Rusland

België

Italië

37%

China

Polen

12%

Australië

Zweden

-14%

Denemarken

-2%

Zwitserland

Argentinië

Ver Arab Em

El Salvador

Noorwegen

Hong Kong,

Honduras

Saudi Arabië

Korea, Rep.

Oostenrijk

Portugal

-4%

Oekraïne

Overige

107

140

135

137

Nederland: Import avocado’s (in tonnen) Bron: Eurostat

2016

2017

2018

2019

2020

2121 R

2020 jan-aug

2021 jan-aug

+/- in %

Wereld

246.567

267.197

345.261

349.341

414.052

465.000

285.266

318.566

12%

EU27 extra

221.182

241.355

320.592

312.548

372.967

425.000

255.843

290.326

13%

25.385

25.842

24.670

36.792

41.085

40.000

29.424

28.240

-4% 18%

EU27 landen

Peru

65.561

77.519

121.633

95.019

136.595

160.000

120.843

142.459

Columbia

11.090

12.395

16.732

28.682

50.135

75.000

28.564

44.303

55%

Mexico

17.880

18.746

20.363

31.676

27.595

45.000

4.442

13.135

196%

Zuid Afrika

34.003

25.418

51.156

34.353

38.265

38.000

32.118

31.877

-1%

Chili

55.215

63.674

52.742

64.126

52.054

35.000

21.623

7.125

-67%

Kenia

14.258

14.407

24.357

20.201

27.092

32.000

21.603

25.908

20%

Spanje

8.193

8.716

10.078

14.351

20.716

21.000

16.073

16.479

11.719

17.697

17.734

18.577

13.967

12.500

9.621

8.620

-10%

Dom. Rep.

3.061

2.774

2.704

5.909

7.564

9.750

1.513

2.239

48%

Frankrijk

3.024

2.089

2.303

4.017

4.259

6.050

2.529

3.880

53%

Marokko

769

626

2.477

1.440

5.209

5.850

4.073

4.630

14%

Duitsland

10.243

11.228

7.916

8.818

8.049

5.550

5.146

3.213

-38%

Tanzania

1.317

1.259

2.211

2.898

2.963

4.800

2.249

3.820

70%

België

3.028

2.886

3.438

8.114

7.096

4.700

4.946

2.992

-40%

Zimbabwe

1.174

1.265

2.173

2.269

3.674

2.400

3.118

1.950

-37%

429

605

1.621

1.274

2.050

730

1.305

79%

Israël

Guatemala Brazilië

1.729

1.815

2.197

1.854

1.345

1.400

1.324

1.395

Ver Kon

2.349

3.045

2.937

3.065

4.020

1.000

2.959

390

-87%

351

801

1.000

759

950

25%

129

106

144

336

261

250

177

162

-9%

1.824

1.068

1.277

1.664

1.118

1.700

853

1.732

103%

Mozambique Swaziland Overige

AGF Primeur 12 • 2021

Wij wensen iedereen een mooi en gezond 2022

Wij wensen u goede Kerstdagen en een mooi en gezond 2022 Architronlaan 3 | 5321 JJ Hedel NL | T. +31 (0)73 5992255 | www.kvh | info@kvh.nl

Fijne Feestdagen en een mooi en gezond 2022! Fruit Ripening

Services: Airfreight

Quality Control

Seafreight

Fruit Packaging

Customs Clearance

Ripening

WWW.LBP.NET

AGF Primeur 12 • 2021

Prettige Kerstdagen en een Gelukkig 2022! van zaadje tot distributie Kimco volgt het volledige productieproces van wortelen en uien zorgvuldig op: van de keuze van het perceel en het zaadgoed, de opslag en verwerking tot de distributie en verkoop.

Voor meer info zie: www.kimco.be

Prettige Kerstdagen en een goed 2022! Dagelijks groupage vanuit Nederland naar München en omstreken.

Vervoer van AGF met kennis van uw product en zaken

MEIJNEN INTERNATIONAL TRANSPORT BV

AGF Primeur 12 • 2021

Meijnen Internationaal Transport BV Edisonstraat 52 | 6902 PK Zevenaar | T. +31(0)651833399 | T. +31 314 747000 info@meijnentransport.nl

Nederland: Re-export avocado’s (in tonnen) 2016

2017

2018

2019

2020

2121 R

Wereld

209.970

243.811

312.266

320.160

375.400

395.000

2020 janaug 257.783

EU27 landen

Bron: Eurostat

2021 jan+/- in % aug 273.948 6%

167.088

200.520

257.711

265.993

317.937

345.000

218.015

239.744

10%

EU27 extra

42.883

43.290

54.556

54.167

57.463

50.000

39.768

34.204

-14%

Duitsland

61.349

78.236

92.538

89.643

97.234

94.000

67.247

64.520

-4%

Frankrijk

23.157

26.389

41.646

45.611

69.767

79.000

48.424

56.352

16%

9.569

11.117

18.129

15.623

19.930

26.000

13.412

17.969

34%

13.451

13.061

15.723

17.810

20.705

21.000

13.196

13.411

5.973

10.033

12.842

15.070

15.829

19.000

11.114

13.772

24%

16.444

18.357

17.814

17.897

19.116

18.000

12.582

11.752

-7%

7.652

8.014

8.935

10.070

15.783

18.000

10.310

11.871

15% 52%

Spanje Denemarken Polen Zweden België Italië

7.095

8.033

10.939

11.057

11.539

17.000

8.577

13.052

Noorwegen

12.556

10.967

11.776

12.842

14.105

14.000

9.467

9.707

Ver Kon

15.743

17.291

22.205

17.184

16.699

10.000

11.108

6.114

-45%

Zwitserland

8.320

7.080

9.229

8.578

9.815

9.600

6.955

6.777

-3%

Oostenrijk

4.212

5.418

6.820

6.808

10.698

8.400

7.028

5.214

-26%

Roemenië

1.960

2.961

4.924

5.500

7.009

7.700

4.859

5.432

12%

Rusland

2.375

2.197

4.228

6.639

5.791

5.700

4.410

4.292

-3%

Tsjechië

1.760

2.258

3.238

5.045

5.023

5.300

3.421

3.683

Ierland

2.977

3.949

4.430

3.910

3.353

5.000

2.272

3.586

58%

Litouwen

1.781

1.830

2.967

4.180

4.461

4.700

3.184

3.410

Griekenland

1.436

1.560

3.219

3.120

3.482

4.000

2.709

3.166

17%

Hongarije

665

855

1.125

2.697

2.910

3.900

1.861

2.634

42%

Oekraïne

417

456

674

2.380

3.075

3.300

2.123

2.281

Letland

1.038

1.443

1.671

1.536

2.419

3.000

1.520

1.959

29%

Finland

3.563

2.751

2.612

2.900

2.708

2.400

1.907

1.656

-13%

Bulgarije

867

908

1.275

1.093

896

1.700

623

1.254

101%

Slowakije

377

530

897

1.254

1.263

1.300

805

839

Turkije

715

1.127

1.671

716

1.182

1.100

975

892

-9%

890

1.708

963

1.335

1.544

1.000

1.096

606

-45%

3.628

5.283

9.777

9.663

9.062

10.900

6.596

7.748

17%

Ver Arab Em Overige

aanse avocado’s naar Chili uitgevoerd. Als de cijfers van de Chileense douane kloppen zou het om meer dan 200.000 ton gaan!

In het seizoen 2020/21 had Chili te kampen met een kleine avocado-oogst. De export is in dat seizoen daarom ook sterk teruggevallen. In het seizoen 2021/22 wordt een herstel verwacht. Nederland is veruit de belangrijkste afnemer van Chileens product gevolgd door het Verenigd Koninkrijk en Argentinië.

Voor een aantal andere avocado-exporteurs is Nederland ook de belangrijkste afnemer. Dit zijn: Kenia, Columbia en Zuid-Afrika. Voor de Dominicaanse Republiek is Nederland op grote afstand van de Verenigde Staten de tweede afnemer.  Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts fruitvegfacts@gmail.com

Spanje: Export avocado’s (in tonnen) Bron: Eurostat

202052

2121 R

2020 jansep

119.602

141.031

140.500

108.141

108.165

101.429

121.124

123.500

90.906

93.183

18.174

19.906

17.000

17.235

14.981

-13%

2016

2017

2018

2019

Wereld

93.720

107.904

109.301

EU27 landen

73.599

81.893

88.792

EU27 extra

20.121

26.011

20.509

2021 jan+/- in % sep

Frankrijk

34.836

37.020

39.758

46.376

54.196

55.000

41.731

42.518

Nederland

9.373

11.968

14.316

15.606

21.734

20.000

17.753

15.890

-10%

Duitsland

9.612

12.075

11.764

11.893

14.625

16.000

10.767

12.080

12%

Marokko

3.099

4.066

9.239

6.736

6.642

8.600

6.534

8.737

34%

Portugal

2.533

2.676

4.466

4.338

4.769

7.400

3.614

6.173

71%

Italië

2.031

2.533

3.180

4.491

7.316

6.600

4.304

3.665

-15%

Ver Kon

9.297

14.757

8.449

8.361

9.985

5.200

8.824

4.347

-51%

Polen

2.570

1.485

1.808

2.600

2.185

2.800

1.014

1.439

42%

België

2.480

2.701

2.687

2.696

3.165

2.500

2.587

1.980

-23%

Denemarken

21%

2.169

2.103

2.097

1.505

1.863

2.200

1.263

1.531

Oostenrijk

616

927

1.124

1.429

1.661

2.200

1.287

1.821

41%

Zuid Afrika

1.779

1.762

1.224

873

1.012

1.800

134

325

143%

Zweden

2.015

2.131

1.673

2.344

1.862

1.500

1.544

1.247

-19%

Finland

2.366

2.485

1.481

1.146

965

1.300

782

1.059

35%

Roemenië

466

701

977

1.775

1.172

1.000

792

680

-14%

Litouwen

386

361

741

900

944

1.000

458

513

12%

Letland

944

1.077

774

1.739

1.305

600

878

305

-65%

Overige

7.146

7.076

3.545

4.793

5.628

4.800

3.875

3.855

-1%

AGF Primeur 12 • 2021

Avocado

Columbia: Export avocado’s (in tonnen)

Kenia: Export avocado’s (MIRROR data in tonnen)

Bron: TradeMap

2015

2016

2017

2018

2019

2020 2021 R

+/- in %

Totaal

5.543

18.201

28.487

30.009

44.570

77.075 120.000

56%

Nederland

3.339

7.385

10.184

13.992

21.399

43.745

67.500

54%

583

4.206

6.905

6.181

6.215

10.023

12.000

20%

1.170

4.539

6.760

5.506

8.815

8.897

16.500

85%

346

1.405

3.129

1.481

1.593

1.310

887

2.316

België

104

2.047

1.572

3.366

1.792

Duitsland

209

438

135

186

1.484

277

531

967

2.297

5.689

Spanje Ver Kon Ver Staten Frankrijk

Overige

428

Bron: SARS Totaal

2017 43.492

2018 89.343

2019 47.948

2020 47.265

45.323

2016

2017

2018

2019

2020

51.252

58.196

80.257

72.074

89.163

Nederland

5.065

9.874

12.394

17.993

16.629

23.030

Frankrijk

9.717

8.324

9.594

12.841

9.481

11.558

13.290

13.183

11.931

11.500

11.648

12.000

Spanje

1.145

939

1.585

5.091

6.236

8.159

Saoedi Arabië

5.341

6.132

7.040

7.195

7.540

451

1.735

4.260

7.191

4.589

6.443

2.196

2.648

2.023

2.197

1.668

4.320

Turkije

125

134

1.158

2.367

2.655

België

770

1.587

1.220

2.203

3.045

1.966

Ver Kon

664

898

997

1.239

927

1.665

Oekraïne

200

528

946

1.587

Egypte

358

286

2.991

941

1.070

Polen

229

120

808

1.484

1.053

770

Singapore

187

214

436

428

512

755

Ver Arab Em

Duitsland

2021 jan-sep 50.046

+/- in % 10%

29.824

60.274

33.480

29.624

28.594

31.601

11%

Koeweit

647

739

788

780

631

648

Ver Kon

9.503

17.893

7.780

9.841

9.484

9.349

-1%

Oostenrijk

193

296

229

479

468

595

Rusland

350

1.243

936

2.247

2.742

22%

Roemenië

166

574

Namibië

537

885

660

801

641

732

14%

Maleisië

226

607

595

589

485

Overige

2.689

3.991

3.645

4.518

3.101

3.343

Nederland

Portugal

148

1.443

581

704

708

Botswana

261

440

396

602

475

394

-17%

Spanje Saoedi Arabië Griekenland Ver Arab Em Duitsland

1.881

3.716

1.582

592

1.406

+++

353

186

393

197

-50%

331

172

-48%

717

765

313

265

491

85%

125

303

285

1.249

+++

Singapore

124

225

443

244

Overige

805

2.096

971

1.270

1.068

1.007

-6%

Verenigde Staten: Import avocado’s (in tonnen) Bron: TradeMap Totaal

2017

2018

2019

2020 jan-sep 810.991

2020

900.198 1.038.086 1.105.191 1.116.499

2021 jan-sep 912.569

Mexico

774.626

904.179

Peru

64.420

81.893

85.174

Dom Rep

24.103

26.082

Columbia

Chili Overige

976.429 1.004.605

+/- in % 13%

708.454

802.653

13%

77.400

81.598

27.041

30.042

21.353

25.485

19%

288

1.602

3.211

2.948

2.387

-19%

37.019

25.643

14.925

1.201

814

446

-45%

-99%

Duitsland: Import avocado’s naar land van oorsprong (in tonnen) Bron: SBA

Mexico: Export avocado’s (in tonnen) Bron: TradeMap Totaal

2017

2018

2019

2021 +/- in R % 926.595 897.748 1.091.934 1.152.979 1.158.897 1.300.000 12%

Ver Staten

696.395 678.711

814.816

875.347

2016

76.919

89.134

87.118

91.702

97.000

Japan

67.860

54.963

66.210

70.438

49.615

50.000

Spanje

17.555

14.308

15.852

27.888

23.673

40.000

69%

Honduras

8.390

6.434

11.663

11.858

12.145

Frankrijk

16.658

14.932

14.766

18.547

11.399

El Salvador

10.908

9.261

11.769

9.279

10.402

Nederland

15.897

19.559

16.765

23.939

5.993

China

10.280

8.496

12.202

7.825

5.578

1.322

2.644

5.036

6.503

4.841

Korea, Rep.

441

1.715

2.046

4.064

Guatemala

5.092

1.737

3.679

3.749

530

754

1.202

2.127

2.703

Hong Kong

1.997

2.247

4.300

3.449

2.043

Duitsland

1.092

815

580

2.978

1.407

Singapore

1.053

1.606

14.499

1.630

1.117

348

1.116

4.589

2.579

7.357

3.705

2.132

Ver Kon

Ver Arab Em

Italië Overige

2019

2020

Totaal

59.385

72.710

93.697

97.092

123.365

Peru

15.819

16.890

28.261

19.701

32.258

9.095

8.818

11.588

16.667

20.521

Bron: Eurostat

11.281

14.958

15.709

17.284

15.788

Spanje 2)

7.365

11.216

12.369

10.815

12.382

Columbia

877

878

1.222

3.623

9.913

Mexico

2.777

3.113

4.746

9.737

9.833

Israël

2.841

6.944

4.403

7.561

Zuid Afrika

3.939

4.038

8.364

Kenia

2.647

2.023

Marokko

1.087

2.697

Dom Rep

118.500

2020 janaug 84.663

2021 janaug 80.542

114.000

81.351

77.867

-4%

4.974

4.000

3.312

2.675

-19%

101.683

102.000

68.494

68.557

13.412

11.000

10.121

8.037

-21%

Marokko

2.399

1.700

2.095

1.452

-31%

Columbia

1.063

850

596

454

-24%

582

750

149

+++

4.225

2.200

3.355

1.893

-44%

2021 R

Wereld

123.365

EU27 landen

118.391

EU27 extra

5.777

Nederland

4.416

4.907

Spanje

2.197

1.668

4.330

3.828

2.592

3.229

112

155

467

2.708

Mexico

607

563

301

1.106

613

Tanzania

121

492

350

Zimbabwe

142

229

Frankrijk 1)

120

756

272

353

735

406

1)Land van herkomst; land van oorsprong niet bekend

AGF Primeur 12 • 2021

Duitsland: Import avocado’s naar land van herkomst (in tonnen) 2020

Overige

13%

66.480

2018

Brazilië

925.218 1.050.000

Canada

2017

Chili

2020

2016

Nederland 1)

2015 43.191

Samen

Rusland

Zuid-Afrika: Export avocado’s (in tonnen) 2020 jan-sep

Bron: TradeMap

+/- in % -5%

Overige

Verenigd Koninkrijk: Import avocado’s (in tonnen) Bron: TradeMap Totaal

2017

2018

2019

Canada: Import avocado’s (in tonnen)

2020

2020 202 jan+/- in % jan-sep sep

103.271 115.805 110.799 122.064

63.111

57.157

-9%

Bron: TradeMap Totaal

2016

2017

2018

2019

2020

94.206

2020 202 jan-sep jan-sep 94.961 106.531 79.504 83.191

77.872

79.871

74.298

74.695

90.295

89.048

99.502

73.363

77.539

+/- in % 5%

Peru

22.457

28.593

25.685

33.321

17.213

15.572

-10%

Mexico

Chili

16.353

12.666

20.342

14.592

4.814

1.011

-79%

Peru

1.129

3.567

1.955

3.224

4.082

4.014

4.210

Zuid Afrika

10.022

18.196

10.613

12.933

6.907

7.326

Columbia

136

342

927

644

230

-64%

Israël

11.781

9.816

10.411

10.505

8.477

8.911

Ver Staten

1.843

507

746

922

911

768

486

-37%

379

629

581

752

799

420

546

30%

61%

Brazilië

239

375

403

149

136

-9%

-12%

Jamaica

31%

Overige

153

202

121

120

-91%

2020 2021 jan-aug jan-aug

+/- in %

Spanje Columbia

9.884 6.829

8.864 5.293

10.019

9.702

7.135

7.974

9.081

4.422

4.714

-45%

7.603

Nederland

8.570

9.110

7.425

7.969

3.960

3.500

Mexico

2.155

5.137

5.870

7.878

2.330

3.659

57%

Duitsland

10.667

11.954

5.204

6.927

3.584

-98%

Dom Rep

Rusland: Import avocado’s (in tonnen)

1.496

972

2.834

2.756

707

1.465

107%

Kenia

997

1.239

927

1.665

274

1.023

273%

Bron: Russ. douane

Tanzania

466

719

781

902

193

450

134%

Frankrijk

269

314

403

727

330

133

-60%

Totaal

België

278

513

430

514

253

-94%

542

662

496

214

+++

Zimbabwe Guatemala Marokko

250

473

237

+++

234

156

470

424

257

-39%

262

190

589

+++

653

1.752

1.389

963

614

693

13%

Mozambique Overige

Bron: TradeMap Totaal

2016

2017

2018

2019

2020

12.248

19.120

29.242

35.631

47.391

2018

2019

2020

2021 R +/- in %

194.100 247.366 359.427 312.075 410.696 460.000

12%

1.586

2.100

3.089

7.540

14.482

12.743

12.694

Israël

6.785

10.926

13.544

15.195

14.275

5.270

3.177

-40%

Kenia

1.735

4.260

7.191

4.589

6.443

5.489

6.434

17%

475

1.394

4.776

2.335

4.107

76%

1.902

957

3.355

2.796

3.618

3.267

2.570

-21%

120

299

1.205

831

399

175

-56%

250

660

196

188

-4%

115

252

438

744

632

215

-97%

Wit Rusland

212

540

796

585

138

-34%

Dom Rep

124

117

378

382

166

111

-33%

274

251

171

255

49%

141

-58%

109

136

108

136

26%

103

109

-25%

Columbia Zuid Afrika Mexico

Guatemala Turkije

Nederland

79.701

92.663 138.834 107.332 137.299 160.000

Ver Staten

32.296

66.236

82.825

85.369

79.897

84.000

Spanje

41.744

41.828

59.445

48.637

72.175

85.000

18%

7.992

6.090

20.237

16.848

35.321

21.303

24.817

29.579

25.615

33.953

34.000

1.869

4.633

11.845

10.258

12.473

12.500

Rusland

717

1.094

1.645

4.256

11.714

12.000

Japan

947

3.270

5.183

4.502

8.611

11.000

28%

1.933

1.805

5.212

3.374

4.066

Canada

365

1.514

757

1.914

2.191

Nederland

72.696

60.978

70.807

53.298

23.150

8.339

-64%

België

492

363

513

1.221

2.122

Ver Kon

19.567

13.265

22.591

15.312

5.371

1.705

-68%

1.794

Argentinië

18.918

12.506

15.329

12.078

6.556

4.454

-32%

4.364

China

18.842

13.843

12.658

6.919

3.083

800

-74%

Spanje

9.043

6.095

10.224

6.397

636

560

-12%

2.428

393

Duitsland

2.471

1.604

2.381

1.808

510

174

-66%

Zwitserland

1.880

1.269

1.281

1.330

674

-92%

Frankrijk

3.071

889

692

1.233

375

158

-58%

38.376

27.465

15.532

1.170

846

956

13%

2.709

1.582

1.337

914

609

-100%

Chili Ver Kon China

Korea, Rep. Hong Kong

4.716

Bolivia Overige

17%

30.650

Peru

Chili

2017

30.597

Marokko

Peru: Export avocado’s (in tonnen)

4.741

3.053

3.352

2.749

Totaal

+/- in %

25.128 32.137 43.859 32.564 27.515 16.263 20.673

27%

2017

2018

2019

2020

Peru Chili Mexico

3.568

6.667 16.850 12.922 15.686 10.207 13.878

11.565 16.707 11.892 10.511 9.996

Filippijnen

8.754 14.963

8.881

Nw Zeeland

154

250

Columbia Overige

-1

25 3

Tanzania Overige

19 4

113

613

+++

60%

Chili: Export avocado’s (in tonnen) Bron: Chil. douane Totaal

Australië 2020 202 jan-jul jan-jul

2016

Filippijnen

2017

2018

2019

2020

193.309

144.422

156.973

105.922

2020 jan-sep 43.063

2021 jan-sep 17.944

+/- in % -58%

China: Import avocado’s (in tonnen) Bron: TradeMap

Brazilië

36%

7.059

4.136

1.016

-75%

4.339

1.746

5.415

210%

264

106

108

118

120

+++

134

+++

Ver Staten België Uruguay

481

650

634

705

371

153

-59%

3.387

2.635

1.258

638

433

102

-77%

Hong Kong

640

468

442

470

232

-90%

Brazilië

518

411

585

368

103

-78%

333

Costa Rica

Korea, Rep. Rusland

121

283

Overige

710

762

1.100

238

AGF Primeur 12 • 2021

-63%

TERUGBLIK

2021 - 2022

Ivo van Reij, BioRey

Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? Ondanks alles wordt er in de handel meer op een positieve manier met elkaar omgegaan. 2021 heeft wendbaarheid gebracht. Als je je relaties veel minder fysiek ziet, is het des te belangrijker dat je op de contactmomenten die je hebt, probeert vanuit positiviteit oplossingen te zoeken. Waar kijk je met trots op terug? De lancering van ons eigen bio-bananenmerk Bionana in juli. Het gaat supergoed, de bananen worden verkocht bij Ekoplaza en

2021 2022

R UIT B LI K

Marqt. We hebben er 25.000 uitgedeeld tijdens de marathon in Eindhoven en willen er volgend jaar nog veel meer leuke dingen mee doen. Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? Er zijn steeds meer toetreders in de biologische markt en daarnaast wordt de markt steeds meer volwassen. Daarin zit een grote uitdaging. Als bedrijf moet je daarin meegaan. Wij doen dat door onderscheiding en focus, andere bedrijven doen dat door verbreding. Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? We hebben een kerstborrel op de planning staan. Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? Naast dat we druk bezig zullen zijn met het klaarmaken van orders voor onze klanten, ga ik Kerst met familie doorbrengen. En daarvoor gaan we lekker bij Ekoplaza shoppen. Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? De evenementensector. Een sector waar Nederland trots op moet zijn, wordt door de Covid kapotgemaakt. Naast commercieel gemis van de sector heeft uiteindelijk iedereen een uitlaatklep nodig die nu wegvalt.

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

Nijken 18 6088 NR Roggel The Netherlands

AGF Primeur 12 • 2021

info@berrybrothers.nl www.berrybrothers.nl +31(0)475 49 6214

Het thema volgende maand :

Wintergroenten

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

Fijne feestdagen en een gelukkig nieuwjaar!

Diversen

Zoete aardappelen kunnen chronische migraine verminderen Meer dan 1 miljard mensen wereldwijd hebben migraine, gekenmerkt als eenzijdige, pulserende hoofdpijn die 4 tot 72 uur aanhoudt en vaak gepaard gaat met gevoeligheid voor geluid en licht. Een succesvolle behandeling van migraine wordt gedefinieerd als een halvering van de frequentie en duur van de aanvallen, of als een verbetering van de symptomen.

Het kan de moeite waard zijn om een plantaardig dieet aan te nemen, rijk aan donkergroene bladgroenten, om de symptomen van chronische migraine te verlichten, suggereren artsen in het online tijdschrift BMJ Case Reports. De aanbeveling komt nadat ze een man hadden behandeld die al meer dan 12 jaar te kampen had met ernstige migrainehoofdpijn.

Hoewel medicijnen kunnen helpen de aandoening te voorkomen en te behandelen, suggereert een groeiend aantal aanwijzingen dat voeding ook een effectief alternatief kan bieden zonder de bijwerkingen die geassocieerd worden met sommige medicijnen, zeggen de auteurs van het rapport. In een laboratoriumtest werd ontdekt dat migraine kon worden behandeld door een dagelijkse consumptie van zoete aardappelen, die, hoewel hoog in bètacaroteen, relatief laag zijn in de voedingsstoffen die verantwoordelijk zijn voor de ontstekingsremmende en anti-oxiderende eigenschappen van carotenoïden, aldus de auteurs van het rapport. 

