Pimeur 3 | 2022 by AGF Vormgeving

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

maart 2022 36ste jaargang

In dit nummer :

Bewerkte AGF Wegen & verpakken

verpakkingsfolie met Anti-fog

BOPP FLOWPACK FOLIE

Laser perforatie voor een langere houdbaarheid

Flexo bedrukking

HOT Needle perforatie

www.interniFilm.be

Opkoop en verkoop gebruikte pallets

Nieuwe pallets, kisten en boxen

03 04 05

Vestigingen Helmond

Totaalpartner in Pallets

Moerdijk Noord-Holland

Betrouwbare levering met eigen transport

Rotterdam Sas van Gent

ISPM-15 gecertificeerd

Bel ons

WhatsApp ons

+31 168 357 010

+31 648 000 000

E-mail ons

Bezoek ons

info@palletcentrale.nl

www.palletcentrale.nl

VLEUGELBAKJES SLUITEN TERWIJL HET FRUIT ONBESCHADIGD BLIJFT

- Extreem eenvoudig te bedienen - Snel: meer dan 80 bakjes per minuut - Sluiten gebeurt met actueel geprint etiket - Fruit zit niet te los en niet te strak - Verschillende formaten fruit is geen probleem - Te combineren met bijvoorbeeld controleweger

v o o r a l l e s e e n o p l o s s i n g … | zomerdam.nl

6 Visie

“We staan niet tussen de leverancier en klant, maar ernaast!” Hilbert Klop en Marnix van Fraassen, Direct Source International

Extra: Empack

“Wij zijn klaar om klanten onze nieuwe mogelijkheden te laten ontdekken” Peter Bauwens, DV Fresh

“Gerecycled plastic is de toekomst” Stijn Verreet, Sales Manager van Interni Film

“Via de horeca en foodservice kunnen we de consument veel meer groenten aanbieden” Rogier Hilkes, Hak Fresh

Postuma start met Pure Ambacht

“Van groentesnijbedrijf naar maatwerk groente-atelier” Rob Langeveld, GreenS & SaladS

Gezondere dressings dankzij extra groenten en duurzame folie

Dynamische verpakkingssector komt samen in Gorinchem

Productvariatie gemakkelijk verwerkt

Flexibele icepacks houden producten langer dan 24 uur koud

Etiketteren maakt verpakken in karton nog eenvoudiger

Cobots zijn de toekomst

111 Special: Wegen & verpakken

Thema: Bewerkte AGF

111 Kansen en uitdagingen voor papierleveranciers, machinebouwers en aardappelverpakkers 124 “Onze lijn is iets minder snel, maar veel nauwkeuriger” Koppert Machines 128 “De capaciteit voor het verwerken van trays of vleugelschalen is dezelfde” Burg Machinefabriek 130 “Als bedrijf geloven wij enorm in duurzaamheid” Zespri

Meer duurzame verpakkingen

Nieuw: Paardekooper Flexibles

Verbeterde wikkelcapaciteit voor hogere productiviteit

Barcode labeling vanuit de cloud met API-technologie

Groeiende vraag naar duurzame verpakking voor AGF en convenience

36ste jaargang • maart 2022

Inhoudsopgave

PietPraat

Markt wacht met smart op Hollandse hete pepers

Zachtfruitsector verlengt seizoen door beschermde teelt BFV: Focus op weghalen pieken uit zachtfruitmarkt BelOrta: “We zien meer en meer zachtfruitteelt onder bescherming” Berrybrothers: “Kasteelt in het voor- en najaar is zeker interessant”

Ondernemen op gevoel

Opeenstapeling van kosten speelt transportsector parten

Knoflook: China blijft leider, Spanje heeft een stabiele productie en Egypte komt opzetten

Productie en internationale handel knoflook stagneren

“Het doel is om de gezondste snack ter wereld toegankelijker te maken” 5th Season Fruit

Private equity is onlosmakelijk verbonden met de Nederlandse glastuinbouw

De toegevoegde waarde per m2: Attentie voor AGF-merken op de winkelvloer

Meesterlijk lunchen met groenten als smaakmaker

Datagedreven werken in het kruidensegment

Containervervoer beleeft beste kwartaal ooit - en het wordt nog beter

Hoe liggen de kruiden in de markt?

Modulair teeltconcept voor kruiden: local-for-local en ultravers

102 Welke rol is de ui toebedeeld in een voedselcrisis?

Appel clubrassen in opmars

Aziatische handel: lastig en uitdagend

106 “Installaties zo zuinig mogelijk laten draaien, is steeds belangrijker” Stien Lokerse 108 Is fruitsap net zo gezond als fruit?

AGF-ster: Lisa van Zon over team Yex

109 Hobby van: Emanuel Sluis, Service2Fruit

Column: Jeroen van der Weerd

135 AGFer buitenland: Robin Welsh

Column: Joos Maassen

136 Dick Pijpers: Lucuma

101 Social media: Oscar van Turenhout

137 Hoe is het met: Jan de Craen

105 Nevenactiviteit: Tessa Smit

138 Apps en gadgets

Vergeet ook onze socials niet: zo vertelt een Zuid-Afrikaan hoe het is om in Nederland te wonen, nemen we je mee naar het voetbalveld en gaan we nog even op bezoek bij een oud-AGF’er.

E216

F216 G215

PV1 PV2

12m²

Netwerkcafé

12m² 12m²

PV4

PV3

F214 G213

12m² 12m²

Partner Village E210 F211

F212 G211

Partner Village E208 F207

12m² 12m²

F206

24m²

12m²

Smart Packaging Gallery

18m² 18m²

12m²12m²

Flexplekken

E204 D202

H203

F204

35m²

15m²

24m²

18m² 18m²

D150 E147

C144 D149

18m²

F142

9m²

F151 15m² 9m² F139 E144

18m² 18m²

D146

C140 D145

12m²

Plattegrond Empack Pagina 90

Netwerkcafé

B136 C135

9m²

STAND

EXPOSANT

36m²

A132 B135

EXPOSANT

STAND

EXPOSANT

15m²

STAND

B133

16m²

15m²

20m²

D13636m²

15m² 21m²

42m²

B128

Flexplekken A122

C126

B126

24m²

A115

20m²

A111

36m²

D123

48m²

A108

B116

C118

E120 F119 E116

G115

90/ 57m²

48m²

B108

45m²

C146 D151

D152

15m² 15m²

88m²

18m² 18m²

B102

E150

F144 G143

12m²

I101

A132 B135

B136 C135

9m²

15m²

B133

A128

16m²

15m²

15m² 21m²

C128

A115

20m²

A111

C126

36m²

D123 30m²

B118 28m²

A109

A108

48m²

B116

C118

E119

9m² 9m²

G115

B108

30m²

18m²

36m²

24m²

C108 D109

36m²

A101

D108 92m²

J115

45m²

E106

36m²

F106 G105a 9m²

G105

G104

30m²

L120

20m²

L118

16m²

12m²

L116

K118

J118 K117

32m²

K116 24m² 24m²

Koffie

18m²

Foodcourt

L112

J114

24m²

72m²

J108

K112

L111

24m²

L108

I108 J109 42m²

15m²

18m²

15m² 15m²

18m²

20m²

L119

K120

24m²

J111

I106 J107 G108

G102 32m²

15m²

12m² 15m²

H108

30m² 21m²

F102 28m²

I110

15m² 15m²

64m²

F101

E101 88m²

30m²

F108 G107

72m²

66m²

45m²

33m²

H112 I109

G110

D104

C104

B104

E110

I114 J117

9m²

K124 L121 36m²

15m²

18m²

30m²

Entree I

B102

F112

16m² 51m2

66m²

72m²

28m²

E111 21m²

90/ 57m²

G114 90m²

F114 48m²

30m²

18m²

L122

60m²

24m²

40m²

E114

E113 36m²

L124

20m²

72m²

J124 J120

G118 48m²

27m²

16m²

K126 L123

J125

I120

20m²

G117

F118

E116

48m²

D112

C110 B112

20m²

L125 33m²

33m² 15m²

H114

60m2 48m²

32m²

E120 F119 28m²

D118

A104 A102

42m²

15m²

56m2

20m²

18m²

40m² 28m²

A103

28m²

35m² 21m²

K130 L127

32m²

F120

20m²

18m²

L128

J126

I126

42m²

48m²

G120

L130 15m²

18m²

I130 J127

30m²

H116

G124 72m²

G119

F122

18m²

L131

K134 J132

20m²

D122

A110

32m²

I129

F126

F123

18m² 21m²

E122

Legenda L132

K136

18m² 18m² 24m² 24m²

15m²

42m²

E126

24m²

K138 36m²

J136 K135

24m²

36m²

15m²

L138 30m²

J138 54m²

I134 J135

E128

15m²

E125 48m²

D126 E121 18m²

L146

12m²

J140 24m² 24m²

40m²

42m²

64m²

E127 D130

D125

B124

K143

42m²

I142 J141

I133

H131

H129

E129 42m²

18m²

42m²

49m²

I148

I138

I135

35m² 21m²

24m²

12m²

24m²

I143

24m² 24m²

H137

12m²

D132

24m² 21m²

28m²

B126 48m²

A116

18m²

12m² 15m²

H140 I141

20m²

36m² 12m²

E132

24m²

42m²

B128 A122

A117 24m²

21m²

H142

K148

16m²

20m²

24m²

32m²

48m²

24m²

20m²

E136 F131

D13636m²

L108

J148 24m²

K103

K102

K101

J101

40m²

15m²

30m²

C132 18m² D135

24m²

L107a

10m²

H146 I147

H139

G133

F132

18m²

B132

L112

21m²

27,5m²

K104

15m² 36m²

H141

24m²

15m² 18m²

C134 21m² D137

42m²

Foodcourt

Koffie

18m²

L111

28m²

K106

30m²

J102

E138 18m² 36m²

18m²

72m²

K112

15m²

20m²

G139

F138

A138

L116

32m²

K116

42m²

I150 K107 J106

30m²

15m² 18m²

F136

12m²

K118

24m²

J108

I102

27m²

F140

F135

16m²

L118 I201

J114

30m² 15m² 15m²

G102

32m²

F142

27m² 30m²

E140

9m²

L120

15m²

24m² 24m²

J111

I106 J107

H143

18m²

9m²

F151 15m² 9m² F139 E144

48m²

D142 E139

C136 D141

L122

15m²

20m² H201

16m²

I108 J109 15m² H148 18m²

84m²

30m²

F102

28m² 36m² F143 E148

D146

24m² 24m²

Entree II

18m²

20m² H203 L119

20m²

J118 K117

15m²

12m² 15m²

H108 G145 G146 G10818m² 18m² 18m² G104

9m²

36m² G105 30m² 21m²

72m²

F101 24m²

E101 30m²

18m² 18m²

C140 D145

I110

15m² 15m²

30m²

F106 G105a

36m²

D150 E147

C144 D149

33m²

H112 I109

G110 30m²

15m² 15m²

64m²

E106

20m²

K120 42m²

J115

90m² 18m²

F108 G107

F146

E154

66m²

18m²

24m²

16m² 51m2

C149

Entree I

Evenementenhal

21m²

36m²

D104

C104

L124

K124 L121

24m²

15m²

G114

24m²

E110

E111

D109 D108 D154 66m²

18m²

F112

48m²

30m²

36m²

C108

72m²

F114

E114

E113

D112 30m²

18m²

D159 B104

27m²

16m²

24m²

J120

I114 J117

24m²

40m²

36m²

48m²

B112

92m²

J154

2022 5, 6 & 7 april Gorinchem

G117

F118

9m² 9m²

28m²

D118

C110

32m²

A102

28m²

15m²

F20436m² 60m²

60m2 48m²

A104

36m²

A101

L130

20m²

L125 32m²

K126 L123

J124

I120 35m²

Pieter Boekhout

18m²

L131 Smart L128 Packaging Gallery

35m² 21m²

K130 L127

12m² 12m²

12m²

H114E204

G118 72m²

L132

32m²

K134

F212 G211

F20672m² F207 E208 33m² 15m² 42m²

48m²

G120 42m²

15m²

56m2

20m²

18m²

40m² 28m²

A103

E119

D122

Legenda 40m²

K136

18m²

J126

I126

12m²12m² 33m²

72m²

20m² D202 F120

20m²

28m²

G119

F122

E122

D126 E121 18m²

24m²

K138

J132

18m² 18m²

H116Partner VillageJ125

G124

18m² 21m²

24m²

48m²

F123

18m²

30m²

A110 B118

28m²

A109

E126

E125

D130 42m²

D125

B124

A116

F126

42m²

15m²

L138 30m²

18m² 18m²

24m² 24m²

30m²

36m²

15m²

L146

12m²

F214 G213

12m² 12m²

24m²

I130 J127 Partner Village I129 E210 F211 15m²

E128

15m²

E127

K143

12m² 12m² J136 K135

I134 J135 PV4

PV3

42m²

H129

E129 42m²

18m²

49m²

48m²

A117

Plattegrond

C128

28m²

H131 64m²

24m²

12m²

G215 F216 36m²

54m²

12m²

12m² I133

12m²

D132

24m² 21m²

C140 Olmia Robotics F126 H142 CO., LTD. Omori Europe B.V. I143 FANGDA PACKAGING F143 I129 B.V. Opem SpA B133 FANUC Benelux BV J148 2B Conveyor Systems K135 Opti-Pack D146 Flex Industries I110 A-Safe K148 B.V. Optimum Group™ G105a Food Assist F120 ABC Milieu en Infra G145 Orientech J135 Freshtech Solutions B102 ABI H148 engineering Overveld Machines D104 Fuji Packaging Benelux E120 ACE development & K117 Paardekooper D130 Full Packaging I133 Air Liquide BV E126 Service Center nv SA Packaging Wopla G108 Nederland Gamma PV3 Air Products J107 BV Palletcentrale Groep H131 GBO Innovation makers A122 I134 Ajit Industries Pvt. Ltd. bv Panhuijsen Verpakkingen H201 Geostick BV B138A Akta Trading Holland D159 bv Nederland Pilz K112 Packaging GKS Engineering G110 L131 Allround B.V. BV en pallets B.V. Poorthuis Packaging K138 Global Flexibles Europe I201 L119 Alpac - Kunststof bakken Rea Jet Benelux NL F138 Gopack BV G117 ogies Alpaco E138 Reisopack | Strappingtechnol bv F132 Gullimex Nederland E128 Alpla B108 Solutions Repak B.V. F112 Halopack F123 Altrimex Packaging D109 nv PD bv Solutions Reynders Etiketten J102 Handelsonderneming D123 Ambaflex Spiral Conveyor J106 River Packaging Ltd C110 Harcotom BV F142 AS Technomar & Adrem A108 Robatech B132 Hassink B.V. K130 Asteria Group G115 Packaging Equipment Systems B.V. Robertpack Ind. and H146 Heat and Control L121 L116 ATS-Tanner Banding Robotics bv Rolan nv G139 Heffiq I120 I126 Aubier-Colard Rollenco B.V. Machines D137 Het Packhuys B.V. D149 Audion Packaging G118 iek BV Romédes Specials B.V. C132 HOREN CoRTP K104 Ausloos Verpakkingstechn E150 Benelux B.V. BV Rovema Factory Nederland G114 Icepack Labels A117 J111 Autajon ines Sarco Packaging D125 Idépack Verpakkingsmach A104 Avamoplast nv G119 a bv Scanbelt-Conveym BV J101 IFS Nederland B.V. J120 J117 AVC Sealing Solutions en Opslagtechniek Cobotics Schiphorst TransportCoding & J127 Industrial Marking A115 Baljet D122 BV Schoeller Allibert BV I114 Inno-Way / TPU Services C134 Balluff D154 GmbH Solutions Schur Star Systems L108 Innoveya Conveyor L124 Bandall B.V. C128 Schut Systems K136B Intercol BV L130 Bastin-Pack C136 Schutte Bagclosures F102 Interket BV J138 BATEQ BV K126 GmbH Schutten Machines B118 INTERROLL Fördertechnik L125 Becker Druk- en Vacuumpompen K101 Servo Berkel Prior J140 Intertek bv G104 Bema K103 NV Shuttleworth Europe F144 Intopack B138B L118 BEWI Cellpack A/S Holland bv SICK BV L120 Intropack Machinery A128 BEZMEŻ Sp.z o.o. A109 bv SigmaControl Systems J115 Technology Isotron E140 I142 BIT Hotmelt SIMACO GmbH L138 Item Products D118 Blockline J126 B.V. Sismatec F108 Jansen Techniek Putten L132 BluePrint Automation G102 Limited Stegge Twello BV Skillpack de International E147 Aan Jenton E136 Bouwbedrijf C149 St-Luc Labels & Packaging I106 Jinnovation I135 Brabo Verpakking D152 Stesa Systems bv I108 Jopak Packaging Solutions D132 J141 Brilliant Group BV bv Stol Inspection Systems F118 Jowat Nederland F122 L111 Buergofol GmbH Strema L127 K&W Transmissies B.V. L146 Busch Vacuum Solutions K118 Solutions B.V. Hedel Syntegon Packaging K124 Kolkman Verpakkingen C126 I147 BVP Verpakkingen Verpackungsunternehmen T.B.H. Packaging B.V. GmbH E127 Korozo Group I138 Cama H141 Talis Etiketten H116 Kortho Coding & Marking G133 Cemex J124 Tallpack International L107A Kroon Print & Packaging F131 Certis Benelux E101 Tasco bvba H137 KV-Techniek b.v. F119 Clever-CPL B.V. D202 TAVIL IND, S.A.U. H140 LabelPro K106 Codipack Group K143 TAWI F135 Labro Verpakkingen C108 Collaborationz B.V. D150 | Ekopac Teamplast C118 Lantech B.V. B124 Condair D126 Dongen TechNikkels J132 Laurijsen Weegautomaten H108 CPS Case Packing Systems E122 BV Technisch buro Hemmes LH Packaging bv & Co. KG D135 K134 Cyklop Nederland A102 Spezialmaschinen GmbH Benelux B.V. TEEPACK Gas E154 Europe Linde F106 I101 DaklaPack TEHAMA B.V. J118 Loadhog Limited A101 Dampack International F140 tesa PV1 Logi Label BV D142 De Haan Palletindustrie - Inspection G120 Labeling TNO B.V. G105 Coding Logopak I141 De Koningh E106 & Labeling BV Rijn bv ystemen TradePack Coding D141 Machinefabriek Van F151 De Witt Eindverpakkingss J125 Tramper Technology E148 MagicBOX E129 DECA F114 BV & Co Wezel Kartonnages Trip Van Specialisten D108 Martens Stazak A114 I102 DeeDee ULMA Packaging B.V. K116 Mettler-Toledo PV4 Dekapack International B112 B.V. Ultrapak BV K120 Mezzo Beyond Packaging E114 DEMCA E116 & Packaging Van Lijsebetten Printing A111 Gilze MK E110 I148 Desmedt Technology B.V. Verduyn Packaging I109 MMF Transparant G143 DH Automation Technology B136 Verpakkingsmanagement K101 Moens Verpakkingen K107 Didak Injection G124 bv & Service B.V. Vervo GmbH J154 Pompen mopack E144 Distrimex B116 VGI-Promatec BV E113 Mosca Benelux B.V. E119 Domino Benelux L128 BV VH Vertical Packaging A103 Multi Tray B.V. C104 Dörr Kampen F139 B.V. B.V. Videojet Technologies E125 MULTIPOND Benelux H114 Ducona Holland BV B135 VPK Packaging A116 Mundi Technology K102 I130 Durham Duplex VWS Nederland F204 MyConveyor L122 Dymato BV INFO Cargo Weber Labeling & Coding Air G146 Netherlands National J114 Easyfairs K136A b.v. wenglor sensortechniek D112 Nefab Packaging Netherlands J109 Écart Invest 1 B.V. A138 Wipak I150 Neroco Detectie & Inspectie E121 EFM Machinery H139 WIPOTEC-OCS BV J136 New Packaging Group A110 Elsto Drives & Lifting D145 Zalpak E204 Niverplast BV L112 Engels Logistiek bv G107 Zetes Netherlands C146 NMC L123 Engilico BV F216 Pack Zim bv B126 NNZ H112 E111 Eoc GmbH Zwager Techniek NO-NAIL BOXES J108 ErgoPack Deutschland D151 Nodema BV F101. Erkon Tilhulpmiddelen H129 BV Flexibles Nordex E139 Espera-Nederland D136 Novexx Solutions PV2 L119 Etipack NRK Verpakkingen B128 Ett-Benelux F146 Benelux Nutripack B104 Euroflex H143 Group en Verp. Oerlemans Packaging EVC-TPC-BRTC (Inpaktafels A132

PV1 PV2

36m² 12m²

E132

24m²

J138

I138

I135

H137

E136 F131

30m²

J140 24m² 24m²

24m² 24m²

20m²

G133

35m² 21m²

F132

C132 18m² D135

42m²

I142 J141

E216

H139

24m²

F136

15m² 18m²

18m²

B132

A128

24m²

I148

I143

H140 I141

H141

F138

15m²

E138 C134 21m² D137

18m²

21m²

12m² 15m²

G139

15m² 18m²

F135

E140

D142 E139

C136 D141

H142

40m² 27m²

F140

27m² 30m²

48m²

24m² 24m²

18m² 42m²

K148

H146 I147

24m²

E148 F143

30m²

15m² 15m²

18m²

J148 24m²

A138

EXPOSANTEN

30m²

H143

F144 G143

E150

D152

C149

Entree II

I201

15m²

I150

H148

18m² 18m²

36m²

18m²

J154 C146 D151

G145 G146

F146

E154

D154 D159

H201

42m²

72m²

Gelukkig verandert niet alles en zijn er ook nog ‘gewone’ ijkpunten waarvan we verslag kunnen doen. In deze PRIMEUR onder meer aandacht voor Wegen en Verpakken, Verse Kruiden en Bewerkte AGF. Het Visie-interview voert de lezer langs het ontstaan van Direct Source International, natuurlijk ontbreekt een vooruitblik niet en Ruud van Vliet laat zijn licht schijnen over de rol van private equity in de Nederlandse glastuinbouw.

Vaste rubrieken 73

Haalden we eindelijk opgelucht adem, omdat de coronacrisis voor het grootste gedeelte achter ons leek te liggen, wordt de wereld meegezogen in een militair conflict aan de rand van Europa. Hoewel natuurlijk in de eerste plaats vreselijk voor allen die betrokken zijn, raakt het door de wederzijdse sancties, wegvallen van handel en onzekerheid ook de rest van Europa en leven we weer in een nieuwe en onzekere realiteit.

I102

30m²

84m²

I101 20m²

28m²

J106 K107

K106

15m²

J102

K104

10m²

K102

K101 32m²

L107a

48m²

27,5m²

15m² 36m²

J101

21m²

24m²

20m²

24m²

K103 16m²

l 2022 5, 6 & 7 apri al Gorinchem Evenementenh

BEKIJK DE ACTUELE PLATTEGROND HIER

Eyec-Benelux

22-03-2022 18:09

ttegrond_Deelnlst.indd

220322 Emp22_420x297_Pla

Alle pagina's

AGF Primeur 3 • 2022

Glastuinbouw

testen uit kunnen voeren op residu van gewasbeschermingsmiddelen.” Hamid zelf importeert jaarrond pepers uit Oeganda en Rwanda. Ook hier spelen fytosanitaire regels telers parten. “In Rwanda zijn veel telers gestopt vanwege problemen met de Afrikaanse fruitmot. Hierdoor is er maar weinig export uit Rwanda momenteel. Bij binnenkomst wordt er regelmatig een zending onderschept vanwege vondsten van de mot.” Ook in Oeganda zijn er problemen met de fruitmot, ziet Hamid, die grappend opmerkt dat de handel in pepers niet goed voor je bloeddruk is, terwijl pepers eten juist je bloeddruk verlaagt. “De helft van de zendingen uit Oeganda ondergaat een labtest op residu van gewasbeschermingsmiddelen. Dat geeft onzekerheid en brengt ook extra kosten met zich mee.” Medio maart is net als uit Rwanda ook de aanvoer uit Oeganda beperkt, al komt dat eerder door het droogteseizoen. “Hierdoor is er weinig product beschikbaar. Na het droogteseizoen trekt dat wel weer aan.”

Steeds meer soorten pepers komen uit Nederlandse kassen: Habanero peper

Markt wacht met smart op Hollandse hete pepers Medio maart is het aanbod hete pepers zeer beperkt. Een winterdipje in Spanje en Marokko, droogte in Uganda en fytosanitaire beperkingen bij de export uit zowel Afrika als de Dominicaanse Republiek, maken dat er medio maart slechts mondjesmaat pepers binnenkomen. Met smart wacht de markt op Hollandse hete pepers.

“E

r zijn bijna geen hete pepers op de markt te krijgen,” concludeert Hamid Haddouch van Chili & Pepper aan het begin van week 11. “Het is nu wachten op de productie uit de Nederlandse kas.” Die producties komen traditioneel vanaf eind maart/begin april weer op gang. “De echte hete pepers hebben warmte en licht nodig voor hun speciale smaak. Veel eerder oogsten is heel moeilijk,” weet de handelaar, die in het verleden zelf ook nog pepers teelde. Hamid teelde tot een aantal jaar terug pepers in Marokko. Uit dat land kwamen de afgelopen wintermaanden veel pepers, net als uit Spanje. “Beide landen waren sterk aan de markt. De februari kou heeft echter voor een dip in productie gezorgd.” Hierdoor ligt de aanvoer op moment van spreken lager. “De vraag is

AGF Primeur 3 • 2022

nu of de telers de planten in Marokko en Spanje hebben weggehaald en opnieuw gaan planten of dat ze de teelt doortrekken. Als je naar de prijzen kijkt, verwacht ik dat ze misschien wel dat laatste doen. Op die manier is hun dip in de productie zo kort mogelijk en profiteren ze mee van de hogere prijzen vanwege de tijdelijke schaarste op de markt.”

TSUNAMI Vanwege de schaarste wijken handelaren uit naar andere teeltgebieden. Eén daarvan is ’s winters doorgaans de Dominicaanse Republiek. Een exportverbod voor de telers daar maakt dat deze winter dit land afvalt. “De telers kunnen er niet aan de strenge fytosanitaire eisen voldoen. Ze zijn er nog niet zover dat ze goed lab-

Tegen die tijd is het mei, verwacht Hamid. Op dat moment is zijn verwachting dat de markt overspoeld wordt met hete pepers vanuit allerlei landen. “De telers in Nederland zijn dan in productie, net als telers in Spanje en Marokko die doorgaan tot in juni. En als het weer regent in Oeganda, komen ook die producties weer op gang. Ik verwacht daarom dan een tsunami aan pepers.” Zorgen maakt hij zich er niet over. “Voor hete pepers uit Oeganda heb ik speciale klanten die jaarrond kiezen voor de authentieke smaak en pittigheid die de pepers hier hebben. De kenners weten dit te waarderen.” Lokaal product uit de Nederlandse kas onderscheidt zich met kwaliteit en een langere houdbaarheid. “Daarmee heeft product uit de kas een aparte positie, ook als er overal aanbod is. Bovendien maakt een PlanetProof-certificering, bovenop GlobalGAP, dit product onderscheidend ten opzichte van import.” HARDLOPERS Chili & Pepper is gespecialiseerd in habanero pepers – “dit blijven bij ons de hardlopers”, maar Hamid ziet de laatste jaren een groeiend aanbod aan andere hete pepers ontstaan. Steeds meer soorten komen ook uit de kas. “Vijf jaar terug hadden we veel rode habanero’s en ook wat gele habanero’s, een soort die in Nederland erg gewild is. Nu zie je, ook internationaal, de vraag naar allerlei kleuren habanero’s toenemen.” Ook de vraag naar andere soorten zit in de lift. Hamid noemt naga pepers en carolina reapers. “Drie jaar terug hadden wij die niet in ons assortiment. Inmiddels wel, zelfs uit Nederlandse kas. Klanten vroegen erom.” Om de stijgende vraag naar het nicheproduct

Buitenteelt van habanero in Oeganda

in te vullen is het areaal bij Chili & Pepper volume. De Brexit brengt heel veel extra sauzen gemaakt met habanero’s tegen. De licht gegroeid. “We telen altijd wat extra papierwerk met zich mee. Iedereen merkt gewone sambal is voor sommigen niet meer voor nieuwe klanten.” Het blijft echter een dat, ook bij andere producten. Het kosten- genoeg,” lacht hij. Naast pepers levert Chili nicheproduct, waarschuwt Hamid. “Heel probleem hebben we daarom ook allemaal. & Pepper ook steeds meer andere speciale hard groeien is er daarom niet bij. Het zijn Je kunt beperkt kosten doorberekenen. producten, waaronder diverse varianten de traditionele telers met verwarming die Uiteindelijk moet je mee met wat de markt aubergines, sopropo, yams uit Ghana, bakin het voorjaar al voor de aanvoer zorgen. doet. Je kunt jezelf niet uit de markt prij- bananen en okra. In Marokko teelt Chili & In de zomer komen er wel vaak wat kleine- zen. Bovendien moet ook jouw klant het Pepper deze inheemse groenten voor de re telers bij. Zij zijn echter maar een rela- product nog weer goed kunnen verkopen. Thaise en Indische keuken. “Ravaja, thai tief korte periode op de markt.” Wij hebben al tien jaar vaste klanten en die eggplant, karela en bullet chili, dat is goed wil je niet laten vallen.” gelukt. Voor deze speciale groenten hebHet product gaat naar klanten in Nederben we ook klanten. Wie weet volgt daar land en in het buitenland. Het Verenigd De consument kiest hete pepers steeds ooit ook nog echte kasteelt van. In NederKoninkrijk is een van die buitenlandse vaker als smaakmaker, merkt Hamid. land ben ik die nu nog niet veel tegenkobestemmingen. De Brexit maakt de export “Zeker mensen die gewend zijn om wat men. Misschien dat we deze groenten ook op het VK moeilijk, zeker bij een product heter te eten hebben die behoefte.” Je hier kunnen inburgeren.” (TT)  als cayennepeper. “Daarvan stuur je con- ziet het volgens Hamid ook terug in het hamid@chili-pepper.nl tainers vol die kant op. Voor de habanero supermarktschap. “Daar kom je naast de zijn een aantal hele pallets al een serieus ‘gewone’ sambal tegenwoordig ook allerlei

Chili & Pepper levert meer dan alleen pepers. Het assortiment bevat onder meer ook diverse soorten aubergines

Q U O T E S “Ik ben heel trots en blij dat ik heb mogen werken aan innovatie binnen de handjeklap handelswereld van de groenten en fruit”

Janneke Smit is na haar werk als datascientist bij Levarht op zoek naar een nieuwe uitdaging.

