tarafından öldürülmesi üzerine başlayan çabşma, kısa sürede bü tün Azerbaycan'a yayılır. Ermeniler, Erivan, Nahçivan, Ordubad, Karabağ, Şuşa, Gence, Bakfi ve Şirvan'da silahsız, müdafaasız Türklere saldırarak, onları öldürmeye başlar. Azerbaycan Türkleri ise ne yapacağını bilmeden, şaşlon bir vaziyette kendini savunmaya çalışır. Rus yöneticiler bu çatışmaları durdurmak yerine yaptıkları icraatlarla Ermenileri daha da cesaretlendirmiştir.
İktisadi Durum XIX. Yüzyılın Sonu XX. Yüzyılın Başlarında Azerbaycan'da -
Petrol Sanayinin Gelişmesi 18601ı yıllarda yakacak bir madde olarak kullanılan petrolün üretimi az miktardadır ancak, aynı yıllarda Rusya pazarında petrol ihtiyacının artmasıyla Bakfi'deki petrol sanayi gelişme gösterir. Özellikle 1861 kanunnamesinden sonra Bakı1 petrollerine olan ihtiyaç artar.84 Rusya pazarlarına gönderilen petrol sadece aydın latma amacıyla değil, sanayide de kullanılmaktadır.es 1825 yılında Baku çevresinde petrolün depolarunası için yaklaşık 120 kuyu ve 32 depo bulunmaktadır. 18401ı yılların so nuna doğru kuyu sayısı 133'e çıkar. Bunlardan 81si Balahani'de, 25'i Bibiheybet'te, 16'sı Surahanı'da ve beşi de Binagi'de açılır.86 187o'lere gelindiğinde bu sayı 22fye, 1901 yılında ise 174o'a yük selir. 18701i yıllara kadar petrol, özel balçık kova pompalarının yardımıyla sığ kuyulardan oldukça ilkel bir metotla çıkarılırken, bu yıllardan sonra Amerikan metodu olan sondaj ekskavatörü 84 Bakıl'deki petrol sanayinin gelişimi için bkz. J .D. Henıy, Baku an Event .fııl History, London, Haymarket, t.y. 85 M. İsmailov-M. İbrahimov, Azerbaycan Neft Saneyesinin İngılaba Ge derki Tarihi, Bakı, Elm Neşriyat, ı991, s. 40-41. 86 Petrolün çıkarıldığı sahalar ve miktarları için bkz. S.E.Vezirov, AS. İsa yev, Bakı Neft Sanayesi Tekamül Tarihi, Yeni Faktlar, Regemler, Bakı, Elm, ı998. 43