Spanje: Gezonde voeding maakt gelukkiger

roenten en fruit zijn essentieel in een gezond en uitgebalanceerd dieet, maar naast hun voedingswaarde hebben ze ook een positief effect op het gevoelsleven. Het Spaanse slabedrijf Florette heeft onlangs onderzocht wat Spanjaarden denken over de invloed van voeding op hun gevoelsleven. De studie concludeert dat 71% van de mensen die dagelijks groenten en fruit consumeren, verklaart zich gelukkiger te voelen sinds hij of zij gezond eet. Uit het onderzoek blijkt dat 57% zich ervan bewust is dat ze zich niet alleen lichamelijk, maar ook emotioneel beter voelen door de consumptie van verse producten. 30% van de ondervraagden zegt zich rustiger te voelen. Een kwart van de Spanjaarden geeft aan minder angst en stress te hebben, terwijl 27% meer energie heeft en 18% minder prikkelbaar is. Deze cijfers wijzen erop dat er een directe relatie is tussen een gezond eetpatroon en positieve gevoelens.

Volgens Mareva Gillioz, diëtiste en coach gespecialiseerd in voeding en emotioneel welzijn, komt dit doordat onze hersenen en darmstelsel nauw met elkaar verbonden zijn. "Onze darmflora bepaalt onze emotionele gezondheid en welzijn. Als onze darmen lijden aan ontstekingen of we ons ongemakkelijk voelen als gevolg van wat we eten, zullen we ook een 'ontstoken geest' hebben. Om deze reden, en omdat onze darmen ook eigen neuronen hebben, worden ze vaak het 'tweede brein' genoemd", verduidelijkt de deskundige. Naast een gezond en uitgebalanceerd dieet, staan volgens de deelnemers aan het onderzoek ook lichaamsbeweging en het luisteren naar muziek in de top 3. Acht op de tien Spanjaarden zegt zich ook gelukkiger te voelen als hij of zij een bijdrage levert aan de zorg voor het milieu. 

rstdagen e K e ig t t e r P u Wij wensen Gelukkig 2022 en een

C. Stam & Zonen B.V. Centrale Groothandelsmarkt 174 (Foodcenter) | 1051 LJ Amsterdam | T. +31 (0)20 6823443 I. www.stam-aardappelen.nl | E. info@stam-aardappelen.nl

AGF Primeur 12 • 2021

Karkaturen

r u e im r P t h ic z r e Ov 1 2 0 2 n e r u t a karik

By Sandor “JEM staat trouwens voor ‘Jefry en Martijn’” Martijn van Andel blikt terug op het 25-jarig jubileum van JEM-id

“In Engeland wordt uitgebreid gedebatteerd over schoollunches. In Nederland proppen de kinderen een meegebrachte roze koek en een blikje suikerwater in 15 minuten naar binnen. Maar hebben we wel een #preventiebeleid” Rob Baan van Koppert Cress is kritisch op het beleid van de Nederlandse overheid.

“Van een voorschot is bij de NOW-regeling geen sprake”

“We zijn in de afgelopen 6-7 jaar flink gegroeid en corona heeft het nog eens een extra duw gegeven”

Kees Mourits (VersSelect) wilde even wat rechtzetten na de gepubliceerde NOW3-regeling

SPECIALIS HET VERVOE Johan de Gendt vertelt over de verhuizing van Nicolaï Fruit naar Borgloon VAN AGRARIS PRODUC

binnen Eu

Op weg naar een nieuw jaar... wij wensen u een veilig en succesvol 2022! Wildemanshoekseweg 7a, 4436 RT Oudelande T 0113 +31(0)113 E info@traveo.nl Wildemanshoekseweg 7A, 4436 RT Oudelande, Tel. - 54 54 82 82 02,02 T info@traveo.nl, E www.traveo.nl

AGF Primeur 12 • 2021

SPECIALIST IN HET VERVOEREN VAN AGRARISCHE PRODUCTEN binnen Europa

“Het is eigenlijk een lachertje dat dit gebeurt in tijden van samenwerking en globalisering”

“Duurzaamheid lijkt soft, maar brengt uiteindelijk geld in het laatje!”

Philip van Geest spreekt zijn verbazing uit over de papierwinkel bij de export naar het VK

Johan in’t Veld van Dutch Fresh Port

“De eetkwaliteit zou een belangrijkere graadmeter moeten zijn dan het nodeloos rekken van een seizoen met lokaal product van mindere kwaliteit.” Matthijs Nijhoff (TripleF Fruit) windt zich op over de politieke ophef bij de fruitimport van overzee.

“We zijn nooit echt actief op zoek om bedrijven over te nemen” “Bovendien zijn voor ondernemers met een gezin de werktijden in AGF gunstiger dan in de horeca”

Toch lukt het Jurgen de Witte van Group Achiel de Witte aardig, getuige drie nieuwe overnames

Erik Postuma ziet wel potentie bij horecaondernemers om in te stromen bij de detailhandel

Labels en folie voor de agrarische sector

“We zijn dik tevreden hoe het gaat en elk jaar komt er een stukje bij. Maar het belangrijkste is dat we het nog steeds leuk vinden” Henk de Jong van de Jong Verpakking over zijn notering in de Quote 500

Maasmond wenst alle relaties prettige feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar

Papierindustrie Maasmond b.v. De Pinnepot 12, 3233 LP Oostvoorne T 0181-482333 E info@maasmond.com

AGF Primeur 12 • 2021

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

35ste jaargang

maart 2021

In dit nummer :

35ste jaargang

In dit nummer :

ICT. Wij bieden AGF bedrijven Volledige ontzorging van uw met verpakken komt kijken. alles wat daarbij Ook accurater gespecialiseerde software en

op afzuiging? Bekijk alle oplossingen aan via 0223 660 666.

hniek.nl of vraag direct een adviesgesprek

www.freshng.nl

in Food Cutting Technology

The Global met ons op voor contact Leader Neem een gratis demonstratie met uw product.

+31 55 576 75 15

Cutting Technology ® Urschel, and The Global Leader in Food Inc. U.S.A. are registered trademarks of Urschel Laboratories,

and In our storage locations in Vlissingen subjected to Kruiningen, the products are are stored a quality check, after which they until you and kept at the desired temperature further. want to transport the products

met afvoerband voor batch processing en gecontroleerde afvoer

IN VOEDSELSNIJTECHNOLOGIE | AUSTRALIË | AFRIKA EUROPA | NOORD-AMERIKA | ZUID-AMERIKA

From With us your fruit is in good hands. from our arrival at the port to collection the best storage; we offer your product

DiversaCut 2110A

DE WERELDWIJD LEIDER | AZIË

The Global Leader in Food Cutting

e Nr. best verkopend l euro-west.nl

URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl

www.prodoor.nl

078 681 86 88

Technology

URSCHEL B.V. netherlands@urschel.com www.urschel.nl

euro-west.n

leverancier van commerciële snijmachines ter wereld.

Kruiningen Cold Store

Opkoop en verkoop gebruikte pallets

Nieuwe pallets, kisten en boxen

Totaalpartner in Pallets

Moerdijk

levering met eigen transport Betrouwbare TRUVAL presenteert het

Rotterdam

ste!

Zomertijd, kersentijd!

Helmond

Sas van Gent

1 Primeur_04-2021_cover_Nl.indd Eurowest_Pr04-1.indd

E-mail ons

info@palletcentrale.nl

www.palletcentrale.nl

IN VOEDSELSNIJTECHNOLOGIE EUROPA | NOORD-AMERIKA | ZUID-AMERIKA

Vlissingen Fruit Terminal

leverancier van commerciële snijmachines ter wereld.

are registered trademarks of Urschel Laboratories,

Inc. U.S.A.

02-04-2021 14:42 22-4-2021 11:15:43

+ 31 113 322 352 - Kruiningen | +

5/11/21 3:00 PM

31 113 322 311 - Vlissingen | info@zzcoldstore.nl

www.bfv.be

www.zzcoldstores.com

ndd 1

bfv@bfv.be

+32 11 69 34 11

17-5-2021 18:14:57

28-4-2020 11:32:45

2113DU_5Machines_World_PrimeurA4.i 1-4 Primeur_05-21_CoverFlap.indd

1-4 Primeur_06-21_CoverFlap.indd ZZC_PR04.indd 1

december 2021 In dit nummer :

35ste jaargang

Exoten - Kerst

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

juli/augustus 2021

verkoopt RUIMTE OM TE ONDERNEMEN

8120m²

30421m²

6202m² BelOrta

15840m²

10224m²

60149m²

SINT-KATELIJNE-WAVER

OPTIMALISEER UW PRODUCTIE MET DE NIEUWE

Microadjustable Snijkop Met 14 Snijsegmenten (SL-14)

Bedrijfspercelen voor bedrijven actief in de agro-industrie

Voor het Model CC Slicer

EVERY POTATO COUNTSon page 112 ® in Food Cutting Technology

The Global met ons op voor contactLeader Neem een gratis demonstratie met uw product. URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl

Wereldwijd Leider in Voedselsnijtechnologie ® Urschel, Urschel logo symbool, en De Urschel Laboratories, Inc. U.S.A. zijn geregistreerde handelsmerken van

heeft hier 30ha aan gronden te POM Antwerpen Weyers with Wilhelm actief is in de agro-industrie. bedrijf datinterview Read our exclusive met u in functie van de noden en variabel en bespreken we graag de perceeloppervlakte isour 5 new potato projects in Germany, to follow Scan the QR code wensen van uw bedrijf. Grading today with Ellips - Elisam. USA and Australia. Start Next Level

DE WERELDWIJD LEIDER

IN VOEDSELSNIJTECHNOLOGIE EUROPA | NOORD-AMERIKA | ZUID-AMERIKA

| AZIË | AUSTRALIË | AFRIKA

Nr. best verkopende

leverancier van industriële snijmachines ter wereld.

35ste jaargang

Interpom Stand 116 - Hall 1

november 2021

In dit nummer :

35ste jaargang

Hardfruit Koelen, rijpen en bewaren

Spaans product / Machines Interpom

with

24563m²

N105

Door verschillende soorten verwisselbare aanpassen snijcomponenten, kunt u uw machine Neem en laten meegroeien met uw productielijn. hoe wij contact op met Urschel om te ontdekken u kunnen helpen met uw ontwikkeling.

visitez-nous à

Één aanspreekpunt voor alles voor uw industriële deuren in de voedingsindustrie

Opkoop en verkoop gebruikte pallets

Nieuwe pallets, kisten en boxen

Totaalpartner in Pallets

Moerdijk

Betrouwbare levering met eigen transport

Rotterdam

Vestigingen Helmond

rijpcellen

Sas van Gent

IN HET REALISEREN VAN GECONDITIONEERDE RUIMTES

vriescellen WhatsApp ons

+31 648 000 000

+31 168 357 010

Bezoek ons

E-mail ons

info@palletcentrale.nl

TOMRA 5B SORTEEROPLOSSING VOOR DE AARDAPPELINDUSTRIE

ulo-cellen

Gratis demonstratie

productieruimtes

Bandsnijmachine BSM

standards, we change the game. No, we do not reinvent existing GUARANTEE. just a sorter. It‘s your FOOD SAFETY SHERLOCK SAFEGUARD: It‘s not – and much more Intelligence – Inline Foodlab 4.0 CIT® Gen.3 – Realtime Artificial

+31 55 576 75 15

www.prodoor.nl

FOOD@TOMRA.COM

23-7-2021 10:40:25

Schijf- en wedgesnijder FS-3600

WWW.TOMRA.COM/FOOD

www.kim-nederland.nl

Venlo – The Netherlands | www.sormac.nl

www.insort.at

Primeur_11-21_CoverFlap.indd

 (Inter)nationaal geconditioneerd vervoer  Containertransport  30 combinaties  Gekoelde open overslag (3500 pallets + 750 pallets ongekoeld)

AGF Primeur 12 • 2021

2163UNEDSurpass_Potato_Interpom_Pri

10-11-2021 15:32:41

Primeur_12-2021_cover.indd 3

1-5

ag oversl n e p O eLux, s BeN k j i l e g Da rijk en Frank and. Duitsl

Wij wensen u fijne feestdagen en een mooi 2022! 90

11/3/21 10:23 AM meurA4Cover.indd 1

19-10-2021 15:14:29

Primeur_10-2021_cover.indd 1-3

1-3 2.indd 1 Primeur_09-2021_cover.indd 210825_VeilingZuid_Primeur21_adv

 PD-keurlocatie  ifs gecertificeerd

Technology The Global Leader in Food Cu ng Contact us to learn more: URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl Global Leader in Food Cutting Technology ® Urschel, Urschel logo symbol, and The Laboratories, Inc. U.S.A. are registered trademarks of Urschel

21-9-2021 09:17:13 1/09/2021 11:13

to meet the present to provide the optimal cutting technology Successful operations rely on Urschel and future needs of the potato industry. Sanitary, rugged design. High volume. Precision, targeted cuts. expertise in 1910, Urschel delivers unsurpassed cutting A dynamic worldwide company, founded backed by solid service and support. cutting shapes and sizes for your operation. Explore the full spectrum of Urschel

Centrifuge MC

Voor meer informatie bel met

van Zuid of andere ontwikkelingen Recente informatie over Veiling POM Antwerpen vindt u op www.pomantwerpen.be

6/24/21 12:57 PM rA4.indd 1

2153UNedPotatoOverview_World_Primeu

Shaping the Future of Potato Cutting

Spiraalwasser SW-50

van onze machines met uw product? sales@sormac.nl.

www.palletcentrale.nl

Advies, engineering, TOMRA Food sensorgebaseerde levering, installatie, Al meer dan 45 jaar ontwerpt en produceert na-oogstoplossingen voor de voedingsindustrie, sorteermachines en geïntegreerde 24/7 service of onderhoud? geavanceerde sorteer- en schiltechnologie. met gebruik van ‘s werelds meest

Ontdek de verrassend veelzijdige machines van de Sormac VeggieLine

DE SPECIALIST

koelcellen

ISPM-15 gecertificeerd

Bel ons

U GRAAG VERDER! CONTACTEER ONS, WE HELPEN e Els Kenis, T 03 240 68 79, els.kenis@pomantwerpen.b

Come and see our SHERLOCK SAFEGUARD at booth 174

Wij bouwen:

Noord-Holland

product - Machines - Interpom Primeur 11 • november 2021 • Spaans

Elke machine is uitgevoerd in roestvrijstaal van en gemaakt volgens de kwaliteisnormen service voor Urschel. Wij geven ondersteuning en een lange levensduur van uw machine. tijd en Bediening met 1 druk op de knop bespaart voor arbeidskosten. De machines zijn ontworpen tegen een continue, ononderbroken productie een zo hoog mogelijke capaciteit.

In dit nummer :

Paddenstoelen & champignons Vastgoed

- Koelen, rijpen en bewaren Primeur 10 • oktober 2021 • Hardfruit

Urschel Als uw partner in productiviteit werkt te delen met u samen om nieuwe snijtechnologie precisie en om rendabele oplossingen voor het einddoelen. verkleinen te vinden die passen bij uw

Groen-, geluids- en waterbuffer

& champignons - Vastgoed Primeur 9 • september 2021 • Paddenstoelen

Ontdek de voordelen van

35ste jaargang

te koop Aardappelen in bespreking fietspad Kruiden

7-8 N

Een Betere Manier vaneenSnijden Urschel snijmachine

verkocht In dit nummer :

35ste jaargang

THE (CIT® - Gen.3) IS YEARS AHEAD OF

oktober 2021

september 2021

POM Antwerpen

CURRENT STANDARD.

BETTER safe THA10N SORRY

CHEMICAL IMAGING TECHNOLOGY

Noten & Zuidvruchten

- Exoten Primeur 12 • december 2020 • Kerst

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

(gld) | T: +31 33 277 64 45 t’ Zwarte Land 10, 3925 CK Scherpenzeel E sales@mandersloot.eu | W www.mandersloot.eu

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

| AZIË | AUSTRALIË | AFRIKA

Nr. best verkopende

Adv_Primeur_April21_NL.indd 1

1-3

TRANSPORT

We do what we promise

Bezoek ons

DE WERELDWIJD LEIDER

5/7/20 5:09 PM 15-3-2021 14:44:19

RS_210x210.indd 1

2050UNEDGen_World_SH14INTSPR2ET

Primeur_03-2021_cover.indd 1-3

OPSLAG

Elektronische sortering

+31 648 000 000

t s n e w m a te r u e m i r P t e H u een gezegende kerst en voorspoedig nieuwjaar. 16-2-2021 13:38:15

21-4-2021 08:41:09

Primeur_02-2021_cover.indd 1-3

DIEPVRIES

Noord-Holland

ons WhatsApp hydrokoeling Professionele

+31 168 357 010

LEVENSMIDDELEN

Vestigingen

Belgische Kersenseizoen 2021

Bel ons

HGROUP.COM The Global Leader in Food Cutting Technology and symbol, Affinity, TranSlicer, DiversaCut 2110A ®Urschel, Urschel logoWWW.DEGROOTFRES

www.dejongverpakking.com

18-1-2021 13:07:17 20-1-2021 16:26:03

RPO Cover PR1.indd 1

Aardappelen - Kruiden Primeur 7-8 • juli / augustus 2021 •

A.COM/FOOD

Advies, engineering, levering, installatie, 24/7 service of onderhoud? Voor meer informatie bel met

ALE

de ndustrie, e.

GENIET VAN ONZE PRODUCTEN!

Zomerfruit Transport & Logistiek

possible treatment.

Precisie kaas snijden

In dit nummer :

35ste jaargang

Meet the family!

Affinity® Integra-D

MicroAdjustable Reepjes Snijkop Met 14 Snijsegmenten

about ta , It s all

van RPO ICT Solutions, maakt Freshng, voorheen een product uit van Pantheon Automatisering. vanaf 1 januari 2021 onderdeel Voor meer informatie:

Als wereldleider in voedsel snijden is Urschel verkennen en voortdurend de snijmethodes aan het te verbeteren. Vertrouw op Urschel om uitdagingen te overtreffen. overwinnen en om uw productiedoelen vele voordelen Neem contact op met Urschel om de modellen. te ontdekken van deze nieuwe machine

(zo

jongejansluchttec alle commerciële, logistieke en Freshng automatiseert standaard financiële processen.

info@reo.be

nieuw in de Affinity lijn 2dimensionaal snijden

Affinty Integra Blokjessnijder

E TranSlicer Nauwkeurig Schijven Snijden Met Maximale Flexibiliteit ®

in standaard en kort model

met 5 Nieuwe Dynamische modellen

Affinity® CD-L

Sprint 2® Blokjessnijder

voor verpakkingen om vellen af te zuigen bij verpakkingsmachines Jongejans heeft afzuigtechniek ontwikkeld zonder uitval blijven draaien en dat stof en vellen zorgt ervoor dat machines van 250 tot 2.500 gram. Minder gewogen in het verdere verpakkingsproces komen de uien allemaal correct clippers niet vastlopen. Hierdoor eindopbrengst! schonere producten met een hogere terecht. Uw winst door afzuiging:

CHOOSE TO BE DIFFERENT!

TranSlicer® 2520 Cutter

Industriegroenten Financieel

- Transport & Logistiek Primeur 6 • juni 2021 • Zomerfruit

Kleinverpakken? erin zit! Met afzuiging haalt u eruit wat

URSCHEL SNIJDT UW PRODUCTEN OP MAAT

- Financieel Primeur 5 • mei 2021 • Industriegroenten

Snijoplossingen voor al uw producten

en) t beschikk ect over kun dat u er dir

Kasgroenten Asperges - Advocatuur

- Asperges - Advocatuur Primeur 4 • april 2021 • Kasgroenten

en 30 miljo gen in k k a verp orraad op vo

Één aanspreekpunt voor alles voor uw industriële deuren in de voedingsindustrie

AGF - Wegen & Verpakken Primeur 3 • maart 2021 • Bewerkte

Bananen Primeur 2 • februari 2021 • Uien -

- Automatisering Primeur 1 • januari 2021 • Wintergroenten

Werk slimmer met Freshng

juni 2021 In dit nummer :

35ste jaargang

ng 5 Storage, checki and handling of fruit lled climatecontro

In dit nummer :

35ste jaargang

Bewerkte AGF Wegen & verpakken

mei 2021

april 2021

In dit nummer :

35ste jaargang

Uien - Bananen Voedselveiligheid

Wintergroenten - Automatisering

Specialist in logistieke dienstv en geconditioneerd transport naar Centraal Europa

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

FRESH PACKING?

februari 2021

januari 2021

eit

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

Effectiever verpakken met afzuigin

Medio 2022: De toekomst! • beschikken we over 12500 palletplaatsen (gekoeld) • verhuren we een gedeelte van onze kantoorruimte op Dutch Fresh Port. Informeer naar de mogelijkheden!

Oosteinde 5 | 2991 LG Barendrecht T. 0180 61 47 00 | E. info@aflbarendrecht.nl

www.aflbarendrecht.nl

6-12-2021 15:32:26

Column

Dankbaar en strijdlustig Langs deze weg wil ik iedereen bedanken die ons de afgelopen twee Coronajaren gesteund heeft door onze producten te blijven afnemen en ons met daadkracht te steunen. Helaas is de schade aan ons bedrijf veel te groot in verhouding tot andere bedrijven. Het antwoord van de overheid is dat pioniersbedrijven vaak een voordeel hebben, maar in dit soort situaties een nadeel. Onbekend maakt onbemind en je past niet binnen de regels van de reguliere bedrijven.

e hebben dit overleefd. Dat komt door onze heel gezonde basis, de heel goede mensen die we in dienst hebben en ons goede model. Onze prijzen zijn niet extreem, zijn jaarrond vast, onze marges zijn eerlijk en ons product is voor de chef-kok een zeer geliefd artikel. Omdat heel de keten goed aan ons kan verdienen hebben we met iedereen een aangename relatie. En dat blijkt uit de steunbetuigingen. De steun in de markt blijkt gewoon uit het feit dat zelfs met een omzetverlies van meer dan 30 miljoen we er nog steeds staan.

De inzet op duurzaamheid, CO2-neutraal produceren, los van het gas, ledverlichting, warmte-opslag aquathermie, solarthermie hebben we altijd ideëel gedaan. Nu blijkt dat het bij de hoge energieprijzen ook heel rendabel is. De overheid heeft in zijn onkunde (ze noemen het liever een weeffout), door groene stroom extreem te belasten, roet in het eten (of eigenlijk CO2 in de lucht) gegooid. Daardoor is het niet zo vervuilende aardgas nu goedkoper. Wij draaien desondanks met een lage energieprijs. De groentenchefs, bij name van meesterchef Frank Fol, hebben mij tot Food-Personality van het jaar benoemd. Dankbaar, eervol en weer extra gemotiveerd om onze mooie tuinbouwproducten te blijven promoten.

In de Glastuinbouw hebben we nu een leidend thema: Gezondheid en Geluk. De tuinbouw heeft zich door de eeuwen bewezen als gezondheidsleverancier met groenten en fruit en schone lucht door middel van groene planten. En het geluksgevoel van een bos bloemen en van een fruitmand is vanzelfsprekend. In Gezondheid en Geluk zit veel meer toegevoegde waarde dan wij denken. Het is onze WHY. Waarom staat onze wekker op 5:00 uur of bij de handel zelfs om 2:00 uur? Alleen maar om geld te

verdienen? Of weten wij heel goed dat wat wij verkopen deugt en voldoening geeft. Die productfierheid moeten we met zijn allen nou eens leren goed uit te stralen.

Ik moest erg lachen om de kop van een wetenschappelijk onderzoek uit Universiteit Utrecht. “Medicinale kracht van voeding lijkt op werking medicijnen’. 170.000 jaar eten wij planten en genezen wij ons met voeding. Sinds begin 1900 maakt men van planten o.a. aspirine en nu “ontdekt” men dat voeding op medicijnen lijkt. Laat het duidelijk zijn dat met die voeding geen pakjes en zakjes bedoeld worden die de voedingsindustrie ons blijft aanprijzen onder het motto, verbeterd, minder suiker toegevoegd, minder zout. Nee, die voeding gaat over het echte medicijn, planten, groenten en fruit. En daar mag u echt heel trots op zijn. Rob Baan

de Beste Wensen voor 2022 SCHOONEBEEK T. 0524-533205 E. versned@versned.nl WWW.VERS-NEDERLAND.NL

AGF Primeur 6 • 2021

TERUGBLIK

2021 - 2022

Rob Banken, Banken Champignons Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? De stijging van de kostprijs als gevolg van gestegen grondstof-, arbeids-, energie-, brandstof- en verpakkingskosten. Deze kostenverhoging is niet meer te absorberen en moeten we helaas doorbelasten. Waar kijk je met trots op terug? We hebben dit jaar enkele teeltbedrijven overgenomen (achterwaartse integratie), waardoor we de productzekerheid van ons familiebedrijf hebben vergroot.

2021 2022

R UIT B LI K

wilde paddenstoelen zoals eekhoorntjesbrood en cantharellen. Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Alle medewerkers in de zorg die al bijna twee jaar zich inzetten voor onze gezondheid tijdens deze grote pandemie! Chapeau! We blijven voor jullie applaudisseren!

Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? De grootste uitdaging zal zijn om goede arbeidskrachten te werven, die de openstaande vacatures, in verband met de sterke groei van ons bedrijf, invullen. Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? Kerst is voor ons bedrijf de drukste tijd van het jaar. Tussen de werkzaamheden door zorgen we voor lekkere gerechten tijdens de lunch of koffiepauzes. En natuurlijk krijgt iedereen een mooi kerstgeschenk om samen met het gezin van te genieten. Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? Ik ga mijn overheerlijke paddenstoelenlasagne maken van kastanjechampignons en diverse

Gele en rode uien Leverbaar in alle maten en verpakkingen van 500 gr. tot 25 kg. Klasse 1 tot industrie uien het hele jaar door.