“Rederijen hebben in coronatijd alles aangegrepen om de marge te vergroten en verantwoordelijkheid af te schuiven” Fruitimporteur Marcel van Rooijen windt er geen doekjes om.

“Importaardappelen zijn tegenwoordig meer primeuraardappel dan commodity”

Volgens Adriaan Jansen van Jansen-Dongen is de markt voor importaardappelen de laatste jaren fors ingekrompen.

AGF Primeur 3 • 2022

Visie

Hilbert Klop en Marnix van Fraassen, Direct Source International:

“We staan niet tussen de leverancier en klant, maar ernaast!” In 2011 gingen Jan de Sterke, Jan van den Adel, Marcel van der Sluis en Marnix van Fraassen na een lange carrière in de AGFhandel van start met Direct Source International. Met een focus op productspecialisme, het outsourcen van activiteiten en het leveren van toegevoegde waarde voor alle ketenpartijen, werd in tien jaar tijd een gerenommeerde zaak opgebouwd in de importhandel. Interviews met DSI zijn een zeldzaamheid, maar voor deze gelegenheid blikt de huidige directie, bestaande uit Hilbert Klop en Marnix van Fraassen terug en vooruit. “Mensen laten genieten van vers en gezond fruit, dat is wat ons drijft!” Kun je ons nog eens meenemen naar Dat bracht ons op Direct Source! Bewust de start van DSI? Kwam hiermee een hebben we met Direct Source Internatiolanggekoesterde wens in vervulling? nal gekozen voor een neutrale naam. Voor Marnix: Als je echt commercieel bent en familieleden zijn er geen privileges. Zo denkt, vraag je je toch een keer af wanneer hebben we afgelopen tien jaar als founders jouw kans voorbijkomt. Na twintig jaar in samen de schouders eronder gezet. Marcel de AGF-handel heb ik de stoute schoenen heeft zich jarenlang met name geconcenaangetrokken. Het was toen 2011, dus treerd op het product ananas en heeft middenin de crisistijd. Ik wilde niet alleen vorig jaar besloten om uit te stappen en 7 beginnen. De continuïteit voor je leveran- jaar geleden is Aro Verweij ingestapt als ciers is dan niet goed gewaarborgd en ook aandeelhouder binnen DSI. Zo staat er een de retail gaat om diezelfde reden ook niet stabiel aandeelhoudersteam. met één man om tafel. Met oud-collega’s Jan van den Adel en Jan de Sterke, aan- Voor de basis van DSI is in de jaren bij gevuld met Marcel van der Sluis, zijn we Hagé en later bij Olympic veel ervaring gestart. We hebben dezelfde aandelenver- opgedaan. Van Jan van den Heuvel heb ik houdingen genomen, want als je daar al bijvoorbeeld enorm veel geleerd. Ik kwam splitsing in aanbrengt, is het gedoemd te daar in 1987 en ik heb de ‘flying moments’ mislukken. We kwamen uit een tijd waarin meegemaakt van de importwereld. We de oude manier van AGF-denken nog hoog- groeiden naar een import van 500 miljoen tij vierde, met veel eigen panden, waarbij gulden. Alles kon, omdat je een superteam niemand aan zijn concurrenten liet zien had. Dat belang van een goed team hebben wat hij aan het doen was en je de klanten we bij DSI altijd voor ogen gehouden. Je vooral niet met leveranciers liet praten. team moet kloppen. Als daar geen harmo-

AGF Primeur 3 • 2022

nie is, kom je nooit tot een superprestatie. We geven mensen hier het vertrouwen. Ze mogen fouten maken, maar ze moeten er wel van leren. Hetzelfde geldt ook voor de omgang met leveranciers. Die zien we als onze bron van inkomsten en daar past geen arrogante houding bij. Onze visie was om zo snel mogelijk de retail te gaan bedienen, dat was ook iets wat we uit de Hagé-tijd meegenomen hadden. We wisten dat als we niet bij de retail in het schap zouden liggen, onze functie als importeur minimaal zou zijn. Maar we hadden in al die jaren ook geleerd wat we per se niet wilden, zoals eigen faciliteiten. Daarom wilden we outsourcen wat we konden. Dat hebben we gedaan met logistiek, transport en zelfs op financieel gebied. Met onze verpakkingstak Direct Packing Services (DPS) hebben we inmiddels locaties in Strijen en Moerdijk, waarbij we in Uitgeest ook een nauwe samenwerking hebben met Van der Lem. Ook daarin kiezen we weer voor gedeeltelijk outsourcen. Wij hebben veel minder kennis van verpakken en logistiek, daar zijn óók specialisten voor. De afgelopen jaren zijn er zeker momenten geweest dat we dachten dat het ideaal zou zijn om een groot pand neer te zetten en alles onder één dak zelf te gaan doen, maar we hebben vastgehouden aan onze filosofie, die we vanaf het begin hadden. Natuurlijk kun je je visie halverwege de rit aanpassen, maar niet vanuit overmoed.

We kozen voor het specialisme in druiven, citrus en ananas, omdat daar onze roots lagen. Dan ga je een budget maken met z’n vieren. We hoopten vijftien miljoen omzet te realiseren in het eerste jaar, maar dat werd het eerste jaar 29 miljoen. We hadden dus een vliegende start, geholpen door de marktomstandigheden. Zo was het een enorm goed jaar in druiven en kregen we volle support van gerenommeerde merken als Hoekstra en Freshtrop. Het is altijd weer een verrassing welke leveranciers je zullen supporten. Opvallend was daarbij dat de leveranciers waar je het niet van verwachtte, ons meteen compleet support gaven en vice versa. Dat is ook met de klanten zo geweest. Maar de kracht van de start van de onderneming was toch wel de jarenlange ervaring die we gezamenlijk hadden en de contacten die we altijd goed onderhouden hadden aan de klanten leverancierszijde. En we groeiden flink door, ieder jaar groeiden we met tientallen procenten per jaar en inmiddels staat er een prachtig bedrijf met een stevig team. Iets wat opviel, is dat jullie van start gingen met Lukassen als financier… Marnix: Gert Lukassen was altijd al een klant van ons. Gert zou Gert niet zijn als hij

ergens geen kansen ziet. Hij had al vaker gezegd dat we het aan moesten geven als we voor onszelf zouden starten. Toen we in 2011 van start gingen zaten we middenin de crisistijd en waren de banken ook nog niet zo scheutig om een nieuwe importfirma te financieren. Toen heb ik Lukassen gebeld en daar kwamen we snel uit. Hij heeft toen een lening gegeven, die hebben we na het eerste jaar meteen terugbetaald, maar hij is altijd aandeelhouder gebleven. Dat gunnen we hem ook van harte, zonder hem hadden we niet bestaan. Hij is kapitaal-aanhouder. Hij bemoeit zich niet met ons beleid en we spreken elkaar formeel maar één keer per jaar, informeel wat vaker en die relatie is goed. Als je kijkt naar het bedrijf Lukassen en het bedrijf DSI, dan lijkt het echt op geen enkel punt op elkaar, zij hebben een veel breder pakket dan wij en een heel andere afzetmarkt. Wel hebben we beiden professionaliseringsslagen gemaakt. Bij andere importeurs zie je soms dat overzeese producenten een participatie hadden. Is dat bij jullie niet aan de orde geweest? Marnix: Toen wij te kennen gaven dat wij gingen starten, waren er verschillende

leveranciers die mee wilden participeren. Die verleiding was ook wel groot, omdat je daar direct een stukje zekerheid mee inbouwt van leverantie. Toch kwamen we daar niet uit. Je moet dan ook tussen leveranciers gaan kiezen en ik ben nu blij dat we dat buitenboord hebben weten te houden en private-owned zijn. Natuurlijk bouwen we aan relaties voor de lange termijn met onze leveranciers, maar als een retailer zou willen kiezen voor een andere leverancier of wij zouden dat adviseren, dan hebben we ook de vrijheid om hiervoor te kiezen.

Waarom kozen jullie voor de locatie in Strijen? Marnix: We wilden niet in Barendrecht, maar juist in de luwte opereren. Toen verklaarden veel mensen ons voor gek, omdat Barendrecht het AGF-centrum voor Europa zou zijn. Maar groothandels zijn maar een klein deel van onze omzet. Als je voor dat deel van je omzet je locatiekeuze baseert, dan is dat niet verstandig. Toen kwam de Hoeksche Waard in beeld met de familie Smits. Dat was een voormalige klant van Jan van den Adel uit de tijd dat Smits grossier was. Inmiddels hadden Sandra, Carolien en Willem Smits het AGF Primeur 3 • 2022

Visie

bedrijf overgenomen. we nu hebben. Marnix Zij hadden hier opslag en ik vormen gezamenvan droge goederen en lijk de directie, beiden het leek hen wel weer als algemeen directeur. leuk om in het fruit Natuurlijk hebben we actief te worden. We enerzijds onze eigen maakten een inschatverantwoordelijkheidsting voor een x-aantal gebieden, maar anderpallets per jaar, maar zijds zorgt dat voor dat is niet helemaal uitnauw samenwerken in gekomen. En gelukkig het nemen van besluimaar, want anders hadten. Eens in de twee den ze waarschijnlijk maanden overleggen we nee gezegd, maar met de met de aandeelhouders. ingeschatte aantallen We hebben het bedrijf durfden ze het wel aan. verdeeld in de afdelinDaar zijn we tot de dag gen retail, trading, opevan vandaag enorm blij rations, finance en datamee. In het begin hadmanagement. Iedere den we een enkele afhaafdeling heeft een eindker van mensen die Strijen wat ver vonden, het fout. Ik vind dat heel mooi om te orga- verantwoordelijke. Nu het verdeeld is, is maar dankzij de verfijnde logistiek en ser- niseren. het ook weer overzichtelijk en kun je bezig vice van de familie Smits, vindt iedereen zijn met waar je sterk in bent. We hebben het inmiddels fantastisch. Mede dankzij 2019 is een soort van turn around-jaar daarbij een grote flexibele schil als het hen hebben we de ruimte gekregen om te geweest voor DSI. Ieder bedrijf maakt ber- gaat om logistiek, verpakken, transport groeien en zijn we het bedrijf wat we zijn gen en dalen mee. Wij hadden alleen maar et cetera. En dan kan je weleens heel snel op dit moment. groei doorgemaakt, mensen aangenomen, opschalen of zelfs terug schalen als het bedrijven erbij gekregen. We stonden toen nodig is. Dat maakt DSI tot een prachtige Hoe hebben jullie de directie op wel zeven verschillende locaties te club. georganiseerd? koelen. Maar nieuwe mensen maken ook Hilbert: Marnix en ik kennen elkaar al vele fouten, we kregen te maken met missers Hoe krijg je een sterk team? jaren, vrijwel sinds het begin van Direct en de lol begon er een beetje vanaf te gaan. Hilbert: Allereerst, en dat staat voorSource International. Mijn kracht ligt in Dat is het moment geweest dat we met een op, willen we dat iedereen die bij DSI zit, het sturen en structureren van organisa- externe partij aan de slag zijn gegaan die geniet van het werk. Een groot deel van je ties en het bouwen van teams en ik vind ons als aandeelhoudersgroep en manage- leven ben je met je collega’s. Je leeft niet ondernemen prachtig. We hadden een ment heeft begeleid om het bedrijf stabiel om te werken, maar je werkt om te leven klik en die ervaarde ik ook meteen met te krijgen voor de toekomst. We waren en dat leven is ook gewoon het werk op de de compagnons van Marnix. Ook de han- een heel plat bedrijf. Voorheen zaten we dag zelf. Iedereen die bij ons komt werken, del trok me. Ik was al jaren werkzaam in met zijn zessen, de aandeelhouders en ik, willen we als directie eerst gesproken hebde food, maar dan breder dan AGF. Ik zat in het management en daaronder zat de ben. Het gaat om de passie in de mensen, destijds in de directie van De Menken rest. Maar als er een besluit moest wor- die wil je voelen. Een karakter zegt meer Keuken, een productiebedrijf dat actief den genomen, moest je iedere keer weer dan 3 pagina’s CV. Daarnaast willen we is in onder meer salades en vleeswaren. zes man bij elkaar roepen, dat werkte niet niet dat er een soort van hiërarchie is tusEen bedrijf bouwen doe je met een missie. altijd. Dat heeft geleid tot de structuur die sen aandeelhouder of management of wat Voor mij is dat een prachtig dan ook. Een collega van 20 product met passie verkojaar oud, die ’s morgens zijn pen en een team motivewekker zet, heeft het zelfde ren om hieraan iedere dag doel als wij. Daarom delen te trekken. Bij DSI zag ik we ook ons strategisch meteen de potentie en dat plan met alle personeelsleer goede, ervaren mensen den, houden we regelmatig zaten. Wel mocht er meer teammeetings en probestructuur in het bedrijf ren we ook volop plezier komen. Ik denk dat jezelf in het werk te houden. Ja, iedere dag een beetje beter ook bij ons zijn er zware willen maken een machtig tijden, waarin er snoeihard doel is. Je bent er nooit en gewerkt moet worden. Dan toch mag je successen vieis het rammen, heb je soms ren. We zijn vooral op het ook stevige confrontafinanciële vlak gestart om ties, maar dat typeert ons structuur aan te brengen. bedrijf: gewoon open zijn Weet je, je kunt kapot gaan naar elkaar. Dat brengt je aan je groei. Als je alles om samen het verst. de handel heen niet goed georganiseerd hebt, gaat Daarnaast zetten we ons als team neer voor de toe-

AGF Primeur 3 • 2022

Arco Verweij, Jan de Sterke, Marnix van Fraassen, Hilbert Klop en Jan van den Adel

De aandeelhouders Jan van den Adel en Jan de Sterke behoorden tot de founders van Direct Source International. Arco Verweij voegde zich in 2014 bij het team. Alle drie zijn ze aandeelhouders. Wat betekent DSI voor hen? Jan van den Adel: “Ik ben in 1990 bij Hagé begonnen en sindsdien zijn Marnix en ik altijd collega’s geweest. Dat is uniek. De eerste jaren van DSI waren als een jongensboek. Het was één groot avontuur. Dat bravoure-achtige zijn we gelukkig nooit helemaal kwijtgeraakt. Aan de ene kant zijn we heel professioneel, maar tegelijkertijd zijn we ook heel plat. Wat ook belangrijk is dat we middenin het team zitten. Het is zo belangrijk dat je elkaar support geeft en aanvult, waarbij het natuurlijk wel helpt dat we gezamenlijk de nodige meters hebben gemaakt. En voor klanten én leveranciers is het een geruststellende

gedachte dat we ook de komende jaren er gezamenlijk voor ze zijn.”

voor alle ketenpartners een vergaarbak aan informatie op één adres.”

Jan de Sterke: “Waar wij vroeger voor wilden staan, hebben we bij DSI kunnen realiseren. We hadden een droom voor ogen om met elkaar in teamverband een bedrijf neer te zetten waarbij je leverancier en klant ontzorgt, waar iedereen de revenuen van kan plukken. Het was dan ook machtig mooi dat we de eerste maand van ons bestaan al ananas van Costa Rica naar Rusland konden varen. We deden onze naam vanaf het begin eer aan. Maar ook aan het begin van de coronacrisis toen de orders door het dak gingen, konden we zowel naar onze leveranciers als (retail)klanten laten zien dat we er voor ze waren. Mark Rutte had zijn coronatoespraak nog niet gehouden of Arco had al heel Egypte leeggekocht. Door ons specialisme zijn we

Arco Verweij: “We komen allemaal bij bedrijven vandaan waar we links en rechts wat over de schutting konden gooien, waardoor je de dingen deed waarvan je dacht dat je er goed in was of die je leuk vond. Hier moest je veel dingen zelf uitvinden. Maar toen DSI op mijn pad kwam, hoefde ik niet lang na te denken. Het is een bedrijf waar je heel je professie, kennis en kunde in kwijt kunt, voor mij als foodliefhebber is dat een genot. Ook al zit je een paar jaar in het vak, het is nooit saai en ieder seizoen en jaar zie je weer nieuwe ontwikkelingen. Die ontwikkelingen gaan met name de laatste jaren razendsnel en dat moet je iedere dag weer waarmaken. Maar het is echt de teamspirit die het bedrijf omhoog gepusht heeft.”

komst. De splitsing in afdelingen in het zelf niet zorgt voor groen gras en genoeg en dat geeft de gelegenheid om jonge gasbedrijf geeft duidelijkheid en daardoor water, de boel verarmt en het team van ten aan te nemen en op te leiden. Dat doen zijn er groeimogelijkheden. Jonge men- binnenuit vermagert. Dat kan toch niet we intern onder het mom ‘learning on the sen moeten verder willen komen en de het doel zijn, zeker niet met onze missie: job’. Iedereen zit hier op één fysieke afdekans krijgen. Daarom zetten we ook in genieten van vers en gezond fruit. ling. We doen niet aan kamertjes. Vergadeop vergaand automatiseren, data-analyringen zijn bij ons kort, krachtig en doen ses, een sterke en professionele inrichting Waar zetten jullie op in bij het we alleen als het nodig is. Zo behouden we van de commercie en volop werken aan arbeidsmarktbeleid? Ervaren mensen onze slagkracht, kunnen we snel schakekennis over product en kwaliteit. Dat is aannemen of jonge mensen opleiden? len en ondertussen goed blijven nadenken. zo belangrijk! Onze mensen moeten trots Hilbert: We kiezen voor een combinatie. Daarnaast faciliteren we zoveel mogelijk zijn op het bedrijf. We doen ook niet aan Het vertrekpunt is dat dit bedrijf is opge- opleiding op het gebied van certificerinconcurrentiebedingen. Zorg voor elkaar zet met meer dan 60 jaar AGF-ervaring gen, talen etc. We hebben een vijfjarenplan en geef voldoende uitdaging, dan blijven in huis. Dat is anders dan dat je een paar tot 2025 en één van onze doelstellingen is je mensen. Een hek erom heen zetten als jonkies hebt, die voor zichzelf starten. We dat het team in 2025 onafhankelijk van concurrentiebeding kan betekenen dat je hebben bakken ervaring bij onze founders de founders kan opereren. Dat is superAGF Primeur 3 • 2022

Visie

belangrijk voor de continuïteit van het jaar zat de ruimte ramvol. Daarom heb- tueert, maar ook in andere landen. Vroebedrijf, maar ook onwijs aantrekkelijk ben we vorige maand onze tweede locatie ger kon je de klok erop gelijk zetten dat voor iedereen in de groep. Onze stoelen in Moerdijk geopend, waar we al langer in week 20 de start was van het Egyptizijn beschikbaar. We dagen mensen uit om samenwerken met onze service-partner sche druivenseizoen, dat gaat het dit jaar door te groeien. Onze gemiddelde leeftijd VDH. hoogstwaarschijnlijk niet worden. Daaris 36. Dat is toch mooi, een team om je mee ben je wel bewust van je eigen impact heen dat beter is dan jijzelf ooit zou kun- Worden jullie veel getriggerd door op het klimaat. We kunnen iets betekenen! nen bereiken in je eentje. supermarkten, bijvoorbeeld op het Natuurlijk zijn we een bedrijf dat met een gebied van nieuwe rassen of zijn jullie goed team en een mooi product geld wilMarnix: Natuurlijk denk je weleens aan daar leading in? len verdienen, maar we weten wel dat we stoppen, maar voor mij is dat zeker nog Marnix: Dat gebeurt wederzijds. Retailers dankzij ons wereldwijde netwerk ook wat niet aan de orde. De importwereld is wel willen over het algemeen van alles, maar extra’s kunnen doen. Daarmee ben je heus topsport. Deze business vergt gewoon overal hangt een prijskaartje aan en het niet gelijk een Eosta, maar wij doen het op actie van ’s morgens vroeg tot ’s avonds is niet voor iedereen opportuun. Dan kun onze eigen manier. Onze missie is: genielaat. Dan moet je ook eerlijk naar jezelf toe je met nieuwe rassen niet altijd mee, want ten van vers en gezond fruit. Dat staat zijn en voorgesorteerd zijn op de toekomst daar willen de telers ook geld voor krijgen. overal boven. Dat doe je samen met je leveen hier ruimte voor creëren. Jonge gasten Tegelijkertijd zie je dat er steeds meer ope- rancier, je klant, je team en de consument. die instromen hebben toch weer andere ning komt als je met aantoonbaar betere Maar dat genieten doe je ook vooral zelf. ideeën en daar staan we zeker voor open. rassen komt, dat men wel bereid is om te Op die manier heb ik er echt plezier in. investeren om weg te komen van de grij- Maar 1,99 euro voor een bak druiven Dan zie ik mijzelf nog jaren binnen DSI een ze massa. Dat vind ik persoonlijk een heel van 500 gram in de retail. Blijft dat vol mooie rol vervullen. mooie ontwikkeling. Jarenlang was prijs te houden op lange termijn? het belangrijkste, maar daar komt men nu Marnix: Als de btw naar 0% gaat wel, maar De retail wil naar de bron toe en vice wel van terug. Er wordt steeds meer gese- dat is ook maar 9% en die is ook weer zo versa. Wat is je opgesnoept door de functie nog als inflatie. Maar het importeur? is wel een terechte Hilbert: Om een vraag. Alles wordt functie te vervulduurder en de conlen in deze keten, sument heeft straks moet je toegevoegde een X-bedrag om waarde leveren. De uit te geven. Ons importeur, zoals we voordeel is dat druidie vandaag de dag ven en citrus in de kennen, bestaat over toplijstjes van de vijf jaar niet meer en AGF-aankopen in misschien nog wel de supermarkten sneller. Wij hebben staan, maar ergens de afslag twee, drie zal het ten koste van jaar geleden genoiets gaan. Neem het men om een keten te Indiase druivenseibouwen, waarbij de zoen dat nu gestart retailer direct met is. India-druiven zijn de teler praat. Wij staan er niet meer tus- lecteerd op ras, maat, kwaliteit, periodes niet de lekkerste druiven, maar kwalitatief sen, maar ernaast. Dat is de kern, maar wel van het seizoen. Daar heb je een klanten wel de meest stabiele, omdat ze wat kleiner, zodanig dat we onze knowhow inbrengen. voor nodig, die ervoor openstaan om te harder en vleziger zijn. Ze zijn doorgaans Dat doen we nu met een aantal retailers sparren, maar die ook het lef hebben om goed houdbaar en kunnen makkelijk veren zij zien in dat als ze op onze disciplines erin te investeren. voerd en opgeslagen worden. De Indiase moeten gaan sourcen, ze met ontwikketelers waren tevreden met een x-kostlingen te maken krijgen als variëteiten Jullie waren launching partner van CO2 prijs en exporteerden jaarlijks aanzienen weersextremen, die ze niet zelf kun- Correct. Hoe is dat bevallen? lijke volumes tegen scherpe prijzen. Maar nen uitvoeren. Onze toegevoegde waarde Hilbert: Goed, duurzaamheid zit bij ons kostte een container enkele jaren geleden zit hem in service providing. En dat gaat door het bedrijf heen. We kunnen nu een- $2.500 zeevracht, dit jaar kost het $7.500 bij ons heel ver. Die toegevoegde waarde maal geen druiven telen in Strijen, dus zul- om een container druiven te importeren. zit er niet zoals voorheen in dat je risico’s len we die van over de hele wereld moeten Dat is omgerekend circa € 2 euro per collo durft te nemen en veel durft te importeren, importeren. Maar we willen die hele keten meer. Dat zijn extra netto-kosten, dus die maar zit hem juist in de added value-acti- wel zo duurzaam mogelijk inrichten. Om moeten worden doorberekend. Andere viteiten. Daarmee kun je laten zien dat je die reden zijn we dit jaar ook aangesloten jaren gebeurde het zelfs dat er in de periohet echt in je vingers hebt. Niet alleen op bij SIFAV. Toen we van start gingen met de van maart tot en met mei India-druiven het gebied van sourcing, maar ook op bij- CO2 Correct kregen we meteen heel goede voor 99 cent aangeboden werden. Dat kan voorbeeld verpakkingsgebied. We hebben reacties, van retailers, maar ook van con- echt niet meer, of iemand moet er heel veel hier een verpakkingsruimte gebouwd om sumenten. De CO2-discussie speelt enorm geld op toeleggen. zoveel mogelijk in eindverpakking voor de binnen retail, maar ook wij hebben als klant te kunnen verpakken. Het idee was importeur dagelijks met de klimaatveran- Hilbert: Die extreme containertarieven eerst om ook verpakkingsservice aan te dering te maken. Neem Zuid-Afrika waar zullen op termijn echt wel weer terugbeiden aan derden, maar binnen een half het klimaat de afgelopen jaren enorm fluc- gaan, maar de wereldbevolking stijgt en

AGF Primeur 3 • 2022

de wereldwijde consumptie neemt nog die sessies zijn we in contact gekomen met steeds toe. Zolang dat zo is, zal er ook een partij waarmee we nu in gesprek zijn prijsdruk zijn. De lonen in de landen waar om de shelf life van citrus te verlengen. wij sourcen stijgen ook. Of de prijs van 1,99 euro in de winkel standhoudt? Op lange Was het in al die jaren niet aanlokkelijk termijn houdt geen enkele prijs in de win- om andere producten te voeren? kel stand. Waar wij voor moeten zorgen is Marnix: De markt vraagt steeds meer om om buiten de ‘common products’ de markt specialisme. Ik denk dat het ook goed is te verrassen met nieuwe unieke soorten dat je specialisten hebt in deze branche. en verpakkingen, denk aan combinaties Dat betaalt zich uit. Iets erbij doen, dat met andere artikelen. Daar zijn we vol- kan niet meer. Soms laat je je ertoe verop mee bezig. Dat kunnen innovaties zijn leiden. Ook wij leken weleens een groenin smaak, maar ook aan telerszijde in de tewinkel, maar hebben echt gekozen om opbrengsten of teelttechniek. Denk aan terug te gaan naar de focus en dat zijn een natuurlijke dunning, waardoor de voor ons druiven en citrus. We voeren nog telers hun plukkers minder keer door het wel wat service-artikelen, maar hebben veld hoeven te sturen. Uiteindelijk telt de ervoor gekozen ons helemaal toe te legvraag: wat wil de consument? gen op onze strategische productgroepen. Als je daarvoor kiest, moet je een team Wat vinden jullie van de publieke optuigen dat hier dedicated mee bezig opinie, die steeds meer om lokale AGF is. Ook ananas hebben wij afgestoten als schreeuwt? hoofdproduct. De eerste jaren ging dat Marnix: Prima! Als importeur hebben we nog heel behoorlijk, maar de laatste jaren te maken met fruit dat nu eenmaal hier niet geteeld kan worden. Als hier volop druiven geteeld zouden worden, zou dat ons voortbestaan bedreigen, maar ik vind het prachtig dat de lokale telers worden gepromoot. Zelfs als dat ten koste van onze volumes gaat, dan zij dat maar zo. Tegelijkertijd weten wij ook dat doordat wij in al die overzeese landen komen, dat honderdduizenden gezinnen afhankelijk zijn van hun bestaan van de fruitexport.

dan geen specialiteit of programma’s hebt, wordt het lastig.

