Sluit als zelfstandige zeker een (sociaal) VAPZ af Met een gemiddeld wettelijk pensioen van 787,49 euro bengelen zelfstandigen troosteloos onderaan. Willen ze een waardig appeltje voor de dorst als ze de deur van hun zaak achter zich dichttrekken, dan zullen ze daar zelf voor moeten zorgen. Dat kan fiscaal voordelig met een aanvullend pensioensysteem. Maar kiest u nu het best voor een (sociaal) VAPZ, een IPT of een POZ? Tekst: Sonja Verschueren
G
emiddelden zeggen uiteraard niet alles. Het bedrag hierboven is het gemiddelde brutomaandbedrag voor een zelfstandige die zijn hele carrière een eigen zaak heeft gerund en in 2020 met pensioen ging. Bovendien is er een groot verschil tussen mannen (gemiddeld 1.093,56 euro) en vrouwen (gemiddeld 381,97 euro), én zitten er ook mensen met een zeer korte loopbaan in dat bedrag vervat, wat het gemiddelde uiteraard omlaaghaalt. Dat neemt niet weg dat het wettelijk pensioen van een zelfstandige doorgaans geen vetpot is. Waardoor die er alle belang bij heeft om ook zelf te sparen voor later. Net zoals iedereen kan een zelfstandige jaarlijks storten in het systeem van het langetermijnsparen of pensioensparen (zie blz. 37), maar hij heeft ook opties die fiscaal nog aantrekkelijker zijn. Die systemen behoren tot de zogenaamde tweede pensioenpijler, net zoals de groepsverzekering waarmee werknemers een aanvullend pensioen kunnen opbouwen (zie blz. 24). Ze zijn terug te brengen tot deze drie letterwoorden: VAPZ, IPT en POZ. Ze staan voor ‘vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen’, ‘individuele pensioentoezegging’ en ‘pensioenovereenkomst voor zelfstandigen’. Simpel gesteld: het basissysteem is het VAPZ, dat eventueel kan worden aangevuld met een IPT of een POZ. ‘In de tweede pijler wordt er voor zelfstandigen een onderscheid gemaakt tussen zelfstandigen mét een vennootschap en zelfstandigen zonder een vennootschap’, weet Jannick Beyens, expert bij dienstverlener Liantis, die zelfstandigen begeleidt. Voor het VAPZ maakt het niet uit of u al dan niet een vennootschap hebt - dat systeem is er voor beiden. De IPT is er alleen voor zelfstandigen met een vennootschap, de POZ alleen voor zelfstandigen zonder vennootschap (eenmanszaak).
Vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ) Er bestaan twee vormen VAPZ: een gewoon en een sociaal VAPZ. Met dat laatste bouwt u niet alleen een pensioenspaarpotje op, u geniet ook een aanvullende sociale bescherming, bijvoorbeeld als u arbeidsongeschikt bent.
OPTIE 1: GEWOON VAPZ Het VAPZ is een zeer flexibele formule. Als zelfstandige kiest u zelf hoeveel u stort - u moet wel rekening houden met een limiet (zie verder) - en wanneer u dat doet. De betaalde bedragen zijn fiscaal aftrekbaar: u kunt ze inbrengen als beroepskosten, waardoor u minder belastingen en sociale bijdragen betaalt (zie verder). ‘Let wel: zodra u één kwartaal geen sociale bijdragen betaalt, omdat u een vrijstelling kreeg, geldt er geen fiscale aftrek’, zegt Valérie Schreurs van Acerta. Wees u daarvan bewust als u een vrijstelling van sociale bijdragen vraagt - wat tijdens de coronacrisis niet ongewoon was. MAART 2022 NETTO I 29
NET_11_023_20220326_tweede pijler.indd 29
3/23/2022 12:57:25 PM
