văn hóa
Cỗ Tết thời @ Nhà văn Hoài Hương
T
ết Nguyên Đán là khởi Sắm Tết thời @ đầu cho một năm mới, bây giờ không nhiêu khê vận hội mới của quốc rắc rối phức tạp như ngày trước, gia, cộng đồng, gia đình mà có thể nói đơn giản như một buổi và cá nhân. Và đã là một phong tục văn hóa truyền đi chợ ngày thường. Bởi tất cả các thứ thống trải qua hàng ngàn cao lương mỹ vị, những loại thực phẩm năm, mâm cỗ 3 ngày mang tính tâm linh truyền thống cho 3 Tết ngoài việc để tưởng ngày Tết đều được “công nghiệp hóa” nhớ Trời Đất, Tổ tiên, Ông Bà… còn là cầu mong ước như một công nghệ thực phẩm chế nguyện cho một năm mới biến tiện dụng và phổ biến. nhiều điều tốt đẹp, an khang, thịnh vượng, trường tồn… Nhưng Tết thời @, thời công nghệ 4.0 mọi thứ cũng thay đổi. Vẫn là truyền thống, vẫn những bát, những đĩa, những món… đầy đủ công đoạn tuân thủ từng bước thật lệ bộ trên mâm cỗ ngày Tết, nhưng nhiêu khê… Nhưng thời @ này thì nó có “mùi vị” khác, “mùi” của một ngay cả một 9X thậm chí “hotgirl” ngành công nghệ chế biến thực Y2 cũng có thể đảm đương “trong phẩm ăn liền đang dần thay thế sự vòng nốt nhạc” một cách thong “khéo”, sự tinh tế và cả sự thăng hoa dong nhẹ nhàng. cảm xúc của những đôi tay người Thực đơn đó, chỉ cần 1 giờ đồng nội trợ trong gian bếp Tết Việt. hồ dạo siêu thị, “rinh” về nhà đầy đủ, chất hết vào tủ lạnh, để đến đúng 60 phút đủ “4 bát 8 đĩa” ngày, đúng giờ, và cũng chỉ cần 1 “Quy chuẩn” cho một mâm cỗ giờ nữa để lấy mấy thứ đó trong tủ Tết truyền thống theo phong tục lạnh cho vào lò vi sóng, bắc lên bếp của người Việt nói chung để cúng hồng ngoại, bếp từ… Việc sau cùng Tổ tiên đêm 30 Tết và dịp đầu năm là bày mọi thứ lên mâm để chuẩn mới, ít nhất cũng phải có 4 bát, 8 đĩa bị thắp hương rước mời Ông Bà Tổ với các món ăn đặc trưng, trong đó tiên, lễ Trời Đất, Thần hoàng Thổ có món nấu như miến, măng, bóng, Địa, Thần Tài, Tam Đa,… hầm (tiềm); món khô như thịt quay, Không còn là “món quý” chỉ có nem rán, giò chả các loại, gà luộc, ngày Tết mới được thưởng thức, cá chép kho… và thêm bánh chưng bây giờ những giò chả các loại, (bánh tét), dưa hành, củ kiệu muối bánh chưng, bánh tét, thậm chí cả chua, mặn… Ngoài ra, đồ cúng tổ thịt kho đông… nhiều loại thực tiên vào 3 ngày Tết đầu năm còn phẩm “nguội” bán ngập trong các phải có mâm ngũ quả, bánh mứt, quầy thực phẩm chế biến sẵn trong rượu, chè kho… các siêu thị và trở nên phổ biến, Ngày trước, thời Tết xưa, để hoàn muốn ăn giờ nào, nhoàng cái ra thành 4 bát 8 đĩa theo truyền thống, chợ hay siêu thị bao nhiêu cũng có, người phụ nữ phải dụng công và chẳng cần đợi Tết. tiêu tốn thời gian rất nhiều, chưa kể Thời @, nhất là thời công nghệ còn phải thật khéo, từ khâu chọn 4.0, trong siêu thị và nhiều Công ty nguyên liệu đến thực hiện sơ chế, thực phẩm đưa ra hàng “đặc chủng” rồi tiến hành nấu nướng qua nhiều để dành cho mâm cỗ 3 ngày Tết rất
102
Đầu tư Phát triển Số 294 Tháng 1+2. 2022
phong phú. Có đủ cấp độ từ bình dân đến cao cấp, thậm chí có cả những loại đặc biệt thuộc hàng cao lương mỹ vị hiếm quý trước đây chỉ dùng để tiến vua, cũng được chế biến theo đúng hương vị… cứ việc bỏ tiền ra rinh về, khỏi phải lọ mọ loay hoay… Tiện dụng hơn cả và đỡ mất thời gian hơn, ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh từ năm 2015 đã có mấy Công ty dịch vụ thực phẩm, ngay từ đầu năm Tết dương lịch đã “chào” sản phẩm dịch vụ: “Gói mâm cỗ 3 ngày Tết”, tùy theo món, số lượng mà có giá khác nhau… Chỉ cần bấm điện thoại là có nhân viên “ship”, mang đến tận nhà. Tết “công nghiệp hóa” được và mất Trong tình cảm người Việt nói chung Tết Nguyên đán là Tết dân tộc mang ý nghĩa tâm linh truyền thống, và cho dù có “hiện đại hóa, công nghiệp hóa” đến đâu thì nó vẫn như ngàn xưa, mang những nét văn hóa phong tục thuộc về