Wat zijn jullie belangrijkste afzetlanden? Hilbert: Nederland is als thuismarkt goed voor de helft van onze afzet, met name in retail. De rest gaat verspreid over heel Europa, met name Duitsland, Frankrijk, België en de voormalige Oostbloklanden en in mindere mate naar Spanje en Scandinavische landen. De afzet richting het Verenigd Koninkrijk was wat hoger, maar is door de Brexit echt wel geslonken. Met alle invoerrechten die de Britten moeten betalen, is het product duurder geworden en daardoor is die export echt afgenomen. Maar met zo’n aandeel op de Nederlandse retailmarkt is het aantal klanten beperkt. Maakt dat je bedrijf niet risicovol? Marnix: Het klopt dat je in Nederland maar een beperkt aantal retailers hebt, waarbij er ook nog weleens eentje afvalt. Toch zie je dat we door ons specialisme in trek blijven. Veel inkooporganisaties zorgen dat ze zelf 80% van hun sourcing voor elkaar hebben en de resterende 20% kopen ze bij. Dan zie je weer dat ze voor specialisten kiezen, waardoor we vaak bovenaan het lijstje staan. Zo komen we aan onze 50% afzet op de Nederlandse retailmarkt.

Onze grote uitdaging, maar tegeDe retail wil naar minder lijkertijd van de hele branche, plastic. Hoe staan jullie in die is dat je te maken hebt met een verpakkingsdiscussie? heleboel schakels in de keten. Van Pakstation citrusleverancier Hilbert: Wij zitten er precies hetkleine telers, exporteurs die weer zelfde in. Waar we van het plastic het product van al die telers veraf kunnen komen of verminderen, doen we moest dat zo voor tenderprijzen, dat we zamelen, een haven waarbij de infrastrucdat. Dat is ook de reden dat we vorig jaar er afscheid van hebben genomen. Wij zijn tuur vaak slecht georganiseerd is, vertrabesloten hebben om in te zetten op top- specialist in druiven en citrus en hebben gingen die aan de orde van de dag zijn. Die seal. Tot de zomer van 2021 waren we daar met respectievelijk Anthon van Doorn en ketenoptimalisatie van de supply chain, nog avers van. Wij waren echte clamshell- Chris Hirdes voor beide productgroepen daar zitten we bovenop. Dan helpt het wel fans. Toch hebben we gekozen om over te één productspecialist die de import coör- dat we de telers persoonlijk kennen, de gaan op topseal. Dit levert 15% plastic- dineert, contact houdt met de importeur, hele wereld over reizen en niet afhankelijk besparing op. Helemaal van het plastic af accountmanager, QC et cetera. Ongetwij- zijn van allerlei derde partijen. Wel verwordt met sommige artikelen lastig. We feld zal er de komende jaren nog weleens wachten we dat je in de toekomst nog meer hebben namelijk ook nog een tegenhanger een nieuwe concurrent opstaan, maar ik verbreding gaat zien in de keten. van plastic, genaamd ‘waste’. We weten ben ervan overtuigd dat er de komende dat als je naar karton, zakjes of losse ver- jaren een kentering in de markt zal plaats- Hoe belangrijk zijn grossiers nog voor pakking overgaat, dat de derving door de vinden. De tijd van veel start-ups in onze jullie afzet? hele keten hoger zal worden dan bij een business, is naar mijn mening dan ook Hilbert: Belangrijker dan we soms zelf plastic verpakking. Ook daarom richten geweest. De afgelopen twintig jaar zijn beseffen. Sowieso importeren we zelf een we ons op de hele duurzaamheid rond veel partijen gestart, omdat ze gebruik aantal merken en rassen die erg geliefd het plastic. En we zijn actief op zoek naar konden maken van de overvloed aan han- zijn op de groothandelsmarkten. Maar andere verpakkingsinnovaties. Anderhalf del die er beschikbaar was, zonder zelf te het aantal grossiers neemt zienderogen jaar geleden hebben we ons aangesloten importeren. Maar de kosten nemen toe af, dus je kunt je toekomst er niet op vastbij het innovatieplatform Brave New Food, en risico’s rijzen de pan uit. Daarom komt leggen. Tegelijkertijd groeien er aan de waarbij we heel intensief participeren in het volume veel meer gelimiteerd binnen bomen van onze telers niet alleen geschikde sessies waarbij bedrijven nieuwe inno- met een gigantisch hoge kostprijs. Als je te retailmaten en/of rassen die niet snel vatieve ideeën presenteren. Als gevolg van in het retailkanaal verkocht worden. Door AGF Primeur 3 • 2022

Visie

Het kantoor in Strijen

hier afzet voor te vinden, ontzorgen we niet alleen de klant, maar ook en vooral onze leverancier.

In de loop der jaren zijn onder meer Direct Fresh International, Global Fresh International en FairConnection onder jullie vlag gestart. Is er synergie tussen deze bedrijven? Marnix: Direct Fresh International (DFI) is ontstaan doordat mensen op de deur klopten en die enthousiast werden van onze werkwijze. Het begint dan dat je vertrouwen en geloof hebt in de mensen dat ze wat neer kunnen zetten. Wij kunnen ze vervolgens ondersteunen met onze middelen, software en productkennis. Nu was het met de mannen van DFI zo dat hun achtergrond in de meloenen en groenten lag en ze klantenfocus in Scandinavië hadden. In die zin waren ze echt aanvullend. Wij hebben als opstartvoorwaarde meerderheidsaandeelhouderschap gesteld, waarbij later hiervan nog kon worden overgenomen. Het idee hierachter is om mensen niet alleen voor jezelf te houden, maar ook de ruimte geven om te laten groeien. Het is veel leuker om samen plannen te maken, dan dat iedereen weer op zijn eigen houtje verdergaat. We zien liever een concullega dan een concurrent. Ik moet zeggen dat we er ook veel plezier in hebben om anderen dezelfde beleving door te zien maken als wijzelf in 2011 hebben gemaakt. Bij FairConnection werk je zelfs deels met dezelfde artikelen. Ben je dan geen concurrent van elkaar? Marnix: Dat is natuurlijk best wel een discussiepunt geweest in het begin. Maar we

AGF Primeur 3 • 2022

wisten dat Paul Postema en Frank Maas op een gegeven moment voor zichzelf zouden starten. Dan kun je dat beter maar gezamenlijk doen. En natuurlijk komt FairConnection veel dichter bij de dagelijkse business van ons dan DFI. Maar waarom zou je daar bang voor zijn? Wij geloven niet meer in de oude systematiek dat de loods wordt dichtgehouden uit angst dat een ander er met je merk vandoor gaat. Sterker nog, iedere week wordt het FairConnection-team één of twee keer ingebeld om mee te doen met de prijsafstemming in onze commerciële vergadering. We hebben gezamenlijk een markt te bedienen en die is groot genoeg. Bovendien is er ook veel synergie. FairConnection is een stuk sterker dan wij in Peru, daar maken wij weer gebruik van. Anderzijds zijn wij weer sterker in citrus en daarbij kunnen ze weer uit onze handelsstromen putten. En dan hebben we het nog niet eens gehad over alle zaken die je gezamenlijk rondom de handel op kunt pakken. Maar het is wel nieuw in onze business om je kwetsbaar naar elkaar op te durven stellen. Die afspraken moet je dan ook nooit met voeten treden, want dan is het ook meteen over. Zien jullie meer van dergelijke partnerships zitten? Marnix: Zeg nooit, nooit. Maar voor de Nederlandse markt verwacht ik dat niet zo snel. Maar met Global Fresh International (GFI) hebben we ook een afzettak buiten Europa en daarmee zijn we nu volop stappen aan het zetten. Eerst waren Arie van Helden en mijn zoon Maarten verantwoordelijk voor GFI. Maarten gaf echter aan dat hij de beleving rond het fruit miste, omdat

al die handel rechtstreeks ging en is nu weer voor DSI aan de slag. De intrede op de Aziatische markt is er niet eentje met een rechte lijn omhoog, maar gaat met de nodige hobbels. Dat is ook logisch. Hier is je thuismarkt en weet je hoe de hazen lopen en daar moet je ook weleens leergeld betalen. Dat hoort ook bij ondernemen. In 2014 zijn we ooit een avontuur in het Oostblok gestart. We waren toen net twee maanden bezig en toen trok Poetin de stekker eruit, wat voor ons meteen aanleiding was om er niet meer terug te keren. Dat is bij GFI absoluut niet het geval, maar na twee jaar opstarten en zaaien volgde de coronapandemie in maart 2020. Dat heeft tot op de dag van vandaag veel impact. Als we vandaag naar Hong Kong willen, moeten we eerst drie weken in quarantaine, terwijl Azië juist een markt is waar je zelf aanwezig moet zijn om business op te bouwen. Daarom willen we er nu ook geen extreme risico’s lopen. Azië is een markt waar we graag aanwezig willen zijn en waar we ook voor onze leveranciers veel kunnen betekenen. Veel Peruanen zijn zelf in Azië gestart, maar in Afrika zijn er veel leveranciers die daar met onze hulp heen willen. Er wonen een paar miljard mensen, dus potentie is er volop!” (IH)  www.direct-source.nl

Mexico ook in 2021 de grootste paprika-exporteur ka’s uit, een stijging van 5,4% Met een aandeel van 23,6% ten opzichte van de eerste elf is Chihuahua de staat waar maanden van 2020.De Ver- de meeste paprika’s vandaan enigde Staten zijn de belang- komen. Bijna de helft van de rijkste bestemmingsmarkt. Op paprika’s in Mexico komen verre afstand volgen Canada uit de bedekte teelt (in de kas, en het Verenigd Koninkrijk. onder schaduwnetten of in een Tussen 2016 en 2020 verkocht macrotunnel). Daardoor is het Mexico jaarlijks gemiddeld product vrijwel jaarrond op de 1,047 miljoen ton paprika’s markt verkrijgbaar. aan de VS. Naar Canada exporteerde het 6.300 ton en naar De staat Sinaloa is de belanghet VK 1.500 ton. In de geana- rijkste producent van paprilyseerde periode bracht Mexi- ka’s in de buitenteelt, met een Met een aandeel van 29% is export blijft nog groeien. Van co gemiddeld 3,3 miljoen ton jaarlijkse oogst van ongeveer Mexico momenteel de belang- januari tot en met november pepers en paprika’s per jaar 166.000 ton.  rijkste exporteur van verse 2021 voerde Mexico voor € op de markt, met een gemidpaprika’s ter wereld. En de 1.209 miljoen verse papri- delde jaarlijkse groei van 0,3%.

Mexicaanse limesteelt trekt agressieve drugskartels aan

gressieve prijsafspraken den deels in de escalerende door criminele bendes strijd tussen het Jalisco New hebben de prijzen van Mexi- Generation-kartel (JNGC) en caanse limes fors opgedreven, de United-kartel in de westewaardoor sommige horeca- lijke staat Michoacán gepompt. gelegenheden hebben beslo- “De limesteelt is een miljardeten geen limes meer bij hun nindustrie en voor criminele taco’s te serveren. De prijzen groeperingen is het makkelijk pieken in de winter wel vaker, en lucratief om telers te benamaar dit jaar zijn ze naar een deren en geld te eisen in ruil ongekend hoog niveau geste- voor bescherming,” zegt een gen vanwege de tegenvallen- deskundige. “Het zijn klasde oogstopbrengsten, de hoge sieke maffiapraktijken.” In export en het koude weer. De december daalden de oogstopgemiddelde prijs van limes is brengsten in Michoacán met sinds januari 2021 verdrievou- 26% in vergelijking tot de digd van €0,74 naar €2,43 per maand daarvoor en bedroekilo. Te midden van de toch al gen ze bijna de helft van de hoge kosten van levensonder- oogst in dezelfde periode van houd als gevolg van de inflatie het voorgaande jaar. Volgens oefenen kartels ook nog druk de officiële cijfers werden uit op telers tijdens de piek- er 66.000 ton minder limes productie. De inkomsten wor- geoogst. Naar verluidt zouden

kartels het plukken van de limes op bepaalde plaatsen hebben beperkt tot slechts een paar dagen per week om zo de prijzen nog beter te kun-

nen manipuleren. “De kartels bepalen de limesprijzen en beslissen wanneer het fruit mag worden geplukt,” zo vertelt een werknemer. 

AGF Primeur 3 • 2022

Zachtfruit

Met beperkte mogelijkheden voor de teelt van bramen, frambozen en rode bessen onder glas

Zachtfruitsector verlengt seizoen door beschermde teelt GroentenFruit Huis liet onlangs weten dat de Nederlandse consumptie van groenten en fruit in het tweede coronajaar met drie procent is toegenomen en constateert dat gezond eten met groenten en fruit onverminderd in de belangstelling staat. Ook in België is een toename te zien. In 2020 kocht de Belg gemiddeld 40 kilo verse groenten en fruit waar dat in 2019 nog 36 kilo was. Groenten en fruit staan dus volop in the picture en één van de categorieën waar de consument naar kijkt, is zachtfruit. De vollegrondarealen blauwe bes, bramen, frambozen en

aardbeien stijgen al jaren en vooral aardbeien worden steeds vaker ook onder glas geteeld om jaarrond lokaal aanbod te kunnen bieden; in Nederland in 2021 op ruim 444 hectare en in België op 610 hectare in 2020. Inmiddels is er ook met de serreteelt van andere soorten zachtfruit zoals bramen, rode bessen en frambozen een begin gemaakt. Is er voor de teelt van zachtfruit onder glas evenveel potentie als voor aardbeien? Bronnen: Groentenfruit Huis, Hln.be

BFV: Focus op weghalen pieken uit zachtfruitmarkt

ok Diether Everaerts van Belgische terugzakt naar een 25 tot 30 cent per potFruit Veiling (BFV) ziet een groeien- je.” Een mogelijke oplossing zou kunnen de vraag en consumptie van zachtfruit in zijn om een deel van de bramen naar de de markt. “De consumptie van kleinfruit industrie af te voeren zodat ze uit de hanis nog altijd zeer goed.” Toch kan hij zich del worden gehouden en het aanbod niet niet aan de indruk onttrekken dat er op te groot wordt. “Dat is een mogelijkheid, sommige momenten sprake is van een maar aan de andere kant moeten we toch zeker overaanbod. Diether geeft aan dat eerlijk durven te stellen dat er op bepaalde er in 2021 weinig is verdiend aan klein- momenten een overaanbod is van bramen. fruit, waardoor hij zich de vraag stelt of Wil je buiten die piekperioden telen voor de zachtfruitmarkt in piekperiodes niet betere prijzen dan ben je eigenlijk al verte vol is. Als voorbeeld noemt hij bramen, plicht om met glasteelt te beginnen.” waarvan BFV ziet dat de afzet niet altijd eenvoudig is. “Wij merken dat wij het in de RISICOSPREIDING piekperiode – de meeste zachtfruitsoor- Dat de zachtfruitteelt onder glas, anders ten kennen twee oogstpieken en daartus- dan bij aardbeien, die niet met dezelfde senin een rustige periode - niet zo gemak- afzetpieken te maken hebben, vooralsnog kelijk hebben om de bramen aan de man toch geen vlucht neemt, heeft onder meer te brengen. Elk jaar is het toch wel een te maken met de kosten. “Momenteel hebgegeven, dat terugkomt wanneer er veel ben wij geen telers in onze coöperatie die kilo’s bramen komen, dat de prijs heel fel deze stap kunnen of willen zetten. Het is

AGF Primeur 3 • 2022

Diether Everaerts van BFV

BFV telers leveren zachtfruit vanonder verschillende teeltsystemen

natuurlijk een enorme investering.” Zelfs in rode bessen, met een jaarlijkse afzet van bijna 280 ton een groot product voor BFV, wordt er niet onder glas geteeld. “De focus ligt wel op het telen onder overkapping in tunnelvorm. Jaarlijks bewaren wij 120 tot 140 ton rode bessen in ULO-cellen waardoor we het seizoen kunnen verlengen tot ver na de plukperiode.“ Meer dan in serreteelt ziet de veiling mogelijkheden in het spreiden van het risico door de pieken uit de markt weg te nemen. “Met een goede spreiding van het product over verschillende maanden is er prijszekerheid

naar de teler toe.” Dit kan bijvoorbeeld door een gedeelte van het zachtfruit via de klok te vermarkten en een ander deel via een poolsysteem. “Dat loopt heel goed; elk jaar geeft dat een bepaalde garantie aan de telers, omdat wij vaste prijsafspraken maken waardoor we de piekperiode heel fel kunnen verlagen, zodat er geen druk komt op de prijs aan de klok.”

ENERGIEKOSTEN Een andere reden af te zien van zachtfruitteelt onder glas zijn de oplopende energiekosten, geeft Diether aan. “De

stookkosten zijn vorig jaar al enorm gestegen, nu zal dat nog meer problemen geven. Bij de najaarsteelt - van september tot december 2021 - van glasaardbeien hebben we gezien dat daardoor niet iedereen de nodige stookuren in de serre heeft gerespecteerd.” Diether geeft aan dat dit fenomeen bij verschillende veilingen is waargenomen en dat het gevolgen heeft voor de kwaliteit van de aardbeien en de kleuring van het fruit. “Daardoor is de shelflife en de houdbaarheid ook veel minder goed en dat geeft problemen. Als men niet op regelmatige basis de serre stookt, dan levert dat automatisch minder mooi doorgekleurde vruchten en kwaliteitsverlies op.” Overigens zijn aardbeien bij BFV de enige soort kleinfruit die onder glas wordt geteeld. De meer gespreide afzet van de rode vruchten speelt een rol bij de haalbaarheid van de investering in serreteelt. Diether geeft aan dat bij de 500 ton serre-aardbeien die BFV afzet, de focus ligt op het vroege seizoen en later vanaf september tot december. “Anders dan bij de afzetpieken in ander zachtfruit, kun je daar een serre voor bouwen. Dus als je tot aan het begin van de tunnelteelt, de glasaardbeien kunt vermarkten, is dat interessant en heb je zelden overaanbod.” Daarbij merkt Diether op dat ook de concentratie glasaardbeien bij BFV bijdraagt aan een gematigd aanbod.  diether.everaerts@bfv.be

BelOrta: “We zien meer en meer zachtfruitteelt onder bescherming”

“W

e willen zo snel mogelijk en zo lang mogelijk bij de consument in beeld zijn,″ zegt Miguel Demaeght, Sales Manager Fruit bij BelOrta over de serreteelt van zachtfruit. Voor frambozen, bramen, rode bessen en stekelbessen ziet hij overeenkomsten met aardbeien. “Met de glasteelt konden we op 9 maart het Belgisch aardbeienseizoen openen waarop de andere teeltsystemen naadloos aansluiten. Die rol is ook weggelegd voor de serreteelt bij alle andere soorten zachtfruit. Met aardbeien, frambozen en bramen uit serreteelt sluiten we ook het seizoen weer af.” Miguel stelt vast dat de zachtfruitteelt onder bescherming in zijn algemeenheid groeit, onder glas niet specifiek. “Een bepaalde bescherming van het gewas geeft oogstzekerheid en garandeert een inkomen.″ Hij stelt vast dat de zachtfruitteelt in de afgelopen 20 jaar een professionaliseringsslag heeft gemaakt; in bepaalde gevallen van bijberoep naar volledig professionalisme. “Onze telers gaan het risico niet meer nemen om hun product volledig bloot te

stellen aan alle mogelijke grillen van Moe- baarheid van bepaalde teeltsystemen. We der Natuur.” Inmiddels is vrijwel al het zien dat buitenlandse aanbieders hun best zachtfruit dat via BelOrta wordt vermarkt, doen om langer en langer in beeld te blijvoorzien van een ‘dak’ boven het hoofd. ven. Gelukkig kunnen we heel wat Belgi“Dat ‘dak’ kan ofwel glas zijn, volledig sche klanten meekrijgen om zo snel mogeafgesloten plastic of regenkappen. Naast lijk te schakelen naar Belgisch zachtfruit. blauwe bessen hebben we in rode bes en Versheid, kwaliteit, smaak en lokale en stekelbes nog een klein areaal dat niet duurzame teelt spelen hierbij een belangoverdekt is. Specifiek bij rode bes, frambo- rijke rol. Dat zal ook zo blijven, maar het is zen en bramen zien we toch meer en meer niet zo dat er ineens zoveel vraag zal zijn die bescherming.” MARKTOMSTANDIGHEDEN Dat dit ‘dak’ voor frambozen, bramen of rode bessen niet vaker uit glas bestaat, wijt Miguel aan de marktomstandigheden waarvan de salesmanager vaststelt dat die maar een zekere reikwijdte hebben. “Er is een bepaalde vraag naar zachtfruit uit glasteelt. Op hetzelfde moment dat er Belgisch zachtfruit uit serreteelt op de markt is, zijn ook nog vaak buitenlandse aanbieders zeer aanwezig op de markt. Dat gegeven bepaalt uiteraard ook voor een stuk de marktmogelijkheden en de haal-

AGF Primeur 3 • 2022

Zachtfruit

naar zachtfruit uit glasteelt dat het areaal fors uitgebreid moet worden.”

GROEIENDE VRAAG Toch ziet Miguel in het zachtfruit in het algemeen nog kansen. “Er is groei, maar we weten allemaal dat er op een bepaald moment een plafond is.” De salesmanager geeft aan dat bij aardbeien reeds enkele jaren geen grote groei meer opgetekend wordt – “een Belg eet gemiddeld 1,7 kilo verse aardbeien per jaar en dat is al voor de laatste 15 jaar zo” - maar dat de vraag naar blauwe bes, framboos, bramen, stekelbes en rode bes nog groeiende is. In dat verband spreekt Miguel wel van uitdagende omstandigheden waar het de stijgende kosten betreft. “Het evolueert zo snel en het is zo fragiel, niemand weet waar dat gaat eindigen.” Hij geeft aan dat de productie- en verpakkingskosten afgelopen jaren, en de laatste maanden in het bijzonder, sterk toegenomen zijn. “Ons product wordt dus duurder; maar gaan we dat ook duurder in het schap kunnen leggen? En gaat onze klant die duurdere prijs kunnen en willen betalen? Dezelfde 100 euro die dit jaar in de zakken van de consument zit, is minder waard dan de 100 euro van vorig jaar. Iedereen moet daar op zijn manier

natie met betere shelflife. Ook op vlak van duurzame en herkenbare verpakkingen zijn de afgelopen jaren heel grote stappen gezet.” Daarbij is de focus van BelOrta sterk gericht op de thuismarkt. “Als je in thuismarkt niet kunt scoren, hoe ga je dan in je exportmarkt scoren? Je kan maar Europees voetballen als je in je eigen land ook goed speelt.” Naast die thuismarkt speelt ook de export toch een grote rol. Rond de 50 procent van de BelOrta aardbeien, bramen en frambozen worden naar de omliggende Europese landen geëxporteerd. Van rode bes vindt 30 tot 40 procent keuzes in maken. Daardoor zullen we dit zijn bestemming buiten België. “Natuurlijk jaar een redelijk onvoorspelbare verschui- is export goed en daar heb je met heel veel ving zien.” andere winden te maken; we hebben een heel goede reputatie op vlak van smaak en EVENWICHTSOEFENING kwaliteit en duurzame productiemethoDesalniettemin stelt BelOrta zich ten des, maar je verliest er het voordeel van doel de stijgende zachtfruitconsumptie te lokale productie en vanwege het transonderhouden en te doen doorstijgen. Daar- port zijn er ook extra kosten. Dat moeten voor wordt onder andere gekeken naar we goed in het oog houden en dat is een nieuwe variëteiten en marketingcampag- evenwichtsoefening.″  nes om zowel het bewustzijn van lokale Miguel.Demaeght@belorta.be origine als de culinaire mogelijkheden in de kijker te zetten. “Bij de rassenkeuze is de inzet om waar mogelijk het Belgisch seizoen langer te maken en variëteiten worden geselecteerd op smaak in combi-

Berrybrothers: “Kasteelt in het voor- en najaar is zeker interessant” e bent als bedrijf altijd aan het zoeken “Jwaar in de markt er ruimte is,” zegt Nijs

van Zuilen, verantwoordelijk voor de commercie van Berrybrothers dat zich bezighoudt met het telen, verpakken en verkopen van bessen. Die ruimte ziet Nijs onder meer in de teelt van zachtfruit onder glas. Hij legt uit dat het de doelstelling van Berrybrothers is om met de kasteelt zo vroeg mogelijk het seizoen te starten en zo lang mogelijk door te gaan. Oorspronkelijk bedoeld om de uitdaging die het invullen van seizoensarbeid met zich meebrengt het hoofd te kunnen bieden en inmiddels omarmd door de markt, die graag jaarrond zachtfruit van eigen bodem koopt, laat Nijs weten. “Waar voorheen kortdurende seizoenscontracten heel gebruikelijk waren, is dat door wetgeving, vraagstukken rondom huisvesting en werving en selectie veranderd en wil je als bedrijf je werknemers voor een langere periode werk kunnen bieden.”