Wij danken u voor het vertrouwen in ons en wensen u een mooi en succesvol 2022! Lavendeldijk 3a | 4415 AJ Oostdijk | Tel.: +31 (0)113-501270 info@gebrboone.nl | www.gebrboone.nl

AGF Primeur 12 • 2021

Eet gezond, neem een smaakvolle aardappel in de mond. Goede feestdagen en een gezond nieuwjaar!

AGF-ster

Mila den Engelsman:

“Als je in de AGF werkt, kun je eigenlijk alles doen, want je wordt nergens meer door verrast” Wanneer je AGF-er bent, dan ervaar je de dynamiek en het speciale karakter ervan. In het algemeen realiseert men zich in onvoldoende mate wat de AGF-sector aan kennis en kunde te bieden heeft, ook aan andere sectoren. Mila den Engelsman zocht via de Governance-opleiding bij Wagner bewust de verbinding met andere sectoren op.

“B

edrijven als Unilever en Shell lijken Mila kwam als heel slimme bedrijven, maar het zijn jonge vrouw beslist niet de enige paradepaardjes van naar Nederland Nederland. Bedrijven in de agrarische/ en kon op haar AGF-sector zijn dat net zo goed,” vertelt 22ste als native Mila. “Alles wat hier gebeurt is zo onwijs Russisch sprebijzonder dat je daar best wel trotser op kende terecht mag zijn en uitbundiger over mag commu- bij Minnaar niceren. Ik probeer daarom iedereen die Holland. Mila: ik tegenkom te enthousiasmeren over AGF, “Destijds een zo ben ik bijvoorbeeld in contact gekomen toonaangevend met een bedrijf dat kunstmatige intelli- bedrijf in de gentie ontwikkelde voor andere sectoren sector waar ik en nu ook kijkt wat ze voor de AGF-sector ontzettend veel kunnen betekenen.” heb geleerd. Een heel speciaal Tijdens de opleiding Governance bij Wag- bedrijf ook, met ner merkte ze grote interesse in haar een hecht team praktijkvoorbeelden. “De situaties die van mensen die wij meemaken op verschillende gebieden, vaak nu nog met elkaar samenwerken. Ik Dat je als vrouw in de AGF geacht wordt je of het nu management is, of snelheid van moest een handgeschreven sollicitatie- mannetje te staan, heeft nooit een rol van handelen, de problematieken die ontstaan, brief schrijven. Ze hadden een grafoloog betekenis gespeeld in de carrière van Mila. de internationaliteit ervan, dat kom je bij- in de arm die handschriften analyseerde “In Rusland speelt die hele discussie van na nergens anders tegen. Medestudenten om te kijken of ze bij het bedrijf zouden empowerment voor vrouwen niet. Mijn vonden die voorbeelden heel interessant. passen. Ze vroegen of ik groente en fruit oma die in 1904 is geboren, had al een hoge Het was voor mij niet alleen een beves- kon verkopen en ik dacht: ‛Als jij het hebt schoolopleiding. In Rusland doen vrouwen tiging dat AGF echt een hele gave wereld geleerd, dan kan ik dat ook leren.’ Zo ben gewoon volwaardig mee. Je moet natuuris, maar ook dat, als je in de AGF gewerkt ik erin gerold.” Daarna volgde een lange lijk wel een beetje lef hebben, want je kunt hebt, je eigenlijk alles kunt gaan doen, loopbaan bij diverse bedrijven. “Ik heb niet in een hoekje zitten wachten tot iets want je wordt nergens meer door verrast.” altijd wat nieuws willen doen, van ver- naar je toe komt. Als je iets wilt, dan doe kopen naar marketing, naar managen, je het gewoon. Gelukkig ben ik daar altijd Mila houdt sinds juni dit jaar een sabba- steeds in of nabij de AGF. Samen met een bij geholpen door de mensen om me heen.” tical en startte met de Governance-oplei- aantal Schotse telers richtte ik in 2017 ding om een breder perspectief te krijgen. Angus Soft Fruits Europe op. Met het Niet het man of vrouw zijn bepaalt of je “Ik heb altijd in of rondom AGF gewerkt opstarten van het bedrijf hebben bijna succesvol kunt zijn in je werk, dat heeft en ben me aan het oriënteren of en hoe ik alle ex-werkgevers mij geholpen, omdat meer te maken met de omgeving waarin verder wil. Bovendien is iets nieuws leren het zo complex was. Mijn vrienden komen je werkt. “Je moet altijd bij jezelf blijven. altijd leuk. Ik wil niet per seuit de AGF uiteindelijk allemaal uit mijn ex-werksi- Zolang jouw manier van werken en perstappen, maar zoek wel een nieuwe invals- tuatie. Ik kwam op mijn negentiende naar soonlijkheid passen bij de mensen met wie hoek. Ik heb heel veel opleidingen verge- Nederland, dus de meeste mensen in mijn je samenwerkt, dan klikt het. Ik heb ook leken en dit was een opleiding met grote privéleven zijn mensen waarmee ik ooit niet bij elk bedrijf even lang gewerkt. Ik diversiteit aan deelnemers, niet alleen samen hebt gewerkt. Je bent immers dag kan moeilijk een spel spelen en heb altijd bestuurders van grote bedrijven, maar en nacht met elkaar bezig, je reist samen, dingen gedaan die dicht bij mij lagen.” ook vanuit de publieke of medische sector. lost samen problemen op, maakt zoveel (ML)  Ik wilde graag mensen leren kennen die dingen samen mee…. De grens tussen primila@auri.nl niet met AGF bezig zijn.” vé en zakelijk vind ik heel moeilijk te trekken.” AGF Primeur 12 • 2021

Redding van de banaan De kas van Neder Banaan, onderdeel van Neder Groep, is de eerste en enige bananenkas van Nederland. In de kas worden op innovatieve wijze bananen geteeld. De bananenplanten staan namelijk niet in de grond, maar in potten met substraat. Dat is een speciale ondergrond van kokosvezels. Hierdoor is de plant niet gevoelig voor gevaarlijke bodemschimmels, zoals de gevreesde Panamaziekte, die een bedreiging voor de bananenteelt zijn. Onder leiding van Gert Kema, buitengewoon hoogleraar Tropische Fytopathologie en geestelijk vader van de Neder Banaan, doet WUR onderzoek naar nieuwe teeltmethoden en bananenrassen om de bananenteelt te redden. Afgelopen november werden er 1.600 bananen van Hollandse bodem geoogst. De Groot fresh group zal deze bananen rijpen, waarna ze verwerkt worden tot bananen eclairs en bananenbier. Er is ook een bijzondere bestemming gevonden voor de bananenschillen als eetbare snack én de stam van de bananenplant die verwerkt wordt tot vezels voor in kleding en tot pallets. www.nedergroep.nl

Bewerkte Aardappelen

De verse frites van Friet van Beus vindt zijn weg naar fritestenten, friteshuizen en cafetaria’s. Foto Van Iperen

Akkerbouwer vindt bedrijfsmodel in snijden verse frites “We zochten naar meerwaarde voor onze aardappelen,” zegt Thijs van Beusichem van Friet van Beus over de stap om als akkerbouwbedrijf aan het zelf snijden van verse frites te beginnen. Thijs legt uit dat voorheen de aardappelen van het familiebedrijf, dat hij drijft met zijn ouders en broer Joost, uitsluitend werden verkocht aan een grote fritesfabriek met een kleine marge als gevolg. Maar ook vindt de aardappelteler het fijn om dichter bij de klant te staan en meer gevoel te hebben bij het product.

“Z

o’n vijf jaar gelden zijn we kleinschalig begonnen en gestaag gegroeid.” Thijs geeft aan dat er nog altijd groei is en dat er inmiddels ongeveer een derde van de opbrengst van het totale aardappelareaal aan de horeca wordt afgezet; rond de 600 ton op jaarbasis. Vanwege de groei werkt Friet van Beus nu ook samen met een groentenhandel en bedient vanuit Zeewolde de hele regio Midden Nederland. Voor de toekomst is de focus gericht op groei. “We willen graag gestaag doorgroeien, maar niet te snel, want wat we doen, willen we graag goed doen.” Verder

AGF Primeur 12 • 2021

zijn er plannen om zich met de ondermaat aardappelen meer te richten op het kooksegment. Momenteel wordt de ondermaat nog vooral geschrapt en verwerkt door een producent van aardappelkroketten waarmee de vega-markt wordt bediend.

100 PROCENT De verse frites vindt vooral zijn weg naar fritestenten, friteshuizen en cafetaria’s. Doordat deze groep een groot deel van de afzet vormt, heeft Friet van Beus maar korte tijd met de impact van corona op de verkoopcijfers te maken gehad. “Gemid-

deld genomen hebben deze bedrijven wel goed gedraaid. Daardoor zijn wij ondanks corona met de afzet van frites doorgegroeid.” Thijs merkt ook een bescheiden interesse van restaurants. “Die zijn op zoek naar goede producten, maar kampen ook met personeelstekorten waardoor zij liever werken met verse voorgebakken frites omdat dit sneller te bereiden is.” Toch ziet hij de trend van verse frites bij restaurants vanuit het zuiden voorzichtig doorzetten. Vooral de nieuwe generatie die horecagelegenheden opent of overneemt, heeft interesse in verse frites. “De nieuw opkomende horeca komt vaker bij ons terecht, omdat die op zoek is naar topproducten. De jonge uitbaters vinden verse frites lekkerder en gaan meer voor verse producten.” En ook het pure karakter van de verse frites van Friet van Beus, spreekt de afnemers aan. “Wij voegen niets aan de frites toe. Omdat we de vers gesneden frites vacuüm verpakt wordt, kunnen we het gebruik van conserveermiddelen vermijden. Wij leveren 100 procent aardappel en

Friet van Beus gebruikt aardappelen uit de eigen oogst om verse frites van te snijden, foto Van Iperen

Friet van Beus is een echt familiebedrijf, hier de broers Thijs en Joost van Beusichem, foto Van Iperen

er zijn geen bijsmaken door toegevoegde stoffen.”

neemt overigens niet weg dat Thijs de lange bewaring van de aardappelen door het wegvallen van het middel CIPC uitdagender noemt. Friet van Beus is uitgeweken naar het gebruik van sinaasappelolie. De aardappelteler stelt vast dat dit middel wel werkt, maar toch beperkingen met zich meebrengt en daarnaast ook zorgt voor toenemende kosten.

AGRIA Friet van Beus begint het seizoen met Frieslanders en richt zich daarna op Agria. “Voor onze verse frites gebruiken we met name de Agria, omdat die een constante bakkwaliteit geeft en mooi geel afbakt. Daarnaast zijn Agria’s goed te bewaren.” Thijs geeft aan dat de Flevolandse KOSTEN kleigronden een prima basis vormen om Overigens zijn dat niet de enige kosten aardappelen te telen. “Door het telen in de die toenemen. Thijs noemt het een uitklei komt er een mooi laagje grond om de daging voor de toekomst. “Je merkt dat aardappel heen te zitten en dat is ideaal alles zoveel duurder wordt. Dat gaat over om de knol lang te kunnen bewaren.” Dit verpakkingsmaterialen, maar ook in de

Friet van Beus creeert meerwaarde voor de aardappel door er zelf verse friet van te snijden, foto Van Iperen

teelt merken we het. Zo is bijvoorbeeld kunstmest flink duurder geworden. Dat is uitdagend.” Hij geeft aan dat dit eigenlijk inhoudt dat ook de prijs van de verse frites omhoog moet. Hoewel de aardappelteler daarvoor enige ruimte ziet in de markt, is Thijs op dat vlak terughoudend, omdat hij uiteindelijk de consumentenprijs in het oog heeft, die de afgelopen jaren al is gestegen. Al ziet hij ook dat de prijs niet altijd de bepalende factor is. “Voor echt goed eten willen mensen wel wat meer neerleggen.” (MW)  Info@frietvanbeus.nl

Fijne kerstdagen en een gezond 2022! Wij wensen iedereen gezegende Kerstdagen en een voorspoedig 2022!

Al ruim 80 jaar een begrip in de AGF-sector!

www.dzonneveldtransport.nl T. 0174 - 51 24 70

AGF Primeur 12 • 2021

Verpakkingen

De meest gebruikte bewaartechnologieën voor AGF-producten in China Sinds vorig jaar hebben veel handelsbedrijven door logistieke belemmeringen extra problemen met het vers houden van hun groenten en fruit tijdens transport naar verre bestemmingen. Over de hele wereld kampen veel belangrijke havens met achterstand die moeilijk weg te werken valt en lopen schepen vaak dagen of zelfs weken vertraging op. Bovendien gaat er ook bij het laden, het lossen of de opslag in de havens meer tijd verloren vanwege coronamaatregelen.

AGF-producten met 50-200% verlengen. 1-MCP is zeer geschikt voor alle ethyleengevoelige groente- en fruitcategorieën. Er zijn verschillende versies van de 1-MCP ethyleenremmer beschikbaar naargelang de verpakkingsmethode.

In China worden er drie soorten producten gebruikt voor langeafstandsvervoer. Ten eerste is er een tablet, dat geschikt is voor open verpakkingen in containers. ommige fruitsoorten met een hoog door meer aandacht te besteden aan con- Het behandelen van de hele container is de suikergehalte of producten van min- serveringstechnieken. voordeligste manier om groenten en fruit dere kwaliteit bederven gemakkelijk tijvers te houden. Het tweede is een sachet dens het transport. En wanneer één stuk In China worden er drie bewaarmethoden dat geschikt is voor gesloten dozen en fruit bederft, zal het gemakkelijk andere in grote mate geproduceerd of gebruikt dozen met binnenzakken. Het derde proexemplaren in de verpakking aantas- voor de logistiek van AGF-producten. duct is de vershoudkaart, die tevens kan ten. Bovendien is de marktvraag niet zo worden gebruikt voor gesloten dozen en groot in coronatijd, zodat ook de afzet op 1. METHYLCYCLOPROPEEN (1-MCP) dozen met binnenzakken. de markt voor veel soorten fruit trager Door ethyleen intern en in de externe verloopt, wat een nadelige invloed heeft omgeving bij de opslag van groenten en Het voordeel van het gebruik van 1-MCP op de productkwaliteit, verspilling in de fruit te remmen, vermindert dit conser- is de lage kostprijs en het gebruiksgemak. hand werkt en tot inkomensverliezen leidt veringsmiddel de ademhalingsintensiteit Voor sommige gevoelige producten moet bij de handelaren. Deze ontwikkelingen van de AGF-producten en verlengt het de dosering wel goed berekend worden zorgen voor extra druk die exporteurs en de shelflife. Sommige 1-MCP-bewaar- en de toepassing heel nauwkeurig gebeuimporteurs het hoofd proberen te bieden methoden kunnen de houdbaarheid van ren. Bovendien moet elke 1-MCP-leveran-

KOTRA LOGISTICS, met vestigingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland is niet alleen gespecialiseerd in het vervoer en opslag van verse en diepgevroren vis, levende schaal- en schelpdieren, maar ook in opslag en vervoer van lekvrij verpakte producten (MAP), zoals vlees, pastry, aardappelen, groente en fruit. KOTRA beschikt over zowel een koelhuis, een vrieshuis en sinds kort ook over een drycrossdock en biedt de mogelijkheid om de producten met verschillende temperaturen te combineren in één transport. Dagelijks distribueren zij met zo’n 200 vrachtwagens voor verschillende opdrachtgevers uit Europa en ver daar buiten.

agen Prettigeeeknermstd o o en jaari! nieuw

w w w. kotra.nl

AGF Primeur 12 • 2021

cier een speciale registratie hebben om actie tussen fruit, omgeving en container. het product in een bepaald land te mogen Deze natuurlijke interactie helpt de ademgebruiken, wat voor sommige exportbe- halingsfrequentie van groenten en fruit te drijven een beperking kan betekenen. verminderen.

die we in China gebruiken, is de 5 kg-verpakking voor kersen. Wanneer het fruit op de juiste temperatuur wordt bewaard, zijn kersen tot 70 dagen houdbaar. Volgens de norm in de voedingssector moeten we bij de export met MAP-verpakkingen van Chili naar China of naar Europa de benodigde certificaten kunnen voorleggen.”

2. ETHYLEENABSORBEERDER Elke groente- of fruitsoort heeft zijn eigen Een ethyleenabsorbeerder is een biolo- ademhalingsfrequentie. Zelfs voor dezelfgisch competitieve remmer van ethyleen, de soort zijn de ademhalingspatronen van die voorkomt dat fruit ethyleen produ- verschillende variëteiten niet hetzelfde. ceert om verder te rijpen. Het product is Bovendien kunnen externe factoren zoals Een probleem met MAP-verpakkingen een soort filmconserveringsmiddel, dat de transittijd en de gekozen transport- is dat sommige niet erg milieuvriendevoornamelijk wordt gebruikt voor hydra- methode ook een verschil maken in de lijk zijn, omdat de voedingssector zich tatie en het voorkomen van schadelijke ademhalingsfrequentie van het fruit. Elke vaak moeten houden aan de norm dat er effecten. Het heeft ook het vermogen om fruitsoort vraagt dus om een specifieke geen gerecycled materiaal mag worden de atmosfeer in een micro-omgeving te verpakkingsstrategie. Daarom hebben gebruikt voor de productie van voedselwijzigen. MAP-producenten vaak een uitgebreide verpakkingen, maar plastic genereert catalogus met oplossingen voor verschil- natuurlijk veel afval. “Terwijl veel produDeze oplossing is zeer eenvoudig toe te lende situaties, waardoor ze nauwkeurige centen op de markt polyamide of ethyleen passen en is doeltreffend bij ethyleenge- en gerichte oplossingen aan hun klanten als grondstof gebruiken, werkt Paclife aan voelige producten. De absorptiecapaciteit kunnen aanbieden. composteerbare verpakkingen in lijn met is echter beperkt en de kostprijs is vrij de nieuwe trend naar milieuvriendelijke hoog. Er zijn veel leveranciers van MAP-verpak- oplossingen,” zegt Felipe. (NF)  kingen op de markt. Felipe Acosta is verwww. Paclife.cl 3. MAP-VERPAKKINGEN (MODIFIED tegenwoordiger bij de Chileense MAP-verATMOSPHERE PACKAGING) pakkingsproducent Paclife. “Bij Paclife MAP-verpakkingen met gemodificeerde hebben we verpakkingen met een volume atmosfeer, maken op natuurlijke wijze een tussen de 2,5 kg en 10 kg en verschillende verandering in de concentratie van gassen categorieën naargelang de fruitsoort. De in de containers mogelijk door de inter- meest populaire verpakkingsoplossing

Merry Christmas and A Happy and Healthy New year

AARDAPPELGROOTHANDEL NOT THE AVARAGE FREIGHT FORWARDER THINKING THE WAY FORWARD IN PEOPLE - PARTNERSHIP - PERFORMANCE Zomerdijk 36-A 3143 CT MAASSLUIS The Netherlands Telefoon: +31 (0) 85 77 31 910 Telefax: +31 (0) 85 77 31 911 E-mail: info@ftf-ibavi.eu Internet: www.ftf-ibavi.eu

EXPORT | SORTEREN | VERPAKKEN Wij danken u voor uw vertrouwen in het afgelopen jaar en wensen u alle goeds voor 2022! Havenweg 35, 4671 BS Dinteloord

Correspondentie adres: Witte Weideweg 30, 4759 AC Noordhoek T. +31 168 40 27 36 M. +31 638 532 866 E. mark@aardappelhandelkouters.nl

AGF Primeur 12 • 2021

TERUGBLIK

2021 - 2022

Guy De Meyer, Demargro Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? Voor ons heeft ongetwijfeld het hele gedoe rond de coronapandemie en alle gevolgen van dien de grootste impact op het bedrijf gehad. Waar kijk je met trots op terug? Ik kijk het meest trots terug op de verdere groei van ons bedrijf in het afgelopen jaar. In 2021 hebben we dankzij de constante inzet van onze medewerkers een mooie groei doorgemaakt als bedrijf. Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? De grootste uitdaging voor ons zal zijn om tijdig onze intrek te kunnen nemen in ons nieuwe bedrijfspand. Door de bovengenoemde corona-uitbraak zijn er heel wat vertragingen opgetreden bij de leveringen van verschillende bouwmaterialen. Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? Van een receptie zal dit jaar helaas geen sprake zijn. Door de maatregelen, die natuurlijk nageleefd moeten worden, kunnen we niet in fysieke vorm Kerst vieren. Wel krijgen alle medewerkers een kerstgeschenk voor hun inzet het afgelopen jaar.

Wij bedanken al onze relaties voor het in ons gestelde vertrouwen en wensen u een goed en gezond nieuwjaar!

100

AGF Primeur 12 • 2021

R UIT B LI K

Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? Ik vier Kerst thuis met de hele familie. Het is voor mij het ideale moment om met de grootouders, ouders en kinderen bij te babbelen. Dit doen we natuurlijk onder het genot van een goed glas wijn, wat betreft de volwassenen onder ons, en een lekkere maaltijd. Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Ik wens al onze medewerkers, die zich in 2021 volledig voor ons bedrijf hebben ingezet, een gezond en succesvol 2022 toewensen.

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

2021 2022

Kisten voor de bewaring van groenten, aardappelen en pootgoed

houten kisten palox • wooden boxes

We wensen u een voorspoedig 2022! www.houtenkisten.be

Techno Service ‘s-Gravenpolder BV Schoorkenszandweg 17a 4431 NC ‘s-Gravenpolder Tel. +31(0)113 312020 info@tsg.nl / www.tsg.nl

Nevenactiviteit

Dirk van Duijvenbode, alias Aubergenius, traint het liefst op het werk Bij het uitkomen van deze Primeur staat Dirk van Duijvenbode, ook wel bekend als Aubergenius, aan de vooravond van het belangrijkste toernooi van het jaar: het Wereldkampioenschap Darts in het Alexandra Palace in Londen. Door zijn 17e plaats op de wereldranglijst, heeft de Westlander een vrijstelling voor de eerste rondes en speelt zijn eerste wedstrijd op woensdag 22 december.

ede door zijn opvallende walk-ons bij wedstrijden, waar hij losgaat op hardcore muziek, en zijn werk bij een aubergineteler, werd darter Dirk afgelopen jaar bekend onder de bijnaam Aubergenius. Die werd bedacht door een Engelse commentator tijdens een toernooi waar Dirk ver kwam en waar zijn collega’s hem kwamen aanmoedigen. Dirk werkt al bijna 12,5 jaar op de administratie bij Van Onselen Aubergines. “Op mijn 15e verhuisden we van Urk naar ’s-Gravenzande. Via via kreeg ik hun telefoonnummer om te bellen als ik werk zocht. Na enige tijd kon ik bij Van Onselen aan de slag en ben ik er nooit meer weggegaan.” In die tijd was Dirk al fanatiek met darten. “Een maat van mij was er best goed in en ging af en toe naar wedstrijden. Dat wilde ik ook wel en ben toen heel hard gaan trainen om van hem te

kunnen winnen. Na een half jaar versloeg ik hem en ben ik ook wedstrijden gaan doen.”

