De Engelse wis- en natuurkundige Isaac Newton (1642-1727) was een van de grootste influencers van zijn tijd. Hij wist beweging en kracht wiskundig te combineren. Een van zijn principes wordt beschreven met de eerste wet van Newton. Wat houdt die wet in?
Figuur 4.1
4.1
De eerste wet van Newton
Gevolgen van een kracht Start Maak de startvragen
13 0
Op een voorwerp werken vaak meerdere krachten. Voor het effect van deze krachten samen kijk je naar de resulterende kracht Fres. Een voorwerp waarop een of meerdere krachten werken, kan: ▪ vervormen. Als een auto tegen een boom rijdt, raakt de auto vervormd door de krachten die erop werken. ▪ op zijn plaats blijven. Op een schilderij dat aan een spijker aan de muur hangt, werkt de zwaartekracht. De kracht die de spijker uitoefent op het schilderij voorkomt dat het naar beneden valt. ▪ met constante snelheid voortbewegen. Op een rijdende trein werken wrijvingskrachten. De elektromotor levert een voorwaartse kracht die de wrijving compenseert, zodat de trein met constante snelheid blijft bewegen. ▪ van snelheid veranderen. Na het startschot zet een hardloper zich met kracht af tegen het startblok. Hij probeert hiermee zo snel mogelijk een zo groot mogelijke snelheid te krijgen. ▪ van richting veranderen. Bij harde zijwind is het moeilijk om een vliegtuig te laten landen. De zijwind oefent een kracht uit die het vliegtuig naast de landingsbaan kan duwen.
h o ofdstuk 4