Berrybrothers richt zich op de teelt, het verpakken en de verkoop van bessen

sant.” Nijs geeft aan dat in de eerste week gen)-cellen tot begin april bewaard kan JAARROND RODE BES van mei de eerste rode bessen uit de kas worden.” De rode bessen aanvoer in de Voor Berrybrothers is rode bes één van de worden geplukt, rond begin juni begint de maand april wordt ingevuld met import grootste producten dat onder meer onder oogst van de tunnelteelt en daarna volgt uit Chili. Nijs stelt vast dat de teelt van glas geteeld wordt. “Wij hebben klanten het product vanonder regenkappen. “In rode bessen onder glas een interessante, die bij ons jaarrond rode bes afnemen en augustus hebben we een grote oogstpiek maar dure teelt is. “Je forceert de plant en dat is voor ons arbeidstechnisch interes- die gedeeltelijk in ULO (Ultra Low Oxy- daarmee verlies je kilo’s. Het is een duur

AGF Primeur 3 • 2022

Berrybrothers teelt onder meer frambozen en rode bessen onder glas

product, een kleine markt, maar voor ons wel voor betalen.” Nijs ziet dat er toch veel reden dat Berrybrothers geen heil ziet in heel belangrijk om aan die jaarrond vraag interesse is in lokaal, smaakvol en kwali- de kasteelt van december tot april. “Met te kunnen voldoen.” De bessenteler expe- tatief product. Maar ook geeft hij aan dat weinig natuurlijk licht en lage buitentemrimenteert met de teelt van rode bessen het importeren in plaats van lokaal telen peraturen zou dat te duur zijn qua energie in containers zodat de rode bessenstruik van bessen misschien goedkoper kan zijn, en gas. Dat kunnen de landen in Zuid-Euna afloop van de glasteelt, die maar vijf maar ook nadelen heeft zoals een zekere ropa goedkoper.” Nijs stelt vast dat dan weken duurt, naar een buitenlocatie mate van afhankelijkheid, met als gevolg ook niet alle bessen geschikt zijn voor de gebracht kan worden en de kas benut kan minder regie over het product, de kwali- kas. Zo ziet hij geen ruimte voor blauwe worden voor een najaarsteelt van frambo- teit ervan en de prijszetting. “Deze voor- bessen onder glas. “Blauwe bessen kunnen zen of bramen. “Dan hebben we per jaar delen heb je bij lokale teelt wel. Telen waar in elk land in de wereld geteeld worden en twee keer een oogst uit één kas. Dat is qua ook de markt zich bevindt, is natuurlijk dat gebeurt dan ook, waardoor er altijd rendement veel beter.” wel het efficiëntst.” beschikbaarheid is. Er komen hele mooie blauwe bessen met een gelijk prijskaartje ZO LANG MOGELIJK NL-PRODUCT KOSTPRIJS of zelfs goedkoper uit andere delen van De focus op frambozen en bramen is Overigens richt Berrybrothers zich op de de wereld, daarom is er geen ruimte in de niet toevallig. Nijs ziet dat de vraag naar oogst van zachtfruit uit de kas vanaf mei, markt om het Nederlandse blauwe besNederlandse frambozen en bramen uit wanneer de dagen lengen en de tempe- senseizoen te vervroegen door de bessen kasteelt toeneemt. “Onze klanten willen raturen toenemen waardoor er minder in de kas te telen.” (MW)  zo lang mogelijk Nederlands product. Kas- energie in de kas nodig is dan eerder in n.vanzuilen@berrybrothers.nl teelt in het voor- en najaar is zeker inte- het seizoen. “Daardoor moeten wij minressant.” Het is de reden dat Berrybro- der stoken en maken de kosten daarvan thers dit jaar, naast de voorjaarsteelt, ook een minder groot deel uit van de kostprijs.” begint met de najaarsteelt van frambozen Desalniettemin hebonder glas. Bang dat de hoge kosten van de ben de hoge kosten teelt roet in het eten zullen gooien, is de impact. “Het heeft bessenteler niet. “Wij leveren ons product invloed op de kostaan het hogere segment richting speciaal- prijs, dat is zeker en zaken, horeca en groothandelsmarkten. wij moeten dat doorDaar zit over het algemeen wat meer ruim- bereken aan onze uw pallets verkopen v.a. 50 stuks te in de prijs. We hebben kwalitatief een klanten.” De hoge wij bieden de hoogste opkoop prijs - palletcentrale.nl mooi product en daar wil de klant vaak kosten zijn wel de

Vegan viool Vioolbouwer Padraig O’Dubhlaoidh bouwde tijdens de coronacrisis een viool, geheel vrij van dierlijke producten. “Dit zal muziek zijn in de oren van zoveel violisten die verlangen naar een instrument van hoge kwaliteit dat vrij is van dierlijke producten,” aldus The Vegan Society. Historisch gezien worden paardenhaar, hoeven, hoorns en botten gebruikt, maar Padraig verving dat door gestoo mde peer, bessen en bronwater. Vegan vioolsnaren waren al wel beschikbaar, maar een vegan vioolkast bestond nog niet. Voor Padraig, die al 40 jaar violen bouwt, was het een interessante uitdaging. AGF Primeur 3 • 2022

Financieel

Private equity is onlosmakelijk verbonden met de Nederlandse glastuinbouw Private equity is in het bedrijfsleven, en dus ook in de glastuinbouw, niet weg te denken. Feitelijk is private equity de basisfinanciering van elk bedrijf. Private equity-transacties krijgen de laatste jaren veel aandacht in de media. Er vinden relatief veel transacties plaats. Veel beleggers en investeerders zijn namelijk op zoek naar (meer) rendement. Private equity is mede daarom een veel gebruikt alternatief of aanvulling voor bedrijven op een bancaire financiering.

schaalvergroting en internationalisering van de glastuinbouw vragen om meer professionalisering en financiële slagkracht. Private equity kan een positieve bijdrage leveren. Succes van de samenwerking tussen bedrijf en investeringsmaatschappij valt of staat echter met een gedeelde visie, juiste structurering en capabele mensen.

TOEGENOMEN INTERESSE VAN nvesteringsmaatschappijen worden reden ook wel ‘slim’ geld genoemd en een PRIVATE EQUITY vervolgens als aandeelhouder actief bancaire financiering ‘dom’ geld. De toege- De redenen voor de toegenomen interesbetrokken bij de langetermijnontwikke- nomen interesse van private equity voor se in private equity voor de Nederlandse ling van het bedrijf. Banken kijken vooral glastuinbouw is heel logisch, gelet op de glastuinbouw zijn evident. De productie naar historische cijfers en of het bedrijf verwachte groei van het areaal hightech van vers voedsel kan het meest duurzaam aan voorwaarden en convenants van de kassen als gevolg van de groeiende behoef- in hightech kassen. De vraag naar jaarfinanciering voldoen. Vaak dus achteraf te aan duurzaam jaarrond geproduceer- rond, lokaal en duurzaam geproduceerde en reactief. Private equity wordt om die de verse groente en fruit. Noodzakelijke verse groenten en fruit van stabiele hoge

AGF Primeur 3 • 2022

Ruud van der Vliet is oud-directeur Bedrijven Rabobank Westland en huidig directeur bij Van der Vliet & Van der Oost BV. Gespecialiseerd in het verbeteren en herstructureren van bedrijven in m.n. Food & Agri en specifiek (glas)tuinbouw. Gericht op tactische en strategische vraagstukken, visie ontwikkeling en optimaliseren van de waarde van ondernemingen. Ruud maakt voor Primeur regelmatig een financiële analyse van een bedrijf in de AGF- en tuinbouwsector. ruud@rvdvliet.nl

kwaliteit, neemt wereldwijd snel toe. De kennis, ervaring en techniek van (teelt in) hightech kassen zijn om diverse redenen van oudsher geconcentreerd in Nederland.

Wereldwijd wordt een forse groei verwacht van het areaal hightech kassen. Diverse banken en onderzoeksinstituten verwachten dat wereldwijd het areaal aan hightech kassen groeit van grofweg de huidige 50.000 ha naar ruim 100.000 ha in 2030. Het grootste deel van de areaalgroei zal bestemd zijn voor productie van groenten en fruit en een minderheid voor sierteelt. De verwachte nieuwbouw van hightech kassen overstijgt ruimschoots de huidige bouwcapaciteit van de bekende kassenbouwers. Dit vraagt om schaalvergroting en professionalisering van kassenbouwers en hun toeleveranciers. We zien dat ook gebeuren. Productie in hightech kassen blijkt in de meeste klimaatzones de meest duurzame manier om verse groente en fruit te telen. Dit werd onlangs nog eens bevestigd

in een WUR-onderzoek in opdracht van Grodan. En ook nog eens duurzamer dan biologisch. Hightech kassen kunnen dan ook een interessant onderdeel vormen van de oplossing voor het wereldwijde voedselvraagstuk. Dat zien investeerders en retailers ook. Belangrijke uitdaging is echter de vaak lage marge voor de teler/ producent van verse groenten en fruit. De macht ligt, vooral bij vers voedsel, aan het begin van de keten (bij de zaadbedrijven en veredelaars) en aan het eind (bij de supermarkten). Iedereen daartussen zit in de verdrukking. Alleen goede telers/producenten met de juiste hightech kassen, met de juiste opbrengst per m2, die jaarrond kunnen leveren, de retailer kunnen ontzorgen en een goed en duurzaam product hebben, maken echt goed rendement. Dat vraagt in de praktijk om schaalvergroting, meer automatisering, robotisering, digitalisering en vooral professionalisering. De ketens worden snel korter en tussenliggende schakels, die weinig waarde toevoegen, worden weggesneden. Waar tot voor kort de teler/producent zelf de

opdrachtgever van de kassenbouwer was, worden dat steeds meer investeerders en retailers die grootschalige projecten opzetten.

GREEN DEAL IS MINDER DUURZAAM De Green Deal van de Europese Commissie (EC) blijkt veel minder duurzaam dan gedacht. Dat weten insiders al langer en eerdergenoemd onderzoek van WUR bevestigt dat beeld. Iedereen begrijpt dat er iets moet gebeuren op het gebied van klimaatverandering. Het valt te betwijfelen of de oplossing in de productie van voedsel ligt. In Europa produceren we immers heel duurzaam. Met Nederlandse kennis, technologie en ervaring leveren we een belangrijke bijdrage aan een duurzame voedselvoorziening. De Nederlandse glastuinbouw is daar een uitstekend voorbeeld van. De EC wil het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in 2030 halveren. Volgens Europese plannen moet ook het gebruik van kunstmest worden teruggedrongen. Dat berekenden onderzoekers van WUR in een onderzoek in opdracht

AGF Primeur 3 • 2022

Financieel ###

Door de Green Deal moet veel meer voedsel geïmporteerd worden, kan minder geëxporteerd worden, is meer land nodig, zal de EU minder zelfvoorzienend worden en uiteindelijk is deze oplossing per saldo veel minder duurzaam

van CropLife Europe en CropLife Interna- Supermarkten hebben veel macht in de tional, waarbij ook andere stakeholders in AGF-keten. In de EU zijn namelijk slechts de voedselketen betrokken waren. In dit tien inkooporganisaties voor de superonderzoek richtten de onderzoekers zich markten actief. Deze inkooporganisaties op de impact van de farm-to-fork-strate- hebben veel inkoopkracht en daarmee gie en de biodiversiteitsstrategie, beide extreem veel macht, zeker waar het vers onderdeel van de Green Deal. voedsel betreft. Al jaren wordt onderzoek gedaan naar de mogelijke oneerlijBelangrijke conclusies uit dit onderzoek ke machtsverhoudingen tussen boeren, zijn dat door de Green Deal veel meer tuinders en genoemde inkooporganisavoedsel geïmporteerd moet worden, min- ties. ‟Beledigend lage prijzen″ waren volder geëxporteerd kan worden, meer land gens de mededingingsautoriteiten van de nodig is, de EU minder zelfvoorzienend zal EU echter niet strafbaar, omdat ze in het worden en uiteindelijk is deze oplossing ‟belang van de consument″ zijn. Volgens de per saldo veel minder duurzaam. Los van regelgeving was misbruik door inkooporde recente geopolitieke spanningen en ganisaties dan ook geen zaak van het drang van veel EU-landen om juist meer mededingingsrecht. Gelukkig is na lang zelfvoorzienend te worden. onderhandelen binnen de EU eindelijk een EU-richtlijn tegen oneerlijke handelMACHT IN DE KETEN spraktijken aangenomen, die dit jaar door Schaalvergroting en professionalisering de lidstaten zal worden geïmplementeerd. zijn ook aan de productiekant hard nodig. We zien dat bijvoorbeeld Mastronardi

AGF Primeur 3 • 2022

in Noord-Amerika een belangrijke speler is met een directe lijn naar de retail. Mastronardi is naast teler, ook verpakker, marketeer, verkoper en distributeur. Mastronardi beheert in Noord-Amerika bijna 2000 ha aan mid- en hightech kassen voor de productie van groenten en zacht fruit. Met dit areaal en deze positie in de keten is Mastronardi niet inwisselbaar door supermarkten. Het helpt dat de VS meer dan 100 nationale en regionale supermarktketens kent. We zien in Europa dat de schaalvergroting in de glastuinbouw snel doorzet. AgroCare, de grootste tomatenkweker in hightech kassen in Europa, heeft de ambitie uitgesproken om met hulp van investeerder NPM Capital van de huidige 261 ha naar 1.000 ha in 2030 toe te groeien. De vraag naar lokaal, duurzaam en jaarrond geproduceerd vers voedsel zal verder toenemen. Veel landen wensen meer zelfvoorzienend te worden, niet in de laatste plaats door de recente geopolitieke spanningen. De positie van de teler/producent in de keten zal verbeterd worden door regelgeving en verdere schaalvergroting en professionalisering van telers/producenten. Jelte van Kammen, CEO van Harvest House, heeft recent aangegeven dat er in Nederland om die reden eigenlijk maar plaats is voor twee telersverenigingen. Het is een kwestie van tijd dat een volgende fusiegolf van telers/ producenten gaat ontstaan. Dat geldt vervolgens ook voor de propagators (kwekers van uitgangsmateriaal) en de andere toeleveranciers. Ik verwacht dat de belangstelling van private equity voor grote (in potentie) succesvolle telers/producenten en propagators in hightech kassen verder zal toenemen. AgroCare is de eerste, maar zeker niet de laatste! PRIVATE EQUITY IS ER ALTIJD GEWEEST De letterlijke betekenis van private equity is privaat vermogen. Het zijn inves-

teerders die buiten de aandelenbeurs om PRIVATE EQUITY HEEFT VELE VORMEN bedrijven financieren. Feitelijk is private EN GEDAANTEN equity de basis van elk bedrijf. Een beurs- Private equity-financiering bestaat in genoteerd bedrijf kan extra aandelen uit- verschillende vormen, waaronder de aangeven op de beurs als het geld nodig heeft, koop van aandelen en het verstrekken van een niet-beursgenoteerd bedrijf kan dat risicokapitaal, groeikapitaal en mezzaniniet. In Nederland zijn minder dan 100 van nekapitaal, voor startende, doorgroeiende afgerond 500.000 mkb-bedrijven (exclu- en gevestigde bedrijven. Maar ook voor sief 1,4 miljoen zzp’ers) beursgenoteerd. het faciliteren van een MBI en MBO. Als een niet beursgenoteerd bedrijf geld nodig heeft, heeft men drie opties: een In veel gevallen wordt private equity-fibancaire financiering, private investeer- nanciering verstrekt door investeringsders en/of via een SPAC geld ophalen. maatschappijen die zijn samengesteld uit groepen investeerders die geld hebOp 7 maart 2022 stond in het FD dat pri- ben samengevoegd om bepaalde soorvate equity-deals wereldwijd over 2021 ten investeringen te doen. Doel is het op een recordhoogte waren gekomen. De verstrekken van kapitaal aan startende totale waarde bedroeg maar liefst 1.100 bedrijven, gevestigde en groeiende bedrijmiljard Amerikaanse dollar. Ongeveer het ven. BBP van Nederland in 2020, maar minder dan de helft van de huidige beurswaarde Private investeerders zijn bij de start van van Apple. Alles blijkt relatief. De reden een bedrijf vaak familie en vrienden. Meer van deze recordhoogte is vooral de aan- professionele investeringsmaatschappijhoudend lage rente; beleggers zoeken ren- en/private equity-bedrijven specialiseren dement! zich. Het te investeren vermogen komt vaak van pensioenfondsen, verzekeraars, In 2021 is volgens het CBS grofweg 8 banken, vermogende families en/of van miljard euro aan private equity en durf- particuliere beleggers. De drie Nederkapitaal in Nederlandse bedrijven geïn- landse grootbanken hebben overigens ook vesteerd. Ter relativering: er is ruim 11 ‘eigen’ investeringsmaatschappijen. Deze miljard euro aan factoring- en leasecon- maatschappijen investeren dat vermogen tracten afgesloten en ruim 100 miljard in niet-beursgenoteerde bedrijven. Als euro aan bancaire financieringen aan deze maatschappijen hun participaties na bedrijven in 2021 in Nederland verstrekt. 6-10 jaar met winst weer verkocht hebben, De impact van Krediet Unies, crowdfun- betalen zij de beleggers hun inleg en rending, MKB Beurs en andere alternatie- dement terug. Verkoop van het aandelenve financieringsvormen bleef in 2021 belang gebeurt door financiële verkoop, beperkt tot minder dan 1 miljard euro. strategische verkoop of een beursgang (IPO). Uiteindelijk kijkt de investeringsDe meeste bedrijven worden op basis van maatschappij vooral naar het te realiseren bovenstaande getallen vaak initieel gefi- rendement. Dat rendement staat vanzelfnancierd door private equity (vooral fami- sprekend van tevoren niet vast. lie en vrienden) en vervolgens vooral met bancaire financiering. Seed Capital is de benaming voor kapitaal waarmee een start-up de eerste bedrijfsactiviteiten financiert. Het is het eerste geld dat in een start-up of jong bedrijf

wordt gestoken. Hierbij zijn risico’s en potentiële rendementen zeer hoog. Soms heb je meer rondes van Seed Capital nodig om een volgende fase te bereiken. Een investering in een jong bestaand bedrijf wordt Venture Capital genoemd, oftewel durfkapitaal. Dit is beleggen in een bedrijf met een mooie innovatie of marktpositie met nog steeds veel risico’s, maar ook met potentieel hoge rendementen.

De strategie van het private equity-bedrijf is heel belangrijk voor een succesvolle samenwerking; wordt er bijvoorbeeld tussentijds dividend uitgekeerd, heeft men specifieke (sector)kennis en netwerk, wordt er extra kapitaal ingebracht voor groei of acquisitie, wordt er een bestuurder of commissaris toegevoegd en/of werkt men met hefboomfinancieringen.

Private equity-bedrijven kopen namelijk soms bedrijven met hefboomfinancieringen of wel Leveraged Buy-out (LBO). LBO’s worden gefinancierd door schulden. Deze transacties betekenen vaak dat de activa van de gekochte bedrijven, samen met die van de bedrijven die de aankoop doen, als onderpand zullen worden gebruikt. In de praktijk leidt dat soms tot extreem hoge rentelasten, waardoor het bedrijf financieel ‘uitgekleed’ wordt. Intussen zien we ook meer aandacht voor SPAC’s. Alleen al in de VS gingen in 2021 ruim 600 SPAC’s naar de beurs. Een SPAC (Special Purpose Acquisition Company) is een vennootschap zonder bedrijfsactiviteiten die naar de beurs gaat om kapitaal op te halen om daarmee vervolgens op relatief korte termijn een (deel van) een niet-beursgenoteerde onderneming te kopen. Omdat SPAC’s van tevoren niet weten welke onderneming ze gaan overnemen en bij de beursgang geen bedrijfsactiviteiten hebben, worden ze ook wel ‛lege beurshulzen’ of ‛blanco cheque bedrijven’

AGF Primeur 3 • 2022

Financieel

genoemd. Aan de AEX zijn momenteel 17 SPAC’s genoteerd, waarvan 3 een fusiepartner lijken te hebben gevonden. Onder andere het AppHarvest heeft hun beursnotering aan een SPAC te danken.

VERSCHIL TUSSEN SLIM EN DOM GELD Bankfinanciering wordt soms als ‛dom’ of ‛reactief’ gezien. De reden is dat een bank via een min of meer gestandaardiseerd risicomodel een financieringsaanvraag beoordeelt met als uitkomst een risicoclassificatie met bijbehorende voorwaarden, zekerheden en tarieven. Als het risico door de bank acceptabel wordt bevonden, wordt de aanvraag toegekend. Hoe risicovoller de bank de financiering inschat, hoe hoger het tarief. Desondanks zijn de rentelasten van een bancaire financiering relatief laag. Vervolgens wordt na verstrekking periodiek informatie uitgewisseld en beoordeeld of het bedrijf aan de convenants en andere voorwaarden voldoet. Dat is bijna altijd achteraf en er wordt niet of nauwelijks waarde of kennis door de bank toegevoegd. Vandaar de termen ‛dom’ of ‛reactief’. Gek genoeg wordt in een situatie, dat een bedrijf niet meer aan de convenants of voorwaarden voldoet, vanuit de bank meer deskundigheid vanuit de activiteiten bijzonder of intensief beheer toegevoegd. Regelmatig wordt zo’n periode achteraf door de leiding van het betreffende bedrijf juist als zeer positief ervaren, omdat in die periode gezamenlijk werd gewerkt aan een oplossing.

Bij private equity wordt in de optimale situatie gesproken van ‛slim’ of ‛proactief’ geld. De investeringsmaatschappij zal namelijk in bijna alle gevallen met de leiding van het bedrijf een meerjarenplan opstellen en op basis daarvan (aanvullend) kapitaal en middelen ter beschikking stellen. Vanuit het meerjarenplan wordt jaarlijks een budget opgesteld wat intensief besproken wordt met de investe-

AGF Primeur 3 • 2022

ringsmaatschappij. Vaak wordt vanuit de transacties echter breder uitgemeten in investeringsmaatschappij een deskundige de media. Hieronder een niet limitatieve bestuurder of commissaris toegevoegd. opsomming van recente transacties. Een investeringsmaatschappij zal vaak maandelijks klankborden met de leiding Afgelopen maanden deed het aan de Nasvan het bedrijf om hen te ondersteunen daq genoteerde Canadese Agriforce Grobij het realiseren van het meerjarenplan, wing Systems van zich spreken door eerst met (sector)kennis, netwerk, ideeën en/of de Nederlandse Delphy Groep en vervolacquisities. De operatie is en blijft in han- gens het Belgische Deroose Plants over te den van de leiding van het bedrijf. nemen. Agriforce legt zich toe op het ontwikkelen en toepassen van kennis voor Door private equity ingebracht kapitaal duurzame teelttechnieken en zij verwachwordt gerekend tot het eigen vermogen ten met Delphy een versnelling van deze en is risicovol. Het door de investerings- strategie aan te kunnen brengen. Deroose maatschappij verwachte rendement is dan is gespecialiseerd in weefselkweekverook fors hoger dan een bancaire financie- meerdering en deze overname past ook in ring. Door veel pro-actiever met de leiding genoemde strategie. van het bedrijf op te trekken weet private equity vaak echter veel beter hoe het Als we teruggaan in de tijd zien we dat in bedrijf opereert. 2015 sierteeltveredelaar Dümmen Orange door de Nederlandse investeringsmaatPrivate equity is dan ook een prima alter- schappij H2 en de familie Dümmen aan het natief of aanvulling op een bancaire finan- Engelse investeringsfonds BC Partners ciering. Het succes van de samenwerking werd doorverkocht. is sterk afhankelijk van de strategie, specifieke (sector)kennis en netwerk van Investeringsmaatschappij KKR, dat in de investeringsmaatschappij, het onder- 2014 voor 200 miljoen Amerikaanse dollar bouwde en gedragen meerjarenplan van een meerderheidsbelang verwierf in het de leiding van het bedrijf waarin wordt Nederlandse tuinbouwbedrijf Afriflora, ’s geparticipeerd en het te verwachten werelds grootste rozenbedrijf met 650 ha risico en rendement. Investeringsmaat- low- en midtech kassen in Afrika, verkocht schappijen nemen bijna altijd een meer- in 2018 zijn meerderheidspakket aan Sun derheids- of een groot minderheidsbelang European Partners. De familie Barnhoorn, in een bedrijf. Zij bedingen vaak ook zeg- de oprichters van Afriflora, behield een genschap over bijvoorbeeld de strategie minderheidsbelang in het bloemenconen de financieringsstructuur. Vaak zijn cern. deze maatschappijen gespecialiseerd: bijvoorbeeld in jonge of volwassen bedrij- Pokon Naturado, bekend van haar voeding ven, internationaal of juist regionaal en/of en potgrond voor planten, werd in 2018 gericht op specifieke sectoren. door de Britse branchegenoot Evergreen Garden Care overgenomen, eigendom RECENTE TRANSACTIES IN van investeringsmaatschappij Exponent. GLASTUINBOUW Pokon was overigens sinds 2007 eigendom Private equity is in de Nederlandse (glas) van een andere investeringsmaatschappij, tuinbouw niet nieuw. Sommige men- het in Veenendaal gevestigde Synergia sen denken dat, maar de feiten laten een Capital Partners. Synergia nam het bedrijf ander beeld zien. De laatste jaren worden over van bloemenvoedingsbedrijf Chrysal

en vervolgens met Pokon en potgrondfabrikant Naturado samengevoegd.

Codema Systems Group, actief als complete toeleverancier van de glastuinbouw, werd in 2018 door oprichter Maarten de Jager aan Nordian Acquisition en de directie verkocht. In 2018 kocht investeerder Equistone de Boal Group. Boal is een belangrijke toeleverancier van kasdeksystemen voor de meeste kassenbouwers en heeft door de recente overname van Alumat Zeeman haar productengamma fors uitgebreid.

VP Exploitatie, de investeringstak van de familie van Puijenbroek, heeft in 2019 Batenburg Groep, waaronder de in de glastuinbouw bekende bedrijven Hoogendoorn en Let’s Grow, van de beurs gehaald. Deze familie is vooral bekend als oud-eigenaar van de Telegraaf Media Groep.

AgroCare, de grootste tomatenkweker in hightech kassen in Europa, heeft de ambitie uitgesproken om met hulp van investeerder NPM Capital van de huidige 261 ha naar 1.000 ha in 2030 toe te groeien

Daarna volgden in snel tempo participa- spreid over Nederland, Frankrijk, Marok- relatief kleine logistieke automatiseringsties in kassenbouwers als Van der Hoe- ko en Tunesië. Naast de teelt van tomaten bedrijven in de glastuinbouw. ven/Patron door het Belgische Arvesta, is Agro Care via deelnemingen actief in de in Prins/Stolze door HAL, in KUBO door veredeling, verpakking, marketing en dis- De acquisitie van Delphy door Agriforce NPM Capital, in Certhon door het Japanse tributie van tomaten. belicht een andere uitdaging; de groeiende Denso, Gakon door Netafim en Van Dalsem belangstelling voor hightech kassenbouw door Cofra. Atrium Agri vormt een eigen Het areaal hightech kassenbouw blijft zal niet alleen de vraag naar automatisegroep met ING en Rabo als financiers voor naar verwachting fors groeien en daar- ring en robotisering doen toenemen, maar het invullen van ambitieuze groeiplannen. mee groeit ook de behoefte aan arbeids- ook de vraag naar teeltkennis, datagekrachten. De hoeveelheid (seizoens) stuurd telen en daarmee de inzet van ArtiRecent maakte ook het Duitse miljar- arbeiders neemt echter niet in gelijke ficial Intelligence (AI). Het is dan ook niet den concern Big Dutchman bekend een mate toe. Automatisering, robotisering en zo vreemd dat bij de inmiddels 4e Autominderheidsbelang te hebben genomen digitalisering verminderen de arbeidsbe- nomous Greenhouse Challenge, georganiin Ammerlaan in Venlo. Feitelijk zijn alle hoefte en verhogen de kwaliteit in de glas- seerd door WUR en gesponsord door de Nederlandse grotere kassenbouwers nu tuinbouw. Daarom participeerden het in Chinese gigant Tencent, teams van voor(gedeeltelijk) eigendom van investerings- Food&Agri gespecialiseerde ADM Capital aanstaande internationale universiteiten maatschappijen. met haar Cibus Fund recent in ISO Group, en multinationals meedoen. We hebben Rabo Investments in Havatec, Synergia eenvoudigweg te weinig telers die het Opvallend was ook de minderheidsdeel- in Viscon en het Duitse miljarden concern groeiende areaal hightech kassen wereldneming van NPM Capital in AgroCare in Viessmann in Priva. Kleinere investe- wijd kunnen managen. 2020. AgroCare is de grootste jaarrond ringsmaatschappijen als Kind Techologies producent van tomaten in hightech kassen en Victus verwierven recent belangen in Investeringsmaatschappijen tonen logiin Europa met 26 ha teeltoppervlak verscherwijs toenemende interesse in bedrij-

AGF Primeur 3 • 2022

Financieel

De verwachting is dat investeerders straks behoefte hebben aan een totaaloplossing, waarbij turnkey de meest duurzame hightech kassencomplexen op willekeurige plekken op aarde worden opgeleverd met productie- en uiteindelijk zelfs rendementsgarantie

ven die met hulp van AI komen tot datage- van deze ondernemingen, zogeheten hefstuurd telen en daarmee de teler kunnen boomleningen (LBO’s), door met fikse vervangen of in ieder geval kunnen aan- kortingen van soms meer dan 50%. De vullen. De verwachting is dat investeer- meest spraakmakende voorbeelden zijn ders straks behoefte hebben aan een V&D en Hema. V&D werd in eerste instantotaaloplossing, waarbij turnkey de meest tie opgekocht door het eerder in dit artikel duurzame hightech kassencomplexen op genoemde KKR. KKR kreeg V&D in bezit willekeurige plekken op aarde worden en verkocht vervolgens al het onroerend opgeleverd met productie- en uiteindelijk goed, waarbij de nieuwe vastgoedeigenazelfs rendementsgarantie. Dat kan alleen ren een garantie kregen dat de V&D-filiamet vergaande automatisering, roboti- len voor een hoge huur bleven zitten. KKR sering en AI. Dat zal leiden tot verdere had hiermee direct een groot deel van schaalvergroting, professionalisering en haar ingebrachte kapitaal terugverdiend. clustering van toeleveranciers en kassen- KKR verkocht de uitgemergelde winkelbouwers. Atrium Agri heeft in dat opzicht formule aan Sun Capital. Hema komt veral belangrijke eerste stappen gezet. volgens in 2007 terecht bij de Britse investeringsmaatschappij Lion Capital. Marcel PRIVATE EQUITY IS NATUURLIJK GEEN Boekhoorn kocht het bedrijf via zijn invesGARANTIE VOOR SUCCES teringsmaatschappij en de schuld bedroeg De waardering van een bedrijf is niet toen ongeveer 1 miljard euro. In 2015 afhankelijk van de financieringsvorm. Dat bezweek V&D o.a. onder de hoge schuldenis in ieder geval de theorie bij het waar- last en te hoge huren. deren van bedrijven. Dus bedrijven met louter bancaire financiering doen het in Vorig jaar kon Hema ternauwernood gered beginsel niet beter of slechter dan bedrij- worden door een overname door Missisven met private equity. Uiteindelijk valt of sippi Ventures (van de familie Van Eerd en staat het vooral met een onderscheidende eigenaar van Jumbo) en investeringsmaatpropositie, een groeiende markt en een schappij Parcom. goed team. In de glastuinbouw zien we helaas ook Uit een inventarisatie van het FD in 2019 soortgelijke voorbeelden. Uit KvK-gegebleek dat een reeks Nederlandse bedrij- vens blijkt bijvoorbeeld dat Dümmen en ven in handen van private equity onder de Codema al jaren financieel slecht presmaat presteert. Zij verkochten de schuld teren. Ook bij deze bedrijven is sprake

AGF Primeur 3 • 2022

van relatief hoge financieringslasten en vervolgens weinig financiële ruimte voor groei en innovatie.