Dirk komt sinds 2011 uit voor de PDC, Professional Darts Cooperation. In 2015 brak hij echt door en kreeg steeds meer bekendheid als professioneel darter. Toch blijft hij daarnaast zijn werk in de auberginekwekerij doen. Het werkritme doet hem goed en binnen de kwekerij krijgt hij de ruimte om de benodigde trainingsuren te maken. “Ik heb het enorm naar mijn zin en zou niet weten wat ik anders met mijn tijd zou moeten doen. In de kwekerij hebben ze voor mij een speciale plek gemaakt om te trainen. Door elke pauze die ik heb te verdubbelen, de koffie- en middagpauze met een kwartier en de lunch met een half uur kan ik totaal 3 uur per dag trainen op het werk. Soms train ik ’s avonds thuis ook nog. Op zich is het momenteel mogelijk om met werken te stoppen en darten voorrang te geven, maar ik denk niet dat dat goed zou zijn voor mij. Juist de regelmaat van het werk zorgt ervoor dat ik beter presteer in darten.”

foto's Kelly Dekkers/PDC

netelersvereniging voor de Nederlandse aubergine. Zo trapte hij het seizoen officieel af met de eerste pluk om de aandacht te vestigen op het feit dat er vanaf dat moment aubergines van Nederlandse bodem te krijgen zijn. Maar ook voor het goede doel zet hij zich in door het eerste kistje nieuwe aubergines van Van Onselen te veilen. De aubergine dient ook als inspiratie voor merchandise, kleding en materiaal. De sponsor ontwikkelde een speciale purple titanium lijn die voor fans te koop is via de website van Dirk van Duijvenbode. “Ze hebben de aubergine omarmd. Zelf vind ik het ook leuk om me op een speciale manier te kunnen presenteren. Een beetje show maakt het minder saai voor de kijker en ik hoop natuurlijk dat mensen meer aubergines gaan eten. Maar uiteindelijk gaat het daar allemaal niet om, het gaat om het winnen en daar ben ik vooral mee bezig.” Heel de maand december staat in het teken van het komende WK. De zenuwen kan Dirk goed in bedwang houden. “Het is een kwestie van goed voorbereiden. Wedstrijdspanning, die houd je toch wel, maar voor mij komt die pas vier uur voor de wedstrijd opzetten,” aldus een nuchtere Dirk. De reuring die hij met zijn opkomstact in de zaal veroorzaakt stoort hem tijdens de wedstrijd niet. “Ik heb liever dat 5000 mensen achter me aan het feesten zijn, dan dat het stil is en ik één iemand hoor roepen.” (ML)  jacovanbodegom@live.nl

Dirk was afgelopen jaar ambassadeur van de aubergiAGF Primeur 12 • 2021

101

Bewerkte AGF

Marcel van Bruggen, business manager vanRijsingenfreshservice:

“Grote interesse naar zoete aardappelen” Voorzien in gemaksproducten met vers gesneden groenten op maat. Dat is wat vanRijsingenfreshservice doet. Om klanten nog beter van dienst te zijn is het bedrijf voortdurend op zoek naar vernieuwing. “Van kleinschalige en klantspecifieke wensen tot aan productontwikkeling voor een compleet nieuwe markt,” laat business manager Marcel van Bruggen weten.

gië en Duitsland. “Wij leveren onze klanten de gewenste verpakkingseenheden in de aangegeven leverfrequentie op maat. De volumes kunnen fluctueren, maar een groot deel van wat wij doen bestaat uit vaste bestellingen. Gemiddeld genomen gaat er wekelijks 100.000 kilo gesneden product uit.”

an aardappel tot zeekraal en alles ducenten die met verse groenten hun proertussenin, vanRijsingenfreshservice ducten bereiden, voornamelijk voor retail Het assortiment gesneden groenten omvat schilt, snijdt en verpakt verse groenten en foodservice. VanRijsingenfreshservice vrijwel het gehele groentensegment, met voor de voedingsindustrie. “We snijden is BRC gecertificeerd en mag Planetproof- ui, prei, witte kool en wortel als grootveelal voor grootverbruik. Klanten zijn en bio-producten verwerken en zodanig ste producten. Marcel merkt op dat deze met name maaltijdproducenten, snack- en doorleveren.” groenten goed zijn voor ongeveer 80 prosoepfabrikanten, maar ook groothandelacent van het totale volume. “Daarnaast ren. De groenten worden veelal gebruikt VAN GANGBAAR TOT NICHE verwerken we bijvoorbeeld veel zoete voor verdere verwerking in bijvoorbeeld Het in Noord-Brabant gevestigde vanRijs- aardappelen, paprika’s, courgettes en salades, groentenmixen, maaltijden, sau- ingenfreshservice startte in 1992 met het champignons, kleinere producten zoals zen, soepen, snacks en smeersels, laat leveren van bewerkte groenteproducten rode peper, oesterzwam en diverse kruiMarcel weten. “Het gaat dan echt om pro- aan bedrijven in met name Nederland, Bel- den, maar ook niches op klantwens, waarbij te denken valt aan zeekraal. Slasoorten doen we niet, wel bladgroenten als andijvie en kruiden. Het is soms even aanpassen, maar zolang het voor ons haalbaar is, verkopen we geen nee.”

diverse vers gesneden groenten

“We bieden klanten een gesneden product wat direct klaar is voor verder gebruik. En alle producten kunnen in verschillende snits en verpakkingen geleverd worden, van grote volumes in 120 liter vaten, kisten of emmers tot aan flowpack zakken of kleinere charges handgemaakt voor de groenten in opgiet. Voor een aantal klanten maken wij klaar op chargeniveau, dat wil zeggen dat wij niet mengen, maar wel de combinatie voor één gerecht maken door verschillende zakken te combineren in één of enkele kratten en dat met volle

Is er bij vanRijsingenfreshservice sprake van een piekperiode? “De verwerking van de verse groenten verloopt bij ons redelijk stabiel. We snijden dagelijks onze vaste bestellingen voor de grootste klanten en ook voor de vaste klanten die we wekelijks of maandelijks zien, weten we vaak vooraf al wat we kunnen verwachten. In de zomer daalt de productie van maaltijden bijvoorbeeld altijd iets, terwijl er juist meer salades gemaakt worden. Echt druk is het als de temperaturen in Noord-Europa omhoog gaan. Zodra er hoge temperaturen worden voorspeld, stromen de bestellingen binnen. De productie van salades en dergelijke voor bij de barbecue schiet dan meteen de lucht in. Dat zijn mooie en soms ook uitdagende tijden.” Waar liggen jullie grootste uitdagingen en kansen? “Het sourcen is wel iets wat ons soms zorgen baart. We hebben te maken met onvoorspelbare weersomstandigheden, transport wat duur wordt. Ook de stijgende kosten van grondstoffen en arbeid zijn omstandigheden waar we rekening mee moeten houden. Kansen zien wij vooral op gebied van nieuwe producten en productontwikkeling.

102

AGF Primeur 12 • 2021

Wat dat betreft zitten we best op een lastige plek in de keten, we maken niet direct voor de eindklant. Het houdt ons echter niet tegen. We willen juist vooruit kijken, nieuwe mogelijkheden onderzoeken en we voorzien daarin toch wel groei.” Hoe kijk je terug op de afgelopen tijd? “Hoewel wij niet direct leveren aan de horeca, ervoeren ook wij een corona-effect. De vraag vanuit onze klant op foodservice nam sterk af, wel deden we meer richting de retail gefocuste klant. Op den duur stabiliseerde de afzet naar maaltijdproducenten weer. De pandemie heeft dus ook voor ons gevolgen, maar niet in de extremen zoals de horecaleveranciers deze kenden. Gemiddeld genomen hebben we meer industriële retailklanten. Toch blijft het spannend wat ons de komende tijd nog staat te wachten. Na de aankondiging van de milde lockdown eind november merkten we direct al dat er minder bestellingen binnenkwamen uit een bepaalde klantencategorie.

gesneden rode peper

diverse soorten verse groente in opgiet (uien, wortel, komkommer, prei en witte kool)

pallets. Het scheelt de klant erg veel tijd en vermindert de foutkans in de fabriek.”

voor klanten die dagelijks of wekelijks een vast assortiment aan vers gesneden groenten afnemen, heeft vanRijsingenfreshserWAAR MOGELIJK LOKAAL INKOPEN vice wel degelijk oog voor verbreding en Waar vanRijsingenfreshservice de groen- vernieuwing. “Een echt groeiproduct is ten vandaan haalt? Marcel vertelt dat bijvoorbeeld gesneden zoete aardappel, het bedrijf vooral samenwerkt met vaste zowel importproduct als van Nederlandse leveranciers en waar mogelijk zo lokaal oorsprong. Samen met een aantal Nedermogelijk inkoopt. De prei en wortel komen landse partijen proberen we een impuls veelal van telersvereniging De Schakel. Bij te geven aan de Nederlandse zoete aarddeze coöperatie zijn ruim 500 groentete- appel. De bataat begint al een vast gegelers in Nederland, België en Duitsland aan- ven in ons assortiment te worden, waargesloten, wat de groenteverwerker veel bij het prijsverschil tussen Nederlandse zekerheid biedt. “Komkommer sourcen oorsprong en import regelmatig nog zo we ook lokaal, andere grote producten groot is, zodat Nederlands product niet de direct bij producenten verder weg en de kans krijgt. We zijn begonnen met het snijrest halen we bij groothandels in de buurt. den van zoete aardappel op vraag van een Wat dat betreft zitten we hier heel gunstig klant en merken dat er steeds meer vraag in een belangrijk productiegebied. Onze komt. Inmiddels hebben we ook al aardig klanten krijgen te maken met druk vanuit wat ervaring opgedaan in grote runs zoede retail. Daarom proberen we zo groot te aardappel. De zoete aardappelen, zowel mogelijk in te kopen en ons te beperken gangbaar als biologisch, leveren wij met tot aan aantal vaste leveranciers.” name in sticks voor zoete aardappel frites en blokjes om bijvoorbeeld te verwerken ZOETE AARDAPPEL IS GROEIPRODUCT in snacks, soepen en maaltijden. We hebHoewel de groenteverwerker voor een ben goede verwachtingen van dit product. groot deel werkt met vaste bestellingen De zoete aardappel neemt immers sterk

toe in populariteit en ook in Nederland wordt het product inmiddels meer geteeld.”

Daarnaast ziet hij een toename in de vraag naar groenten in opgiet. Naast de standaard uien in opgiet worden ook steeds meer andere groenten in opgiet geleverd. “Witte kool, wortel, komkommer en prei bijvoorbeeld lenen zich hier ook prima voor. We merken een toenemende vraag naar verse groenten in opgiet, niet alleen vanwege de langere tht, het geeft producten ook echt een andere smaak en het maakt de groenten wat zachter. We hebben de machines en faciliteiten in huis om dit assortiment verder uit te breiden. Een typisch voorbeeld van klantspecifiek produceren, waar we steeds meer naartoe gaan.” PRODUCTONTWIKKELING VOOR HORECA EN GROOTVERBRUIK Bij vanRijsingenfreshservice is er dan ook steeds meer aandacht voor productontwikkeling. Er liggen enkele producten op de plank, die binnenkort worden geïntroduceerd. “Dit zijn producten die inspelen Voor informatie kunt u contact opnemen met vanRijsingenfreshservice, Marcel van Bruggen. Tel. +31 493 313972 of per mail m.vanbruggen@vr-freshservice.com

Uienschilmachines te koop wegens overbodig: • 2 Dofra – FTNON OP120 messenschillers compleet met aanen afvoerbanden • 1x 2015, 1x 2017. Het geheel is goed onderhouden en beschikbare spare parts worden meegeleverd. • De opstelling is gedemonteerd (vj 2021) en in die opgeslagen staat in overleg te bezichtigen in opslag.

Betreft het op elkaar afgestemde geheel van: • 2 schilmachines • Schil-/steen verwijderaar – transporteur van bunker naar aanvoerband • Aanvoerband naar beider machines • Afvalband onder beider machines

• Afvoerband geschilde ui • Rollen inspectieband • Afvoerband afval (van einde inspectieband terug tot aanvoerband)

Daalder 5 • 5753 SZ Deurne • T +31 493 31 39 72 • info@vr-freshservice.com • www.vanrijsingenfreshservice.com

AGF Primeur 12 • 2021

103

Bewerkte AGF

grondstof witte kool

preilijn, afwateringsband

op de huidige behoefte vanuit de horeca en groothandel. Daarbij is bijvoorbeeld het tekort aan handjes in de keuken een belangrijk uitgangspunt. Wij gaan ons de komende tijd, naast ons huidige aanbod, meer toeleggen op gemaksproducten om

ondernemers te ontzorgen. Een voorbeeld gaande. Naast de industriële groenteveris droge atjar, wat voor de horeca een aan- werking, ofwel het grovere kilo’s knallen, trekkelijk en interessant product is. Onze zijn we meer en meer bezig met kleinere atjar in het zuur is zeker drie maanden klantspecifieke producten op ambachtehoudbaar, onze gedroogde atjar blijft ook lijk vlak. Een mooie ontwikkeling, wat ook twee weken goed. Binnenkort verwachten prima past naast onze dagelijkse vaste we het product in de markt te zetten en orders.” (CH)  bij succes zitten er nog meer soortgelijke m.vanbruggen@vr-freshservice.com producten in het vat. Binnen de bedrijfsactiviteiten is er dus een verschuiving

Sinds 1939 is de Stigter Fruithandel B.V. een gevestigde naam op het Food Center in Amsterdam. Een wereld zonder voeding is moeilijk voor te stellen, en daarom zijn bedrijven binnen de AGF-sector onmisbaar. Dit is de reden dat wij al vier generaties mee gaan en zorgen voor diversiteit aan de beste AGFproducten.

Wij willen iedereen een hart onder de riem steken in deze moeilijke en gekke tijd, van de horeca tot aan de zorg. En wij wensen iedereen een gelukkig en vooral gezonde kerst toe. Want gelukkig zijn is genieten van alles wat je hebt en geloven in wat er nog gaat komen.

Centrale Groothandelsmarkt 188 | 1051 LJ Amsterdam | www.destigter-agf.nl

104

AGF Primeur 12 • 2021

TERUGBLIK

2021 - 2022

Jelte van Kammen, Harvest House

2021 2022

R UIT B LI K

Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? Het afgelopen jaar hebben de enorme prijsstijgingen van energie en grondstoffen een grote impact gehad. De kostprijzen van onze producten zijn daarmee flink omhooggegaan, maar dat krijgen we er niet automatisch voor terug. In onze sector wordt de prijs namelijk nog steeds bepaald door vraag en aanbod. Retailers – onze belangrijkste afzetmarkt – verwachten ook dat de prijs door de markt betaald zal worden. Ik denk dat veel retailers nog niet door hebben wat er aan de hand is in Europa. Zij zien nog niet dat voedselzekerheid, wat we allemaal zo vanzelfsprekend vinden, wel eens minder normaal kan gaan worden op deze manier. De toekomst zal het uitwijzen. Waar kijk je met trots op terug? Op de reeks inspiratiesessies die we met onze leden zijn gestart. Tijdens deze bijeenkomsten discussiëren we met elkaar over de toekomst van onze coöperatie en over de samenwerking tussen onze leden. We hebben bij Harvest House echt heel veel topondernemers. Ik ben elke keer weer onder de indruk van de manier waarop zij tijdens onze bijeenkomsten elkaar stimuleren en zich transparant opstellen. Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? De kostprijsstijgingen blijven komend jaar een grote uitdaging, net als de effecten van het tomatenvirus (ToBRFV). Maar ook de beschikbaarheid van arbeid is een uitdaging.

Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? Dat weet ik nog niet. Mijn vader is 1 december jl. overleden en dat zal impact hebben op waar we Kerst gaan vieren en wat op het menu zal staan. Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Mijn moeder. Zij was 67 jaar samen met mijn vader. Zo lange tijd samen hoor je niet vaak meer. Nu zij het nieuwe jaar alleen in moet gaan, verdient ze een hart onder riem!

Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? We hebben onze plannen helaas weer moeten bijstellen, maar het wordt wel leuk: we gaan een kerst drive-thru organiseren.

Het thema volgende maand :

Automatisering Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

AGF Primeur 12 • 2021

105

www.deltafresh.nl • www.imperatortransporten.nl

Marktleider in geautomatiseerde hydroponische teeltoplossingen voor bladgroenten en kruiden. www.hortiplan.com

Bedankt voor uw vertrouwen in het afgelopen bijzondere jaar en wij wensen u goede kerstdagen en een gelukkig 2022 toe!

Automated growing solutions

Uien in alle maten en verpakkingen Wij wensen u goede kerstdagen en een voorspoedig en gezond nieuwjaar en danken u voor het vertrouwen in ons het afgelopen jaar. Wij hopen u in 2022 ook weer van dienst te mogen zijn. T 0113 50 30 00 - E info@bowabv.nl - I www.bowabv.nl

106

AGF Primeur 12 • 2021

Column

Het werk van een AGF-advocaat: nooit saai! Een advocaat zit de hele dag met zijn neus in wetboeken, contracten en rechtspraak. Een wandelend wetboek, die zaken vooral bemoeilijkt. Ik kan mij voorstellen dat dit beeld bestaat. En eerlijk gezegd, dat was mijn idee ook toen ik startte in de advocatuur. Maar gelukkig is de werkelijkheid anders. Zeker bij ‘AGFzaken’. Ik geef graag een inkijk in een interessante AGF-zaak uit mijn eigen praktijk, in de hoop dat beeld snel bij te stellen. Het werk van een advocaat in de AGF is altijd boeiend en uitdagend. Leest u maar mee. Een groothandel in fruit doet zaken met, zo blijkt, een onbetrouwbare leverancier. De leverancier komt zijn verplichtingen niet na. Het fruit wordt niet geleverd. De leverancier zelf is buiten de Europese Unie gevestigd en houdt zich muisstil. De oogst is vooraf door de klant gefinancierd. Dat geld lijkt weggegooid. De klant rekent uiteraard ook op de levering van het fruit, want daar zitten diens afnemers op te wachten. Hoe zorg je ervoor dat je alsnog geleverd krijgt óf, als dat niet (meer) mogelijk is, je financieel gecompenseerd wordt? Dit zijn de dossiers waarin ik als advocaat graag het verschil maak. Niet alleen vanuit de theorie, maar ook hands-on en praktisch meedenkend met de klant die op zijn zachtst gezegd buikpijn krijgt van deze situatie.

Maar, hoe krijg je beweging in een niet-Europese partij die verstoppertje speelt? Soms heeft een brief van de advocaat effect, omdat partijen beseffen dat het menens is. Maar dat is niet altijd genoeg, hier ook niet. We schalen op. Via een deurwaarder en het Openbaar Ministerie sturen we een stevige brief naar de autoriteiten van het land van vestiging. Die sturen ter plaatse een deurwaarder op pad. Helpt dat ook niet? Dan volgt een procedure. Het is helaas niet altijd te voorkomen dat door het verstrijken van de tijd de levering van het fruit niet langer een haalbaar resultaat is. Dan kiezen we voor het tweede anker in de strategie: het krijgen van schadevergoeding.

Het is niet altijd op voorhand duidelijk of een procedure wel resultaat oplevert. Wat als de tegenpartij een ‘kale kip’ is. Kosten maken is dan niet zinvol. Internationale connecties komen vaak goed van pas. Via connecties van de klant weten we dat de leverancier zaken doet met een Franse partij. Dat biedt mogelijkheden. Via onze eigen connecties laten we een Franse advocaat beslag leggen op de bedragen die de Franse partij aan de leverancier verschuldigd is. Dat geld is daarmee ‘bevroren’ en veilig gesteld. Althans dat denken we…

Ook het beslag zorgt niet voor beweging bij de tegenpartij. Soms is dat namelijk voldoende. Een inhoudelijke procedure (bodemprocedure) is noodzakelijk. Die starten we, nadat we hebben vastgesteld dat de Nederlandse rechter bevoegd is. Tussendoor een tip: spreek af welk recht van toepassing is en welke rechter bevoegd is. Dat zorgt ervoor dat je zoveel mogelijk bij de Nederlandse rechter terecht kunt. De leverancier komt niet opdagen. De rechter wijst onze vordering toe. Daarmee kunnen we het geld waar we beslag op hebben gelegd direct innen. Dan wacht ons een onaangename verrassing. De Franse partij heeft het geld niet apart gehouden. Gelukkig is daar een oplossing voor. Als je je niet houdt aan de beslagregels, word je zelf

aansprakelijk. Wanneer de Franse partij zich dat realiseert, komt de betaling snel binnen. De leverancier die verstoppertje speelde, komt uiteindelijk bedrogen uit. En wij hebben een tevreden klant.

Kortom, het werk van een advocaat in de AGF verveelt nooit. Alle verschillende aspecten van een AGF-zaak maken dit werk zo interessant. Dat vraagt gelukkig veel meer dan het lezen van een wetboek. Daarom verdiepen we ons in de branche en zijn we continu in gesprek met de klant. Zo leren we van elkaar om problemen op te lossen of liever nog: voor te zijn.

Tot slot, een kort advies. Op het gevaar af mijzelf overbodig te maken. In veel AGF-zaken bestaat onduidelijkheid over gemaakte afspraken. Afspraken worden niet of summier vastgelegd, want handel vindt plaats op basis van vertrouwen. Uiteraard is dat de charme van de sector. En afspraak is afspraak, ook mondeling. Zolang het goed gaat. Maar als het toch fout gaat, komt een dossier op mijn bureau en is daar niets meer aan te veranderen. Dus het advies: leg afspraken vast. Niet in lange, onbegrijpelijke overeenkomsten. Liefst zo compact mogelijk. Bijvoorbeeld, een korte bevestiging per e-mail of WhatsApp van een afspraak over een leveringsprogramma. Kleine moeite, groot plezier. Deze column is geschreven door mr. Henk-Jan Ligtenberg, advocaat van Wille Donker advocaten. ligtenberg@willedonker.nl

AGF Primeur 6 • 2021

107

Branding

Tim Kievits, brandmanager van FruitMasters, over Tessa:

“Het consumentenpatroon verschuift steeds meer naar zoete en harde appelen” Nee, een volwaardige volzoete appel die ook de teler aanspreekt, had Nederland nog niet. Tot voor kort. Want nu is Tessa goed op weg om niet alleen met haar smaak, maar ook met haar stevige bite én haar mooie naam het hart van de consument te veroveren. En die consument kijkt heden ten dage in de supermarkt vaker uit naar producten van dichtbij huis. En ja, ook daar heeft Tessa een streepje voor, want samen met haar telers plant fruitcoöperatie FruitMasters steeds meer Tessa-bomen in eigen land.

om de supermarkten te kunnen voorzien van voldoende aanvoer.

TROEVEN VOOR TELERS Of telers dan instappen in het verhaal van een nieuwe fruitsoort, hangt van meerdere factoren af. “De appel moet eerst en vooral een mooi rendement hebben, of pack-out om het met een technische term te zegge,” vertelt Tim. “De pack-out bij een clubras is het percentage fruit dat als klasse 1 product, dus onder de vlag van de clubnaam, in de winkel mag. En daar blinkt Tessa in uit. Maar de telers zien ook dat Tessa een fijne appel is om te telen. In Nederland hebben de friszoete rassen de bovenhand, want die zijn makkelijker te telen, maar nu bieden we als fruitcoöperatie onze leden dus ook een volzoet exemplaar aan dat het goed doet op onze bodem. Dat is nieuw en dat spreekt aan. Andere volzoete rassen zoals Fuji of Gala hebben veel uitdagingen in de Benelux. Tessa daarentegen, een kruising van de rassen Gala en Pink Rose die in Italië is veredeld, heeft in onze eigen proeftuinen en ook bij telers bewezen dat ze zich goed staande houdt in ons klimaat. Als coöperatie willen wij onze leden een zo breed mogelijk assortiment aanbieden, en ik denk dat de volzoete Tessa een heel mooie aanvulling is.”

p zaterdag 16 oktober viel een groep omarmd. En dan zie je zomaar een Tessa Tessa’s de eer te beurt om tijdens een naast een Kanzi liggen, een ander, al mooi oogstfeest de eerste Tessa’s van het sei- ingeburgerd clubras dat FruitMasters in zoen te plukken. En na deze feestelijke Nederland op de markt zet. En waar Kanzi kick-off tourt er nu een Pluktruck door het het friszoete segment beheerst, wil Tessa land om de consument op de parkings van een vaste waarde worden in het volzoete de supermarkten kennis te laten maken speelveld. met deze mooie rode appel. En dat kan door zelf een appel te plukken van de LOKAAL ALTERNATIEF IN VOLZOET boom die op de truck meereist. Al kan het innemen van die positie natuurlijk nog wel een aantal jaar op zich laten TESSA EN KANZI, ZUSTERLIJK NAAST wachten, weet Tim. Want je moet natuurELKAAR lijk opboksen tegen de bestaande alterSupermarkten spelen graag in op de wens natieven én je moet voldoende product van de consument om meer producten beschikbaar hebben. Een strijd op twee van lokale teelt in het schap te zien ver- fronten dus. Op het eerste front moet er schijnen. Tim Kievits, brandmanager van zeker vooruitgang geboekt kunnen worFruitMasters, heeft er dan ook het volste den, want Tessa spreekt met haar lokale vertrouwen in dat Tessa, die sinds vorig karakter én haar voor het segment vrienjaar verkrijgbaar is, een eigen plekje in het delijke prijzen (tussen de € 2,50 en € 3 schap zal bemachtigen. De crunchy, rode voor een kartonnetje met 4 stuks) de conappel heeft ook een goede én uniforme sument zeker aan. Aan de tweede frontli- “Daarenboven is de gevoeligheid voor ziekmaatvoering, perfect voor de retailers dus, nie staan de telers in slagorde opgesteld. ten en plagen bij Tessa vooralsnog laag. waarvan er al heel wat de Tessa hebben En dat moeten er dus steeds meer worden Dat is geen onbelangrijk aspect, zowel

108

AGF Primeur 12 • 2021

RU K E F I T M AS RS

S IN D S

IJ K

1904

KO N I N

KO NI N

L IJ

Goede kerstdagen en een gezond 2022!

E F R U I T M AST

Samen plukken we de vruchten Van boomgaard tot fruitschaal… Samen met onze telers én partners zorgen we voor de teler als het milieu. Al onze telers zijn trouwens PlanetProof-gecertificeerd. Het is ook een thema waar onze experts dagelijks mee bezig zijn. Zo heeft onze senior onderzoeker Henk Nooteboom een speciale Doorgroei+boom ontwikkeld. Dat is een uiterst groeizaam en productief boomtype waarmee nog duurzamer geteeld kan worden met meer rendement. Tevens is deze boom geschikt voor toekomstige robotisering,” vertelt Tim.

GESTAGE GROEI “Alle elementen zijn dus aanwezig om de teler te overtuigen. In de vier jaar dat we nu op grotere schaal met Tessa aan de slag zijn, hebben we gezien dat de appel ook heel mooi en makkelijk kleurt. Vooral dit jaar is de kleuring zeer goed. En qua suikers stelt Tessa als volzoete appel ons geenszins teleur. Maar of onze leden dan ook effectief kiezen voor Tessa hangt niet alleen van de intrinsieke kwaliteiten van de appel af, maar ook van ons ritme waarop we willen uitbreiden en de eigen situatie van elke teler afzonderlijk. Wij van onze kant willen gestaag groeien. We willen niet te hard van stapel lopen, maar gedoseerd opbouwen. Elk jaar opnieuw evalueren we de oogst en de afzet en kijken we hoe we kunnen bijsturen waar nodig. Op basis daarvan geven we dan plantmateriaal vrij. En de teler zelf, die moet kijken of deze appel past in zijn of haar teeltschema,” zegt Tim.

ervoor dat mensen altijd en overal kunnen genieten van het beste en gezondste fruit. De mooiste aardbeien, kersen, bessen, frambozen en bramen, en de lekkerste appels en peren. Rechtstreeks van de bron. We kijken uit naar wederom een vruchtbare samenwerking in 2022.

