UŞAQ PORTRETLƏRİNİN ÇƏKİLİŞİ
|157
UŞAQ PORTRETLƏRİNİN ÇƏKİLİŞİ Fotoqrafiyanın çoxsaylı janrları arasında portretin özünəməxsus yer tutması danılmazdır. Əgər fotoqrafiyanı əsas peşə kimi seçənləri nəzərə almasaq, onda çoxlarının nəzərində möcüzələr yaratmaga qadir olan “dəmir cihaz”ın hər bir ailəyə ayaq açmasının kökündə müxtəlif ailədaxili tədbirlərin lentin yaddaşına əbədiləşdirilməsi istəyinin durdugu birmənalıdır. Bu gün mübaligəsiz olaraq demək olar ki, hər bir valideyn dünyaya gəlməsi ilə ona və yaxınlarına sonsuz sevinc bəxş edən körpənin demək olar ki, hər bir hərəkətini fotoaparatın vasitəsilə əbədiləşdirməyi özlərinin borcu bilirlər. Etiraf edək ki, dogrudan da vaxtında çəkilmiş bu şəkillər az sonra, xüsusilə də körpəliyi artıq arxada qalan və obrazlı desək, fotolarda özünü tanıyan uşaqlar üçün əvəzsiz xatirəyə çevrilirlər. Elə həyatlarının ahıl çaglarını yaşayanlar üçün də ailə albomunda yer alan belə şəkillər bəlkə də onların işıgı öləziməkdə olan ömürlərinə günlər, saatlar, dəqiqələr artıran mənəvi enerjiyə çevrilirlər. Bu yerdə deyək ki, rəssamlıgın özü də bu məqamda zamanı “dayandırmaq” gücündə olan fotoqrafiyadan gücsüz görünür. Belə ki, hər hansı rəssam əsərinin qarşılıgında fotoqrafiya nümunəsi “gerçəyin izi”ni bütün daşıdıgı təfərrüatları ilə yaşadan tarixi sənəd tutumundadır. Onun çoxaldılmasına imkan verən xüsusiyyətə malik olması da körpənin-uşagın bir kadrda əbədiləşən portretinin təsviri sənətdə geniş yayılmış estamp kimi kütləvi çapına, dost-tanış, qohum-əqrəba arasında yayılmasına şərait yaradır. Digər tərəfdən başlıca olaraq portretləri şəxsi adamların və ictimai təşkilatların sifarişi, bəzən də müəllifin həmin modelə maragı və yaxud baglılıgı qarşılıgında çəkən rəssamlardan fərqli olaraq foto portretlər fərdlərin fərqli istək və maragından yaranır. Buna baxmayaraq onların kimlərinsə müəyyən anını və yaxud ümumiləşdirilmiş obrazını yaşadılmasına, çox vaxt da təsvir olunanın xatirəsinin əbədiləşdirilməsinə yönəli yaradılması onları bütün mənalarda birləşdirir desək, yanılmarıq. Fotoqrafya nümunəsi ilə canlı müşahidə əsasında yaradılan portretlərin müqayisəsini bir qədər də davam