Dümmen kondigde in 2018 nog een beursgang aan, maar die werd op het laatste moment vanwege tegenvallende resultaten afgeblazen. Eigenaar BC Partners heeft nog weinig plezier beleefd aan Dümmen. Dat blijkt uit de meest recente cijfers over 2020; op een omzet van ruim 340 miljoen euro werd een EBITDA van afgerond minus 10 miljoen euro gerealiseerd. De rentedragende schuldenlast bedroeg einde boekjaar maar liefst 260 miljoen euro. Codema ziet de omzet in 2020 bijna halveren tot 44 miljoen euro en realiseert in dat jaar een EBITDA van minus 6,5 miljoen euro. De schuldenlast bedroeg eind 2020 afgerond 13 miljoen euro.

Niet alle investeringen door private equity-bedrijven zijn succesvol. Bij Dümmen en Codema spelen relatief hoge financieringslasten een rol. Indien potentieel goede bedrijven gekoppeld worden aan de juiste investeringsmaatschappijen met de juiste structurering en strategie is de kans op succes het grootst. Het gaat steeds om de juiste (sector) kennis, structurering, visie, netwerk en mensen. 

Blauwe bessen ontwikkelen zich goed in de Peruaanse duinen

e blauwe bessenstruiken in de velden van Pisco doen het op dit moment erg goed. Juan Pablo Bentín is een van de pioniers van de blauwe bessenteelt in Peru en niet alleen dat, hij is ook een pionier in de ontwikkeling van de teelt op een bodem die voor 99% uit zand bestaat, in de duinen van het Pisco-gebied, ten zuiden van Lima.Momenteel ontwikkelt Juan Pablo Bentín, zonder de oorspronkelijke teelten van Biloxi en andere variëteiten op te geven, een project met nieuwe blauwe bessenvariëteiten in de duinen van het Pisco-ge- met een jaarlijkse groei van bied, ten zuiden van Lima. Het 100 hectare, dat wil zeggen gaat om een groot project dat dat we in 2023 400 hectare de beplanting omvat van 400 beplant moeten hebben. Langs hectare met variëteiten van deze lijnen hebben we vanaf de Australische Mountain november 2021 al 200 hectare Blue Orchards (MBO).Bentín: voltooid en zijn we bezig met “Het opstartproject voorziet de ontwikkeling van de derde in een oppervlakte van 400 fase in 2022.”  hectare met MBO-variëteiten,

KLEUR MET MEER SMAAK www.zonneheerdt.nl

zonneheerdt

AGF Primeur 3 • 2022

Retail

De toegevoegde waarde per m2: Attentie Winkelvloerruimte is beperkt en dus kostbaar, zeker in Nederland. Voor retailers is het uitermate belangrijk dat die ruimte rendeert. Wil je een extra attentie voor jouw product, dan moet je als leverancier goed beslagen ten ijs komen. Immers, jouw product moet voor de retailer extra winst of andere toegevoegde waarde genereren op die paar m2, met een merk dus.

erken in AGF zijn er nauwelijks. Om of een combinatie van beide. Om succesvol als groenten of fruit onder een eigen te zijn als merk adviseert Chris Rikkers merknaam op de markt te komen, moet van retaildesign-bureau JDV (JosDeVries), deze een of meer duidelijk onderscheiden- 1 tot 5 procent van de omzet te investeren de eigenschappen bezitten én moet je de in B2B marketing en 5 tot 10 procent B2C. constante kwaliteit van het product kunnen borgen, dus in grote volumes kunnen In het buitenland zijn merken meer gangleveren. Kun je dat garanderen, dan is er baar in AGF. In Frankrijk, Spanje en Italië ook nog de beslissing om het merk ofwel kunnen ze in hypermachés op de winkelte vermarkten richting consumenten, B2B vloer behoorlijk uitpakken met een merk-

AGF Primeur 3 • 2022

en bijbehorende productpresentaties. De AGF-afdeling leent zich daar goed voor, zie bijgaande voorbeelden met citroenen, bananen of ‘gewone’ wintergroenten. Nederlandse supermarkten maken in de gangen van de DKW-afdelingen (Droge Kruideniers Waren) ook wel ruimte voor merkproducten door POS-materialen (Point of Sale), maar ruimte voor POS op de AGF-afdeling kom je nauwelijks tegen. “Vers-‘merken’ zouden dat natuurlijk wel graag willen. Maar op dit moment is de Nederlandse consument nog niet heel bekend met versmerken, zoals dat wel in het DKW het geval is. De retailer houdt dat graag zo, omdat de verspropositie belangrijk is voor de differentiatie en merkboodschap van de retailer. De retailer heeft dus liever dat het mooie en goede vers gekop-

Merken in vers, het is een veelbesproken onderwerp. Naast de complexiteit van de keten, is het vaak uitermate lastig om je te onderscheiden. Een gele, kromme banaan en een rechte komkommer hebben weinig onderscheidend vermogen en zijn hierdoor makkelijk uitwisselbaar. Merken als Chiquita, Del Monte en Fyffes zijn hier wel internationaal in geslaagd, maar veelal komen deze merken met een rijke historie uit de Ver-

enigde Staten, waar de hele retail veel meer merkgeoriënteerd is. Toch lukte het in tomaten om een merk te laden. Voorloper was Tasty Tom. Timingstechnisch hadden ze begin jaren negentig van de vorige eeuw de wind mee, toen de Nederlandse tomaat het verwijt kreeg dat deze niet smaakte. Met de Tasty Tom kon de consument merkbaar een verschil waarnemen,

dus de marktdynamiek zat mee. Inmiddels is het met meer producten gelukt, Honing tomaten, Tommies snoeptomaten, maar ook bij clubrassen in appelen als Kanzi en Pink Lady. Het is echter de vraag of deze merken en als rasaanduidingen binnen een categorie worden aangemerkt.

voor AGF-merken op de winkelvloer peld wordt aan het retailmerk in plaats wordt ondersteund met een kortingsactie van het fabrikantenmerk,” aldus Chris. en POS-materiaal. “Deze campagne sluit “Bovendien, zie je dat in Nederland de for- naadloos aan bij de visie van EAT ME om mules strikt worden gemanaged en wij in consumenten te verrassen met producten Nederland sowieso minder gebruikmaken en toepassingen en daarmee klanten te van POS-materialen van fabrikanten in het ondersteunen in het laten groeien van de algemeen.” Chris ziet dat er ook in Neder- categorie,” aldus Nature’s Pride. Ook Fruiland wel een verandering op komst is met ty Pack ontwikkelde voor hun merk Healty merkgedreven versleveranciers. Hand een meubelschap voor hun producten (zie foto boven, midden). “Gesneden Voor de consumentencampagne Wake fruit, rauwkosten, salades en ook de fruitup, Start fresh ontwikkelde Nature’s Pri- desserts zorgen voor een breed en succesde een echte eyecatcher in de winkel. In vol assortiment wat niet te missen is in de een speciaal ontwikkeld EAT ME-meubel supermarkt,” zegt Mark Verhoeven, Comvoor de winkelvloer worden de produc- mercie & Marketing bij Fruity Pack. ten gepresenteerd en speelt er een video om shoppers te inspireren om het ontbijt Maar ook zonder allerlei ondersteunend te gaan maken met EAT ME mango’s en materiaal is het mogelijk om de verkoop passiefruit (zie p. 24 lb en p. 25 rb). Dit te stimuleren. Mercado, een initiatief van

JosDeVries en Jan Koster Visual Merchandising, zet het product zelf als ‘hero’ op een podium, juist op de nog ongebruikte meters van de winkelvloer. “Wij maken mooie presentaties die de koopknop prikkelen en de winkelervaring versterken. Bovendien kan de verloren ruimte optimaal worden benut om extra verkoopruimte te creëren. En in plaats van één product, of één fabrikantenmerk kan door middel van crossmerchandising een breder assortiment worden uitgelicht. Uiteraard kan er binnen zo’n presentatie ook een fabrikant worden uitgelicht, zoals bijvoorbeeld met Old Amsterdam (zie foto rechtsboven),” licht Tom Rikkers van Mercado toe. (ML)  chris.rikkers@josdevries.eu t.rikkers@mercado-retail.com

AGF Primeur 3 • 2022

Kruiden

Datagedreven werken in het kruidensegment Groeien en onderscheiden met verse kruiden. Dat is waar Vitalicious, het kruidenmerk van Vitacress Real voor de foodservice, op inzet. Om klanten gericht te adviseren en te inspireren maken zij gebruik van marktdata.

elke verse kruiden gebruiken chef- nieuw label te introduceren, maar het gaf koks en hoe vaak? Wat weten zij ons wel de ruimte om in contact te treden eigenlijk echt van verse kruiden, de toe- met de normaal zeer drukbezette doelpassingsmogelijkheden en de gezond- groep. De positionering van Vitalicious is heidsvoordelen? En wat zijn barrières gestoeld op interactie met de doelgroep,” in de horeca om meer verse kruiden te laat ze weten. “Bijna 100 beslissers in het gebruiken? Vitalicious besloot deze infor- horecasegment hebben aan het onderzoek matie op te halen in de praktijk. In samen- meegedaan, waaronder restauranteigewerking met Marketing4Results werd naren, inkopers en natuurlijk chef-koks een kwantitatief onderzoek gedaan onder zelf. De vragen hebben onder andere chef-koks om meer inzicht te krijgen in het betrekking op hoe vaak en waarvoor vergebruik en de kennis van kruiden onder se kruiden gebruikt worden, kennis over deze doelgroep. De kruidenproducent verse kruiden, toepassingen en gezondricht zich van oudsher op de retail (con- heidsvoordelen in het algemeen, waarom sument). “Klanten adviseren hoe zij de chef-koks voor verse kruiden kiezen en kruidencategorie kunnen laten groeien, wat de barrière is om geen verse kruiden is waar wij sterk in zijn. Met Vitalicious te gebruiken. De resultaten zijn ontzettrekken we dit door naar de professionele tend nuttig. Deze data geven inzicht in de doelgroep: groothandel, horeca en cate- behoefte, het onderbenut potentieel van ring, zodat we nog meer mensen kunnen verse kruiden in de horeca en hoe wij cheflaten genieten van de echte smaak van koks kunnen helpen om meer verse kruiverse kruiden,” aldus Renée Peeters, mar- den in de keuken te gaan gebruiken.” keting manager van Vitacress Real. INSPIRATIEBOX TER BEVORDERING HOE CHEF-KOKS HELPEN MET VERSE VAN GEBRUIK VERSE KRUIDEN KRUIDEN? Uit het onderzoek komt onder andere naar Vitalicious werd geïntroduceerd in coro- voren dat de meeste chef-koks graag met natijd. “Geen gemakkelijke tijd om een verse kruiden werken. Wat hen tegenhoudt

AGF Primeur 3 • 2022

“Verse kruiden zijn ook een uitstekende toevoeging en margemaker bij cocktails en mocktails”

is onder andere de kortere houdbaarheid ten opzichte van de gedroogde variant. Reden te meer voor het kruidenmerk om de manier van aanbieden onder de loep te nemen. “Wellicht dat andere porties of verpakkingen van betekenis kunnen zijn,” licht Renée toe. Ook de beperkte kennis en het gebrek aan inspiratie is een meermaals genoemde barrière voor het gebruiken van verse kruiden. “Dit zijn factoren waar wij echt iets mee kunnen. Op basis van deze inzichten zijn we aan de slag gegaan met een Vitalicious inspiratiebox. Deze box is speciaal ontwikkeld voor chef-koks. We willen een community opbouwen onder deze doelgroep. Chef-koks laten zich echt niet een bepaalde richting opduwen, maar we kunnen hen wel inspireren zodat ze op hun beurt weer elkaar kunnen inspireren. De box bevat verschillende kruiden en een inspiratieboekje met receptensuggesties, kruidenweetjes en tips voor het gebruik.” Daarnaast blijkt dat inspiratie nog steeds veelal wordt opgedaan via de groothandel. Daarom is Vitalicious voornemens om de handen ineen te slaan met horecaleveranciers als Sligro en Makro door events te

organiseren, en klanten bijvoorbeeld via magazines, het schap en de kruidenverpakkingen nog beter te helpen op gebied van kennis en inspiratie.

KRUIDEN ALS ZOUTVERVANGER Ook blijkt dat driekwart van de respondenten graag wil weten welke gezondheidsvoordelen er zijn voor het gebruik van verse kruiden. “Sowieso is het merendeel nieuwsgierig naar de gezonde toepassingen van kruiden,” vult Renée aan. “Zo zijn kruiden een goed alternatief om minder zout te hoeven gebruiken. Zoutreductie heeft bij bijna de helft van de doelgroep de aandacht. Iedereen weet dat te veel zout niet goed is voor de gezondheid,

maar wat veel mensen niet weten is dat voor onze klanten gemakkelijker te maken de smaak van kruiden een goede ver- hebben we een vijf smaken ontwikkeld: vanger is. Lavas bijvoorbeeld, wordt Healing Thyme met citroentijm en gemook wel de maggiplant genoemd. ber, Lemon Calm met citroenmelisse en Dit is een echte natuurlijke en munt, Mint to be met munt, Rosememory verse smaakmaker en ook met rozemarijn en citroengras en Super zeekraal is een goed alter- Sage met salie en citroentijm. Lekkere en natief. Of wat te denken gezonde kruidenmengsels, die met behulp van bieslook bij ei. We zijn van een theemenu op tafel worden geprezo gewend aan een snufje senteerd, waarop tevens alle gezondzout op een eitje, maar ver- heidsvoordelen worden genoemd.” se bieslook is veel gezonder en zeker zo lekker. Met Vita- Hoe leuk is het om naast een aanbod spelicious laten we zien welke ciaalbiertjes ook een menu met speciale alternatieven er zijn en hoe je theesoorten aan te kunnen bieden?! En ze toepast.” verse kruiden zijn natuurlijk ook een uitstekende toevoeging en margemaker bij Of de verse kruiden te lijden heb- cocktails en mocktails. Nieuw is daarben onder het alsmaar toenemen- naast een Aziatische kruidenlijn, die nog de personeelstekort in de horeca? in ontwikkeling is. “De Aziatische keuken “Tot nu toe niet,” verklaart ze. “We is nog altijd sterk in opkomst. We willen hebben getoetst om gesneden ver- de foodservice graag helpen door lekkere se kruiden aan te bieden klaar voor combinaties te maken met bepaalde Azigebruik, maar de behoefte blijkt atische gerechten en kruiden, om hen te minimaal. Overal kampt men met een helpen in hun keuze voor verse kruiden.” personeelstekort, maar het heeft vooralsnog geen invloed op het gebruik van verse Dat Vitalicious data driven werkt, is volkruiden. Waarschijnlijk speelt dan toch de gens Renée best bijzonder. “Zeker in de ultieme versbeleving van onbewerkte ver- sector voor verse kruiden. We gebruiken se kruiden daarin een rol.” de resultaten uit het onderzoek om marktgedreven concepten te ontwikkelen, om THEEMENU OM MEE TE VERRASSEN onze klanten zo optimaal mogelijk te kunVitalicious helpt klanten niet alleen groei- nen adviseren en als leidraad om content en met verse kruiden, het biedt onderne- te maken voor onze social mediakanalen, mers ook de mogelijkheid zich te onder- want ook daar valt nog veel winst te behascheiden. “Nu alles weer open is zie je len op gebied van kennis en inspiratie.” Het direct een grote aanloop naar de horeca. merk Vitalicious is inmiddels uitgerold in Dat merken we ook aan de vraag. Naast Nederland, België en Duitsland. (CH)  de gangbare kruidensoorten zien we ook renee.peeters@vitacressreal.com weer een toenemende interesse naar de specialere kruidensoorten. Klanten willen zich graag onderscheiden en hun gasten blijven verrassen, wat met de kruiden van Vitalicious goed kan. Zo is het theeconcept onlangs nog vernieuwd. Kruidenthee is bovendien een echte margemaker. Om het

AGF Primeur 3 • 2022

Kruiden

Hoe liggen de kruiden in de markt? De top 5 in kruiden in retail is al jaren stabiel (zie tabel). Corona zorgde voor een opleving in gebruik van zowel pot als verpakte kruiden en de totale supermarktomzet aan kruiden, gember en kiemgroenten bleef in 2021 op niveau, zo blijkt uit data van GroentenFruit Huis. Opvallend is de afzet van gember, dat net als munt als smaakmaker gebruikt wordt in thee. Gember werd tijdens corona ook aangeprezen als een soort wondermiddel tegen reuk en smaakverlies. Gezondheidsclaims moeten goed onderbouwd zijn. Ze mogen alleen gebruikt worden als deze op de Europese lijst van goedgekeurde claims staan.

at is waarom Van Vugt kruiden mar- nieuwe producten te komen, klanten te ketingtechnisch vooral op kruiden als voorzien van de juiste informatie en hen smaakmaker inzet. “Gezondheidsclaims te inspireren rondom bijvoorbeeld smaak zullen we zeker niet gaan gebruiken, dat en toepassingsmogelijkheden, helpen wij ligt veel te gevoelig, maar door steeds met hen meer verse kruiden te verkopen. Ons

Piet van Vugt en de kruidenkas (foto boven)

eigen brand, dat wij al 15 jaar hebben, draagt daar eveneens aan bij. Daarnaast is kwaliteit heel belangrijk. Door alles in eigen beheer uit te voeren, zijn we altijd in staat een kwalitatief hoogwaardig en

Fresh Organic Choice BV

ABC Westland 545 K5 2685 DC Poeldijk Direct: +31-174820356 Mobile: +31 (0) 651 063 084 Contactpersoon: Wilco Heemskerk

www.freshorganicchoice.nl Supplier of organic fresh herbs

AGF Primeur 3 • 2022

Part of:

Supermarktomzet in € miljoen verse kruiden (incl. gember) en kiemgroenten; excl. Aldi/Lidl; bron IRI/GroentenFruit Huis 2018

2019

2020

2021 21 tov 202

TOTAAL KRUIDEN, GEMBER EN KIEMGROENTEN

60,6

65,2

78,6

78,4

-0%

KRUIDEN incl. gember ONBEWERKT GEMBER KRUIDEN Top-5 verkocht potkruiden BIO/EKO BASILICUM POTKRUIDEN BIO/EKO PETERSELIE POTKRUIDEN BIO/EKO MUNT POTKRUIDEN BIO/EKO BIESLOOK POTKRUIDEN BIO/EKO KORIANDER POTKRUIDEN

23,1 8,0 15,1

24,6 9,6 15,0

33,3 16,3 17,0

33,4 17,1 16,3

0% 5% -4%

6,0 2,4 1,9 1,4 1,2

6,4 2,4 1,7 1,4 1,2

7,1 2,7 1,8 1,4 1,4

7,1 2,5 1,6 1,3 1,2

1% -9% -10% -8% -12%

KRUIDEN + KIEMGROENTEN BEWERKT KIEMGROENTEN KRUIDEN Top-5 verkocht PETERSELIE KORIANDER MUNT BASILICUM SELDERIJ

37,5 1,5 36,0

40,6 1,6 39,0

45,4 1,8 43,6

45,0 2,2 42,8

-1% 21% -2%

6,5 6,1 6,2 4,3 2,8

7,3 6,8 5,5 4,7 2,8

8,1 7,6 6,0 5,2 3,1

7,7 6,9 6,4 5,5 3,2

-5% -9% 6% 6% 2%

betrouwbaar product te leveren. Veel van onze klanten verkopen de kruiden onder private label en kunnen zich daardoor in hun eigen segment onderscheiden,” vertelt eigenaar Piet van Vugt.

Van Vugt teelt naast het gangbare kruidenassortiment, ook babyleaf sla en eetbare bloemen. Het assortiment bijzondere kruidensoorten beslaat zo’n veertig verschillende soorten, zoals appelmunt, citroenverbena en rode basilicum en ook de keuze in eetbare bloemen is behoorlijk uitgebreid. Deze soorten zijn vooral belangrijk voor de afzet richting foodservice. Bij de afzet richting retail gaat het om de basiskruiden (krul en platte peterselie, koriander, selderij, basilicum en munt). ‟Hierbinnen is platte peterselie aan een opmars bezig,″ vertelt Piet. Krulpeterselie is meer een decoratief kruid voor in salade en soepen, de platte peterselie wordt echt als smaakmaker gebruikt. Verpakte munt staat op nummer 1 qua verkopen.

cagroothandel in binnen- en buitenland. “Zowel in de teelt als in de afzet waren er grote uitdagingen. Zodra de verkoop ging lopen en wij weer gingen produceren kwam er weer een lockdown. Gelukkig zitten we nu in wat rustiger vaarwater en is de verwachting dat horeca openblijft, zodat we weer plannen kunnen maken voor teelten.”

De afgelopen jaren heeft Van Vugt sterk geïnvesteerd in lokale en duurzame productie. Piet: “De laatste jaren zetten we meer en meer in op een volledig jaarrond aanbod van Hollandse bodem. Steeds meer afnemers vragen daarnaar. Alleen als het echt niet anders kan importeren we kruiden bij. We hebben hiervoor in 2019 fors geïnvesteerd in onze nieuwe locatie, die een elektrische kasverwarmingsinstallatie heeft, die met behulp van zonnepanelen en de restwarmte van de koelcellen, de kas, de demokas en de kantoorruimten verwarmt. Hierdoor is het bedrijf 100 procent emissievrij. Op jaarbasis produceren de zonnepanelen voldoende elektriciteit om de eigen behoefte te dekken en daar zijn we gezien de huidige gasprijzen, natuurlijk blij mee,″ aldus Piet.

Buiten inspiratie en kwaliteit, zijn er weiKruiden zijn niet alleen smaakmakers, ze nig mogelijkheden om kruidenverkoop zorgen ook voor beleving. Start-up LIF te stimuleren. In tegenstelling tot potGroup speelt hierop in met kruidentorens kruiden, die ook een decoratieve waarde en werken daarbij samen met W&L Groenhebben, zijn voorverpakte kruiden geen service in Teuge, die kruiden in pot voor actieproduct. Dat heeft geen enkele zin, is de torens levert. “Wij kunnen zo ongeveer de ervaring van Piet. “Mensen gaan niet 50 soorten kruiden leveren en daarnaast meer kruiden eten als ze in de actie zijn. nog een assortiment aan eetbare bloeVers gesneden kruiden worden gekocht, men. In de particuliere markt zie je dat de omdat ze in een gerecht gebruikt worden muntsoorten erg in trek zijn. Daarnaast en op het lijstje staan. Als potkruiden in lopen ‘gewone’ kruiden altijd, zoals baside aanbieding zijn, gaat dat niet ten koste licum, bieslook, oregano en degelijke. Bij van verpakte kruiden. Als er toch een actie de restaurants zie je wel dat juist eetbavoorverpakte kruiden is in de supermarkt, ‟De kruidenmarkt is erg onstabiel geweest re bloemen leuk zijn. Dit staat natuurlijk hoop je dat je daarna meer consumenten de afgelopen twee jaar,″ vertelt hij. Het heel decoratief, maar soms zitten er ook overhoudt die je product blijven kopen.” teeltbedrijf belevert sinds 2003 recht- verrassende smaken bij,” vertelt Ard-Jan streeks aan supermarkten en hore- Bluemink van LIF Group. “Wij vinden het

Teler en verpakker van:

Verse kruiden Eetbare bloemen Babyleafs Van Vugt Kruiden B.V. | Hoogzandweg 16 | 2988 DA Ridderkerk |Tel.: 0180-625660 |

@vanvugtkruiden

AGF Primeur 3 • 2022

Kruiden

detail LIF kruidentoren

Harm Keurhorst, Marnix Keurhorst en Ard-Jan Bluemink van LIF Group

leuk om mensen te informeren en inspire- centra. Daar zien we ook een toename in te te brengen. Hierbij moet je wel goed ren over kruiden. Hoe leuk is het dan dat er visueel aantrekkelijke kruiden als vervan- nadenken over hoe je de kruiden gebruikt. zo veel te bieden is. In onze kruidentoren, ger van perkgoed op terras of balkon. De Het is daarin vooral belangrijk dat je predie de kruiden onderhoudt, kun je veel consument heeft een mooi product waar ventief kruiden gebruikt. Deze trend komt verschillende soorten kruiden plaatsen. ze ook nog eens van kunnen plukken. We steeds meer opzetten. Het is juist gaaf om Op die manier hebben gebruikers de ‘verkrijgen steeds meer belangstelling voor te zien dat je met een kruid de smaak verse kruiden binnen handbereik’.″ kruiden die makkelijk zelf te gebruiken betert, maar ook een gezondere levensstijl zijn en herkenbaar zijn voor de consument erbij krijgt. Daarom is het nu het moment De top 10 van bestverkochte kruiden bij en waar ze gelijk wat mee kunnen, zonder om de connectie tussen de natuur en het W&L Groenservice zijn: mentha, dille, ingewikkelde recepten.” voedsel te herstellen. Bewust worden wat tijm, rosmarijn, basilicum, melisse, heliwe eten en bewust worden wat de aarde chrysum, origanum, peterselie en eetbare ‟Hoewel er geen gezondheidsclaims te aan ons te bieden heeft.″ (ML)  bloemen. “Mentha (munt) is het kruid wat maken zijn bij de verkoop van verse kruiMaryn@vanvugtkruiden.nl het meest potentie heeft bij de consument, den worden ze zeker ook als gezondheid ajbluemink@lifgroup.nl deze wordt erg veel voor de thee gebruikt. bevorderend gezien,″ zegt Ard-Jan. “Wij Ons afzetkanaal is retail en vooral tuin- proberen mensen daar ook van op de hoog-

Het thema volgende maand :

Kasgroenten

uw pallets verkopen v.a. 50 stuks wij bieden de hoogste opkoop prijs - palletcentrale.nl

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 -andries@agfprimeur.nl

WE’RE ADDING VALUE IN PACKHOUSE SOLUTIONS We verwelkomen u graag in onze stand op:

Fruit Logistica | Hall 4.1, Standnr. D-05 w w w.burgmachinery.com

AGF Primeur 3 • 2022

Maak meer met verse kruiden! Kadijkweg 41| 1619 PJ Andijk | T. 0228-59716 E. info@buysmankruiden.nl | I www.buysmankruiden.nl

Modulair teeltconcept voor kruiden: local-for-local en ultravers Hoe vergroot je de beschikbaarheid van verse kruiden op duurzame wijze? Upfarm ging met het vraagstuk aan de slag en introduceert een uniek kweekconcept voor instore en inrestaurant farming. “We brengen vers, lokaal, beleving en technologie samen,” aldus eigenaar Lode Lauwers.

pfarm is een initiatief van Lode Lau- kruiden worden geteeld. Lode: “De kruiwers en zijn zus Eveline Lauwers. In den worden rechtstreeks in de winkel coronatijd ontwikkelden zij een kweek- geteeld en verdeeld. Restauranthouders concept, om met behulp van modulaire en chefs uit de regio Antwerpen kunnen teeltkassen de beschikbaarheid van verse de kruiden die ’s ochtends geoogst zijn nog bladgroenten, kruiden en cressen te ver- dezelfde dag gebruiken in hun gerechten. hogen. De passie voor kruiden hebben zij Een uniek voorbeeld van instore farming. van geen vreemde; hun vader en ooms run- Elke maand is er een andere selectie kruinen het familiebedrijf Vegobel in Duffel. den beschikbaar, een mix van bekende Dit bedrijf teelt een uitgebreid aanbod aan basiskruiden en meer speciale en exotiverse kruiden in pot. “We zijn opgegroeid sche kruiden. We merken dat chefs het in de tuinbouw, het is ons met de paplepel altijd zeer verrassend vinden om een kijkingegoten,” vertelt Lode. “Corona heeft je te nemen in de kas.” ons geleerd hoe belangrijk lokaal product is. Daarnaast wilde ik graag technologie Om het concept breed toegankelijk te combineren met een goed verhaal. En zo is maken ontwikkelde Upfarm een kleine Upfarm tot stand gekomen.” versie van de kas. De modulaire verticale teeltkas van slechts één vierkante meter ULTRAVERS EN MAXIMALE BELEVING maakt instore en inrestaurant farming Inmiddels heeft Upfarm een samenwer- mogelijk. “Je kunt het vergelijken met king met groothandel voor horeca- en eigen teelt in de tuin of op het terras, maar foodprofessional Metro. In de winkel in dan jaarrond. In de kas is alles zo op elkaar Antwerpen is een teeltkas van zo’n twin- afgesteld dat de plantjes onder perfecte tig vierkante meter te vinden waarin verse omstandigheden kunnen groeien. Denk

Wat er allemaal in een Upfarm unit zit? Verschillende lichtrecepten voor teelt van een breed gamma aan kruiden. Een gesloten circuit van watercirculatie waarbij water met nutriënten door de kast circuleert om de planten te voeden. Het water dat niet gebruikt wordt, wordt opgevangen en opnieuw gebruikt (extra filters halen vuil en plantenresten uit het water). Sensoren voor het instellen van een micro-klimaat. De sensoren maken het mogelijk om het waterniveau, de zuurtegraad en de nutriënten te monitoren. Ook de temperatuur en de humiditeit worden gemonitord, waardoor voor Italiaanse basilicum bijvoorbeeld een echt mediterraans klimaat gecreëerd kan worden.