‘Een coöperatie van fruittelers’

AGF Primeur 12 • 2021

109

Branding

Samen met andere coöperaties teelt Fruit- evalueren. Met de leden wordt gekeken Masters Tessa in diverse Europese landen. waar en wanneer de teelt kan worden uitOp het zuidelijk halfrond wordt de appel gebreid en met de supermarkten wordt vooralsnog niet aangeplant. Van de oor- gepraat om Tessa een mooi plekje aan spronkelijke 215 hectare in Europa zal het te bieden in het schap. En de marketing clubras de komende vijf jaar uitbreiden neemt de taak op zich om de consument te naar 800 hectare. Voor dit seizoen denkt overtuigen van de vele voordelen die Tesde Nederlandse fruitcoöperatie de appel sa biedt. En dat een goede conceptaanpak aan haar klanten te kunnen leveren tot en loont, weet FruitMasters al na het grote met het voorjaar van 2022, zolang de voor- succes van Kanzi. Zeker als je appel het raad strekt. waard is. (PB/PDC)  t.kieviets@fruitmasters.com

En zo schrijft FruitMasters vol enthousiasme verder aan dit nog prille Tessa-verhaal, waarbij haar experts alle teeltaspecten nauwlettend in de gaten blijven houden en de prestaties van Tessa zo vaak als nodig

Wereldmarkt voor voedselveiligheidstesten verwacht tegen 2026 24,4 miljard dollar te bereiken

en nieuwe studie van Glo- laten groeien tot 24,4 miljard bal Industry Analysts dollar in 2026. Het in San Fran(GIA) voorspelt dat de markt cisco gevestigde GIA doet de voor voedselveiligheidstests voorspellingen in een nieuw tegen 2026 24,4 miljard dol- rapport dat "nieuwe perspeclar zal bedragen. De wereld- tieven biedt op kansen en uitwijde markt voor voedselvei- dagingen in een aanzienlijk ligheidstesten werd in 2020 getransformeerde post-Covidgeschat op 17,4 miljard dollar. 19-markt. Het testen van de Een samengestelde jaarlijkse voedselveiligheid helpt bij het groei van 5,8 procent wordt handhaven van de kwaliteit verwacht om de markt voor van voedselproducten, in tervoedselveiligheidstesten te men van hun uiterlijk, ingre-

diënten en smaak," aldus het GIA-rapport. De toenemende bezorgdheid over de veiligheid van voedsel en water en de strengere milieuvoorschriften doen de behoefte aan het tes-

Voor alle: koolsoorten - bloemkool - ijssla - broccoli - kroten - peen Directe telefoonnummers: Etienne: 06 515 609 60 Etiënne jr.: 06 483 864 23 Lars:

06 303 806 80

ten van verontreinigende stoffen toenemen, waardoor een sterke vraag naar diagnostica voor voedselveiligheid ontstaat." 

Fijne feestdagen en een gelukkig 2022!

Agriport A7 • Agriport 119, 1775 TA Middenmeer • WFO Marktplein 14-16 • 1681 NS Zwaagdijk-Oost • Faxnr.: 0228 56 7219 • www.etienne-holland.nl

Fijne feestdagen en een voorspoedig 2022! Verbreepark 10, 2731 BR Benthuizen | T. 079 593 2187

110

AGF Primeur 12 • 2021

Diversen

Bananen op Sicilië: klimaatcrisis hervormt agrarische geografie

e gemiddelde jaartem- het eerste bedrijf dat hiermee peratuur in Sicilië is de begon, oogst jaarlijks tot wel afgelopen 30 jaar met een 1.400 ton avocado's. Er bevingraad gestegen, evenals die in den zich hier vooral wijngaarNoord-Frankrijk en Zuid-En- den en deskundigen beschougeland. Lijkt dit u weinig? wen druiven als één van de Toch was het voldoende om meeste gevoelige gewassen de agrarische geografie op voor klimaatverandering. het continent ingrijpend te veranderen, waardoor hon- De keerzijde van klimaatderden bedrijven zijn verdwe- verandering is al even ellennen. Ook creëerde het nieuwe dig en onzeker, aangezien de mogelijkheden voor grote en kaarten over de toekomst kleine avonturiers die zich op van de wereldwijde landen onbekend terrein durfden te tuinbouw ons tonen dat de begeven. winnaars van deze agrarische revolutie op de vingers van Vijftien jaar geleden was het één hand te tellen zullen zijn al moeilijk om op Sicilië en en de aandacht vestigen op de in Calabrië überhaupt over grote massa slachtoffers van bananen te beginnen. Vandaag deze veranderingen. De toede dag worden op de hellin- komst van tarwe en mais ligt gen van de Etna, dat sinds de op de steppen van Siberië, in oudheid geldt als één van 's het noorden van Canada en werelds meest vruchtbare Scandinavië. Dezelfde kaargebieden, mango's, avocado's ten laten ook de leegte zien in en andere exotische delicates- India, China, Afrika, Austrasen geteeld, zoals passiefruit. lië, en het is een kwestie van Dit is geen hobbyteelt, want tijd tot de landen rondom de

Middellandse Zee volgen, van Egypte tot Spanje en ook Italië.

Zoals vaak het geval is, is geld de snelste en meest eloquente maatstaf om een gebeurtenis te specificeren, wat veel meer is dan de tonnen gewassen die worden geteeld of de hectare die worden bewerkt. Deze methode werd recent nog toegepast door het European Agricultural Agency (EEA) dat de veranderingen in de waarde van Europees agrarisch land voor de komende 60 jaar wilde bepalen. In Zweden zou de

waarde van landbouwgrond met ruim 60% toenemen. In Schotland met 40% tot 60% en in Engeland met 20% tot 40%.

In grote delen van Spanje en Italië zou landbouwgrond bijna niets meer waard zijn. De waardedaling schommelt tussen de 60% en 90%. Dit zal het geval zijn in heel Italië. Het ziet er dus naar uit dat de agrarische sector in Italië binnen Europa de hoogste prijs zal gaan betalen voor klimaatverandering. 

Het thema volgende maand :

Wintergroenten Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

NEDERLAND Bedankt voor het vertrouwen in het afgelopen jaar. Fijne feestdagen en een gelukkig 2022! Kunststof voorraadbakken Voor Fruitteelt en AGF www.capp-plast.com | verkoop@capp-plast.com T. 06-5191 4888

• Duurzaam en oersterk • • 60 jaar ervaring in fruit/AGF • • Made in Holland •

Betaalbare, 3D-geprinte fruitplukker voor Afrikaanse telers

nderzoekers van Loughborough University zijn erin geslaagd om polymeerafval uit Afrika om te zetten in goedkope, agrarische hulpmiddelen voor lokale telers. Het team heeft weggegooide plastic flessen gerecycled tot een verwerkbaar vezel, waarvan door middel van 3D-printing zes cirkelvormige, agrarische hulpmiddelen werden

vervaardigd. Deze variëren van een fruitplukker tot een viskweeksysteem, waarmee niet alleen de economieën van ontwikkelingslanden een boost krijgen maar ook de groeiende hoeveelheid plastic afval wordt aangepakt. De 3D-geprinte 'fruit grabber' van het team van Loughborough.  AGF Primeur 12 • 2021

111

Retail

Belgische bio-supermarkt viert 20-jarig jubileum Bioplanet Braine l Alleud is de eerste winkel die werd ingericht volgens een nieuw winkelconcept

Het was een sprong in het diepe toen Colruyt Group in de zomer van 2001 de eerste Bio-Planet opende. Te midden van enkele kleine biologische winkels was daar ineens een biologische supermarkt. Nu, twintig jaar later telt Bio-Planet 31 vestigingen verspreid over heel België, en een online shop.

et biologisch gedachtegoed waaide Nu weten ook jonge gezinnen de biologiover vanuit Duitsland. België had net sche supermarkt te vinden. Bio-Planet, dat de dioxinecrisis achter de rug, een voed- zich wil onderscheiden als one-stop-shop, selcrisis in de veehouderij. De Belgen wer- ziet dat steeds meer klanten hun volledige den zich steeds bewuster van voeding en boodschappen komen doen. gezondheid. Vanuit diezelfde overtuiging opende Colruyt Group een supermarkt “Wij richten ons op iedereen die bewust waar alleen of vooral biologische produc- wil consumeren. Ook mensen die geen ten werden verkocht. doorgewinterde bio-klant zijn, maar wel de intentie hebben om bewuster boodVandaag de dag is nog niet iedereen warm schappen te doen. We zien bijvoorbeeld te krijgen voor biologische producten, ook een hele groep studenten, waarvan je maar twintig jaar geleden was het pas echt weet dat ze het financieel niet heel breed een niche. “Nu heeft elk zichzelf respecte- hebben. Met ons eigen huismerk Boni Bio rende supermarkt biologische producten, kunnen we producten toegankelijk maken Jan Van Holsbeke in 2001 was dat een zeldzaamheid. Voor voor een brede groep,” vertelt Ruth. Jan biologische producten moest je naar een Van Holsbeke, managing director, vult CONCURRENTIE natuurvoedingswinkel,” vertelt marke- aan: “We hebben dat ook waar te maken. Wat betreft het biologisch aanbod heeft de tingmanager Ruth Evenepoel. Wij zijn geen speciaalzaak met alleen top Belgische consument ruime keuze. Er zijn notch producten. Zoals in iedere andere nog altijd veel kleinere, zelfstandige bioVOLLEDIG BOODSCHAPPEN DOEN supermarkt vind je hier basisproducten en natuurvoedingswinkels, er liggen veel Vroeger waren de meeste klanten oudere tegen een correcte prijs. Door onze schaal- biologische producten in de schappen van tweeverdieners, vaak hoger opgeleid en vergroting lukt het ook om kosten van bij- alle supermarkten en Ekoplaza doet met met een bredere financiële draagkracht. voorbeeld transport te verlagen.” de overname van Origin’O-winkels zijn

112

AGF Primeur 12 • 2021

Koriander uit verticale teelt

intrede in het land. Toch maakt men zich bij Bio-Planet over de concurrentie niet al te veel zorgen. “Het wezenlijke verschil is dat mensen bij ons een one-stop-shop treffen,” aldus Jan. “Wij bieden hen het comfort van een bio-supermarkt in al zijn vormen, we zijn online beschikbaar en bieden klanten inspiratie. Onze kracht zit ook in onze medewerkers die worden opgeleid om productkennis over te brengen. Onze hoge standaard voor klantvriendelijkheid maakt ons top of mind.”

VEEL RUIMTE VOOR VERS IN NIEUW een kwestie van een nieuw likje verf en de WINKELCONCEPT producten anders neerzetten. We onderBio-Planet Braine-l’Alleud opende aan het zoeken ook ons energieverbruik en of we begin van dit jubileumjaar met een nieuw eventueel een nieuwe manier van koelen winkelconcept. Het is de bedoeling dat de gaan gebruiken.” Hij benadrukt dat het rest van de winkels in de komende jaren nieuwe winkelconcept geen vaststaand worden vernieuwd. “Na twintig jaar was gegeven is. “Een winkel is geen museumhet nodig om de winkel op te frissen en aan stuk, maar een plek waar mensen werken te passen aan de veranderende behoef- en winkelen. We verzamelen feedback van tes,” vertelt Jan. “We hebben heel veel klanten en als we binnenkort een nieuwe duurzaamheidsinitiatieven waar we fier winkel in Zuid-Gent openen kunnen we het op zijn. Daar willen we ook in de winkels concept op bepaalde punten weer aanpasmee naar buiten treden. Het is niet alleen sen.”

Thanks for the great partnership and your support in difficult times. Be safe, stay healthy, enjoy the holidays and may we meet again in 2022.

www.enzafruit.be

AGF Primeur 12 • 2021

113

Detail

Ruth Evenepoel

Op de AGF-afdeling veel aandacht voor vers, lokaal en het seizoen

In het nieuwe concept is er veel aandacht kan in het winterseizoen nu eenmaal niet Ook op het gebied van omschakelgroenten voor vers. De AGF-afdeling kreeg er een zonder tomaat. Dan bieden we maar twee en -fruit zijn er voorbeelden van ketensakas bij. “Heel typisch voor Colruyt Group of drie soorten, terwijl we in de zomer menwerking. Bio-Planet probeert telers is dat de versproducten in een gekoelde veel meer soorten in het schap hebben. die omschakelen naar biologische teelt afdeling worden geplaatst. Dat hebben we Verder is er ook niets mis met een lekkere te ondersteunen. Voordat zij hun product bij Bio-Planet nu uitgebreid met een serre bio-mango, maar die worden nu eenmaal biologisch mogen afzetten moeten zij die meeprofiteert van de restkoude. Grote niet in België geteeld. Producten die van eerst een periode biologisch telen. In die glaspartijen maken het aanbod goed zicht- ver komen worden per boot hier gebracht periode krijgen zij niet de prijs die hoort baar. Het ruime assortiment is bijna niet te en niet per vliegtuig.” bij biologisch gecertificeerde producten. missen. Ik denk niet dat er bio-spelers zijn Ruth: “Je ziet soms dat deze producten die zo’n groot assortiment hebben als wij.” AFNAMEZEKERHEID VOOR derde keuze worden, terwijl er niets mis OMSCHAKELAARS mee is. Omschakeling moet geen duistere GROENTEN EN FRUIT UIT HET SEIZOEN Vernieuwing wordt gezocht in samenwer- gang zijn waar je als teler doorheen moet, Het AGF-aanbod bestaat voor ongeveer king met telers. Zo zette de bio-super- maar een positief signaal. Als er al meer driekwart uit Belgische producten en is markt dit jaar samen met akkerbouwers, dan genoeg gangbare Conference-peren afgestemd op de seizoenen. “Zo bieden een molen en een bakkerij een Belgische op de markt zijn kun je je afvragen of het we in de winter bijvoorbeeld niet alleen keten voor biologisch baktarwe op. “Deze zinvol is om ook omschakelfruit aan te dezelfde witte kool en rode kool, maar ook aanpak zou ook voor groente of fruit bieden, maar voor producten waar weipalmkool en boerenkool. Door middel van kunnen gelden,” zegt Jan. “Ik droom bij- nig aanbod van is komen we met de telers onze receptenboekjes proberen we klan- voorbeeld van een biologische pruim, dat overeen dat we die voor een heel correcten te stimuleren om seizoensproducten moet toch wel lukken. Als we dat signaal te prijs willen afnemen. Enerzijds is het te kiezen. De focus op seizoensproducten afgeven en een producent gaat ermee aan goed om deze producten aan te kunnen geeft producenten de mogelijkheid om de slag, dan is dat prima. Maar als de pro- bieden, waarbij we duidelijk vermelden meer verschillende producten te leveren. ducent behoefte heeft aan samenwerking aan de klant dat dit omschakelproducten Uitsluitend groenten en fruit uit het sei- om dit te realiseren, dan ondersteunen wij zijn, anderzijds geeft het afnamezekerheid zoen aanbieden gaat niet. Een supermarkt graag daarin.” voor de producent.”

Fijne fe eenn eeeenn ggeelluukekskktiidgagen g 22002221!!

Uw spruitjesspecialist uit Heinenoord wenst u een gelukkig en gezond 2022!

Ballingstraat 1, 3078 Kortenberg T. +32 2 759 51 61 E. info@vanroeytransport.be

Volle ladingen van België naar Zuid Frankrijk en Spanje met dubbele bemanning

114

AGF Primeur 12 • 2021

Zomerlandseweg 1 • 3274 LX Heinenoord Tel.: 0186-600474 • E-mail: info@polderland.eu

VERTICALE TEELT Opvallend op de AGF-afdeling van Bio-Planet is het aanbod van basilicum uit verticale teelt. Die manier van telen is immers niet biologisch te certificeren. Het roept ook weleens vragen op van klanten. “Bij Bio-Planet ligt onze focus op duurzaamheid. Dat is ook de gedachte achter biologische landen tuinbouw,” legt Jan uit. “Natuurlijk is het kweken van kruiden in de vollegrond heel waardevol, maar als je kijkt naar het gebruik van water en energie is vertical farming toch ook een heel duurzame manier van telen. We zijn nu de eerste testen aan het doen en kijken ook naar het gebruiken van biologisch zaad en duurzaam substraat. Af en toe willen we zo het raam open zetten voor een frisse wind.” Voor klanten staat duidelijk aangegeven dat de kruiden niet biologisch zijn. “We laten klanten de keuze. Het is geen signaal dat andere producten niet goed zijn, maar op deze manier triggeren we klanten om er eens over na te denken.” Sinds de toevoeging van kruiden uit de verticale teelt is er niet minder basilicum verkocht dan voorheen. “De reacties van klanten zijn over het algemeen positief,” zegt Ruth. “We zijn er in het verleden zelfs door onze

klanten op gewezen. Zij gaven aan dat ze biologisch belangrijk vinden, maar dat er ook andere zaken zijn die bijdragen aan duurzaamheid. De technologie staat ook niet stil en wat doen jullie daarmee, was de vraag.”

heel België. Verder worden nu 31 winkels klaargemaakt tot afhaalpunt, wat voor veel gemak gaat zorgen.”

ROOSKLEURIG De toekomst ziet er wat Jan betreft rooskleurig uit. “We zitten goed in ons vel, we OVER DE GRENS willen stap voor stap groeien en doen dat Ooit had Bio-Planet even een vestiging het liefst aan de hand van feedback van in Nederland, maar in de afgelopen jaren klanten en contact met producenten. Je heeft de keten zich vooral gefocust op de voelt dat duurzaamheid en biologisch in Belgische markt. Jan vertelt dat er wordt het maatschappelijk belang groter worgekeken naar uitbreiding in Luxemburg. den. Natuurlijk zijn wij niet de enigen die “Ook in Wallonië en Frankrijk liggen er daar op inzetten, maar we hebben wel een kansen, omdat daar een zeer goede con- voortrekkersrol. Samen met andere spenectie is tussen consumenten en de lokale lers, van scholen en overheid tot hoevetelers. Terwijl Vlaanderen voorop loopt winkels, we trekken allemaal aan dezelfde wat betreft eiwittransitie, is er in Wallo- touwen van een duurzame wereld in trannië vanuit de Franse traditie een hechte sitie.” (JH)  verbondenheid met de landbouw. Wij zijn patricia.verdoodt@colruytgroup.com sinds 2014 in Wallonië actief en hebben daar nu negen winkels. We hebben daar nog wat marge om te groeien.” Verder heeft Bio-Planet de ambitie om ook online te groeien. Klanten kunnen hun boodschappen bestellen en ophalen via Collect & Go. “Met 200 afhaalpunten hebben we al een goede bereikbaarheid over

AGF Primeur 12 • 2021

115

Divers

Druiven verhogen de diversiteit aan darmbacteriën en verlaagt het cholesterolgehalte

en nieuwe klinische studie, polyfenolen bevatte. Na vier die in het wetenschappe- weken was er sprake van een lijke tijdschrift Nutrients is toename van de microbiële verschenen, suggereert dat het diversiteit, gemeten volgens eten van druiven de diversiteit de Shannon-index, een index aan darmbacteriën fors ver- die vaak wordt gebruikt om hoogt, hetgeen als essentieel diversiteit van soorten weer te wordt gezien voor het behoud geven. Onder de goede darmvan een goede gezondheid. bacteriën bevond zich ook Daarnaast zouden druiven Akkermansia, een bacterie die het cholesterolgehalte aan- bekend staat om zijn gunstizienlijk verlagen en galzuren ge werking op het glucose- en remmen, die een rol spelen in lipidenmetabolisme, evenals het cholesterolmetabolisme. op het darmslijmvlies. DaarVoor de interventiestudie, die naast werd een afname van onder leiding van Zhaoping Li het cholesterolgehalte in het op de University of California, bloed waargenomen van 6,1% in Los Angeles, werd uitge- en daalde het LDL-cholesterol voerd, consumeerden gezonde met 5,9%. Galzuren, die het proefpersonen gedurende vier cholesterolmetabolisme beïnweken dagelijks het equiva- vloeden, verminderden met lent van 225 gr verse druiven. 40,9%. Voor het onderzoek De deelnemers hielden zich werd druivenpoeder gebruikt. tijdens het onderzoek aan  een dieet dat weinig vezels en

Export, commissie, handel en verpakkingsbedrijf

Katwijk Waspeen Fijne kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar

Tel.: 071 - 401 45 86 • Fax: 071 - 401 64 45 E-mail: info@katwijkwaspeen.nl Internet: www.katwijkwaspeen.nl

116

AGF Primeur 12 • 2021

Keniaanse handelaren beschilderen avocado's om consumenten te misleiden

ewetenloze fruitverkopers hebben een nieuw plan bedacht om onoplettende Kenianen te bedriegen, vooral gericht op liefhebbers van avocado's en bananen. Consumenten in Murang'a County hebben alarm geslagen over hoe handelaren avocado's in een zwarte chemische stof dopen om hun klanten ervan

te overtuigen dat de vruchten rijp zijn. Een consument zei: "Ik was altijd fruit en levensmiddelen die ik op de markt kocht. Ik was stomverbaasd toen ik merkte dat de avocado's zwart waren geverfd. Ik voel me bestolen, kan ik u zeggen. Ik kon niet geloven dat ik in de truc getrapt was." 

Hobby van

Joey Schelvis, FV Seleqt:

“Hoe sneller, hoe leuker” Er zijn niet veel sporten die zo dynamisch zijn als 3 x 3 basketbal. Binnen het bedrijfsleven is niets zo dynamisch als de AGF. Voor exprofbasketballer Joey Schelvis, commercieel manager bij FV Seleqt kan het niet snel genoeg gaan: “Hoe sneller, hoe beter voor mij, want hoe meer er gebeurt, hoe leuker ik het vind.”

asketbal speelt een grote rol in het hoog mogelijk niveau trainen en spelen en leven van Joey Schelvis, die voor FV kwam zo in het 3 x 3 basketbal terecht wat Seleqt tegenwoordig de kar trekt op het hij vijf jaar lang semiprofessioneel beoegebied van de commercie. Hij rent ook al fende. werk; toen heb ik mijn sporthart verlegd bijna zijn hele leven behoorlijk fanatiek naar de AGF. Dat was best een moeilijke achter een bal aan om die af te geven aan 3 x 3 basketbal is een vrij nieuwe vorm beslissing, maar ik kijk terug op een mooie zijn medespelers of van verre afstand door van basketbal. In het reguliere basketbal tijd. Nederland draait nog altijd mee in een netje te gooien, een van zijn speciali- trekken 5 spelers tegen elkaar ten strij- de top. Afgelopen jaar speelden ze mee in teiten waarin hij medailles won. de en spelen full court. In 3 x 3 sta je met het toernooi op de Olympische Spelen en drie spelers in een half basketbalveld. Dat ik ben best trots dat ik aan de wieg heb Joey komt uit een echte basketbalfamilie, maakt het spel nóg sneller en dynami- gestaan van die ontwikkeling.” van jongs af supporterde hij zijn vader die scher. Samen met een aantal vrienden uit ook fanatiek basketbalde, ook zijn broer de eredivisie deed hij mee aan de landelij- Het werken in de AGF voelde overigens speelt op hoog niveau. Joey zelf schopte ke competitie. “Omdat dit type basketbal meteen goed. “Ik was meteen om, er het als jong talent op zijn 18e tot profes- wereldwijd kleiner is dan het reguliere gebeurt zoveel, elke dag is anders en er sioneel basketballer in de Nederlandse basketbal kun je gemakkelijker aan de top komt wat meer druk en stress bij kijken, eredivisie waar hij bij zijn entree als beste komen. We gingen er vol voor en kwamen daar pas ik gewoon veel beter in dan in nieuwkomer Rookie of the year werd. De zo zelfs in de wereldtour terecht. Er is toen een wereld waarin alles soepel loopt en eredivisiecarrière duurde twee jaar. De een Nederlands team opgericht waarmee alles vooraf gepland is. Van wennen was wereld van de basketbal is in Nederland we derde zijn geworden bij het EK en twee- geen sprake. Dat dynamische en snelle, zeer kleinschalig, dat maakt het voor clubs de bij het WK.” Een hele mooie tijd om op dat zit echt in mij. Ook de open cultuur lastig om voldoende sponsoren en fond- terug te kijken, maar ook intensief, want al van de AGF-branche trekt me aan. Je bent sen te vinden. In die onzekere toekomst deze prestaties werden behaald naast het altijd welkom bij leveranciers en klanten besloot Joey zijn maatschappelijke carri- werk. “Op een gegeven moment moet je en iedereen heeft passie voor het vak, je ère voorrang te geven. Na zijn opleiding verder vooruit denken. Je krijgt een rela- kunt uren praten met iemand met een hart sales en marketing, die hij als topsporter tie, wilt een huis en ik was inmiddels in de voor de AGF.” aan het Johan Cruijff College Amsterdam AGF terechtgekomen. Ik merkte dat hoog kon volgen, kwam hij in het bedrijfsleven niveau basketballen met elke dag trai- De uitdaging die er ligt bij FV Seleqt is terecht. Naast zijn werk bleef hij op zo nen niet meer te combineren was met het om het bedrijf te laten groeien binnen de Europese retail. Ze verhandelen exotische groenten, voornamelijk haricot verts, sugar snaps en peulen. Aan Joey de taak om die kar te trekken. “Ik ben altijd ambitieus geweest in de sport en nu ook in mijn werk. Ik wil echt wat bereiken. Met verkoop kun je scoren, dat ligt me natuurlijk heel erg goed. Daarnaast ben ik altijd spelverdeler geweest en daar heb ik nu ook voordeel van. Als jonge jongen speelde ik in de eredivisie voor Leiden met Amerikaanse profs. Dan moet je als spelverdeler de leiding nemen en ligt er meteen veel druk op je. In de wedstrijd moet je beslissen wat er gaat gebeuren. Ik merk dat ik de ervaringen die ik als jonge jongen heb opgedaan nu goed kan inzetten als leidinggevende binnen het commerciële team. We hebben een mooi team, dus ik ben ervan overtuigd dat we hier ook samen gaan scoren!”(ML)  j.schelvis@fvseleqt.farm

AGF Primeur 12 • 2021

117

TERUGBLIK

2021 - 2022

Gerrit-Jan Roza, BioFreshi Produce

2021 2022

R UIT B LI K

Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op het bedrijf? Bio staat in the picture en behalve marktgroei hebben we dit jaar ook een forse autonome groei doorgemaakt in de afzet van biologische productie. In het laatste halfjaar waren vooral de prijsstijgingen van bijvoorbeeld energie, maar ook schaarste van arbeid en verpakkingsmaterialen een groot onderdeel van onze gesprekken. Waar kijk je met trots op terug? Ik ben er trots op dat we een dusdanig stabiel bedrijf hebben neergezet, waardoor we volgend jaar nieuw kunnen bouwen. Daarmee kunnen we ons assortiment verder uit gaan breiden. Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? Ik ben benieuwd hoe de biologische sector zich met het oog op de nieuwe regelgeving verder kan professionaliseren. Het is de bedoeling dat vanaf volgend jaar ieder verkooppunt voor de verkoop van losse biologische producten gecertificeerd moet zijn. Het is echt een uitdaging om dat als keten praktisch te houden. Want als dat betekent dat bijvoorbeeld retailers producten gaan verpakken, waarvoor geen certificatie nodig is, dan schieten we ons doel als biologische keten voorbij. Hoe vieren jullie Kerst op het bedrijf? Wij hebben als team op 22 december een gezellig uitje gepland, binnen de mogelijkheden die er dan zijn.

