Een torenhijskraan is lang en smal. Met de hijsarm worden zware lasten verplaatst. Daarbij komen grote krachten op de kraan te staan. Hoe voorkom je dat een hijskraan omvalt? En waarom hangt er een blok beton aan?
Figuur 4.47
4.6
De hefboomwet
Hijskraan Als aan de hijskabel van een torenhijskraan een grote massa wordt gehangen, zorgt de zwaartekracht voor een moment. Is dat moment te groot, dan kan de hijskraan omvallen. Om dit te voorkomen hangt tegenover de hijsarm een blok beton. De zwaartekracht op het betonblok zorgt voor een moment in de Figuur 4.48 tegenovergestelde draairichting. Als de hijskabel langs de hijsarm wordt verplaatst, verandert het moment. Een torenkraan moet dan ook met grote voorzichtigheid worden bediend om in evenwicht te blijven. Dit gaat niet altijd goed: zie figuur 4.48.
Hefbomen Bij de hijskraan zijn er twee krachtmomenten. Door het ene moment kan de hijskraan voorover vallen, door het andere moment achterover. Als deze twee momenten even groot zijn, is er evenwicht. In een formule schrijf je dan: M1 = M2 ▪ ▪
15 8
M1 is het moment linksom in N m. M2 is het moment rechtsom in N m.
h o ofdstuk 4