AGF Primeur 3 • 2022

Kruiden

aan kruiden, cressen, bladgroenten, eetbare bloemen, enzovoorts. Onze teeltkassen kunnen op elke locatie neergezet worden en brengen de producten als het ware naar de eindgebruiker toe, in plaats van andersom. Hoe tof is het voor chef-koks om eetbare bloemetjes vlak voor het uitserveren ultravers uit de kas te knippen, terwijl de gasten meekijken. Dat is maximale beleving.”

GEEN ONNODIGE VERPAKKINGEN EN VOEDSELVERSPILLING Het voordeel van een modulaire teeltkas, is dat ze overal neergezet kunnen worden. Dit maakt het voor de gebruiker mogelijk om de kruiden pas te plukken op het moment dat ze nodig zijn. “Verser kan niet en gegarandeerd het hoogst mogelijke gehalte aan antioxidanten en vitamines,” vult Lode aan. “Omdat de producten lokaal geteeld worden, hoef je ook niets weg te gooien en zijn er geen overbodige verpakkingen nodig. Daarbij komt dat de producten, dankzij de optimale omstandigheden in de kas, geteeld worden zonder gewasbeschermingsmiddelen. Alle kruiden zijn veilig en direct klaar voor gebruik.” Upfarm is geschikt voor zowel retail als foodservice. Hij merkt op dat voor de retail met name de houdbaarheid en beschikbaarheid belangrijk zijn. Het productaanbod wordt altijd aangepast op de wensen van de klant. “Voor retailklanten is dat vaak een standaard kruidenassortiment, waarbij we afwisselen met bijzondere soorten om nieuwe producten uit te proberen en consumenten te triggeren. Restauranteigenaren zijn echt op zoek naar inspiratie, alles moet supervers,

De teeltkasten hebben een eigen microklimaat dat 365 dagen per jaar in stand blijft

“Kruiden en natuur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kruiden worden jammer genoeg niet altijd even vriendelijk aangeboden. Marokkaanse munt bijvoorbeeld wordt geïmporteerd vanuit Marokko of zelfs Azië en verpakt in plastic met een beperkte houdbaarheid. Het brengt een ongelofelijke ecologische druk met zich mee. Wij bieden de mogelijkheid om Marokkaanse munt lokaal te telen in een perfect gecreëerd klimaat zonder gewasbeschermingsmiddelen.”

smaakvol en houdbaar zijn. Het aanbod en winkeliers zien het product zelf groeivoor de horeca is vaak op maat gemaakt. en, je staat er letterlijk met je neus bovenSamen met chef-koks bespreken we het op, wat het gebruik stimuleert. Zelf vinden menu en bieden daar passende produc- we vooral het duurzame karakter enorm ten bij. Het zijn vaak de wat bijzondere belangrijk. Geen kruiden in laten vliegen, kruidensoorten, kiemgroenten, eetbare maar werken met lokale producten. Een bloemen en seizoenstoppers. Momenteel groot deel van de kruiden kiemen we zelf zien we onder andere veel stoofpotjes met of laten we kiemen bij Vegobel. De kruiden wat klassiekere kruiden als tijm, oregano worden als kort gekiemde plantjes in de en peterselie en veel specialere soorten kas gezet en verder gekweekt op smaak, koriander. En straks staat de kas weer vol grootte van blad en geur.” Upfarm is nu eetbare bloemen en kruiden voor salades vooral actief in België, Antwerpen in het en cocktails.” bijzonder. Ook andere Belgische steden volgen en er staan gesprekken gepland LOCAL-FOR-LOCAL met verschillende partijen in Nederland Met de mobiele teeltkas kunnen onderne- en Duitsland. Het is de bedoeling samen mers zich onderscheiden. “Een unieke eye- te werken met verschillende kruidenlevecatcher met toegevoegde waarde,” aldus ranciers, om klanten zo lokaal mogelijk te Lode. “En door de hoge rotatie van de pro- beleveren.” ductie is het ook rendabel. Het bijzondere is natuurlijk toch wel de beleving van het De teeltkas van Upfarm kan in principe op hele teeltproces. Consumenten, chef-koks elke gewenste locatie worden neergezet.

Handel in (gesneden) bieslook en kruiden Hoogzandweg 2, 2988 DA Ridderkerk Tel: 0180-429 414 GSM: 0655-150 747 E-mail: mckleijwegt@hotmail.com

AGF Primeur 3 • 2022

“We verhogen de beschikbaarheid van verse kruiden door ze als het ware naar de eindgebruiker toe te brengen”

Wel voorziet de ondernemer met name goede kansen voor de stad. “De consumptie is hier hoog, terwijl er eigenlijk geen ruimte is voor de teelt. Er zijn hier en daar wel initiatieven met kleine stads- en daktuinen, maar jaarrond telen is simpelweg niet mogelijk. Onze kasten hebben een eigen microklimaat dat 365 dagen per jaar in stand blijft. Door deze teeltkassen strategisch te plaatsen in de stad bij restau-

rants, winkelpunten en kantoren is er een hele nieuwe dynamiek van lokale versbeleving mogelijk.” SERVICE EN ONDERHOUD VAN DE SLIMME KAS Goed om te weten is dat Upfarm het onderhoud van de kas verzorgt. Klanten hebben alleen een stopcontact en waterleiding nodig. “We verkopen niet alleen de kas,

maar verkopen het totale plaatje. Elke maand gaan we bij onze klanten langs voor onderhoud en ook tussendoor controleren we de teelt, wat mogelijk is dankzij de slimme technologie en sensoren in de kas.” (CH)  lode@upfarm.be

Oregano is het meest voor vervalsing vatbare kruid in EU

en studie van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek, de wetenschappelijke dienst van de Europese Commissie, concludeert dat oregano het kruid is dat het meest vatbaar is voor frauduleuze praktijken in de Europese Unie. Maar liefst 48% van de oregano-monsters die in het onderzoek werden geanalyseerd, waren vervalst, vooral met olijfbladeren. Bij peper was 17% van de monsters verdacht, bij komijn 14% en bij kurkuma en saffraan telkens 11%.

Bronnen van de Europese Commissie legden aan de Spaanse nieuwsdienst Efeagro uit dat de laboratoriumanalyses deel uitmaakten van een gecoördineerd controleplan in de EU om de omvang van frauduleuze praktijken op de kruiden- en specerijenmarkt vast te stellen. Daarvoor leverden 21 EU-lidstaten, Noorwegen en Zwitserland monsters aan van een groep kruiden en specerijen die vaak onderhevig is aan verwerking. Het centrum wijst erop dat er vermoedens van fraude waren in 17% van

de 1.885 geanalyseerde monsters. Dat percentage lag iets lager dan in eerdere wetenschappelijke onderzoeken. De meeste verdachte monsters bevatten niet-aangegeven plantaardig materiaal en bij 2% werden niet-geautoriseerde kleurstoffen aangetroffen. Uit de informatie blijkt dat er vervalste kruiden en specerijen op de Europese markt aanwezig zijn. De auteurs van het onderzoek melden ver-

der dat het aantal monsters dat in bepaalde stadia is verkregen, zoals op lokale markten, bij grenscontroles en via aankopen op internet, te laag was om statistisch significante vergelijkingen te maken.

Europa is een van de belangrijkste importregio’s van kruiden en specerijen, met ongeveer 300.000 ton, waarvan de meeste afkomstig zijn uit Oost-Azië. Veel specerijen worden geproduceerd in lan-

den waar ze worden gedroogd en gereinigd voordat ze naar het land van bestemming worden verzonden. Daar worden ze dan opnieuw gedesinfecteerd voordat ze worden verpakt en op de markt gebracht. De onderzoekers stellen dat er in elke fase frauduleuze manipulaties kunnen plaatsvinden en dat de kans op vervalsing groter wordt naarmate er meer schakels in de toeleveringsketen zijn.  AGF Primeur 3 • 2022

Hardfruit

Appel clubrassen in opmars A

fgelopen najaar was het rapport Land- joen ton. Wel wordt verwacht dat dit, door Zo is bijvoorbeeld in de Noord-Italiaanse bouwvooruitzichten 2020 van de toenemende opbrengsten, wordt gereali- regio Südtirol, waar veel appels geteeld Europese Unie de brenger van goed nieuws seerd op een kleiner areaal. worden, inmiddels zo’n 65 procent van de voor de appelsector. Zo wordt verwacht nieuwe aanplant een clubconcept. Hoewel dat in 2030 de jaarlijkse appelconsumptie UITBREIDING AANPLANT in Noord-Duitsland ook de vrije rassen per hoofd van de bevolking zal zijn geste- CLUBRASSEN Elstar en Wellant nog volop worden aangen tot 15,7 kilo, dat is een toename van Naar verwachting zijn het de clubconcep- geplant, maken clubrassen inmiddels 27 één kilo ten opzichte van 2019. Deze stij- ten die in de praktijk beter aansluiten bij procent van de nieuwe aanplant uit. In het gende consumptie wordt vooral gedreven de voorkeuren van de consument. Volgens teeltgebied Bodensee betreft 40-50 prodoor het groeiende gezondheidsbewust- AMI (Agrar Informations Gesellschaft) is cent van de nieuwe aanplant een clubras. zijn van de consument en het uitbreidende het aanbod aan clubrassen in Europa de De appel clubconcepten winnen dus aan aantal appelrassen die beter aansluiten laatste jaren sterk gestegen tot 446.000 belang. PRIMEUR zette er een aantal op bij de voorkeuren van de consument. Naar ton in 2020. Naar verwachting – gebaseerd een rijtje.  verwachting blijft de appelproductie tus- op aanplant en afzetplannen – zal de teelt Bronnen: Ec.europa.eu, GFactueel.nl sen 2019 en 2030 stabiel rond 11,8 mil- verder uitbreiden tot 620.000 ton in 2025. Merknaam Rasnaam Sinds

Licentiehouder Verdeler Nederland Verdeler België Ook in Smaaktype Uiterlijk Productie

Weetje

Morgana Kizuri 2018 Ontwikkeld door Better3Fruit, wereldwijde licentiehouder is ABCz Group Fruitmasters Belgische Fruitveiling (BFV) Duitsland (Krings Obstbau Vertriebs) en in Italië (Melinda) De Morgana is mildzoet van smaak. Tweekleurig, gekenmerkt door een rode kleur met gele tinten Eind 2019 waren er ongeveer 600.000 bomen geplant in Europa en vanaf 2021 is er een significante aanwezigheid in de markt. Het Melinda Consortium – de Italiaanse verdeler - verwacht dat de Morgana heel geschikt is om naar het Midden-Oosten te exporteren vanwege het goede uitstalleven. Vier tot vijf weken transport is voor de Morgana geen probleem.

Merknaam Rasnaam Sinds

Licentiehouder Verdeler Nederland Verdeler België Ook in Smaaktype Uiterlijk Productie

Aanbod Weetje

Kanzi Nicoter 2001 Ontwikkeld door Better3Fruit, licentiehouder is European Fruit Cooperation Fruitmasters Bel’Orta Duitsland, Italië, het VK, Zwitserland, Oostenrijk, Nieuw-Zeeland, Chili, Australië, Zuid-Afrika en de VS Friszoet Egaal rood geblost In 2021 is het oogstvolume uitgegroeid tot 50 miljoen kilo. Onder meer in een XL-doos van 2 kilo, maar ook los of in een zak en per vier , zes of acht verpakt in een kartonnen schaal. Kanzi is jaarrond beschikbaar tussen oktober en mei van lokale productie. De naam Kanzi betekent ‘verborgen schat’ in het Swahili.

Bronnen: Kanziapple.com; wikipedia; verseoogst.nl, Better2Fruit.com

Bronnen: Fruitmasters.com; Nieuweoogst.nl; Belgianfruitsandvegetables

Merknaam Rasnaam Sinds Licentiehouder Verdeler Nederland Verdeler België Ook in Smaaktype Uiterlijk Productie Aanbod Weetje

Pink Lady Cripps Pink 1973 Ontwikkeld door John Cripps, wereldwijde licentiehouder is Apple and Pear Australia Limited (APAL) Triple F Enza Onder meer in Europa en de VS Een mix van honing, vanille, roos en kruidige smaken in een evenwicht tussen zoet en zuur Een roze tot rode kleur met een bleke gele achtergrond Vooral in Australië, maar ook in Nieuw-Zeeland, Chili, Canada, Frankrijk, Italië, Spanje en de VS In verschillende verpakkingen van recyclebare of composteerbare materialen is Pink Lady jaarrond beschikbaar. Pink Lady is een kruising tussen Lady Williams en Golden Delicious.

Merknaam Rasnaam Verdeler Nederland Verdeler België

Ook in

Smaaktype Uiterlijk Productie

Aanbod

Bronnen: Appel-pinklady.com, wikipedia

Weetje

Sprank/Magic Star SQ159/Magic Star Sprank is exclusief bij Albert Heijn verkrijgbaar. Magic Star is exclusief bij Colruyt verkrijgbaar. In het Verenigd Koninkrijk kan de appel als Kentish Kiss bij Tesco worden gekocht en onder de naam Magic Star bij Edeka. Natyra is de naam van de biologische variant. In de biologische teelt is deze appel overigens een vrij ras. Volzoet met een zuurtje De Sprank is roodgekleurd. In Nederland teelden 15 telers Sprank op in totaal 90 hectare in 2021. Sprank-appels worden onder meer in een zak, los of per vier stuks verpakt verkocht en de appel is beschikbaar vanaf oktober zolang de voorraad strekt. AH streeft naar een jaarlijks volume van 4 miljoen kilo in de toekomst en ook Colruyt heeft plannen om de productie op te schalen. Dit ras heeft een schurftresistentie en een goede houdbaarheid.

Bronnen: Bfofruit.nl; Ad.nl; Foodlog.nl; Nieuweoogst.nl

AGF Primeur 3 • 2022

Merknaam Rasnaam Verdeler Nederland Ook in Smaaktype Uiterlijk Productie

Aanbod

Weetje

Sonnenglanz Bay 4120 Sonnenglanz-appels worden verkocht in de boerderijwinkel Boerderij Gijs van fruitteeltbedrijf Jongerius. Duitsland, waar het appelras vandaan komt. Bay 4120 is ontwikkeld door Bayerisches Obstzentrum Hallbergmoos. Sonnenglanz heeft een zoet en friszuur smaakprofiel met fijne citrusaroma’s. Sonnenglanz is een geel appelras. In Nederland heeft fruitteeltbedrijf Jongerius 1,5 hectare Sonneglanz aangeplant, goed voor 8.000 kilo in het eerste groeijaar. Voor het tweede seizoen wordt 40.000 kilo verwacht. Sonnenglanz is van oktober tot december verkrijgbaar. De Nederlandse teler was in 2021 in januari door zijn voorraad heen. Het vruchtvlees blijft lang wit na het aansnijden van de vrucht door de hogere concentratie antioxidanten en de appel is geschikt voor mensen met een milde appelallergie.

Merknaam Rasnaam Sinds Licentiehouder Verdeler Nederland Ook in: Smaaktype Uiterlijk Productie

Aanbod

Weetje

Evelina Rode Pinova/ROHO 3615 2007 Evelina Deutschland Van Kessel Fruit Het van oorsprong Duitse appelras wordt ook in Frankrijk, Italië, Kroatië, Oostenrijk, Verenigd Koninkrijk, Zwitserland en de Verenigde Staten teteeld. Friszoet Evelina is een geel-rode appel. In Nederland wordt Evelina op 40 hectare geteeld. Vanaf 2019 breidt het aanbod zich uit met telers uit Limburg, de Betuwe, het Rivierenland en de provincie Utrecht. Van Kessel Fruit: “Eén van de eerste afzetstrategieën bij een groter volume, is om de levertermijn te vervroegen en te verlengen.” Evelina is een goede bewaarappel. Van Kessel Fruit: “Evelina gaat niet achteruit in kwaliteit wanneer de appel langer in de koelcel bewaard wordt.”

Bronnen: Wikipedia, Nfofruit.nl, Evelina-appel.nl

Bronnen: Boergijs.nl, Bayoz.de, Fruchtpass.de

Merknaam Rasnaam Sinds Verdeler Ook in Sinds Smaaktype Uiterlijk Productie Aanbod

Weetje

Envy Scilate 2009 Enzafruit De appel komt van oorsprong uit Nieuw- Zeeland en is ook aangeplant in de VS, Frankrijk, Spanje en Italië. Envy wordt in 13 landen onder licentie geteeld en in meer dan 60 landen vermarkt. 2009 Envy heeft een smaakbalans tussen zoet en zuur. Met een helderrode schil In 2020 werd op beide halfronden 5 miljoen TCE’s (18 kg) Envy geteeld. Van juni tot en met september is de Envy uit Nieuw-Zeeland beschikbaar, van oktober tot en met april zijn Europese Envy’s te koop. Door het hoge vitamine C-gehalte oxideert Envy veel langzamer; het duurt vier uren na het aansnijden tot de appel bruin verkleurt.

Merknaam Rasnaam Sinds Licentiehouder Verdeler Nederland Verdeler België Ook in Smaaktype Uiterlijk Productie Aanbod Weetje

Greenstar Nicogreen 2005 EFC Fruitmasters Bel’Orta en BFV Greenstar wordt geteeld door conventionele en biologische telers in Europa in landen als België, Nederland, Duitsland, Italië, Zwitserland, Australië en de VS. Fris en een beetje zoet De Greenstar is fel groen van buiten en wit van binnen. In de landen waar de appelen geteeld worden, worden ze ook vaak geconsumeerd. Behalve in België, daar wordt het grootste volume geëxporteerd. Greenstar is jaarrond te verkrijgen. Green Star is een kruising tussen Granny Smith en Delbar Estival.

Bronnen: Efcfruit.com, Better3fruit.com, Greenstarapple.com

Bronnen: Enzafruit.be, Nl.helpr.me, Wikipedia

Merknaam Rasnaam Sinds

Ook in

Smaaktype Uiterlijk Productie Aanbod Weetje

Giga Ipador 2021 Voor de vermarkting van Giga is een licentie aangegaan met de internationale groep IPA waarin partners uit meerdere werelddelen met de bedoeling om de appel in verschillende werelddelen op de markt te brengen. In 2021 was Italië het eerste land waar de Giga-appel werd geïntroduceerd door VOG. De Giga wordt omschreven als een aromatische appel met een zoetzure bite. De Giga is een tweekleurige appel met een donkerrode blos op een gele ondergrond. In 2020 zijn de eerste bomen op grote schaal aangeplant gevolgd door nieuwe aanplant in 2021. Op een kartonnen schaaltje per vier verpakt afgedekt met folie. Of in 100 procent karton per vier en zes verpakt en in diverse volumes los per doos. Better3Fruit noemt Giga futureproof vanwege haar schurft-resistentie.

Bronnen: Giga-apple.com, Vog.it, http://www.better3fruit.com/

AGF Primeur 3 • 2022

Exoten

Aziatische handel: lastig en uitdagend Van paksoi en chilipeper tot aan okra en longbean. Sortrade Impex is gespecialiseerd in de im- en export van Aziatische producten. Naast verse groenten, fruit en kruiden biedt het bedrijf ook houdbare producten als sauzen, snacks, thee en rijst.

ortrade Impex werd 12 jaar geleden opgericht en is ontstaan vanuit hobby. Eigenaar Biswajiet Jhagru komt van oorsprong uit de automatiseringswereld. ‟Ik adviseerde jarenlang ondernemers over processen en de automatisering ervan. Tot ik een aanrijding kreeg met de auto. Daarna kon ik mijn werk niet meer goed uitvoeren,” blikt hij terug.

Hoe hij zonder kennis en ervaring besloot een importbedrijf in Aziatische groenten en fruit op te zetten? “Mijn vrouw is Thaise en gebruikt vaak Aziatische producten in de keuken. Het aanbod was er wel, maar we vonden het best prijzig allemaal. Omdat ik graag iets wilde betekenen voor de Thaise gemeenschap en omdat ik ervan overtuigd was dat het goedkoper kon, besloot ik zelf te gaan importeren.” Biswajiet bezocht producenten in diverse Aziatische landen en begon heel klein met

AGF Primeur 3 • 2022

Daarom zullen we andere keuzes moeten maken.”

Dat de Aziatische keuken al jaren toeneemt in populariteit draagt zeker bij aan de groei van het familiebedrijf. Biswajiet zo’n 100 kilo per keer. “De volumes wer- begon het bedrijf in eerste instantie om de den steeds groter, op den duur klopten ook Thaise gemeenschap van gunstig geprijsde wat grotere importeurs bij ons aan. Het de producten te kunnen voorzien. Inmidwas een tijd van vallen en opstaan, maar dels is de Aziatische keuken enorm geliefd van ervaring leert men.” in de horeca en bij consumenten thuis. Sortrade Impex biedt een breed assorAZIATISCHE SUPERMARKTEN, timent van verse groenten, fruit en RESTAURANTS EN TOKO’S kruiden aangevuld met diverse RECHTSTREEKS BELEVEREN houdbare Aziatische producten Sortrade importeert de producten recht- zoals kokosmelk, (wok)saustreeks van gecertificeerde producenten zen, thee, rijst, noedels en uit onder andere Thailand, Vietnam, Cam- kruidenmixen. bodja, Maleisië, China en Laos. “We beleveren vooral groothandels en importeurs MEER VRAAG NAAR en verkopen daarnaast ook steeds meer AZIATISCH FRUIT direct aan Aziatische supermarkten, res- De importeur laat weten taurants en toko’s,” laat hij weten. “We dat een groot deel van zien dat importeurs steeds vaker recht- de Aziatische versprostreeks willen beleveren in plaats van ducten die op de Europevia tussenleveranciers. We zien de markt se markt geconsumeerd slinken, terwijl de kosten hetzelfde blijven. wordt, jaarrond beschikbaar is vanuit de verschil-

lende productielanden. “Echte hardlopers zijn bijvoorbeeld basilicum, koriander, diverse pepers, gember en galanga. Galanga is de laatste jaren erg populair. Deze wortel, ook bekend onder de naam Laos, is verwant aan gember. Het wordt ook wel Thaise gember genoemd en wordt veel in de Thaise, Maleisische en Indonesische keuken gebruikt. Daarnaast neemt de import van Aziatische fruit sterk toe. Populaire fruitsoorten zijn atemoyah, een kruising van de suikerappel en de cherimoya, sapodilla, gele bakbanaan, rambutan, mangosteen, longan en salak of snake fruit. Ook verse kokosnoot doet het goed.”

De producten komen per luchtvracht binnen en vinden via de handelaren hun weg naar supermarkten, restaurants en toko’s in binnen- en buitenland. Biswajiet: “Import is ons voornaamste werk, maar we versturen zelf ook naar het buitenland voor afzet aan voornamelijk toko’s. Bestemmingen zijn bijvoorbeeld Noorwegen, Denemarken en IJsland. Kokosnoten, gember

en longan importeerden we lange tijd per container. Daar zijn we sinds corona mee gestopt, omdat het te duur werd. De prijzen liggen nog altijd hoog. Een doos kokosnoten van negen stuks verkochten we voorheen voor 4,50 euro, nu zijn ze er niet meer onder de 15 euro. Corona heeft sowieso veel invloed gegaan op de handel. We hebben de omzet flink zien dalen. De vraag naar Aziatische producten is inmiddels weer wel hersteld. Toch hebben we moeten besluiten om minder risico te nemen.”

LASTIGE MAAR UITDAGENDE HANDEL Sortrade Impex levert uitsluitend op bestelling. Klanten krijgen hun producten acht à tien dagen na bestelling binnen. Die tijd is volgens de importeur ook echt nodig. “Dit komt vooral door de strenge eisen. En dat is niet altijd even gemakkelijk. De wijzigingen en controles van de voedsel- en warenautoriteit vragen continu aandacht en kosten veel energie. Zeker als je dan ziet dat er mensen met busjes rondrijden die dezelfde soort producten aan de man brengen, zonder hier mee te hoeven dealen. Ze verdienen ook gewoon hun geld, maar het doet soms wel zeer. Wij hebben alle faciliteiten voor goede bewaring en kwaliteit in huis en hebben te maken met sterk stijgende kosten. We moeten aan alle voedselveiligheidseisen voldoen en worden daar ook streng op gecontroleerd. Zeker als je ziet dat het in andere landen makkelijker kan, is dat soms lastig te rijmen. Nee, het is zeker geen gemakkelijke handel, maar we houden vol.” OUDE PATRONEN LOSLATEN Dat Biswajiet doorzet komt ook omdat er een volgende generatie klaarstaat om het bedrijf over te nemen; zijn zoon en dochter worden zachtjesaan klaargestoomd om Sor-

trade Impex voort te zetten. “Ik merk wel dat zij er anders in staan en dat is goed. We zijn vastgeroest in het oude patroon, het is tijd om anders te gaan denken. De Thaise gemeenschap is bijvoorbeeld actief op Facebook, daar liggen kansen voor ons. Ook zijn we een webshop begonnen, zodat onze producten toegankelijk zijn voor iedereen. En we hebben een speciale tokobox en een restaurantbox samengesteld, bestaande uit een mix van verse en houdbare Aziatische producten. Hiermee maken we het voor klanten makkelijker kiezen,” vertelt de importeur. Daarnaast kijkt de importeur uit naar andere productielanden, waaronder Zuid-Amerika. Zo is Sortrade Impex een kruidenproject gestart in Suriname. “We doen hier alles in eigen beheer, van teelt tot aan het schoonmaken en verpakken van de kruiden. De eerste samples zijn goed ontvangen. Zodra we voldoende personeel hebben gevonden, kunnen we opschalen. Ook lokale productie in Spanje bijvoorbeeld sluit ik niet uit.”