Hoe ga je thuis Kerst vieren en wat staat er op het menu? We brengen de kerstdagen door met onze ouders. We zijn niet zo van het kerstdiner, maar wel van een lekker hapje en drankje. Behalve groente staat er ook vlees op het menu, alles natuurlijk biologisch. Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Mensen in Nederland die het financieel zwaar hebben, maar ook diegenen die op de vlucht zijn, omdat het niet veilig is waar ze wonen. Iedereen verdient een dak boven zijn hoofd en warmte om zich heen. Zeker zo richting de Kerstdagen.

Fijne kerstdagen en een gelukkig 2017!

Uw partner voor het totale versassortiment uit België

Transport met eigen koelwagens

Kaarbaan 3, B-3600 Genk, Belgium Telefoon: 0032 (13) 55 05 10 / 0032 (13) 55 33 26 • Fax: 0032 (13) 55 23 36 • Mail: gemex@gemex.be • www.gemex.be

118

AGF Primeur 12 • 2021

Wij wensen u goede kerstdagen en een voorspoedig 2 022!

Storage, checking and handling of climatecontrolled fruit

With us your fruit is in good hands. From arrival at the port to collection from our storage; we offer your product the best possible treatment. In our storage locations in Vlissingen and Kruiningen, the products are subjected to a quality check, after which they are stored and kept at the desired temperature until you want to transport the products further.

Kruiningen Cold Store

Vlissingen Fruit Terminal

+ 31 113 322 352 - Kruiningen | + 31 113 322 311 - Vlissingen | info@zzcoldstore.nl

www.zzcoldstores.com

Het ERP systeem voor de FOOD ontwikkeld door specialisten!

Uw oplossing voor automaaseringsvraagstukken!

Fijne Kerstdagen en een Gelukkig 2022!

Wij w ense n u hel e ﬁjn fe e s t e dage n voor spoe en een dig 2 022!

0570 680100 INFOORBK.NL WWW.RBK.NL

Luik Natie Coldstore Taking care of your Perishables every day! Wishing you a great success and happiness in 2022! www.luiknatie.be 120

AGF Primeur 12 • 2021

WAREHOUSE

Geswitcht

Job Struijk, Looye Kwekers:

“Het is mijn persoonlijke missie om meer groenten op het bord te krijgen bij zowel de chef als de consument”

De wereld van groenten en fruit heeft nog zo verschrikkelijk veel moois te bieden. De liefde en passie van Job Struijk, sinds september werkzaam als International Accountmanager GFS is te groot om niet te delen. “Ik zie het als mijn taak om te vertellen over deze diversiteit aan kleuren, smaken en structuren. Ik zie het als mijn bescheiden bijdrage aan een gezondere planeet, maar ik neem deze wel uiterst serieus. Ik ben heel blij dat ik voor Looye Kweekers mijn kennis en ervaring in kan zetten en daarmee het marktaandeel van Looye tomaten zien te vergroten.”

GF zit in zijn DNA. “Ik ben een echte groentegekkie,” schertst Job. Opgegroeid in de groentewinkel van zijn ouders in Rotterdam kon hij helemaal los gaan met producten en later ook met de bereidingen. Ook de omgang met klanten vond hij helemaal leuk. “Na school fietste ik zo snel mogelijk naar de zaak om daar te helpen. Het was ook weleens vervelend hoor, dat er in het weekend grote kisten met tuinbonen op tafel werden gezet om te doppen of stoofperen te schillen, maar hier is mijn liefde voor groenten en fruit wel ontstaan.” Het klaarmaken van zijn eerste gerecht, frisee sla met garnalen, kan Job zich nog helemaal voor de geest halen. Zeker sinds hij de kookkunsten van Ottolenghi leerde kennen, grijpt hij elke gelegenheid aan om wat lekkers te maken met groenten

en fruit in de hoofdrol. Job: “De diversiteit qua smaak en structuren en de seizoenen is iets magisch.”

naar Accountmanager Wholesale. “We maakten er echt een feestje van. Het verkopen van een premium product, verhalen vertellen, smaken, daar draait het allemaal om. We wilden de hele keten ‘in lijn’ brengen en het was mijn taak om uit te vinden waar de toetsten zitten en welke ik moest aanraken om een bepaalde toon te maken. Dus dat de accountmanagers van de groothandels gekoppeld waren aan die van ons en dat de chefs gekoppeld waren aan onze culinair adviseurs. Ik heb veel geleerd bij Koppert Cress en ik ben nog steeds erg dankbaar voor de kansen die ik heb gekregen. In die jaren heb ik een zakelijke switch gemaakt waardoor ik meer grip op de markt kon krijgen bij Koppert Cress. Daar ben ik wel trots op, te ontdekken dat ik meer kon dan diegene zijn die enthousiast kan vertellen. Ik vind het ook heel gaaf om te doen.”

Sinds september is Job bij Looye Kwekers aan de slag als Internationaal Accountmanager GFS en daarmee keert hij weer terug in de wereld van de detailhandel. “Ik was meteen enthousiast toen ze me benaderden. In mijn winkeltijd werkten we natuurlijk met hun producten. We hebben destijds zeker een zeecontainer aan Looye tomaten verkocht. De manier van productselectie, het bouwen van een merk en de ambitie die in het bedrijf zit, dat is voor mij ook echt weer een match. Ik heb superleuke collega’s gekregen, maar het belangrijkste voor mij is toch de uitdaging die hier ligt.”

Na jaren detailhandel voelde Job zich De groentespecialist is zeer belangrijk binaangetrokken tot de rest van de keten en nen de strategie voor Looye. Job: “Looye heeft toen de moeilijke maar leerzame wil de specialist een podium geven, we stap gemaakt naar het bedrijfsleven. “Van- zoeken echt de samenwerking met hen op. uit de winkel kwam ik bij Natuurlijk!, een Het is leuk om te merken dat ik direct die gezamenlijke stand in de Markthal Rotter- klik heb met de zelfstandig ondernemers, dam die gedeeld werd door de bedrijven ik ken het taaltje haast nog beter dan die Koppert Cress, Greenco, Yex, Fruitwor- in het foodservice-kanaal. Het is te resld en Eminent. Een experiment wat qua pecteren wat een zelfstandig ondernemer exploitatie niet gemakkelijk was. Na 1,5 tegenwoordig doet. Het is alles behalve de jaar kon ik bij Koppert Cress aan de slag. makkelijkste weg om tegen de stroom in Dit was een droom voor mij vanwege de autonoom te blijven en kwaliteit te blijven combinatie van gastronomie en AGF. Dit leveren. Dan sta je ergens voor en ik weet heeft mij altijd aangetrokken.” zeker dat er zo hele mooie dingen kunnen gebeuren.” (ML) Bij Koppert Cress kon Job doorgroeien van job.struijk@looye.com culinair adviseur, van Marketing Benelux AGF Primeur 12 • 2021

121

Verpakkingen

Trypol Pack geeft aan dat de houdbaarheid van de spruiten in papier boven verwachting is

Eerste recyclebare papieren verpakking voor spruiten in Europa “We zijn momenteel de enige verpakker in Europa die spruiten verpakt in papier,” zegt Evelien Vanlerberghe, mede-eigenaar van Trypol Pack, dat in Houthulst spruiten verpakt. “Meer en meer supermarkten willen minder plasticfolie in hun gamma hebben en in Frankrijk wordt het gebruik van plastic in klein verpakkingen in 2022 verboden. In België en Nederland is er nog geen specifieke verplichting, maar we willen de markt graag een stapje voor zijn.”

FINETUNING Nadat verschillende soorten papier en twee verschillende machines zijn getest, heeft Trypol Pack uiteindelijk gekozen voor een papiersoort van VDH concept en de Bag2Paper machine van Jasa Packaging Solutions. “Mede door de innovatiesteun van het Vlaams landbouwinvesteringsfonds hebben we dit project kunnen verwezenlijken.” Evelien licht toe dat de e wens was daarom om een spruiten- kan worden.” Die keuze stelde Trypol Pack machine de papieren zak sluit door middel verpakking te ontwikkelen van papier voor de uitdaging om geschikt papier te van een papieren etiket bovenop en aan de dat aan de recyclagenorm 95/5 voldoet. vinden. “De meeste papiersoorten worden onderkant wordt de sealnaad vervangen Evelien legt uit dat deze norm inhoudt dat gewoon geseald. Om te kunnen sealen zit door supertape. Hoewel de verpakking al er, buiten 95 procent papier, maar vijf pro- er een sealbare coating in. Door de coa- wordt gebruikt, is er nog wat finetuning cent ander materiaal zoals lijm, coating of tings in het papier kom je vaak niet aan de nodig. “Als eerste met iets starten vraagt etiketten aanwezig mag zijn. “De norm van norm 95/5. En van zodra je perforaties in wel de nodige expertise. Al doende leert 95/5 is niet in alle landen van toepassing, de verpakking maakt heb je een lager per- men.” Er zijn dan ook nog wat uitdaginmaar wij hebben gekozen om een ver- centage papier. Ook met een verpakking gen, geeft de spruitenverpakker aan. “Het pakking te maken die er wel aan voldoet, van papier met een venstertje, kom je niet etiket en de supertape moeten op de juiszodanig dat naar alle landen geëxporteerd meer aan de norm.” te plaats bevestigd zijn, anders is de zak

122

AGF Primeur 12 • 2021

niet mooi gesloten. Maar ook het scheuren van het papier in de vormschouder voornamelijk op de plaatsen van de perforaties, is een uitdaging.” Er wordt met de leverancier van de machine, Vanhemens, aan gewerkt net als aan de snelheid, waar wordt gestreefd naar 50 zakjes per minuut. HOUDBAARHEID Aan de voorkant van de verpakking zijn perforaties aangebracht voor de zichtbaarheid van het product. “Dit is natuurlijk niet te vergelijken met de flowpack zakjes of een netzak, maar dit staat dan tegenover een duurzame, innovatieve verpakking.” Die perforaties blijken ook een rol te spelen bij de houdbaarheid van de spruiten in de verpakking. “De houdbaarheid in het papier is zeer goed, beter dan we hadden verwacht. Het voordeel van de papieren zak met perforaties is dat er geen condens gevormd wordt in de zak. Condensvorming is nadelig voor de houdbaarheid van de spruiten.”

OVERTUIGD Trypol Pack, dat spruiten door heel Europa levert, is gestart met het ontwikkelen van een 750 grams verpakking in alle talen. “Op vraag van verschillende klan-

Pack bezig is een 500 grams verpakking enkel voor de Franse markt te ontwikkelen. Op het moment geeft de spruitenverpakker stalen aan Belgische en Duitse retailklanten en Evelien is blij met de positieve reacties die ze krijgt. De enige opmerking over de verpakking betreft de lagere zichtbaarheid van het product. Een consequentie die ze graag voor lief neemt, omdat het ontbreken van een zichtvenster ervoor zorgt dat de verpakking volledig gerecycleerd kan worden. Een puntje van zorg zijn de kosten. De kosten voor papier lagen al hoger dan voor bijvoorbeeld een flowpack en in het afgelopen jaar zijn de papierkosten nog eens 45 procent gestegen, geeft Evelien aan. “Hopelijk zijn de supermarkten bereid om ook hier voor extra te betalen ten opzichte van de gewone standaard verpakkingen die nu op de markt zijn. We zijn ervan overtuigd dat dit FRESH FROM THE FIELDde weg is om verder te bewandelen, er zal ten zijn we nu ook bezig met het realiseren van een 500 grams verpakking.” Naast altijd meer en meer nog geïnnoveerd worBelgië, Nederland en Duitsland zet Trypol den bij de papierleveranciers, waardoor Pack een flink deel van haar spruiten af we hopen dat ook de prijs in toekomst zal op de Franse markt, dat vanaf 2022 spe- kunnen zakken voor de papieren verpakciale eisen stelt aan verpakkingen. “In king.” (MW)  Frankrijk zal plastic folie in verpakkingen info@trypol.eu kleiner dan 1,5 kilo niet meer mogen toegepast worden.” Het is de reden dat Trypol

Belgreens

FRESH FROM THE FIELD

Het thema volgende maand :

Wintergroenten

Belgreens

2022

De allerbeste

wensen

Meilleurs

vœux

a r t e m i s e .be create to communicate

Heidelbergstraat 62 B-8210 Loppem T 050 55 15 55 F 050 55 14 55 w w w. a r t e m i s e . b e

kl a n t: Be l g re e n s

o p d ra c h t: l o g o

Reserveer nu uw advertentie:

Best

wishes

kleuren:

CMYK

Andries Gunter

T. +31 (0)166 69 82 32 andries@agfprimeur.nl

Trypol Pack bv 7de Geniestraat 40 8650 Houthulst T +32 495 33 27 99

belgreens.be

AGF Primeur 12 • 2021

123

###

In Nederland worden cranberries onder meer in Friesland, Brabant en op de Waddeneilanden geteeld, maar van oorsprong komen deze veenbessen uit Noord-Amerika. Dit jaar is de productie van cranberry’s circa 30% lager vanuit Wisconsin (VS). Waar in een normaal jaar er meer dan voldoende fruit geschikt is voor de versmarkt, ziet de beschikbaarheid van cranberry’s er door het weer anders uit dit jaar. Er zijn maar een aantal telers die voldoende goed kwaliteitsfruit beschikbaar hebben voor de versmarkt. Volgens Nature’s Pride, een van de grootste Europese importeurs, wordt het gros van de verse cranberry’s afgezet tussen week 49 en week 52.

124

AGF Primeur 12 • 2021

125

Zachtfruit

Euromeridian geeft aan dat klimaatverandering echt een probleem is bij de zachtfruitteelt

Euromeridian ziet rond de Kerstdagen meer vraag naar rood fruit

Rob Pakvis, Euromeridian:

“Consumenten zien de meerwaarde van zachtfruit” “Frambozen zijn booming, er is een schreeuwend tekort aan deze vruchten,” zegt Rob Pakvis, algemeen directeur van Euromeridian dat sinds twee jaar actief is op de Europese zachtfruitmarkt. Daarnaast ziet Rob dat ook bramen gewild zijn. “Zoveel bramen zijn er niet, maar de vraag is enorm.” Het is de reden dat het moederbedrijf Freshkampo, traditioneel meer gericht op frambozen, zich in toenemende mate ook focust op het testen en telen van bramenrassen.

“D

at gaat echt groeien.” Hij wijt de toenemende vraag naar zachtfruit aan de coronaperikelen. “Mensen zijn veel bewuster geworden en zijn gezonder gaan eten. Ze zien de meerwaarde van zachtfruit.” Voor blauwe bessen merkt hij dat er mondiaal gezien nog ruimte is voor groei, al plaatst Rob vraagtekens bij de ongebreidelde wereldwijde groei van het blauwe bessenareaal. “Afgelopen zomer was er echt een overschot aan fruit, omdat er overal wordt bijgeplant. Dat gaat met

126

AGF Primeur 12 • 2021

tientallen hectares tegelijk. We zien nieuwe aanplant in Oekraïne, Georgië, Litouwen, Polen en Duitsland. Ook in Peru is er onlangs 500 hectare bijgeplant. Als er zoveel wordt geteeld, krijg je op een gegeven moment overproductie.” Ook ziet Rob dat de blauwe bessenmarkt verandert. “Tien jaar geleden waren blauwe bessen een nicheproduct en nu zeker niet meer. Het begint steeds meer een bulkproduct te worden en het staat bovenaan de boodschappenlijstjes, nog voor de bananen.”

ROOD Daarnaast is er specifiek voor de feestdagen nog meer vraag naar zachtfruit. “Alles wat rood is, verkoopt twee keer zo goed rond de Kerstdagen en dus is er veel meer vraag naar frambozen en aardbeien. Blauwe bessen zien we steeds vaker terugkomen in een voor- of hoofdgerecht; ook die vraag neemt toe. Met recht een berry Christmas dus.” Euromeridian zet haar zachtfruit onder andere af in Scandinavië en de rest van Europa, Rusland en het Midden-Oosten. De focus ligt daarbij vooral op de retail. Een andere afzetmarkt is het Verenigd Koninkrijk, waar de effecten van Brexit voor de zachtfruitteler duidelijk merkbaar zijn. “Vorig jaar hebben we serieuze volumes gedaan op het VK en dat is dit jaar duidelijk minder geworden.” Rob ziet dat de grote exporteurs op het VK het drukker hebben gekregen, terwijl kleinere bedrijven minder exporteren. “Dat

komt door de prijzen. Het maakt verschil of je een document van 90 euro moet aanvragen voor één pallet of voor een hele vrachtwagen.”

MEXICO Onder de naam Meridian du Maghreb is er zachtfruitteelt in Marokko, waar wordt gekeken naar uitbreiding van het areaal. Daarnaast is ook Tunesië in beeld als teeltlocatie. Het leeuwendeel van de productie vindt echter plaats in Mexico; Euromeridian is onderdeel van de Mexicaanse Freshkampo Group. Onlangs bezocht Rob de Mexicaanse telers en zakte er op de velden met zijn laarzen in de modder. Ongebruikelijk en een gevolg van de klimaatverandering, geeft hij aan. “Dan weet je dat er wat aan de hand is. Het heeft ontzettend veel geregend in Mexico. Door het koude weer en de vele regen is de productie ver- Freshkampo, het moederbedrijf van Euromeridian, traagd. Klimaatverandering is echt een richt zich in toenemende mate ook op bramen probleem.” Door de regen ontstaan onder meer wortelrot en kwaliteitsproblemen VERSCHEIDENHEID die de productie niet ten goede komen. Toch verwacht Rob niet dat de zachtfruit“Bijvoorbeeld in het teeltgebied Baja Cali- teelt door deze uitdagende omstandighefornia merken we dat de teeltomstandig- den uit Mexico gaat verdwijnen. Hij geeft heden aan het veranderen zijn. Dit jaar aan dat door de verscheidenheid aan klihadden we daar door mindere kwaliteit matologische omstandigheden in het land een 25 procent lagere productie.” uitgeweken kan worden naar alternatieve

teeltgebieden. “Wat dat betreft is Mexico een gezegend land, ze kunnen overal schuiven met de teelt.” Met nieuwe variëteiten probeert de Freshkampo Group ook in te spelen op de klimatologische omstandigheden. Maar dat blijkt nog niet eenvoudig. Rob geeft aan dat de ontwikkeling van een nieuw ras een langdurig proces is, maar ook vormt de luchtvochtigheid in het subtropische klimaat een struikelblok. “Als een ras eenmaal bestendig is tegen de hoge temperaturen en de luchtvochtigheid, blijft het de vraag hoe de vruchten zich daarna tijdens het koelen zullen houden. Dan wordt soms ontdekt dat het fruit daar niet tegen kan en ontstaat er een nieuw probleem. Het blijft een puzzel,” besluit Rob. (MW)  Rob.pakvis@freshkampo.com

Het hele jaar genieten van het allerlekkerste zomerfruit van eigen telers en partners. Blauwe bessen, frambozen, bramen, aardbeien en avocado.

0763030082 sales.euromeridian @freshkampo.com

We wish you a erry Christmas and a happy new year

www.euromeridian.nl

Thank you for the trust and business this year AGF Primeur 12 • 2021

127

TERUGBLIK

2021 - 2022

Peter Nicolaï, Nicolaï Fruit

2021 2022

R UIT B LI K

Wat heeft afgelopen jaar de meeste impact gehad op jullie bedrijf? De coronapandemie. Op microniveau: zorg om de gezondheid van onze eigen mensen; op macroniveau: de verstoring van de aanvoerketen, de kostenstijging, de logistieke uitdagingen, zoveel onverwachte elementen die elke dag moeten worden overwonnen om ‘zo normaal mogelijk’ operationeel te functioneren. Waar kijk je met trots op terug? Voor ons bedrijf was de verhuis naar een nieuw bedrijfsgebouw einde maart ’21 een grote uitdaging. Gelukkig verliep alles vlot, dankzij een goede voorbereiding. Alle afdelingen zitten nu onder één dak en dit creëert een positieve dynamiek. Wat zie je als de grootste uitdaging voor 2022? Ik zie er twee: - Ons bedrijf operationeel en kostenefficiënt houden tijdens deze voortdurende coronapandemie; - Meehelpen om mensen bewust te maken dat ze veel te weinig AGF eten. Onze sector biedt jaarrond een korf lekkere en gezonde producten aan, in elk seizoen voor elk wat wils, en het is in ieders belang, en zeker ook in het algemeen belang, dat mensen hiervan meer consumeren. Om dit te bereiken is samenwerking vereist tussen bedrijven, federaties, overheid, pers, scholen,… op korte, middellange en heel lange termijn. Hoe vieren jullie dit jaar Kerst op het bedrijf? Vorig jaar is ons bedrijfskerstfeest geannuleerd en ik vrees dat het ook dit jaar niet kan doorgaan.

128

AGF Primeur 12 • 2021

Hoe ga je thuis Kerst vieren (en wat staat er op het menu)? Indien het mag: met de familie. Menu: nog een verrassing, maar de wijn ligt in de kelder klaar. Wie wil je in het nieuwe jaar een hart onder de riem steken? Alle mensen die dag in dag uit de handen uit de mouwen steken om te zorgen dat AGF 7/7 beschikbaar is. In het bijzonder toch de telers, die op alle niveaus voor zware uitdagingen staan en veel meer respect verdienen dan momenteel het geval is.

Social Media

Wat doet Dick Schaap op de socials? In maatschappelijke discussies staat de functie van social media steeds vaker ter discussie. In het zakelijke verkeer zijn er veel voordelen. “Maar het is ook vooral leuk om te doen,” vertelt Dick Schaap, van de gelijknamige AGF-handel uit het Noord-Hollandse Purmerend. LinkedIn en Instagram zetten ze in voor het sociale gebeuren rondom het bedrijf, Whatsapp is dan vooral een handige tool voor de handel zelf.

“V

roeger lag ’s ochtends vroeg je fax vol, later werd dat e-mail, maar nu is het ’s ochtends ping, ping, ping. De telefoon van onze inkoper lijkt wel een wekker,” vertelt Dick. “Wij gebruiken Whatsapp ook richting onze klanten. Het werkt heel handig, omdat je foto’s en prijslijsten kunt sturen.”

netwerk. “Hoe dat precies werkt, is een beetje onduidelijk bij LinkedIn. Het algoritme dat je homepage bepaalt, sorteert op populariteit en niet op nieuwe posts. Het kan daardoor wel lang rondgaan. Soms krijg ik ineens een reactie op een bericht dat ik 6 weken daarvoor postte. Ik houd die posts ook redelijk bij, oude verwijder ik. Bij Instagram weet je het snel. Je krijgt een like of niet, daarna is het klaar.”

Dick maakt al lange tijd gebruik van social media. “Ik zat al vroeg op Twitter, maar dat heb ik inmiddels opgezegd. Op LinkedIn zit ik ook al lange tijd, de laatste drie jaar is dat Van de hoeveelheid view of likes ligt Dick medium pas echt populair aan het worden. trouwens niet wakker. “Ik kijk er eigenlijk Wij zijn B2B, dus dat is voor ons het belang- nooit naar. Het is wel leuk om likes te krijrijkste medium met ongeveer 1000 volgers. gen als je iets bijzonders hebt. We hebben Recent zijn we ook met Instagram gestart. sinds kort een nieuw logo en deze ook op Dat gaat ook best goed, met nu ongeveer onze bedrijfskleding ingevoerd. Dat bericht 450 volgers.” had wel 3000 views en leverde zelfs vraag op naar onze hoodie: die is nu te koop.” Het effect dat je kunt bereiken met social media merkte Dick tijdens de eerste coro- In het leren omgaan met social media en na-lockdown in 2020. Dick Schaap belevert het effect dat je kunt bereiken, heeft Dick voornamelijk horeca en bedrijfsrestau- gaandeweg handigheid gekregen. Maar het rants. In de lockdown schakelde hij om voornaamste is dat hij het heel leuk vindt naar het beleveren van kratjes aan parti- om te doen. “We pakken het hier ook een culieren. Via Facebook kon hij gemakkelijk beetje anders aan dan andere bedrijven, en snel een steeds breder klantennetwerk denk ik. We zetten het niet bewust als marbereiken. keting instrument in. Ik post spontaan, als ik of één van de collega’s iets leuks, moois of Hoewel veel bedrijven een Facebookpagi- bijzonders ziet dan delen we dat en maken na hebben, werkt LinkedIn in B2B toch het er vaak een post van. In de zomermaanden beste, is Dick’s ervaring. “Maar indien nut- als het drukker is, posten we wel een stuk tig zitten we volgende week op Facebook.” minder vaak. Als ik tijd vind is het vooral heel leuk om met social media bezig te “Doordat je elkaar kunt noemen of taggen zijn. Ook omdat je door zo te connecten met in berichten, krijg je een grote verspreiding klanten of toeleveranciers je elkaar kunt van je post in diverse netwerken. Laatst helpen en versterken. had ik een hele grote pompoen gekocht en had daarmee een actie uitgezet. Degene die Social media zijn ook handig om in te zethet gewicht van de pompoen het dichtst ten wanneer je een vacature hebt. Vroeger benaderde, kreeg hem cadeau. Het was zette je een vacature in een lokale krant, toevallig een restaurant dat ook zeer actief tegenwoordig bereik je jongeren eerder via is op social media. Ze gingen er héél véél social media. Ik heb laatst een aantal solpompoensoep mee maken en deelden dat licitaties uit Purmerend mogen ontvangen via de socials met tags. Heel leuk dat je op en weet zeker dat dat te maken heeft met een verhaal dat doorloopt kunt blijven vol- de post die ik daarover op Instagram heb gen,” vertelt Dick. geplaatst. Daarbij kun je een locatie aangeven en zo kom je bij Purmerenters op Door gebruik te maken van tags krijgt Instagram onder de aandacht,” besluit Dick. het bericht ook meer views. Bedrijven die (ML)  genoemd worden delen het en zo wordt dick@dickshaap.nl het steeds vaker bekeken en stijgt het in populariteit en in de zichtbaarheid in het AGF Primeur 12 • 2021

129

Diversen

Colruyt startte in de zomer van 2020 als eerste Belgische retailer met de omschakeling van blauwe kratten naar groene klapkratten voor het transport van groenten en fruit naar de winkels. Door de groene kratten in te klappen na gebruik, nemen ze 4 keer minder plek in op de terugweg. In plaats

van 700.000 paletten per jaar, moeten er nu slechts 200.000 teruggestuurd worden naar het retourcentrum. Er zijn in totaal 8 miljoen klapkratten in rotatie bij Colruyt. Om deze nieuwe kratten zelf te kunnen blijven wassen, investeerde Colruyt in een nieuwe krattenwasinstallatie in het retourcentrum Das-

senveld in Halle. De gloednieuwe installatie is nu volledig operationeel: elk uur worden er 17.000 kratten gewassen, meteen weer klaar voor gebruik.

