16 DNI AKCJI PRZECIW PRZEMOCY ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ Od świadomości do odpowiedzialności – kolejna edycja kampanii na Uniwersytecie Jagiellońskim
W
państwach demokratycznych zjawisko przemocy nie istnieje. Tylko kobiety doświadczają przemocy. Przemoc występuje jedynie w niezamożnych i patologicznych rodzinach – to przykłady stereotypów dotyczących przemocy ze względu na płeć, które wciąż są głęboko zakorzenione w społecznej świadomości. Przemoc jest zjawiskiem powszechnym na całym świecie. Nie są od niego wolne ani państwa autorytarne, ani demokratyczne. Przestępstwa popełniane są wobec kobiet, mężczyzn, osób niebinarnych oraz transpłciowych. Jednak z badań naukowych oraz statystyk międzynarodowych i krajowych wynika, że przemoc seksualna, znęcanie się i nękanie dotyczy głównie kobiet. Zjawisko przemocy nie zna kryterium statusu społecznego, wiele bowiem wykształconych i dobrze sytuowanych kobiet z krajów rozwiniętych także doświadcza przemocy w różnych kontekstach społecznych – w rodzinie, szkole czy pracy, i to zarówno w życiu realnym, jak i wirtualnym. Globalne dane wskazują, że jedna na trzy kobiety doświadczyła przemocy ze względu na płeć, a połowa zetknie się z nią w swoim życiu1. Z kolei badania Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej pokazują, że 33 procent kobiet z krajów Wspólnoty doświadczyło przemocy fizycznej lub seksualnej, a ponad połowa ankietowanych (55 procent) była
94
ALMA MATER nr 222–223
molestowana seksualnie co najmniej raz od momentu ukończenia 15 lat2. Rokrocznie z polskich statystyk policyjnych wynika, że liczba kobiet doświadczających przemocy w rodzinie jest wielokrotnie
gólnym akcentem na opracowanie i rozwój strategii zmian. To właśnie podczas tego spotkania narodziła się idea, która zaowocowała zorganizowaniem pierwszej edycji cyklicznej, międzynarodowej
większa niż mężczyzn. Wśród sprawców wyraźnie dominują liczebnie mężczyźni3. Skala zjawiska przemocy na poziomie międzynarodowym, europejskim i krajowym jest zatem wciąż zatrważająca. W czerwcu 1991 roku, w ramach Women’s Global Leadership Institute, będącego częścią Center for Women’s Global Leadership (CWGL) działającego na Uniwersytecie Rutgersa, zorganizowano spotkanie ekspertek i ekspertów z 21 państw świata, specjalizujących się w tematyce przemocy ze względu na płeć we wszystkich jej wymiarach, ze szcze-
kampanii 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze względu na Płeć4. Każdego roku kampania rozpoczyna się 25 listopada, w Międzynarodowy Dzień przeciw Przemocy Wobec Kobiet, kończy zaś 10 grudnia – w Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka. Daty te wybrano nieprzypadkowo, twórcom kampanii od samego początku zależało, aby uświadomić jak najszerszemu gronu odbiorców, że jakakolwiek forma przemocy motywowanej płciowo, przyzwalanie na nią lub tolerowanie jej stoi w rażącej sprzeczności z samą ideą praw