LAAGSTE PRIJSGARANTIE “Onze kracht is dat we zekerheid garanderen tegen de laagste prijs. Klanten kunnen ervan op aan dat ze hun producten krijgen. Vanzelfsprekend zijn we afhankelijk van de natuur. Een storm, hevige regenval of insectenplaag kan zomaar roet in het eten gooien. We doen er dan alles aan om een geschikt alternatief te vinden. Dit kan omdat we in de verschillende productielanden langdurige en stabiele relaties hebben opgebouwd. Vanwege de korte lijntjes met de producenten kunnen we vaak ook aan specifieke producten komen. Soms is er vanuit de klant belangstelling voor een bepaalde specialiteit of niche. Ook al is het maar een kleine levering, de service bieden we dan om dit mee te laten komen. Alleen als het echt niet lukt, moeten we nee zeggen, daar zijn we dan ook eerlijk over.” (CH)  sales@sortrade.com

AGF Primeur 3 • 2022

Industriële koeloplossingen op uw maat? Contacteer ons!

Industriestraat 14 8755 Ruiselede

info@koeltechniekroose.be www.koeltechniekroose.be

Thema

Bewerkte AGF

De nieuwbouw van DV Fresh omvat ook een volautomatische aan- en afvoer van de lege kratten vanuit een 17 meter hoog automatisch magazijn naar de verschillende verpakkingslijnen

Peter Bauwens, DV Fresh:

“Wij zijn klaar om klanten onze nieuwe mogelijkheden te laten ontdekken” “Met een uitbreiding van 15.000 m² is DV Fresh klaar voor haar toekomst,” zeggen Peter Bauwens, CEO en Dirk Verkinderen, zaakvoerder van DV Fresh dat in Pittem groenten versnijdt en verpakt. Groei is één van de redenen voor de uitbreiding, de noodzaak om verder te kunnen automatiseren is een andere reden. DV Fresh werkt volgens het operational excellence model, waarbij efficiëntie centraal staat.

enorm verschil in stabiliteit van kwaliteit. Daarnaast zijn er minder operatoren nodig.”

AUTOMATISERING De CEO stelt vast dat de automatisering ook andere eisen stelt aan de invulling van het personeelsbestand. Waar voorheen veel van de arbeid manueel was, is er nu meer een focus op de operatoren aarvoor is automatisering zeer kernmachines is geïnvesteerd waardoor die de machines en robots moeten bediebelangrijk, om de menselijke fout uit veel van de voorheen manuele arbeid is nen. Hoewel ook DV Fresh moet vaststelhet proces te halen. Maar ook zorgt minder geautomatiseerd. “De meest spectaculai- len dat er sprake is van schaarste op de manuele behandeling voor minder schade re investeringen zijn gedaan in de snij- en arbeidsmarkt, geeft Peter aan dat het met aan de groenten.” Het is de reden dat het waszalen. Het maakt het proces een pak het Young Graduate Program goed lukt zwaartepunt van de investeringen ligt bij sneller wat zowel de versheid ten goe- om invulling te geven aan de personeelshet bewerkingsproces. Peter geeft aan dat de komt als de snelheid van service. Ten behoefte. “Daarmee helpen we onze mener in meerdere nieuwe snij-, was- en ont- opzichte van de eerdere situatie is er een sen toegewijde specialisten in hun vak te

“D

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Hét adres voor alle service en onderhoud aan: DUURLAND, KRONEN, FAM, GKS, URSCHEL en EILLERT apparatuur - levering van nieuwe messen en onderdelen! - al het onderhoud aan was, spoel, snij en verwerkingsapparatuur. - Bel ons en informeer naar de mogelijkheden voor onderhoud en service aan uw machinepark! - We helpen u graag!

Met ingang van 1 april neemt CB service alle activiteiten over van AGF-service Messcherp (Jos Lammers).

Service- en onderhoudsbedrijf CB Luzernestraat 33a 2153 GM NIEUW-VENNEP Wat wij doen? Van iets simpels iets bijzonders maken.

Jos gaat genieten van een welverdiend pensioen en dankt u voor het jarenlange vertrouwen!

Telefoonnr.: 02 52 68 48 71 GSM Ramon: 06 30 26 09 70 GSM Cees: 06 53 34 62 03 info@cbservice-onderhoudsbedrijf.nl

www.cbservice-onderhoudsbedrijf.nl

Vanuit onze moderne taugé kwekerij te Ammerzoden bieden wij aan: Mooie dikke taugé | Lange houdbaarheid Prachtige witte kleur | Persoonlijke service | Dagelijks vers product | Decennia ervaring

Onze teit p to kwalierfect p is taugé t om te geschik en in verwerk entero (wok-) g tten! pakke

Bel ons voor ee n vrijblijve nd advies

GSM 0633400871 | productie@mulderstopsprouts.nl Akkerseweg 13b, 5321 HG Hedel, T +31 (0)73 599 91 08, E info@quiks.nl

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

QUIKS.NL

www.mulderstopsprouts.nl

DV Fresh ziet naast een toenemende behoefte aan gemak, dat de consument ook steeds meer interesse heeft in biologische en ready-to-cook producten

Automatisering is een van de speerpunten binnen het operational excellence model dat DV Fresh hanteert

De verpakkingslijnen in de nieuwe fabriek van DV Fesh

DV Fresh heeft acht nieuwe laadkades in gebruik genomen die zijn uitgerust met laadpoorten waarbij er geen enkele temperatuursinvloed meer is van buitenaf bij het laden en lossen

worden. Zo staat er inmiddels een team KORTE FLOWS Voorheen werden lege kratten handmavan experts klaar bij DV Fresh die het Verder heeft DV Fresh tijdens de nieuw- tig op pallets aangeleverd. Nu worden de allerbeste van zichzelf geven ten dienste bouw – die van de eerste steen tot de laat- kratten automatisch aangevoerd tot aan van onze klanten.” Personeel is dan ook ste deur tijdens de coronaperiode werd de verpakkingslijnen en als ze gevuld een belangrijke focus voor de groenten- voltrokken - het accent gelegd op korte zijn, worden ze automatisch weer afgeversnijder. “Naast investeringen in gebou- flows en het vermijden van overbodige voerd.” Dirk geeft aan dat daarnaast acht wen, machines en in de samenwerking met bewegingen. Een voorbeeld is de volau- nieuwe laadkades in gebruik zijn genomen telers, investeert DV Fresh ook in mensen. tomatische aan- en afvoer van de lege die zijn uitgerust met laadpoorten waarWant aan de mooie buitenkant van de kratten vanuit een 17 meter hoog auto- bij er geen enkele temperatuurinvloed nieuwbouw willen we ook aan de binnen- matisch magazijn naar de verschillende meer is van buitenaf bij het laden en loskant inhoud geven samen met hoogopge- verpakkingslijnen. “Hier combineren we sen. Met al deze investeringen is DV Fresh leide en gedreven mensen.” opnieuw efficiëntie en snelheid met elkaar. klaar voor de toekomst. “We zijn klaar om AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

verwerken van sla een specifieke densiteit van de kropgroente vereist is en zo leveren rechte komkommers die automatisch worden geschild minder afval op dan gebogen komkommers. Peter stelt vast dat rassenkeuze dus van belang is, evenals het optimaliseren van de teelt. “Onze nauwe samenwerking met telers en de selectie ervan is altijd een aspect geweest waarop DV Fresh sterk heeft ingezet om het verschil te maken. Aangestuurd door Dirk, met zijn jarenlange expertise op het gebied van zaadveredeling en rassenkeuze, en samen met een team van agronomen die elke dag weer het beste uit onze telers halen, in wederzijds respect en met focus op langetermijnsamenwerkingen. Zo wordt er onder meer samengewerkt onze bestaande klanten te beleveren met worden om te versnijden. Dirk – die naast met telers om nieuwe teelttechnieken op ultravers versneden groenten die op basis een toenemende behoefte aan gemak, ziet punt te zetten die de oogstzekerheid vervan knowhow en door middel van nieuwe dat de consument ook steeds meer inte- hogen en die de kwaliteit van het product technologieën een nieuwe mijlpaal zetten resse heeft in biologische en ready-to-cook borgen,” besluit Peter. (MW)  op vlak van kwaliteit. En klaar om nieu- producten - legt uit dat niet alle variëteiten Peter.Bauwens@dvfresh.be we klanten in België en buurlanden onze geschikt zijn om te versnijden. “De groenDirk.Verkinderen@dvfresh.be nieuwe mogelijkheden te laten ontdekken.” ten die wij nodig hebben om automatisch te snijden en verwerken moeten aan andeTEELTOPTIMALISATIE re voorwaarden voldoen dan groenten En die mogelijkheden zitten hem onder bestemd voor het versgamma.” Zo geeft hij andere ook in de groenten die gebruikt aan dat voor bijvoorbeeld het automatisch

Innovatieve oplossingen voor de beste snit

Bezoek ons op ANUGA Hall 10.1 Stand F058

fam.be

2022-037_PRIMEUR_ANUGA_185x132.indd AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF 1•

2022

info@fam.be e-mail

14/03/2022 17:57

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Bananen AGF

Actueel Thema Bewerkte

Sprout Innovation Sprout Production Sprout Logistics

Stationsstraat 33 . 6515 AA Nijmegen . Nederland T +31 24 348 14 22 . info@eversspecials.nl . WWW.EVERSSPECIALS.NL 46

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

Stijn Verreet, Sales Manager van Interni Film:

“Gerecycled plastic is de toekomst” Verpakkingen vind je in velerlei maten, vormen en materialen in het groenten- en fruitschap: papier, karton, plastic, rPET, bakjes, shakers, clamshells, topseal, maar ook flowpacks. En daar is volgens Stijn Verreet van Interni Film sinds corona een grotere vraag naar. Dat heeft deze Belgische leverancier van plastic folie voor de AGF-sector ertoe gebracht een vijfde machine aan te schaffen voor het snijden van flowpackfolie.

BOPP-FOLIE De machines van Interni Film kunnen ook andere types folie verwerken, maar het bedrijf heeft zich altijd al voornamelijk gericht op BOPP-folie (biaxially oriented polypropylene) voor flowpacks. ‟Er is een goede vraag naar en wij kunnen grote volumes verwerken. In Europa willen we van plastic af en meer inzetten op papier. Maar voor voorgesneden groenten is dat niet zo evident. Sommigen gaan een papieren laminaat maken, wat folie plus papier is, terwijl dit het recyclingproces nog problematischer maakt. De BOPP-folie waar wij mee werken is een monomateriaal van polypropyleen, wat eerder een dun materiaal is. Wij leveren voornamelijk folie met een dikte van 30 micron terwijl laminaatstructuren vaak een dikte hebben van 50-60 micron.″

nterni Film, een familiebedrijf uit Heist- reren met laser of hot needle perforatie. op-den-Berg, werd 29 jaar geleden opge- Vanuit een verhoogde vraag naar anti-mist richt door Willy Verreet. Ondertussen folie voor flowpacktoepassingen hebben is Willy op pensioen en staan zijn beide we onlangs geïnvesteerd in een vijfde prozonen aan het roer van de folie converter: ductielijn. We dachten eerst dat de toenaStijn als aankoop- en verkoopdirecteur me van de vraag tijdelijk zou zijn omwille en Steven als productiedirecteur. Naast van corona, maar die is consistent geblede AGF-sector belevert het snijbedrijf ook ken. De flowpacks zijn nu niet wezenlijk verpakkingsfolie aan andere sectoren uit anders dan tien jaar geleden, maar de conde food en non-food, maar de focus ligt op sument herwaardeert de oplossing duigroenten en fruit. delijk omwille van het gebruiksgemak en de hygiëne. Het is natuurlijk een typische GERECYCLED PLASTIC IS DE DE VERHOOGDE VRAAG IS NIET verpakking voor voorgesneden groenten TOEKOMST TIJDELIJK en salades. Ook in de buurlanden neemt dit Stijn is ervan overtuigd dat de milieuslag ‟Wij zijn zelf geen producent van BOPP soort convenienceproducten nu een hoge op middellange termijn vooral gemaakt flowpackfolie,″ vertelt Stijn. ‟Die is er ove- vlucht, terwijl dat er vroeger toch minder zal moeten worden via beter sorteren en rigens niet in de Benelux. We kopen de gangbaar was. In Nederland en België heb recyclen. ‟En met een monofolie zitten we grote rollen aan en als converter verwer- je in elke supermarkt talrijke verschillen- dus aan de goede kant van de plastic verken we die naar kleine rollen. We kunnen de producten liggen van gesneden groen- pakkingsindustrie. Wat er verder op de de folie laten bedrukken in flexodruk door ten en salades, maar ook in andere landen lange termijn gaat gebeuren is moeilijk te verschillende drukkerijen in onderaanne- beginnen ze het gamma te diversifiëren.″ voorspellen, maar onze machines kunnen ming, waarna we ze eventueel, afhankelijk vele soorten materiaal aan, zodat ik niet van de te verpakken groente, nog perfodenk dat het bestaansrecht van ons bedrijf AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

Stijn (l) Aan- en verkoopdirecteur en Steven Verreet (r) Productiedirecteur

FAMILIEBEDRIJF BETEKENT KORTE LIJNEN ‟Als familiebedrijf zijn we ook goed gewapend tegen de uitdagingen waar de huidige marktomstandigheden ons voor stellen, want we hebben korte lijnen en we kunnen snel schakelen naar de klanten toe. We geven de klant direct een antwoord op de vraag die hij of zij ons stelt, want we moeten de vraag bijvoorbeeld niet eerst voorleggen aan een hoger echelon of de zaak bespreken met een zusterbedrijf uit GROTE VOORRAAD MATERIALEN de groep. Wij nemen snelle beslissingen en De levertijd van grondstoffen is nu opgelo- leveren binnen onze specialiteit kwaliteit pen door een verhoogde vraag, een tekort en een goede service.″ aan grondstoffen en de logistieke problematiek met de zeecontainers. Dat duidt Met de extra snijmachine gaat Interni Film Stijn dan ook als de grootste uitdaging van vier naar vijf productielijnen, wat een voor het bedrijf, samen met de stijgende toename van zo’n 25% betekent. Stijn legt kosten van energie, materialen en lonen. uit dat er met de investering ook veel meer ‟Vroeger waren die uitdagingen eerder ruimte vrijkomt op de laserperforatiemauitzonderlijk, nu hebben we als bedrijf chine, want die draaide voorheen ook nog continu een betere weerstand nodig en veel niet gelaserde orders. Het bedrijf uit moeten we telkens paraat staan om flexi- België richt zich op de interne markt en bel in te kunnen spelen op de veranderen- op Nederland, waarvoor het met Hans de marktomstandigheden aan aanbod- en Berk ook specifiek een verkoper in dienst vraagzijde. Zo hebben we onze voorraad heeft. Daarnaast is Interni Film actief op materiaal bijvoorbeeld uitgebreid en de Franse en Duitse markt. (PB/PDC)  stemmen we goed af met de klanten wat stijn.verreet@internifilm.be ze precies nodig hebben en wanneer ze het materiaal geleverd willen zien.″

onder druk zal komen te staan. We bieden soepgroentemixen, de witlof en de spruiook al tien jaar een biofolie aan, maar dat ten bijvoorbeeld wel. En de houdbaarheid is nooit echt doorgebroken. We volgen alle wordt bepaald door hoeveel gaatjes er in trends op. Toch denk ik dat gerecycled een verpakking zitten en hoe groot die plastic de toekomst is, want een markt zijn. Lasertechniek is heel precies en op zonder kunststof verpakkingen kan ik onze machines zitten camera’s die de gaatmij moeilijk voorstellen. De alternatieven jes nameten. Supermarkten die niet met zijn niet zo voor de hand liggend, niet qua lasergeperforeerde flowpacks werkten, prijsniveau, maar ook niet qua beschik- zijn erop overgeschakeld, omdat ze zagen baarheid. De recyclingsector zal zich moe- dat hun concullega’s producten met langeten specialiseren en opschalen.″ re houdbaarheid konden afleveren.″

LASERPERFORATIE VOOR DE WOKMIXEN Op het vlak van duurzaamheid zit het bedrijf niet alleen relatief goed met het gebruik van een monomateriaal, maar ook met de laserperforatietechniek. ‟Vele groenten zijn langer houdbaar met gaatjes in de verpakkingsfolie. En een langere houdbaarheid betekent minder voedselverspilling, zowel bij de supermarkten als bij de huishoudens. Plastic folie op zich zal altijd wel de vraag naar meer duurzaamheid oproepen, maar de consument wil z’n groenten het liefst beschermd zien, en met de laserperforatie dragen wij bij aan de duurzaamheid van het product. Bij gemengde salades of ijsbergsla zorgen gaatjes niet direct voor een langere houdbaarheid, maar bij de wokmixen, de

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

DE KORTSTE KETEN VAN TELER NAAR EINDVERBRUIKER • DE SPECIALIST VOOR LEVERING AAN MAALTIJDPRODUCENTEN EN DE VLEESINDUSTRIE • TOELEVERANCIER VAN HALFFABRICATEN • KLEINVERPAKKING, OOK ONDER PRIVATE-LABEL • LANDELIJKE DISTRIBUTIE • MAATWERK VOOR CATERAARS

NIEUW

Gehalve erd Ook toe e paprika’s. le aan col vering snijbed lega rijven!

Installatieweg 2, 8251 KM Dronten M. 06 111 383 85 | T . 0321 312 492 | E. info@gpflevoland.nl WWW.GPFLEVOLAND.NL

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

WWW.VERS-NEDERLAND.NL

SCHOONEBEEK T. 0524-533205 E. versned@versned.nl

Voor al uw Roestvaststalen aandrijvingen Dertec Roestvaststalen aandrijvingen voor machines of logistieke systemen in de AGF industrie. Wassen, schillen, drogen, snijden, verpakken zijn belangrijke elementen tijdens het verwerkingsprocess van AGF produkten. Traditioneel word in deze industrie veel water gebruikt. Water leid veelal tot corrosie, mogelijke besmetting van uw kostbare producten en vroegtijdige uitval van uw aandrijvingen. Dertec roestvaststalen aandrijvingen bieden door hun materiaalkeuze en vormen gemak tijdens onderhoud en reiniging. De RVS aandrijvingen bieden een aanmerkelijk langere l evensduur en vrijwel geen risico op contaminiatie van uw producten.

Dertec Nijverheidsweg 41 2215 MH Voorhout The Netherlands www.dertec.com +31 71 409 24 09 info@dertec.com

LETS bv

Your professional partner in cleaningsystems

Totaalleverancier van reinigingssystemen voor de voedselverwerkende industrie Vervaardiging in eigen werkplaats, maatwerk mogelijk Betrouwbaar

Deze krachtpatser zorgt voor schone kratten! Verwijderen van bacteriën Ontstickeren 1- persoons bediening Demo mogelijkheid Bedrijfsweg 33

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

8251 KK Dronten

+31 (0)321 - 386 600

verkoop@letsbv.nl

Thema

Bewerkte AGF

Rogier Hilkes, Hak Fresh:

“Via de horeca en foodservice kunnen we de consument veel meer groenten aanbieden” Hak Fresh richt zich op het bieden van groentenoplossingen

“Consumenten geven zelf aan dat ze meer plantaardig en meer groenten willen eten, maar weten eigenlijk niet zo goed hoe ze dat dan moeten doen,” verklaart Rogier Hilkes, Algemeen Directeur van Hak Fresh met de focus van het bedrijf op verse groentenoplossingen. Hij ziet het verleiden van de consument als de manier om de consumptie van groenten te verhogen. Dat doet Hak Fresh met smaak, maar ook door het de consument zo makkelijk mogelijk te maken. Zo worden de groenten zonder hulpstoffen geroosterd, gegrild of geblancheerd om enerzijds het gemak te verhogen en anderzijds de houdbaarheid te verlengen. “Maar ook is een gegrilde of geroosterde groente veel lekkerder dan een rauwe groente. Je verleidt de consument met goede smaken om meer groenten te eten. Je kunt ook nog het aspect van kleur toevoegen, wat zorgt voor verleiding.”

artikelen voor de consumentenmarkt in grootverpakking ook heel geschikt zijn om de keukenbrigade te ontzorgen, waardoor mooie groentenbijgerechten bij de maaltijden geserveerd kunnen worden zonder veel werk en zonder voedselverspilling.” Voedselverspilling wordt tegengegaan door de verpakkingen af te stemmen op de behoefte van de afnemer en daarbij hebben de producten bestemd voor de horeca een houdbaarheid van tien dagen, laat Rogier weten. Momenteel doet Hak Fresh producttesten bij horecaondernemers en wordt het concept in de out-ofhome sector verder uitgerold. “Daardoor kunnen we via derden – bijvoorbeeld via de horeca of foodservice – veel meer groenten aanbieden aan consumenten in hun maaltijdoplossing.”

ANYTIME, ANYPLACE, ANYWHERE gegrilde groenten, salades-oplossingen en Het moederbedrijf Hak – bekend van de tapas op basis van gegrilde, geroosterde GEZONDE MANIEREN VAN GEMAK groenten in pot – stelde vast dat de con- en gemarineerde groenten. Rogier merkt dat het aspect gemak ook sument het bedrijf goed weet te vinden voor de consument steeds belangrijker voor de bereiding van de warme maaltij- OUT-OF-HOME wordt. “Ik zie een toenemende druk in den thuis, maar wilde ook behulpzaam Na introductie van de meerwaarde-groen- het bestaan van de consument; we zijn zijn bij het verhogen van de consumptie tenconcepten bij de consument, ziet Hak allemaal weer net zo druk als voor corovan groenten en peulvruchten op andere Fresh ook een toegevoegde waarde voor na.” Daarbij constateert hij dat de focus op momenten en andere type maaltijden en de out-of-home sector. Rogier geeft aan gezondheid toeneemt. “Het was al gaande zette daarvoor vier jaar geleden een tak dat het buitenshuiskanaal vanwege de voor corona, maar de coronacrisis heeft voor vers bewerkte groenten op, sinds coronaperikelen lang heeft stilgelegen, zeker de behoefte aan een gezondere 2020 onder de naam Hak Fresh. “Juist met maar dat de interesse nu in een stroom- levensstijl en gezonde eetmomenten veronze vers-tak proberen we invulling te versnelling komt, omdat bij de opstart groot. Steeds vaker is de consument op geven aan het anytime, anyplace, anywhe- veel horecagelegenheden een acuut per- zoek naar gezonde manieren van gemak.” re-principe.” Het assortiment omvat onder soneelsprobleem ervaren. “In dialoog met Om hieraan invulling te geven heeft Hak andere kant-en-klare ovenschalen met de horeca kwamen we erachter dat deze Fresh een productinnovator in dienst die AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF zoekt naar gerechten en eetmomenten waarin groenten nog een grotere rol zouden kunnen spelen. Als voorbeeld noemt Rogier tapas op basis van gegrilde en geroosterde groenten. “Op de kaart van een traditioneel tapas restaurant staan vaak groenten, terwijl het borrelmeubel in de supermarkt meestal wordt ingevuld met worst, kaas, dips en wat olijven. Wij hebben – kijkend naar de tapasrestaurants – een serie met groentetapas ontwikkeld waarbij we kleur, smaak maar ook gezondheid en groente het schap in kunnen brengen. Maar wel met een dermate aantrekkelijkheid dat de producten in een verwenschap als het borrelmeubel ook wel als een verwenartikel wordt ervaren.” Perceptie is daarbij belangrijk, laat Rogier weten. “Veel mensen vinden groenten erg lekker, maar hebben niet boven aan hun mindset staan, dat groenten lekker zijn.” Hij merkt dat het daarbij helpt als producten verrassend zijn. Een verrassend element kan bijvoorbeeld kleur zijn. De directeur geeft aan doordat gegrilde en geroosterde groenten hun kleur behouden, de kleurrijke producten zorgen voor meer attentiewaarde in het schap.

Met groententapas wil Hak Fresh gezondheid en kleur in het borrelschap brengen

FOCUS OP LOKAAL Qua sourcing richt Hak Fresh zich op dagverse groenten, die waar mogelijk lokaal worden aangekocht. “Wij proberen meer en meer lokaal in te kopen. Een groot deel van onze groenten is lokaal. Maar we zien dat het moeilijk is – zeker in het winterseizoen – om bijvoorbeeld een product als paprika uit lokale teelt aan te kopen.” Daarnaast is er aandacht voor PlanetProof. “Omdat wij te maken hebben met dagelijkse verse aanlevering, speelt beschikbaarheid hier een rol en die is op dag-niveau minder constant dan bijvoorbeeld voor een seizoensbedrijf als Hak. Maar volledig duurzame sourcing is iets waar we op lange termijn wel naartoe willen,” besluit Rogier. (MW)  Rogier.Hilkes@hakfresh.nl

WIJ HUILEN VOOR U

VERS GESNEDEN GELE UIEN, RODE UIEN & SJALOTTEN

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

WWW.SMITSUIEN.NL

HYTT Vacuüm Transport Systemen: dé hygiënische transportoplossing voor uw afval en bijproducten Op basis van jarenlange praktijkervaring leveren wij klant specifieke oplossingen om vrijkomende productstromen uit uw productieproces op een hygiënische en kostenbesparende manier te transporteren. Wat kan HYTT voor u betekenen? • Het verwaarden van uw afval en bijproducten • Onze oplossing zuigt het afval direct weg uit de werkomgeving • Verbeterd gebruik van uw productieruimte • U hoeft geen afval uit de high care te rijden • Een betere hygiëne in de productie omgeving • Een betrouwbare kennispartner aan uw zijde met innovatieve, efficiënte en duurzame oplossingen • U bent voorbereid op de meest veeleisende klanten • HYTT beschikt over een eigen installatie in Borne waar we samen met u uw producten kunnen transporteren

Wat zijn de voordelen van onze HYTT-transportsystemen? • Verbeterde hygiëne • Geen vloergoten (open riool) • Geen kruisbesmetting door interne transportmiddelen • Vermindering van de interne transportkosten • Veiligere en schonere werkomgeving • Reductie van waterverbruik • Efficiëntere manier van werken

RVS machines voor bewerkt en gesneden fruit

ISM Machinery B.V. Hudsonweg 10 4462 HJ Goes www.ismgroup.nl

INVENTIVE IN PROCESSING

industrial solutions

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

Van bewerkt naar ultrabewerkt Evlac Willem Koopman groeide op in een kaasmakerij in De Weere, waar ‘zelf maken’ mooie uitdagingen waren en heerlijke ontdekkingen opleverden. Vanuit het Elvac principe (eerlijk, lekker, voedzaam, alternatief, coöperatief ) maken ze op de zelfmakerij allerlei producten: pindakaas, cashewkaas, aardbeienjam en komkommers en courgettes op zuur.

Mi Food MiFood ontwikkelt voeding met als doel uiteindelijk verschillende welvaartziekten te voorkomen. “We zijn een onderneming gestart uit passie voor gezondheid. Deze passie is ondertussen ons leven volledig gaan beheersen. Qua voeding focussen we ons op regionale grondstoffen met hoge kwaliteit. Deze worden verwerkt in groente- en fruitmixen, Joycies genaamd. Hierin staat Joy, voor plezier in het leven, de vorm is juicie. Wij willen daarin een bijdrage leveren in preventieve zin en streven daarin steeds meer naar gepersonaliseerd. Onze Joycies zijn smoothies gemaakt van 100% groenten en fruit, dus zonder toevoegingen én met behoud van de vezels. Het is qua structuur te vergelijken met 'moes'.”

Brokkomole Peppertree

Brokkomole is gemaakt van 95% broccoli, extra vergine olijfolie en citroen. “We hebben een buitengewoon product gemaakt op basis van een heel gezonde groente: broccoli. We willen dit gezonde voedingsproduct nog toegankelijker maken en iedereen op een originele manier van de broccolismaak laten genieten,” aldus de Spaanse broccolitelers, die het ontwikkelden en jaarlijks 15.000 ton broccoli afzetten.

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Peppertree bestaat uit een groep van zes studenten van de opleiding Food Commerce and Technology. Ze produceren unieke Afrikaanse smaakmakers en sambals gebaseerd op traditionele familierecepten. De verhalen van Esmee (co-founder) die de lekkerste traditionele Afrikaanse smaakmakers en sambals van haar moeder uit Kameroen heeft geproefd, maar deze producten nog niet zag op de huidige markt, heeft hen geïnspireerd.