Ook in dit tweede turbulente jaar hield u vertrouwen in onze zaak, bedankt daarvoor! Wij wensen u allen mooie kerstdagen en hopen samen met u in 2022 in goede gezondheid en op volle kracht voorwaarts te gaan. Veensesteeg 15, 4264 KG Veen • +31 (0)416-691241• info@altena-bv.nl • www.altena-bv.nl

130

AGF Primeur 12 • 2021

Spaanse Aragon produceert 20% van alle zwarte truffels ter wereld De truffelsector is nog in volle ontwikkeling in het NoordSpaanse gewest Aragon. Elk jaar groeit het truffelareaal er met ongeveer 500 hectare en het gewest telt in totaal 10.000 vierkante kilometer die geschikt zijn voor de teelt van de zwarte truffel of Tuber melanosporum. irrigatiesystemen. "Met deze subsidies willen we de teelt van Tuber melanosporum als motor voor de ontwikkeling van het platteland bevorderen, maar ook de economie diversifiëren in die gebieden waar de mogelijkheid bestaat dat deze teelt functioneert", zegt Roque Vicente, voorzitter van de Commissie voor Ontwikkeling en Duurzaamheid van de Provincie Huesca.

44%

van de percelen waarop deze schimmel wordt geteeld in Spanje bevindt zich in Aragon en maar liefst 75% van de jaarlijkse Spaanse productie komt uit deze autonome gemeenschap. Op mondiaal niveau gaat het om respectievelijk 11% en 20%. Om de teelt van truffels in Alto Aragón, het deel van het gewest dat aanleunt tegen de Pyreneeën, mogelijk te maken, deelt de Provincie Huesca sinds 2002 subsidies uit voor de aanleg van nieuwe aanplanten en voor de verbetering van bestaande teeltlocaties door middel van

In 2009 werd het Onderzoeksen Testcentrum voor Truffelteelt opgericht en in 2010 zag in de gemeente Graus de Vereniging van Truffeltelers en -verzamelaars van Aragon het licht. Afgelopen voorjaar hebben de leden van deze vereniging voor het eerst toegewerkt naar de oprichting van het merk Zwarte Truffel van Aragon, een essentiële stap voor het bekomen van de beschermde oorsprongsbenaming voor dit product. Aragon is een sleutelgebied in de internationale truffelsector, maar wacht nog steeds op officiële erkenning. Volgens de voorzitter van de vereniging, David Royo, zijn de doelstellingen die worden nagestreefd met deze beschermde oorsprongsbena-

ming de commerciële promo- ratie voor Zwarte Truffel van tie van een product dat zich Aragon. "We werken hard onderscheidt door zijn uitste- aan de interne structuur en kende kwaliteit, maar ook het nu bereiden we een overeenbestrijden van fraude (slechte komst voor met het Centrum etikettering), het voorkomen voor Tuinbouwonderzoek en dat truffels met slechte aro- -technologie van Aragon om ma's op de markt komen en het de kwaliteitsvoorschriften te mogelijk maken van een dia- ontwikkelen. Dat is immers loog met de openbare besturen. een fundamenteel onderdeel van een merk, want de consuHet merk zal de telers de vol- ment moet de zekerheid krijgende belangrijke voordelen gen dat hij of zij een kwaliteitsbieden: reclame, nieuwe pro- volle truffel aanschaft. Op 25 motiekanalen, productdiffe- november hebben we het merk rentiatie, goede teeltpraktij- al gepresenteerd en ook de staken en kwaliteitscertificering. tuten van de Federatie."  David Royo geeft aan dat er op dit moment gewerkt wordt aan de oprichting van de Fede-

Met speciale dank aan al onze trouwe klanten

AGF Primeur 12 • 2021

131

Inventaris

Kees Kruik werkt dit jaar 28 jaar bij Evers Specials

“Het werk blijft boeien” Evers Specials heeft een leuke traditie voor hun ‘inventaris’. Iedereen die 25 jaar achtereen in dienst is bij Evers krijgt een straatnaambordje ergens in of om het bedrijf. Het hangt al behoorlijk vol bij het bedrijf. Toen het de beurt was van kwaliteitsmanager Kees Kruik was toevallig net de nieuwe parkeerplaats klaar en die werd omgedoopt tot het Kees Kruik plein.

ertig jaar geleden was taugé een relatief onbekend product. De uitdaging om deze teelt in Nederland verder te ontwikkelen en naar een hoger niveau te tillen, pakte Kees graag op. Het is een intensieve en snelle teelt waar weinig mis mag gaan. “Die eerste jaren moesten we heel veel handmatig bijsturen. Het was in die tijd veel uren maken, weekenddiensten draaien en ‛s nachts storingen oplossen om elke keer weer goede taugé te kunnen telen.” Kees wilde het wat rustiger aan doen en switchte naar de rozenteelt, maar

kreeg ik daardoor wel redelijk snel onder de knie. In het begin hadden we maar een klein ploegje van 3 man personeel. Ik heb daardoor van alles zelf aangepakt om de dagelijkse zaken af te kunnen ronden: van overdag de administratie bijhouden tot het laden van volle vrachtwagens midden in de nacht tot het rijden van de zondagmorgenroute dwars door Parijs heen. Als ik ergens met weemoed aan terugdenk is het wel mijn tijd in Frankrijk!”

Na 4 jaar keerde Kees terug naar de kwekerij in Nijmegen, waar hij zich steeds meer specialiseerde in kwaliteitszaken. Sinds 2011 houdt hij zich fulltime bezig met het dat was het eigenlijk niet helemaal. Toen kwaliteitswerk als kwaliteitsmanager. Dit Evers Specials hem vroeg de productie- is een veelzijdige job, omdat je met alle leiding bij het net opgerichte dochterbe- facetten van het bedrijf te maken krijgt, drijf in Frankrijk op zich te nemen, hoefde van klant tot productie. Vooral het bijhouhij niet lang na te denken. “Het bedrijf in den van alle certificeringen, waarvan er Frankrijk produceerde in eerste instantie steeds meer bijkomen (voedselveiligheid, voor industriële klanten en later kregen milieu, sociaal-ethisch), en het behalen we een deel van de Aziatische markt rond- van alle audits is erg belangrijk. “Het zijn om Parijs in handen en begonnen we ook niet alleen certificeringsaudits, maar ook grote retailklanten te beleveren. Vanaf klantaudits en audits van de NVWA. Ik ben dag 1 werd ik daar in het diepe gegooid en er echt wel trots op dat we met ons allen moest ik alle telefoontjes beantwoorden. elke keer weer de audits behalen en we Dat was flink afzien, maar de Franse taal telkens weer een stapje vooruitzetten. Het

Sprout Innovation Sprout Production Sprout Logistics

Stationsstraat 33 . 6515 AA Nijmegen . Nederland T +31 24 348 14 22 . info@eversspecials.nl . WWW.EVERSSPECIALS.NL Advertentie A5(liggend)_Evers Specials_210x148,5_5mm afloop.indd 1

132

AGF Primeur 12 • 2021

26-2-2020 10:52:42

kost veel inzet van mijn kant, maar mijn collega’s zijn daarbij zeker zo belangrijk.”

“In de loop der jaren is er erg veel veranderd. Naast de onvermijdelijke automatisering van allerlei processen zijn er zeker op voedselveiligheidsgebied veel vorderingen gemaakt,” vertelt Kees. De EHEC-crisis had in 2011 een enorme impact op de kiemgroentenmarkt. “Dankzij de oprichting van de ESSA (Europese vereniging van kiemgroentenproducenten) is de branche intensief gaan samenwerken. Volgend op de EHEC-crisis is er strengere Europese regelgeving gekomen, waaraan alle kiemgroentenproducenten in de EU moeten voldoen. Hiermee heeft de sector een grote stap gezet om een nieuwe crisis in de toekomst te voorkomen en zijn we er als sector sterker uitgekomen.”

“Het werk blijft boeien. De no-nonsense mentaliteit (het werk moet af), de prettige sfeer, de saamhorigheid, de diversiteit van mijn eigen werkzaamheden én de fijne mooi. Het feit dat je in de AGF-sector met collega’s maken Evers absoluut een leuk ‘eerlijke’ en gezonde producten werkt, is bedrijf om bij te werken. Ik vind dat ik van daarnaast extra positief. Voor Evers is er iedereen binnen en buiten het bedrijf wel voldoende ruimte om verder te groeien, wat kan leren en dat maakt het juist zo tenslotte is nog niet iedereen aan de taugé.

Zolang ik plezier in mijn werk heb, blijf ik dit werk wel doen!” (ML)  k.kruik@eversspecials.nl

First Class Quality Onions

Wij wensen u prettige feestdagen en een Hertenweg 61 4455 TK Nieuwdorp

Tel: 0031 (0)113 61 28 45 Email: info@monie.nl Internet: www.monie.nl

tstekend 2022! Monie Nieuwdorp B.V. @MonieNieuwdorp

YOUR PARTNER FOR TRADE AND CULTIVATION IMPORT • EXPORT • CONSUMPTION AND SEED POTATOES

Wij wensen alle relaties gezegende kerstdagen en een gezond en voorspoedig 2022. Wij danken u voor het vertrouwen in het afgelopen jaar. Zuidoordseweg 6 • 3267 LW Goudswaard • The Netherlands Tel.: +31 186‐692900 • Fax.: +31 186‐691491 • E‐mail: info@kleinjansaardappelhandel.nl • www.kleinjansaardappelhandel.nl

AGF Primeur 12 • 2021

133

Het nieuwe ### normaal

Het nieuwe normaal in AGF

De maatregelen rondom corona zijn onlangs aangescherpt. Hoe gaan bedrijven in de AGFsector om met de pandemie en is er een nieuw normaal aan het ontstaan? We vroegen het ZON fruit & vegetables en Levarht.

ZON fruit & vegetables

Levarht

Hoe hebben jullie veilig werken op kantoor geregeld? Wat is het beleid rondom thuiswerken? De werkplekken zijn bij ZON ingericht op anderhalve meter afstand. De spreekkamers en vergaderruimtes kennen ook een maximaal aantal personen, zodat ook hier de anderhalve meter gehandhaafd kan worden. Per afdeling zijn afspraken gemaakt over de fysieke aanwezigheid op kantoor. ZON volgt de RIVM-richtlijnen.

Hoe hebben jullie veilig werken op kantoor geregeld? Wat is het beleid rondom thuiswerken? Wij houden ons aan de regels en bewegen mee met de algemene adviezen. Onze collega’s worden zo goed mogelijk ondersteund bij het thuiswerken als dit van toepassing is, we faciliteren in hygiënevoorzieningen en stellen regels omtrent afstand en mondkapjes op basis van de opgegeven adviezen of regels vanuit de overheid.

Ontvangen jullie weer klanten/gasten? Alleen indien er geen mogelijkheid is om een digitale meeting te plannen, met als aanvulling

dat we merken dat het aantal fysieke bezoeken minder is en dat gasten/klanten en telers ook terughoudender zijn. Bovendien constateren we dat het aantal digitale vergaderingen, zowel intern als met externen hoog blijft of zowel digitaal als fysiek aanwezigen kent. Zijn buitenlandse reizen/ beursbezoek weer mogelijk? Welke richtlijnen houden jullie daarbij aan? Hier volgt ZON nadrukkelijk de adviezen van het RIVM en overheid. linda.naus@royalzon.com

Ontvangen jullie weer klanten/gasten? Wij ontvangen klanten en gasten wanneer de adviezen

dit toelaten (aantal personen in één ruimte) en faciliteren daarnaast ook online meetings. We bespreken vooraf met onze relaties wat de beste optie is.

Zijn buitenlandse reizen/ beursbezoek weer mogelijk? Welke richtlijnen houden jullie daarbij aan? Wij reizen en bezoeken beurzen beperkt en we houden ons daarbij aan de aldaar geldende coronaregels, of dit nu (in)reisbeperkingen en/of mondkapjes, of andere regels zijn.  SJelsma@levarht.nl

Klimaatverandering is na Covid grootste uitdaging voor de AGF-sector

roducenten in de AGF-sector zijn nog het licht. Op dit moment concentreert de maar net bekomen van de pandemie, sector zich op het herstel na de pandemie. en worden nu geconfronteerd met een De echte uitdaging kan echter liggen in de andere wereldwijde uitdaging. De kli- langetermijneffecten van een ander promaatverandering heeft een steeds grotere bleem: de klimaatverandering. invloed op de voedselproductie. De sector heeft tijdens de pandemie blijk gegeven De opwarming van de aarde wordt de volvan een vermogen om zich aan te passen gende uitdaging voor producenten van en dat kan van pas komen bij de nieuwe AGF-producten. Het Intergovernmental uitdaging. Panel on Climate Change (IPCC) concludeert in zijn rapport dat menselijke invloeCovid-19 heeft duidelijk gemaakt hoe cre- den het klimaat sneller dan ooit hebben atief en oplossingsgericht voedselprodu- doen opwarmen. centen en -exporteurs zijn. Zij hebben zich aangepast aan versnellende trends zoals De klimaatverandering zal leiden tot meer e-commerce, gezonde voeding en de toe- frequente weersextremen zoals hittegolnemende voorkeur voor lokale en biolo- ven, droogtes en overstromingen. Deze gische producten. Maar het bracht ook de veranderende omstandigheden betekenen kwetsbaarheid van de voedingssector aan dat agrovoedingssystemen moeten veran-

134

AGF Primeur 12 • 2021

deren. En met een groeiende wereldbevolking is het verbeteren van de beschikbaarheid en productiviteit in de verssector van essentieel belang. 

Alle maten en verpakkingen BRC-A gecertificeerd Eigen transport Productie in Nederland en Polen Industrie en versmarkt e en gele uien • Gesneden rod • Sjalotjes leverbaar • In diverse maten • Blokjes • Schijfjes • Ringen • Gesnipperd en gemarineerd • Vers, diepvries

nschijfjes, uienblokjes, uie eden, sn ge : jes lot sja blokjes gesnipperd en in gemarineerd) (vers, diepvries,

Wij wensen u een gezond 2022!

JAAR SINDS 1979

Snebo Onions Ossendrecht - Armendijk 3 - 4641 PB Ossendrecht - T. +31 164 612 660 - E. info@snebo.nl Snebo Onions Orchowo - ul. Slupecka 3 - 62-436 Orchowo - T. +48 514 215 417 - E. info@snebo.com.pl

www.snebofoodgroup.com Snebo PR12.indd 1

3-12-2021 13:13:14

AGF Primeur 12 • 2021

135

klimaatverandering

Turkije, Ethiopië en Israël: De watercrisis in het Midden-Oosten In een recent rapport van het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden (OCHA) van de Verenigde Naties wordt gewezen op de toenemende dreiging van de watercrisis en de droogte waarmee de toekomst van miljoenen Arabieren in het Midden-Oosten wordt bedreigd. Deze crisis is zowel het gevolg van de klimaatverandering als van het hardvochtige en zelfs egoïstische beleid van sommige regeringen.

e geschiedenis van de volkeren van zo werd aangenomen, er ook altijd zouden deze regio wordt al millennia bepaald zijn. Maar dat is niet langer het geval. door haar waterwegen, van de Tigris en de Eufraat in het oosten, de Nijl in het wes- Een combinatie van klimaatverandering ten en het Meer van Galilea en de Jordaan en eenzijdige initiatieven van drie regiodie door haar hart stromen. Tientallen nale regeringen heeft dramatische gevolbeschavingen en honderden miljoenen gen gehad voor de watervoorraad van hun mensen zijn door deze wateren gevoed. Er buurlanden. Als deze problemen niet worwerden gewassen geteeld, vissen gevan- den aangepakt, zullen de gevolgen vergen, er werd in gedronken, gebaad en woestend zijn voor het levensonderhoud kleding gewassen en het water nam een en de overlevingskansen van honderden belangrijke plaats in in diverse religieuze miljoenen mensen en de daaruit voortteksten. De waterwegen waren een con- vloeiende spanningen kunnen leiden tot stante: ze werden als vanzelfsprekend nog grotere conflicten dan nu al het geval beschouwd, omdat ze er altijd waren en, is.

WASPEEN CENTRUM OUWEHAND B.V.

Doornweg 4 2231 LJ Rijnsburg T. 065 114 45 48 E. waspeenwck@gmail.com

136

AGF Primeur 12 • 2021

De drie betrokken landen zijn de niet-Arabische staten Turkije, Israël en Ethiopië, terwijl de getroffen bevolkingsgroepen de Arabische volkeren van Irak, Syrië, Jordanië, Palestina, Egypte en Soedan zijn.

Door de stijgende temperaturen en de verminderde neerslag hebben verscheidene Arabische landen al te kampen gehad met ernstige droogte, de ergste in 900 jaar. Deze klimaatveranderingen hebben geleid tot een verhoogde verdamping, een lager waterpeil en een toenemende woestijnvorming. De gevolgen zijn niet alleen zichtbaar in het opdrogen van ooit geïrrigeerde tuinbouwgronden en de ontwrichting en verarming van kleine telers, maar ook in de toegenomen intensiteit van stofstormen, met gevolgen die tot ver op het Arabisch schiereiland voelbaar zijn. Er zijn voldoende aanwijzingen dat droogte een van de aanleidingen was voor het conflict in Syrië. Verschillende jaren van gevaarlijk weinig regen, gekoppeld aan

Gespecialiseerd

in teelt, snijden en verwerken

van waspeen

Fijne feestdagen en een voorspoedig 2022

wanbeheer en een gebrek aan anticipa- ten van Turkije, dreigen te leiden tot nog die rivier naar Irak stroomt met meer dan tie van de regering, hebben ertoe geleid grotere ontberingen en zorgen over het 50% zullen verminderen. dat honderdduizenden Syrische telers overleven van de Syrische bevolking. gedwongen werden hun land te verlaten Egypte en Soedan, die met dezelfde wateren naar de steden te vluchten. De druk Irak, dat ook te maken heeft gehad met problemen te kampen hebben als hun die zij en de instroom van meer dan een stijgende temperaturen, minder neerslag Arabische landgenoten in de Levant, wormiljoen Irakese vluchtelingen uitoefen- en toenemende woestijnvorming, heeft stelen nu met de vraag hoe zij het hoofd den, zette de hulpbronnen onder druk en nog dramatischer te lijden gehad van de kunnen bieden aan de bedreigingen voor bereidde de weg voor burgertwisten en Turkse dammen in zowel de Tigris als de hun welzijn die zullen voortvloeien uit extremisme, die uiteindelijk uitmondden Eufraat. Geschat wordt dat de stuwdam- het nieuwe stuwdamproject van Ethiopië; in massale protesten. De brute reactie men van de Eufraat hebben geleid tot een het grootste op het Afrikaanse continent. van het regime op deze onrust wakkerde daling van de watervoorziening in Irak De Egyptenaren zijn voor 97% van hun de woede van de bevolking over hun ont- met 80%. Veel van de Irakese dadeloogst, watervoorziening afhankelijk van de Nijl wrichting en armoede alleen maar aan. ooit wereldberoemd, citrusboomgaarden en naar schatting zullen zij ongeveer 20% en rijstvelden zijn opgedroogd. Irak ver- van het water verliezen door de Grote EthiDe waterproblemen in Syrië waren niet liest gemiddeld 160 km2 akkerland per opische Renaissance-dam. Soedan schat alleen het gevolg van de droogte en het jaar. Bovendien is het gevaarlijk lage zoet- dat het bijna 50% van zijn toevoer zal vergedrag van het regime. Zij werden nog waterpeil in de rivieren, een belangrijke liezen. Nu water al een schaars goed is en verergerd door de Turkse dammen in de bron van drinkwater in het land, nu in beide landen te kampen hebben met door rivier de Eufraat, waardoor de watertoe- gevaar gekomen doordat de terugstroom klimaatverandering veroorzaakte woesvoer naar het land met 40% verminderde. van zout water uit de Golf in de rivieren tijnvorming, zullen hun snel groeiende sijpelt, waardoor deze onveilig worden bevolkingen en worstelende economieën Het komt erop neer dat niet alleen het voor consumptie en irrigatie. binnenkort worden geconfronteerd met watertekort een van de factoren is geweest monumentale uitdagingen en toenemende die de lange oorlog in Syrië hebben ver- Nu Turkije van plan is nog eens 22 dam- onrust.  sneld, maar ook dat de druk die wordt uit- men in beide rivieren te bouwen, zal de geoefend door mensen die door de oorlog situatie stroomafwaarts alleen maar verontheemd zijn geraakt, gekoppeld aan het ergeren. Geschat wordt dat de nieuwe aanhoudende gebrek aan water als gevolg dammen in de Tigris het water dat van van de zich uitbreidende stuwdamprojec-

ON THE MOVE READY FOR YOUR SUSTAINABLE FUTURE

Sample registration Handelsweg 66 2988 DB Ridderkerk www.tlr.nl

WE WILL BE MOVING INTO OUR NEW LAB SOON! • A+++ • 7000m2 state-of-the-art • Aardgasvrij • 200.000m3 luchtventilatie per uur • 58 km datakabel • 1 km waterleiding • Biosafety level 2

Laboratory & accountmanagement Handelsweg 70 2988 DB Ridderkerk

contact@tlr.nl

+31 (0)10 282 32 92

AGF Primeur 12 • 2021

137

Cartoons ###

1 2 0 2 s n o o t r a c r u e m i r P t h c i z Over By Sandor Inbrek

ek in banaa t tr n rijg

Douchesinaasappel de beste 'feel good ever'

Brandweer rukt uit voor durianstank

Toilet punch Fruitschillen en autorijden blijkt gevaarlijke combi

voor al uw ui-producten Fijne kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar!

Mol Fresh Food BV | Handelsweg 6, 3881 LS Putten | Tel.:0341-491795 | www.molfreshfood.nl

138

AGF Primeur 12 • 2021

Lekker puh?!

Ananassap remedie tegen eekhoornwangen? McCain zegt door hoogspanningsleiding 60.000 ton aardappelen mis te lopen

Van huis? Laat je aardappelen niet thuis Fruitvergoeding voor toiletbezoek

Te koop: Koeienurine met sinaasappelsmaak

Gezonde scheten door groente eten

AGF Primeur 12 • 2021

139

Dick Pijpers

Tijm (Thymus vulgaris L.) Labiatae Tijm wordt steeds populairder. Het gebruik van tijm is op te delen in vier segmenten: • Tijm voor in de keuken • Tijm voor medische doeleinden • Tijm voor het winnen van olie • Tijm voor de cosmetische/farmaceutische industrie

Thymus vulgaris is een kleine, overblijvende, kruidachtige struik uit de muntfamilie, die afkomstig is uit het Middellandse Zeegebied en Klein-Azië. Thymus vulgaris is een aromatische, altijd groenblijvende, bossige halfheester. De plant wordt 20 tot 30 centimeter hoog. Thymus vulgaris wordt in het Nederlands echte tijm genoemd. De stengel van de plant is vierkant, groenbruin en wordt houtig in het tweede seizoen. Aan de oude houtige plantendelen verschijnen elk voorjaar nieuwe groene opgaande takjes met kleine puntige, ovale en middelgroene blaadjes. De blaadjes zijn aan de rand naar onder gericht.

Tijm was in het oude Griekenland een teken van moed en een takje ging mee op de kleding in de oorlog.

De Egyptenaren gebruikten het kruid als parfum of als grondstof voor het balseNederlands: Tijm Duits: Thymian Engels: Thyme Frans: Thym Italiaans: Timo Spaans: Tomillo Zweeds: Timjan Arabisch: Sa’tar Chinees: Pai-Li-Hsiang Japans: Taimu Portugees: Tomilho Russisch: Tim’yan

140

AGF Primeur 12 • 2021

men. Pedanius Dioscorides, de Griekse arts (40 – 90 nChr.) wiens werk tot ver in de Middeleeuwen een autoriteit was, benadrukte de geneeskrachtige werking van tijm. De tijm die het meest in de keuken wordt gebruikt is de Tymus vulgaris, ook bekend als de gewone tijm of echte tijm. In oude kruidboeken ook wel ‘riekaard’ of ‘roomse kwedel’ genoemd. De tijm is gewild om zijn zoete, licht bittere smaak en hoge concentraat aan thymol (tijmolie). Deze olie is ontsmettend en slijmoplossend. Tijm wordt dan ook gebruikt om haar medicinale eigenschappen, bijvoorbeeld in het bekende hoestdrankje Tijmsiroop. De tijmolie werkt ontstekingsremmend, slijmoplossend en is antibacterieel. Voor de AGF-handel zijn twee typen tijm van belang, nl. de smalbladige echte tijm (Thymus vulgaris) en de citroentijm (Thymus citriodorus).

