OD HIDROGRAFII DO HYDROLOGII 50 lat istnienia Zakładu Hydrologii Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ
L
Hydrografii funkcjonuje pod nazwą Zakład Hydrologii. Choć historia hydrologii jako dyscypliny naukowej zinstytucjonalizowanej w postaci zakładu liczy zaledwie (i aż) 50 lat, nie oznacza to, że wcześniej nie powstawały prace związane z obiegiem oraz cechami i właściwościami wody. Wystarczy cofnąć się do początków pierwszej na ziemiach polskich, a drugiej w Europie katedry geografii, utworzonej właśnie na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1849 roku. Na kierownika katedry został wówczas mianowany przez Leopolda Thuna – ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego w Austrii, Wincenty Pol, który, przebywając w Wiedniu, przedstawił wizję nowoczesnej geografii uniwersyteckiej. Pol, absolwent Wydziału
Filozoficznego Uniwersytetu Lwowskiego, znany był wcześniej przede wszystkim jako poeta. W dziedzinie geografii był samoukiem, lecz dzięki lekturom, podróżom krajoznawczym i szerokim kontaktom ze światem nauki (między innymi geografami, botanikami), w tym z Alexandrem Humboldtem, miał rozległą wiedzę przyrodniczą, znał doskonale, między innymi, dzieła Karla Rittera. Sam Pol tak pisał w Pamiętnikach (1860) o swoich kontaktach z geografią: Nie piastując żadnego urzędu, nie żyjąc w sferze politycznej, nie czułem się powołany do studiów w tym zawodzie, filozofia, której poświęciłem kilka lat życia, nie dawała mi zadowolenia, do oddania się studium historii i literatury brakowało w ustroni wiejskiej niezbędnych źródeł pomocJoanna Pociask-Karteczka
ata 70. XX wieku były okresem intensywnych przemian strukturalnych i organizacyjnych na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi, w wyniku których w ówczesnym Instytucie Geografii (obecnie Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej) powstało sześć nowych zakładów: Geomorfologii, Klimatologii, Geografii Fizycznej, Geografii Regionalnej, Geografii Ludności, Osadnictwa i Rolnictwa oraz Zakład Hydrografii. Pod względem formalnym zostały one powołane na mocy zarządzenia nr 18 rektora UJ z 24 kwietnia 1970. Funkcję rektora UJ sprawował wówczas prof. Mieczysław Klimaszewski, będący także dyrektorem Instytutu Geografii oraz kierownikiem nowo utworzonego Zakładu Geomorfologii. Od roku 2000 Zakład
Źródło Hydrologów – pomnik przyrody nieożywionej; w dnie widoczne okrągłe formy osadów unoszonych pod ciśnieniem; czerwiec 2009
128
ALMA MATER nr 219