werd de aansluiting met de rest van Europa gezocht. Hoewel veel wijnproducenten door het verlies van de kolonies in één klap hun belangrijkste markt kwijt waren, kon het vizier nu veel beter op Europa gericht worden.
Toetreding tot de EU De toetreding tot de Europese Gemeenschap (nu EU) in 1986 dwong Portugal om de wijnhandel te liberaliseren. Er kwam een einde aan de monopoliepositie van coöperaties en porthandelaren. Zo werd op 8 mei 1986 vastgelegd dat wijnproducenten uit de Dourostreek het recht terugkregen om rechtstreeks port te exporteren, buiten het entrepot van Vila Nova de Gaia om. Vanaf 1990 kwam
dan ook een levendige ontwikkeling op gang van individuele quinta’s, die port en onversterkte wij-
nen produceerden. Wijnmakers in heel Portugal profiteerden enorm van de toetreding tot de EU en de subsidies die daarvan het gevolg waren. Er werd een classificatiesysteem ingevoerd naar het
model van het Franse AOC-systeem. De naam Junta Nacional do Vinho veranderde in Instituto da Vinha e do Vinho (IVV). Dit is tot de dag van vandaag het Portugese nationale wijninstituut. Iedere wijnregio heeft inmiddels een eigen Comissão Vitivinícola Regional om toezicht te houden op de wijnproductie.
Mateus Rosé Portugal was in de Tweede Wereldoorlog min of meer neutraal, maar niettemin stortte de
wijnmarkt in, met bergen onverwerkte (port)druiven tot gevolg. De portexport bereikte een historisch dieptepunt in 1942. Fernando van Zeller Guedes rook zijn kans en richtte in datzelfde
jaar, samen met vrienden en een groep aandeelhouders, een bedrijf op om wijn naar Brazilië te exporteren. Hij bedacht een nieuwe wijn: Mateus Rosé. Het zou een van ’s werelds grootste commerciële wijnsuccessen worden. Deze merkwijn, een halfzoete, licht mousserende
rosé, werd ontwikkeld naar voorbeeld van licht parelende rode en witte Vinho Verde. De naam is ontleend aan het barokke paleis van Mateus bij Vila Real in Noord-Portugal. Mateus Rosé wordt gebotteld in een flaconvormige fles die lijkt op de Bocksbeutel uit het Duitse Franken. Na de Tweede Wereldoorlog was de wijn erg populair in Groot-Brittannië en de VS. Op het
hoogtepunt van het succes, in 1978, was Mateus verantwoordelijk voor meer dan 40 procent van de export van Portugese tafelwijn! Nog steeds wordt Mateus Rosé geëxporteerd naar meer dan honderd landen over de hele wereld. Veel Mateus Rosé wordt van druiven uit
Bairrada gemaakt. Ook witte, droge en stille varianten van Mateus bestaan tegenwoordig. In
1944 werd een rivaal ontwikkeld: Lancers. Ook deze merkwijn is halfzoet en licht mousserend, zowel de rosé als de witte versie. Lancers is vooral in de VS populair geworden.
Hoofdstuk 23 - Portugal (2022-2023)
TERUG NAAR INHOUD
117