Er zijn meer dan 350 variëteiten bekend, de meeste wilde soorten bezitten echter weinig aroma. Door kruisingen zijn er inmiddels veelbelovende hybriden op de markt, vraag ernaar bij uw kruidenleverancier. Tijm wordt nu verbouwd in de meeste landen met een subtropisch of gematigd klimaat.

Verse tijm wordt aangeboden als plant/ struikje in een pot en/of in bosjes meestal verpakt in zakjes. Naast de verse tijm is dit kruid ook verkrijgbaar in gedroogde vorm of als poeder. GEBRUIK IN DE KEUKEN Dit kruid wordt mee gestoofd bij wortelgerechten en bij prei.

Tijm heeft een sterk aromatische geur en past daardoor ook bij varkens- en schapenvlees, kipgerechten, ragouts van wild en gevogelte, in auberginegerechten, kruidige soepen, kaas- en eiergerechten. Daarnaast wordt het gebruikt in marinades voor stoofvlees. Ook onmisbaar in een klassiek ‛Bouquet Garni’, dat is een kruidenbuiltje van minimaal peterselie, laurier en takjes tijm.

Elke dag

Kies v

B-8800 Roeselare Primeur_01-2021_cover.indd 1-3

Er zijn meer dan 350 soorten tijm bekend, waarvan de meeste inheems zijn in het Middellandse Zeegebied. Verder zijn er nog talloze kruisingen tussen deze soorten en evenzovele variaties, waardoor ze bijzonder moeilijk in te delen zijn. Maar we doen hieronder een poging, waarbij we enkele van de honderden variëteiten die STREEFT U OOK NAAR OPTIMA in de keuken worden gebruikt, benoemen: VOEDINGSKWALITEIT?

TOMRA Food sensorgebaseerd Al meer dan 45 jaar ontwerpt en produceert na-oogstoplossingen voor de voedingsin sorteermachines en geïntegreerde geavanceerde sorteer- en schiltechnologi met gebruik van ‘s werelds meest

Echte tijm (Thymus vulgaris) Citroentijm (T. citriodorus) Karwijtijm (T.herba-barona) Kruiptijm (T.serpyllum var. Pink Chintz) Spaanse oregano (T.capitatus) Bonte tijm (T. capitatus var. Golden Queen) Sinaasappeltijm (T. capitatus var. Fragrantissimus) Citroentijm (T. sp. Var. Lemon Mist) Za’atar (Thymbra spicata) Wilde tijm (T. serpyllum) Primeur_07-21_CoverFlap.indd

VOEDINGSWAARDE PER 100 GRAM Energie 423 Kj (101 kcal) Vet 1,68 g Koolhydraten 24,45 g Eiwit 5,56 g Kalium 6,09 mg Industrieel gebruik o.a: Hoestsiroop, likeur, verwerkt in zoetwaren, grondstof voor de parfumindustrie. © Dick Pijpers www.allesovergroentenenfruit.nl

FOOD@TOMRA.COM

1-5

WWW.TOMRA

Goed beslagen ten ijs komen? Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

Effectiever verpakken met afzuigin

35ste jaargang

maart 2021

In dit nummer :

35ste jaargang

In dit nummer :

g opnieuw topkwaliteit

ICT. Wij bieden AGF bedrijven Volledige ontzorging van uw met komt kijken. verpakken alles wat daarbij en accurater Ook gespecialiseerde software

op afzuiging? Bekijk alle oplossingen aan via 0223 660 666.

Advies, engineering, levering, installatie, 24/7 service of onderhoud? +31 55 576 75 15

possible treatment.

GENIET VAN ONZE DiversaCut 2110A PRODUCTEN!

Affinity® Integra-D Precisie kaas snijden

EUROPA | NOORD-AMERIKA | ZUID-AMERIKA

Cutting Technology ® Urschel, and The Global Leader in Food Inc. U.S.A. are registered trademarks of Urschel Laboratories,

® The Global Leader in Food Cutting

leverancier van commerciële snijmachines ter wereld.

5/7/20 5:09 PM 15-3-2021 14:44:19

16-2-2021 13:38:15

S_210x210.indd 1

2050UNEDGen_World_SH14INTSPR2ETR

Technology

Adv_Primeur_April21_NL.indd 1

®Urschel, Urschel logo symbol, Affinity, TranSlicer,

verkocht

7-8

dit nummer Inkoop te

30421m²

6202m² BelOrta

15840m²

N105

10224m²

02 SINT-KATELIJNE-WAVER

Microadjustable Snijkop Met 14 Snijsegmenten (SL-14)

Bedrijfspercelen voor bedrijven actief in de agro-industrie

Voor het Model CC Slicer

EVERY POTATO COUNTS ® Neem contact een gratis demonstratie met uw product. URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl

Wereldwijd Leider in Voedselsnijtechnologie ® Urschel, Urschel logo symbool, en De Urschel Laboratories, Inc. U.S.A. zijn geregistreerde handelsmerken van

Read our new potato projects in Germany, Scan the QR code to follow our 5WE HELPEN U GRAAG VERDER! CONTACTEER ONS, Grading today with Ellips - Elisam. USA and Australia. Start Next Level

DE WERELDWIJD LEIDER EUROPA |

AZIË | AUSTRALIË | AFRIKA NOORD-AMERIKA | ZUID-AMERIKA |

Nr. best verkopende

Zuid of andere ontwikkelingen Recente informatie over Veiling POM Antwerpen vindt u op www.pomantwerpen.be

visitez-nous à

Stand 116 - Hall 1

Vestigingen

Nieuwe pallets, kisten en boxen

Helmond

Cutting Technology are registered trademarks

02-04-2021 14:42

Inc. U.S.A. of Urschel Laboratories, 22-4-2021 11:15:43

+ 31 113 322 352 - Kruiningen | +

Noord-Holland

Betrouwbare levering met eigen transport

ISPM-15 gecertificeerd

Sas van Gent

TRANSPORT

We do what we promise

+31 648 000 000 Bezoek ons

www.palletcentrale.nl

www.bfv.be

+32 11 69 34 11

bfv@bfv.be 17-5-2021 18:14:57

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

december 2021 Exoten - Kerst

Spaans product / Machines Interpom

In dit nummer :

35ste jaargang

In dit nummer :

35ste jaargang

Ontdek de verrassend veelzijdige machines van de Sormac VeggieLine

T DE SPECIALIS EN VAN

IN HET REALISER GECONDITIONEERDE RUIMTES

vriescellen

+31 648 000 000

+31 168 357 010

Bezoek ons

E-mail ons

TOMRA 5B SORTEEROPLOSSING VOOR DE AARDAPPELINDUSTRIE

productieruimtes

Gratis demonstratie

www.palletcentrale.nl

Advies, engineering, levering, installatie, 24/7 service of onderhoud?

info@palletcentrale.nl

Voor meer informatie bel met

+31 55 576 75 15

TOMRA Food sensorgebaseerde Al meer dan 45 jaar ontwerpt en produceert voedingsindustrie, www.prodoor.nln voor de na-oogstoplossinge sorteermachines en geïntegreerde geavanceerde sorteer- en schiltechnologie. met gebruik van ‘s werelds meest

WWW.TOMRA.COM/FOOD

Bandsnijmachine BSM

Noten & Zuidvruchten

Shaping the Future of Potato Cutting to meet the present to provide the optimal cutting technology Successful operations rely on Urschel and future needs of the potato industry. Sanitary, rugged design. High volume. Precision, targeted cuts. expertise in 1910, Urschel delivers unsurpassed cutting A dynamic worldwide company, founded backed by solid service and support. cutting shapes and sizes for your operation. Explore the full spectrum of Urschel

Spiraalwasser SW-50

van onze machines met uw product? sales@sormac.nl. Centrifuge MC

Schijf- en wedgesnijder FS-3600

www.kim-nederland.nl 19-10-2021 15:14:29

21-9-2021 09:17:13

FOOD@TOMRA.COM

Primeur_10-2021_cover.indd 1-3

Technology The Global Leader in Food Cu ng Contact us to learn more: URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl Global Leader in Food Cutting Technology ® Urschel, Urschel logo symbol, and The Inc. U.S.A. are registered trademarks of Urschel Laboratories,

Venlo – The Netherlands | www.sormac.nl

www.insort.at

11/3/21 10:23 AM Primeur_12-2021_cover.indd eurA4Cover.indd 1 2163UNEDSurpass_Potato_Interpom_Prim

6-12-2021 15:32:26

10-11-2021 15:32:41

4.indd 1

2153UNedPotatoOverview_World_PrimeurA

Primeur_11-21_CoverFlap.indd

(gld) | T: +31 33 277 64 t’ Zwarte Land 10, 3925 CK Scherpenzeel E sales@mandersloot.eu | W www.mandersloot.eu

www.zzcoldstores.com

november 2021

In dit nummer :

Hardfruit Koelen, rijpen en bewaren

Come and see our SHERLOCK

koelcellen

23-7-2021 10:40:25

1-3 2.indd 1 Primeur_09-2021_cover.indd 210825_VeilingZuid_Primeur21_adv

THE (CIT® - Gen.3) IS YEARS AHEAD OF

SAFEGUARD at booth 174

rijpcellen

Rotterdam

1/09/2021 11:13

6/24/21 12:57 PM

OPSLAG

Elektronische sortering

WhatsApp ons

Bel ons

leverancier van industriële snijmachines ter wereld.

hydrokoeling Professionele WhatsApp ons

28-4-2020 11:32:45

with

ulo-cellen

van

31 113 322 311 - Vlissingen | info@zzcoldstore.nl

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

Wij bouwen:

Moerdijk

Totaalpartner in Pallets

Sas van Gent

| Lapins | Sweetheart

CURRENT STANDARD.

BETTER safe 10 SORRY THAN 35ste jaargang

Interpom

Opkoop en verkoop gebruikte pallets

Els Kenis, T 03 240 68 79, els.kenis@pomantwerpen.be

IN VOEDSELSNIJTECHNOLOGIE

In dit nummer :

Paddenstoelen & champignons Vastgoed

Één aanspreekpunt voor alles voor uw industriële deuren in de voedingsindustrie

OPTIMALISEER UW PRODUCTIE MET DE NIEUWE

ligging in voor de agro-industrie, met een unieke Veiling Zuid is dé site van de toekomst op een coöperatieve veiling van Europa en aansluitend Sint-Katelijne-Waver net naast de grootste voor elk vestigt uit de sector. Een Europese toplocatie industriezone die reeds heel wat bedrijven gronden te koop, POM Antwerpen heeft hier 30ha aan bedrijf dat actief is in de agro-industrie. en we graag met u in functie van de noden de perceeloppervlakte is variabel en bespreken page 112 interview with Wilhelm Weyers on exclusive wensen van uw bedrijf.

voor Cutting Technology opFood The Global Leader met onsin

60149m²

Rotterdam

- Exoten Primeur 12 • december 2020 • Kerst

8120m²

24563m²

DIEPVRIES

Noord-Holland

leverancier van commerciële snijmachines ter wereld.

product - Machines - Interpom Primeur 11 • november 2021 • Spaans

Urschel Als uw partner in productiviteit werkt te delen met u samen om nieuwe snijtechnologie precisie en om rendabele oplossingen voor het einddoelen. verkleinen te vinden die passen bij uw Elke machine is uitgevoerd in roestvrijstaal van en gemaakt volgens de kwaliteisnormen service voor Urschel. Wij geven ondersteuning en een lange levensduur van uw machine. tijd en bespaart knop de op druk 1 met Bediening voor arbeidskosten. De machines zijn ontworpen tegen een continue, ononderbroken productie een zo hoog mogelijke capaciteit.

Moerdijk

1-4 Primeur_06-21_CoverFlap.indd ZZC_PR04.indd 1

oktober 2021

- Koelen, rijpen en bewaren Primeur 10 • oktober 2021 • Hardfruit

Ontdek de voordelen van

35ste jaargang

& champignons - Vastgoed Primeur 9 • september 2021 • Paddenstoelen

Een Betere Manier vaneenSnijden Urschel snijmachine

in bespreking Aardappelen fietspad Kruiden Groen-, geluids- en waterbuffer 105

Samba | Korvic | Kordia | Regina

Helmond

Vlissingen Fruit Terminal

Nr. best verkopende

DiversaCut 2110A and The Global Leader in Food

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

CHEMICAL IMAGING TECHNOLOGY

35ste jaargang

ISPM-15 gecertificeerd

+31 168 357 010

| AZIË | AUSTRALIË | AFRIKA

5/11/21 3:00 PM

september 2021

RUIMTE OM TE ONDERNEMEN

LEVENSMIDDELEN

Vestigingen

1-3

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

verkoopt

het presenteert TRUVALlevering met eigen transport Betrouwbare Belgische Kersenseizoen 2021

Bel ons

EUROPA | NOORD-AMERIKA | ZUID-AMERIKA

d 1

juli/augustus 2021 POM Antwerpen

Totaalpartner in Pallets

IN VOEDSELSNIJTECHNOLOGIE

2113DU_5Machines_World_PrimeurA4.ind 1-4 Primeur_05-21_CoverFlap.indd

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

Nieuwe pallets, kisten en boxen

DE WERELDWIJD LEIDER

URSCHEL B.V. netherlands@urschel.com WWW.DEGROOTFRESHGROUP.COM www.urschel.nl

21-4-2021 08:41:09

1 Primeur_04-2021_cover_Nl.indd Eurowest_Pr04-1.indd

Primeur_03-2021_cover.indd 1-3

ste!

Kruiningen Cold Store

Opkoop en verkoop gebruikte pallets

info@palletcentrale.nl

| AZIË

verkopende Nr. best euro-west.nl euro-west.nl

www.dejongverpakking.com 18-1-2021 13:07:17 20-1-2021 16:26:03

met afvoerband voor batch processing en gecontroleerde afvoer

Zomertijd, kersentijd!

E-mail ons

IN VOEDSELSNIJTECHNOLOGIE | AUSTRALIË | AFRIKA

URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl

www.prodoor.nl

078 681 86 88

Primeur_02-2021_cover.indd 1-3

Aardappelen - Kruiden Primeur 7-8 • juli / augustus 2021 •

A.COM/FOOD

From With us your fruit is in good hands. from our arrival at the port to collection the best storage; we offer your product

DE WERELDWIJD LEIDER

® in Food Cutting Technology

The Global met ons op voor contact Leader Neem een gratis demonstratie met uw product.

Voor meer informatie bel met

RPO Cover PR1.indd 1

ALE

de ndustrie, ie.

MicroAdjustable Reepjes Snijkop Met 14 Snijsegmenten

E TranSlicer® Nauwkeurig Schijven Snijden Met Maximale Flexibiliteit

about ta , It s all

niek.nl of vraag direct een adviesgesprek

Voor meer informatie:

Affinty Integra Blokjessnijder

Meet the family!

van RPO ICT Solutions, maakt Freshng, voorheen een product uit van Pantheon Automatisering. vanaf 1 januari 2021 onderdeel

info@reo.be +32 51 231 211 www.reo.be

(zo

jongejansluchttech commerciële, logistieke en alle Freshng automatiseert standaard financiële processen.

www.freshng.nl

nieuw in de Affinity lijn 2dimensionaal snijden

In dit nummer :

Zomerfruit Transport & Logistiek

Industriegroenten Financieel

- Transport & Logistiek Primeur 6 • juni 2021 • Zomerfruit

Sprint 2® Blokjessnijder

voor onze merken

met 5 Nieuwe Dynamische modellen

Affinity® CD-L

t bes ect over kun dat u er dir

Kleinverpakken? erin zit! Met afzuiging haalt u eruit wat

CHOOSE TO BE DIFFERENT!

in standaard en kort model

35ste jaargang

In dit nummer :

35ste jaargang

TranSlicer® 2520 Cutter

- Financieel Primeur 5 • mei 2021 • Industriegroenten

chikken)

URSCHEL SNIJDT UW PRODUCTEN OP MAAT

- Asperges - Advocatuur Primeur 4 • april 2021 • Kasgroenten

Werk slimmer met Freshng

g Storage, checkin 5 and handling of climatecontrolled fruit

Kasgroenten Asperges - Advocatuur

Snijoplossingen voor al uw producten

juni 2021

mei 2021 In dit nummer :

35ste jaargang

Bewerkte AGF Wegen & verpakken

AGF - Wegen & Verpakken Primeur 3 • maart 2021 • Bewerkte

en 30 miljo gen in k k a verp orraad o v op

Één aanspreekpunt voor alles voor uw industriële deuren in de voedingsindustrie

april 2021

In dit nummer :

35ste jaargang

Uien - Bananen Voedselveiligheid

Wintergroenten - Automatisering

Bananen Primeur 2 • februari 2021 • Uien -

- Automatisering Primeur 1 • januari 2021 • Wintergroenten

FRESH PACKING?

februari 2021

januari 2021

Specialist in logistieke dien en geconditioneerd transp naar Centraal Europa

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

1-5

De bovenstaande edities gemist? Begin het nieuwe jaar goed! Meld je aan om ook in 2022 maandelijks Primeur -het vaktijdschrift voor de AGF sector in Nederland en België- te ontvangen!

Sinds 1986

Abonnementstarief € 75,Stuur een mail naar: andries@agfprimeur.nl en meld je aan met de volgende gegevens: Bedrijfsnaam, contactpersoon, adres, postcode, woonplaats, land, telefoon, e-mailadres, e-mailadres voor facturatie, BTW-nummer. Aanmelden kan ook via de website: www.agfprimeur.nl

AGF Primeur 12 • 2021

141

Apps en Gadgets

JT juices

Multitool voor je smaakmakers

JT juices maakt smoothies en sappen in alle kleuren van de regenboog. Rode boost, Paarse boost, Oranje boost, Gele boost, Venkel boost, Boeren boost, Groene boost, Rood fruit smoothie, Superfruit smoothie, Aardbei smoothie en Mango smoothie, allemaal juices gemaakt door Jetse en Tyara. “Wij maken 100% biologische smoothies en groentesappen van verse producten zonder conserveringsmiddelen. ” https://www.instagram.com/jtjuices/

Stel, je maakt een lekkere stoof- of ovenschotel. Dan is het belangrijk om het gerecht goed te kruiden. De Kruiden multitool in de vorm van een blad helpt je. Deze kan openen, pellen, snijden en zesten. Heb je wat citroenschil nodig? Gebruik dan de vijf scherpe gaatjes om de schil te zesten. Tijm en rozemarijn haal je eenvoudig van de tak met één van de vier gaatjes aan de andere kant van de blad multitool. Natuurlijk kun je met het mesje eenvoudig snijden en vruchten pellen.

🥕🍎

Steel de show

Tot slot heeft de roestvrij stalen multitool een flesopener, want bier is heerlijk in een stoofschotel. Of giet het gewoon rechtstreeks in je mond, dat kan ook.

Geen gehannes meer met grote apparaten voor jouw presentatie. Deze Anker Nabula Capsule 1 is een beamer ter grootte van een blikje. Het apparaatje beschikt over Wi-Fi, Bluetooth, of zelfs een HDMIaansluiting. Hiermee kun je van alles streamen, van je nieuwste bedrijfspresentatie tot een lichtshow op je verjaardagsfeest. Je kan er ook voor kiezen om hem alleen als speaker te gebruiken. Voor een goed resultaat moet je deze minibeamer in een verduisterde ruimte plaatsen.

Feestje voor je snackgroenten

Snoeptomaten, mini-komkommers, bloemkoolroosjes zijn natuurlijk al kleurrijk, gezond en lekker van zichzelf als hapje tussendoor. Denk je dat je gasten toch nog wat extra stimulans nodig hebben? Deze cocktailprikkers maken het nog vrolijker. Een spelende hond met een hoed, een aap die trucjes doet en een komische clown: deze cocktailprikkers hebben allemaal de vorm van circusfiguurtjes. De cocktailprikkers worden geleverd in een set van achttien, dus je hebt meer dan genoeg prikkertjes voor al je snackgroenten.

Weetje: winterpostelein Winterpostelein groeit van nature in Noord-Amerika en werd zowel door de indianen als de goudzoekers in Californië gewaardeerd. Diverse stammen zoals de Zwartvoetindianen aten niet alleen de zachte blaadjes, maar ook de knollen, die ook eetbaar zijn evenals de wortels. De plant is tegen vorst bestand en daardoor in het vroege voorjaar een belangrijke

142

AGF Primeur 12 • 2021

bron van vitamine C en mineralen zoals calcium, magnesium en ijzer. Voor goudzoekers was het daarom een belangrijk bestrijdingsmiddel van scheurbuik. Winterpostelein kan zowel rauw, gekookt als gestoofd gegeten worden, dus kan perfect als lokale saladegroente in de wintermaanden dienen. Bron: Frank Fol, horcawebzine

Primeur 25 jaar geleden

... december 1996 (Primeur • negende jaargang)

Colofon AGF-PRIMEUR bv Stevinweg 2, 4691 SM Tholen Tel +31 (0)166 - 69 82 00 info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl Uitgever en hoofdredacteur: Pieter Boekhout Redactie: Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Thijmen Tiersma, Jobke den Hertog, Liesbeth Stikkelman, Colinda van Hemert, Peter De Craemer, Jannick Flach, Marta del Moral Arroyo, Ning Fang Illustrator: Sandor Paulus Advertenties & abonnementen: Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl Vormgeving: Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten

Jaarabonnement € 75,- in Nederland en België € 90,- in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGF-Primeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen. Privacy AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden. Disclaimer Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties. Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.

Drukkerij: Veldhuis Media BV, Raalte

AGF Primeur 12 • 2021

143

INTERNATIONAL REFRIGERATION AND FREEZER TRANSPORT STORAGE COLD - FREEZER - INDUSTRIAL GOODS

Wij danken u voor het vertrouwen in het afgelopen jaar en wensen u Fijne Kerstdagen en een mooi 2022

WWW.FRIGOREXPRESS.BE Rue du Champ Lionne 8 B-7601 Peruwelz T +32 (0)69 67 22 70 info@frigorexpress.be

I.A.B.C. 5325 NL-4814 RC Breda T +31 (0)883 97 99 00 rob@frigorexpress.nl

255, Av G. Caustier F-66000 Perpignan T +33 (0)468 21 04 33 frigorexpress@orange.fr

557, Avenue des Vergers F-13750 Plan d’Orgon T +33 (0)0967 08 30 31 sebastien@frigorexpress.fr

ZI St. Michel, Rue des Cerises F-82000 Moissac T +33 (0)5 63 04 92 85 jeanluc@frigorexpress.fr

Hipokrata iela 21-38 LV-1079 RIGA T +37 (0)127 71 76 49 baltic.office@frigorexpress.lv

Urschel machines snijden uw product op maat DiversaCut 2110A® Met afvoerband voor batch processing en gecontroleerde afvoer.

Nr. 1 Best verkopende leverancier van industriële snijmachines ter wereld. ® TranSlicer, DiversaCut 2110A, Urschel, Urschel logo symbol, and The Global Leader in Food Cutting Technology are registered trademarks of Urschel Laboratories, Inc. U.S.A.

TranSlicer® 2520-snijder Met precisie grote hoeveelheden schijfjes snijden in combinatie met hoogwaardige hygiëne. Commerciële voedselverwerking van versgesneden salades, bladgroenten, selderij, prei, wortelen, komkommers en fruit. Het ontwerpconcept omvat hoogwaardige hygiëne om de reinigingstijden aanzienlijk te verkorten. HMI-optie is verkrijgbaar.

De Wereldwijd Leider in Voedselsnijtechnologie

Alle medewerkers van URSCHEL B.V. wensen u hele fi jne feestdagen. URSCHEL B.V. | www.urschel.nl

B E S T U UR , D I R E C T I E E N M E D E WE R KE R S V AN KO M P AN Y W E NS E N U

Hele fijne feestdagen E N EE N S U CC ES VO L NI EUW JAA R !

Kompany B.V. Venrayseweg 154 5928 RH Venlo

T: 077 - 30 30 700 www.kompany.nl

Primeur - 12 2021

Articles inside

Dick Pijpers: Tijm

Spaanse Aragon produceert 20% van alle zwarte truffels ter wereld

Social Media: Wat doet Dick Schaap op de socials?

Geswitcht: Job Struijk

Hobby van: Joey Schelvis

“Het consumentenpatroon verschuift steeds meer naar zoete en harde appelen”

Wereldmarkt voor voedselveiligheidstesten verwacht tegen 2026 24,4 miljard dollar te bereiken

Column: mr. Henk-Jan Ligtenberg

“Grote interesse naar zoete aardappelen”

Redding van de banaan

Akkerbouwer vindt bedrijfsmodel in snijden verse frites

Nevenactiviteit: Dirk van Duijvenbode

AGF-ster: Mila den Engelsman

Het plezier van de perfect avocado

“Het eten van rijpe mango’s zal de norm worden”

“We zijn onze achterstand aan het inhalen”

Vraag naar gember stijgend

Ruimte om op te schalen met kousenband

Wat brengt de tweede helft ons?

Pruimen voor gezonde botten?

De strijd om het maagaandeel intensiveert

Lokale AGF troef bij Groene Michelinster

Hoe is het met: Maarten de Groot

Recalls in de VS zijn veranderd

Ook vers gebrande noten blijven goed doorlopen

“Aan een goed product, hangt een andere prijs”

“Het waren de Engelsen die in 1885 op de Canarische Eilanden begonnen met de teelt van tomaten voor de export”

Wie Kerst zegt, zegt kasaardbeien

Consument zoekt bewust kwaliteitsnoten

Vergeten we niet de rol van gezond eten in het coronadebat?

Groei over de hele linie door focus op gezondheid

Ongebrande noten de grootste trend

“Verse dadel is de nieuwe banaan”