De AGF-handel houdt zich vooral bezig met onbewerkt, halffabrikaat of versgesneden product. Maar heel wat voedingsmiddelen ondergaan nog veel meer bewerkingen vóór consumptie: verwijderen van niet-eetbare delen, malen, pletten, filteren, bakken, braden, koken, drogen, roosteren, koelen, vriezen, niet-alcoholische fermentatie, pasteurisatie, fractionering tot nutriënten, chemische modificatie, extrusie, hydrogenatie. De bewerking van voeding brengt over het algemeen heel wat voordelen met zich mee. Bewerkingen zoals versnijden, invriezen, koken, pasteuriseren en fermenteren zorgen bijvoorbeeld voor betere bewaarmogelijkheden (en dus veiliger voedsel en minder voedselverliezen), een betere vertering, een hogere beschikbaarheid van voedingsstoffen en een verhoogd gebruiksgemak.

Bewerkte voeding is vaak goedkoper dan de onbewerkte of weinig bewerkte variant. De kostprijs kan dus ook als voordeel worden gezien. Het bewerken van voedsel kan ook nadelig zijn en onze voeding minder gezond maken. Denk aan de toevoeging van suiker, (verzadigd) vet en/of zout aan tal van bewerkte producten. Bewerkingen kunnen ervoor zorgen dat (een deel van) de aanwezige voedingsstoffen verloren gaan, bijvoorbeeld voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Bij verhitting kunnen er schadelijke componenten gevormd worden. Er worden vaak ook additieven gebruikt zoals bewaarmiddelen en kleurstoffen. Die worden weliswaar sterk gereguleerd en zouden dus veilig moeten zijn. Of het allemaal even gezond is als het lijkt, is dus de vraag, maar deze producten zijn in elk geval heel creatief bedacht.

Koprolinutrecht

Mayoneur

Bessen met een barstje, bananen met bruine vlekken en appels met een plekje. In de strijd tegen voedselverspilling werd door Koprolinutrecht snoep bedacht gemaakt van afgekeurd fruit. Dat pureren ze tot een smoothie, drogen het en snijden het in plakken.

Een 100 procent plantaardige avocado-mayo. Mayoneur is uitdrukkelijk niet alleen bedoeld voor veganisten, maar voor iedereen die lekkere en gezonde mayo wil proberen, aldus de makers: “Bij een blinde test proef je niet dat Mayoneur vegan is. Het smaakt als normale mayo, maar door de plantaardige samenstelling is het wel extra gezond. En iedereen die naar plantaardige mayo overstapt, draagt ook weer bij aan een meer duurzame wereld. Met ons verhaal willen we mensen trekken. In plaats van klanten willen we fans.”

Rode biet spekjes Deze reeds voorgebakken krokante stukjes rode biet zijn een vegan alternatief voor spekblokjes dankzij hun heerlijke smokey flavour. De rode biet spekjes zijn glutenvrij en heerlijk in salades of pasta, op een pizza of met geitenkaasje,…

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

MADE IN GERMANY

Thema

Bewerkte AGF

Postuma start met Pure Ambacht Als full serviceverlener ontwikkelde Postuma AGF Pure Ambacht. “Het inkopen van gesneden groenten en fruit heeft veel voordelen. Detaillisten kunnen daarmee tijd besparen die ze in andere activiteiten van hun winkel kunnen steken,” vertelt Jacco de Lange, bedrijfsleider Pure Ambacht.

“P

ure Ambacht is exclusief voor de vrije handelaar beschikbaar. Ondernemers kunnen kiezen uit een zeer breed pakket van zowel groenten als fruit. We leveren diverse enkelvoudig gesneden groenten (andijvie, koolsoorten etc.) als groentenmixen (bami, nasi, wok) en noviteiten als spirelli groenten van wortel, courgette, rode biet en rettich. Binnenkort voegen we de wokkomkommer aan ons assortiment toe, zowel als los product gesneden en als extra smaakmaker in onze wokmix. Hiermee zijn we de eerste in Nederland die de wokkomkommer op de markt gaan zetten. Ook leveren we heel fijn gesneden rauwkostmixen waar de ondernemer zijn eigen saus aan kan toevoegen.”

Pure Ambacht producten

werken alleen de beste producten in onze mixen. De samenstelling van de groenten is beter in verhouding met elkaar, waardoor de smaken van de verschillende groenten beter tot hun recht komen. Ook in het wassen en drogen kun je het verschil maken. Industriële snijders streven naar een zo droog mogelijk product dat blijft langer goed. Wij gaan, ook hier, uit van de normale levensduur van een product. We spoelen en drogen zo kort mogelijk om smaak- en voedingsstoffen zoveel mogelijk te behouden en we gebruiken geen additieven om de houdbaarheid te verlengen.” Ook op de verpakkingen wordt duidelijk gemaakt dat het om ambachtelijke producten gaat. Jacco: “Het gaat vooral om het product zelf, dat wil je laten zien. Daarom hebben we ervoor gekozen de sticker met het logo van Pure Ambacht op de achterzijde van de verpakking te plaatsten.”

De logistiek van het snijproces is zo ingericht dat dagelijks verse producten geleverd kunnen worden. “Er worden geen voorraden aangelegd, het is mogelijk om 6 dagen per week te bestellen, deze worden op de dag zelf klaargemaakt en de volgende dag geleverd in bakken met koelelementen, om ervoor te zorgen dat de producten 24 uur onder de 7°C blijven. Bestellen kan zowel in bulk als in verschillende grammages verpakkingen. Bovendien gaan wij uit van de natuurlijke houdbaarheid van het product, daarom voegen wij geen additieven of gas toe die de houdbaarheid verlengen.″ Eind 2018 verhuisde Postuma AGF naar Het ambachtelijke zit vooral in keuzes die een nieuwbouwpand met een eigen snijgemaakt worden in het product. “We ver- derij. Sneller dan verwacht besloten ze

Turn key projects Green beans Sweet corn Broccoli Cauliflower Universal

t! ll us to mee Logistica, ca it ru F e ! th ent at and H31 We are pres Hall 10.1, st Foodtec in ga nu A at Visit us

HARVESTING & PROCESSING MACHINES

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

Opbouw snijkeuken

deze verder uit te breiden om de capaciteit te vergroten. Synergy Systems levert eind maart twee extra verwerkingslijnen en een inpaklijn op. “Bedrijfszekerheid is ons heel wat waard. De vraag naar gesneden groenten is explosief gestegen en we verwachten dat de vraag verder zal toenemen. Door deze investering verdrievoudigen we onze capaciteit. Op dit moment werkt onze snijlijn van ‘s morgens 5 tot ’s avonds 5 en dat maakt je kwetsbaar wanneer er een mankement mocht zijn. We hebben een prachtig team waar we apetrots op

zijn, maar je wilt niet dat die ’s nachts door moeten werken om die bestelling af te krijgen.” Ondanks de uitbreiding blijft het een ambachtelijk proces. “We hebben weer gekozen voor de machines van Synergy Systems waar we vanaf het begin goed mee samenwerken. Onze ervaring is dat deze machines zeer gebruiksvriendelijk en zeer goed beveiligd zijn waardoor je medewerkers makkelijk kunt inwerken en ze met een gerust hart achter de machine laat werken.”

Veel ondernemers menen dat zelf snijden de beste kwaliteit oplevert en dat het logischerwijs daarom ook het beste is voor hun zaak. Jacco zet daar vraagtekens bij. Voordat hij in dienst kwam bij Postuma AGF stond hij samen met zijn zwager Wout Timmersmans aan het roer van AGF-speciaalzaak De Groentemannen. “Argumenten die ik hoor zijn dat snijden in de loze uurtjes gebeurt of dat zoon of dochter de bewerkingen uitvoert en dat het daarom niet zoveel kost. Als je werkelijk gaat kijken, dan sluipen er stiekem toch uurtjes

Écht ambachtelijk gesneden groente

Speciaal voor u gesneden en dagvers geleverd Met onze pure ambachtelijke werkwijze bereiden we kwalitatief uiterst hoogwaardige producten We werken met passie en aandacht voor het product. De inzet van onze vakmensen waarborgt onze ambacht. Bovendien voegen wij niks toe dat de houdbaarheid verlengt. Pure Ambacht maakt gebruik van het logistieke netwerk van Postuma, waardoor we dagelijks bij u aan de zaak leveren. Neem voor meer informatie contact op met onze specialist: Jacco de Lange - 06 23392097

Manenbergring 2A, 8271 RX IJsselmuiden • Tel. 038 337 00 99

www.postuma.nl/pureambacht

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Giliam van Koot, eigenaar van EETidee KOOT in Den Haag, is erg tevreden over de gesneden groente van Pure Ambacht: “Aangezien wij dagelijks bezig zijn met het aanbieden van lekkere en gezonde gemaksproducten en op dat gebied blijven ontwikkelen, geeft deze extra service van Postuma ons een stuk gemak en rust bij de invulling hiervan.”

in die de ondernemer bijvoorbeeld ook achter de toonbank kan doorbrengen of na te denken over je zaak. Het is wetenschappelijk bewezen dat een ondernemer het beste zijn producten kan verkopen. Als ondernemer ben je immers bevlogen over je producten. Of maak in de verloren momenten eens een aantal fruitmanden op die goed renderen. Zorg in elk geval altijd voor een wow-effect in je winkel. Als je klanten geen reden geeft om bij jou te kopen, stuur je ze naar de supermarkt.”

Zelf snijden is niet alleen een investering in tijd, maar ook in machines en onderhoud, het wekelijks slijpen van veelgebruikte messen en het voldoen aan de steeds hogere eisen aan voedselveiligheid. Jacco: “Als ondernemer moet je wakker zijn en niet op de automatische piloot je winkel runnen. Wanneer je minder dan 250 zakjes in de week verkoopt, kun je je afvragen of dit rendeert. Neem dus de tijd om jezelf en je onderneming kritisch onder de loep te nemen,” besluit Jacco. (ML)  jacco.delange@postuma.nl

Snijderij Postuma AGF

Violetti, het beste van twee werelden! ke Unie hap: s ’. n c eige loedend b r ‘ niet eaal voo – Id roente de g erkers! verw

Violetti is een nieuwe spitskool waarvan duidelijk is wat haar bijzonder maakt: de mooie paarse kleur. Violetti heeft de zachte verfijnde smaak van de gewone spitskool en de rijke kleur van de klassieke rode kool, dus het beste van twee werelden. T.B.&S. B.V. • Vronermeerweg 1 • 1834 AX Sint Pancras • Tel: +31 (0)72-5642386 • M: 06-53498460 E-mail: info@spitskool.com • www.violetti.nl

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

100% CIRCULAIR Maak kennis met ons tray to tray rPET

Tray to tray rPET wordt via een speciale techniek gefilterd uit huisafval en opnieuw ingezet voor de productie van transparante voedselverpakkingen. Volledig circulair en uniek in de voedselverpakkingenindustrie. Geïnteresseerd? Neem dan contact met ons op!

100 JAAR

HORDIJK

1922 2022

www.hordijkverpakkingen.nl info@hordijk.nl | 075-653 63 53

small details

... big difference Bandsnijmachine BSM Voor het snijden van bijna alle soorten groenten.

Bezoek ons op de Fruit Logistica Hal 3.1 stand D-07 Spiraalwasser SW-50 Voor het wassen van allerlei soorten gesneden groenten.

Sormac B.V. P.O. Box 419 NL-5900 AK Venlo T: +31 (0)77 351 84 44 www.sormac.nl

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

Rob Langeveld, GreenS & SaladS:

“Van groentesnijbedrijf naar maatwerk groente-atelier” De coronapandemie zorgde bij GreenS & SaladS uit Meppel voor een heroriëntatie op de markt. “We hebben onze bakens verzet,” vertelt Rob Langeveld, die na een lange carrière in de verssector – onder meer in de kaas, kip en kant-en-klaarmaaltijden – aan de slag is gegaan als sales director bij het groentesnijbedrijf uit Meppel. Al wil hij van een groentesnijbedrijf niet meer horen. “We zien ons als hét maatwerk-groente-atelier!”

“I

n mijn vorige functie bij Bieze had ik contact met Chris de Jong als leverancier van de dagverse rauwkostsalades, nu zijn we samen de afzet van GreenS & SaladS aan het bouwen. Hiervoor hebben we in eerste instantie uitgebreid marktonderzoek gedaan, goed geluisterd en overlegd met onze klanten in de verschillende segmenten over hun behoeften en wensen. Dat ging ook op productniveau, met andere woorden: waaraan moeten producten voldoen om als grondstof verwerkt te kunnen worden bijvoorbeeld in een maaltijd,

liften op het pakket van een bestaande partner. De groupage van Verstrade biedt ons de mogelijkheid om zowel horeca alsook speciaalzaken te bedienen in Nederland en België. De start was door Corona niet al te eenvoudig, maar het begin is er en we willen graag meedoen met dergelijke nieuwe ontwikkelingen. Inmiddels zitten we weer op de omzet van voor Corona. Daarmee hebben we de kritische massa in de productie bereikt en dat biedt weer armslag om in deze nieuwe ontwikkelingen te stappen.”

een snack of een nieuw gezond broodje? Zo hebben we de strategische keuze gemaakt om ons veel minder te richten op de levering aan de retail. Daar zijn bedrijven zoals Hessing, Vezet en Heemskerk veel effici- ANDERE GEBRUIKS- EN ënter op ingericht. Wij kiezen ervoor om CONSUMPTIEMOMENTEN producten en concepten die deze partijen “Maar vooral ook binnen het segment voor het retailkanaal niet of onvoldoende industrie hebben we het afgelopen jaar kunnen invullen, dit als maatwerk-groen- een aanzienlijke groei gerealiseerd. Onze te-atelier wel te doen. De focus is nu meer industriële klanten zijn voornamelijk progericht op een ander gedeelte van de ducenten van kant-en-klaarmaaltijden en markt, namelijk de groothandel, horeca snacks, ofwel producten met toegevoegde en industrie. Gelukkig trekt de omzet in waarde. We zijn nu vaste leverancier van het out-of-home-kanaal weer aan nu met een aantal maaltijdfabrikanten en gaan name de horeca weer open is en op volle binnenkort een grote snackfabrikant toeren draait. De omzet van de reguliere beleveren. In samenspraak met deze klangroothandel neemt weer toe, maar we zijn ten hebben we de mogelijkheid om een ook in zee gegaan met nieuwe spelers op klantspecifieke snit en unieke verpakking de markt die het out-of-home-kanaal in het juiste gewicht te leveren. Als we bedienen,” vertelt Rob. met z’n allen de groenteconsumptie willen verhogen, moeten we toe naar andere “Eén van deze platforms is Ver- gebruiks- en consumptiemomenten. Denk strade, een relatief nieuwe par- aan groente-ontbijtproducten. Snacks met tij die horeca en speciaalzaken groenten als ingrediënt, maar ook vegan bedient. Via dit platform kun- producten met groente passen uitstekend nen horecaklanten en speci- in deze nieuwe ontwikkelingen. Binnen aalzaken eenvoudig produc- ons bedrijf zijn we daarnaast bezig met de ten bestellen. Met een groot ontwikkeling van nieuwe producten, die aantal specialisten bieden zij goed aansluiten op deze trends,” vertelt naast een bestelplatform een Rob. uitgekiende en flexibele logistieke operatie die interessant GreenS & SaladS richt zich momenteel is om relatief kleinere volumes hoofdzakelijk op de Nederlandse markt, in combinatie met andere leve- maar ook in de buurlanden liggen er volranciers dagelijks bij de klant te gens de sales director kansen. “Samen met brengen. Wij hebben geen verte- onze leveranciers zoals Willem Dijk AGF genwoordigers op de buitendienst, oriënteren we ons al op andere markten dus moeten we op een slimme manier en marktsegmenten. Zo hebben zij de laatmet partners zorgen dat we mee kunnen ste jaren ook forse stappen gezet op de AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF Duitse markt. Nu heeft Duitsland op het voor snijden. Maar dit kan zeker nog op een gebied van voorbewerkte groenten nog hoger plan komen. Ook zien we de vraag altijd een achterstand, maar ook die naar PlanetProof-producten steeds meer markt zal zich de komende jaren toenemen. Zo hebben we een cateraar als verder ontwikkelen. We wil- klant die dit als voorwaarde stelt voor len breder de markt op. Soms het AGF-pakket. We zien dit als een grote kan dat zelfstandig, maar kans om dit in te vullen,” vertelt Rob. “Wij we geloven ook in partner- staan namelijk voor ontzorgen. Dit houdt ships. De samenwerking in dat de juiste kwaliteitsproducten dagemet Willem Dijk AGF is lijks met veel zorg gewassen, gesneden en een typisch voorbeeld verpakt worden. Wij snijden de producten hoe je elkaar kunt vervolgens de specificatie van de klant en versterken. Ook zetten we pakken in de gewenste verpakking. Kleine fors in op online proen grotere volumes worden zes dagen in motie via onder meer de week, efficiënt op order geproduceerd sociale media. We zien in Meppel. Bovendien kan per klant een dat dit zijn vruchten specifiek gewenste bestel-levermoment afwerpt en spontane gehanteerd worden.” (IH)  reacties oproept.” verkoop@greensandsalads.eu

Ook het uitbreiden van het biologische assortiment is een speerpunt van GreenS & SaladS. “We zijn SKAL-gecertificeerd en werken al met een paar partijen samen op biologisch gebied, zoals BioNoord en Botmas, waar we de groenten

Geschilde uien van teelt naar eindproduct alles in eigen beheer

Joop Groot

Dirk Groot

Tim Groot

Verkoop

Inkoop

Teelt

Schillen, snijden en verpakken van verse groente voor de voedingsindustrie. Op maat gemaakt en geleverd. Zero waste waar mogelijk. Optimale waarde uit de keten van grond tot mond.

Kwaliteit i

s on

tste goed o o r g

Global Gap, Planet Proof en FSSC 22000 gecertificeerd Informeer naar de mogelijkheden.

www.jtdonions.nl 62

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Daalder 5 • 5753 SZ Deurne • T +31 493 31 39 72 info@vr-freshservice.com • www.vanrijsingenfreshservice.com

RELAX, WE’LL SORT IT OUT! Find out more about our services: www.optiserve.nl +31 (0)495 588 510 info@optiserve.nl

WASPEEN CENTRUM OUWEHAND B.V.

Gespecialiseerd

in teelt, snijden en verwerken

van snackwortelen

Doornweg 4 2231 LJ Rijnsburg T. 065 114 45 48 E. waspeenwck@gmail.com

BREAD PROCESSING

MEAT PROCESSING

LOGISTIC SYSTEMS

Dough resting Production lines Decoration units

Deboning Bacon wrapped sausages Cordon bleu

Bakery Meat Potatoes, fruit and vegetables

Neem contact met ons op + 31 183 352955 of info@kortlever.nl

www.kortlever.nl

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Al sinds 1993 uw partner voor vers gesneden groenten op maat van uw wensen! Gedreven door passie en vakmanschap garanderen wij elke dag opnieuw de hoogste kwaliteit en service.

Drevendaal 17, 2860 Sint-Katelijne-Waver, België T. +32 (0)15 32 03 11 | info@vegromix.be | www.vegromix.be

PALLETISING SOLUTIONS The Complete Portfolio

Clever design based on the latest technologies In-house manufacturing Seamless project management & install 50+ years of experience

Looking for advice on how to Automate?

Get in touch with us! +32 (0) 55 33 57 57 info@scottautomation.be www.scottautomation.be

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

Gezondere dressings dankzij extra groenten en duurzame folie Wie kent ze niet? De kruiden en specerijen van Euroma. En de producent doet nog veel meer. Samen met groenteverwerkers en maaltijdproducenten ontwikkelt Euroma smaakoplossingen op maat, waarbij gezond, gemak, genieten en duurzaamheid belangrijke thema’s zijn.

mogelijkheden om zich te onderscheiden. Verse maaltijdpakketten bieden gemak, variatie, bevatten geen kunstmatige kleuren smaakstoffen en gaan foodwaste tegen. Maar het moet vanzelfsprekend wel smaakvol en verantwoord zijn, en daar komen wij om de hoek kijken.”

onsumenten eten bewuster en kiezen dig vind je volop inspiratie en noviteiten Met een team van zo’n 25 productontwikvolgens de producent steeds vaker in het versschap. Daar mag de AGF-sector kelaars ontwikkelt Euroma in samenwervoor gezondere varianten zonder additie- best trots op zijn. De ontwikkelingen gaan king met groenteverwerkers en maaltijdven en e-nummers. “We zien een duidelijke ook veel sneller in het AGF-segment. Maal- producenten smaakoplossingen op maat. verschuiving van het gangpad met de pak- tijdpakketten bijvoorbeeld hebben een “Met kruiden en specerijen een natuurlijke jes en zakjes naar het versschap,” laat Iris enorme vlucht genomen, zeker in Neder- smaak toevoegen, dat is wat wij doen. We Boven, Category Innovation Manager bij land zijn we hier vrij groot in. Retailers combineren de producten van de AGF-leEuroma weten. “Vroeger moest je daar zijn willen consumenten blijven verrassen veranciers met onze recepturen, denk voor nieuwe producten, maar tegenwoor- met nieuwe smaken en het biedt hen volop bijvoorbeeld aan dressings voor salades

voor al uw ui-producten

Mol Fresh Food BV | Handelsweg 6, 3881 LS Putten | Tel.:0341-491795 | www.molfreshfood.nl

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

Nieuwe productielocatie in Zwolle

en geconcentreerde kruidenpasta’s voor verse maaltijdpakketten, gedroogde kruidenmixen voor maaltijdboxen en kruidenolies voor koelverse aardappelen,” laat accountmanager Maaike van Esch weten. “Klanten vragen ons regelmatig om ideeën te presenteren die goed combineren met hun producten op basis van de laatste trends. Het kan ook zo zijn dat een klant al een concreet concept voor ogen heeft en dat wij daar een passend product voor creëren. We kunnen dus echt meedenken vanaf de eerste plannen tot aan het uiteindelijke eindconcept, en alles er tussenin. Hoe het product uiteindelijk in de schappen komt te liggen is voor ons vaak een verrassing, en dat maakt het extra leuk.”

INSPELEN OP TOENEMENDE BEHOEFTE AAN CLEAN LABEL Alle smaken en producten van Euroma worden aangepast op de wensen van de klant. Die zijn volgens Maaike heel divers. “We helpen klanten bijvoorbeeld mee op gebied van gezondheid. Zo is er momenteel veel aandacht voor de Nutri-Score.” Deze score wordt toegekend aan bepaalde producten en is gebaseerd op ‘positieve’ en ‘negatieve’ componenten. Positieve

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Toepassing - dressing

componenten zijn de hoeveelheid eiwit, vezel, groente, fruit, peulvruchten, noten en bepaalde oliën. Onder ‘negatieve’ componenten worden de hoeveelheden energie, verzadigd vet, suiker en zout gerekend. “We ontwikkelen bijvoorbeeld dressings met minder suiker en zout en hebben ook een dressing ontwikkeld met een hoger groentengehalte. Dressing wordt toch vaak als het minst gezonde onderdeel van

de salade gezien, consumenten gooien soms zelfs de helft van de dressing weg. Dat is natuurlijk zonde, want dressing geeft de salade juist nog meer smaak en hoeft zeker niet ongezond te zijn.” Speciaal voor producenten van (maaltijd) salades heeft Euroma kort geleden een duurzame cup voor dressings en sauzen geïntroduceerd. Maaike merkt op dat deze

verpakking volledig recyclebaar is. “De deze producten valt zoveel te variëren in cups van mono PET met seal hebben we recepturen, samenstellingen en smaken. op eigen initiatief ontwikkeld, maar we Ook zien we een toenemende vraag naar merken wel de toenemende interesse in plant-based en veganproducten. Dit heeft duurzame verpakkingen. De cups worden ook consequenties voor dressings, waaruit één folie gestampt en al het snijafval in vaak dierlijke ingrediënten als ei en gaat terug naar de verpakkingsleveran- zuivel, waaronder kaas, yoghurt en room, cier, waardoor we een gesloten systeem worden gebruikt. Inmiddels hebben we creëren. Hiermee spelen we in op de toe- een toolbox ontwikkeld waardoor we voor nemende behoefte naar clean label, pro- de meeste dierlijke ingrediënten ook een ducten met natuurlijke, herkenbare ingre- plantaardig alternatief kunnen inzetten.” diënten, zonder al te veel toevoegingen.” GEZOND GENIETEN VERVANGING VAN HET Naast gezondheid, waarbij onder andere BOUILLONBLOKJE Nutri-Score, vegetarisch, vegan, plantOok innovatie speelt een belangrijke rol aardig en clean label een grote rol spelen, bij de ontwikkeling van producten op blijven ook gemak en genieten belangrijke maat. Klanten zijn volgens Iris altijd op thema’s voor Euroma. “Gemak verdelen we zoek naar nieuwe producten om zich te in mentaal en fysiek gemak,” licht Iris toe. onderscheiden en consumenten te blijven “Consumenten willen niet altijd na hoeven Maaike van Esch verrassen. “Overal waar een natuurlijke denken over wat ze willen eten en laten smaakmaker aan wordt toegevoegd, kun- zich maar wat graag inspireren. Maaltijd- grote thema’s in food. Denk aan comfort nen wij een rol spelen. Verse maaltijdpak- boxen en verse maaltijdpakketten helpen food in een gezond jasje, shared dining en ketten zijn hier een mooi voorbeeld van. daarbij. Dit is mentaal gemak. Met voor- ook kleurrijk ‘instawaardig’ eten voor een Hiervoor maken wij allerlei verschillen- gesneden aardappelen en groenten voor optimale beleving, dat zijn aspecten waar de geconcentreerde kruidenpasta’s en een snelle bereiding, ready-to-eatproduc- wij aandacht voor hebben en op blijven gedroogde kruidenmixen, en denk ook ten zoals groentesticks met een dipje, on inspelen.”  aan de populaire pureersoepen. Onze the go en thuisbezorgd maak je het jezelf sachets met droge kruiden zijn een prima echt makkelijk. Dan spreken we van fysiek vervanging van het bouillonblokje. Met gemak. Genieten behoort eveneens tot de

NEW Standnummer C104

Multihead weger MPL-08-1000-400-J Deze nieuwe weger is met name gericht op compacte installaties en door de lage valhoogtes ideaal voor breukgevoelige producten. Standaard in een hygiënische uitvoering en IP69 waterdicht, geschikt voor wash down reiniging. Door de compacte uitvoering is de weger ideaal om op ooghoogte boven een tray lijn te plaatsen. Multipond staat voor betrouwbare precisieweging, kwaliteit, innovatie en tailermade solutions.

Compact systeem Lage valhoogte voor breukgevoelige producten Ultra hygiënisch design

Nieuwe HMI monitor met RFID, hygiënisch & IP69 waterdicht

100% Waterproof (IP69) Gepatenteerd Argus 3D camera systeem

P E R F O R M A N C E M E E T S P R E C I S I ON

MULTIPOND Benelux B.V. Boven Zijde 10 Postbus 28024 NL-5602 JA Eindhoven The Netherlands t +31 (0) 40 26 28 090 e info@multipond.nl i www.multipond.com

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Thema

Bewerkte AGF

Iris Boven

Verenigd Koninkrijk al zover dat dressing GROEIKANSEN IN CONVENIENCE zonder verpakking bij salades wordt aanVolgens Maaike en Iris liggen er nog vol- geboden. Het verduurzamen van verpakop groeikansen in de verssector, met kingen heeft ook zeker onze aandacht en name op gebied van convenience. “Zowel dat blijkt best uitdagend. Het is zo’n groot in Nederland als buiten de landsgren- thema, dat kun je niet alleen. Je hebt vaak zen,” aldus Iris. ‟Wij zijn actief in vrijwel met meerdere verpakkingen in een pakket heel West-Europa, van Scandinavië tot te maken en daarbij komt dat een verpakaan Spanje. Nederland loopt bijvoorbeeld king ook andere functies heeft. We willen voorop als het gaat om verse maaltijd- toch een aantrekkelijk en houdbaar propakketten, maar ook in andere landen duct blijven garanderen. Er valt op gebied gaan de ontwikkelingen door. Zo is men in van gezondheid en duurzaamheid in elk

geval nog veel winst te behalen. En het feit dat consumenten openstaan voor nieuwe smaken stemt eveneens positief.” (CH)  M.van.Esch@euroma.com I.Boven@euroma.com

Euroma neemt deel aan de Fruit Logistica en is te vinden op het Holland Paviljoen in Hal 1.2, stand C12.

Tramper Technology

De ideale verpakkingsoplossing voor gesneden groenten en fruit Dekselen

Traysealen

Afvullen

Empack Stand D141 5-7 april 2022 Gorinchem

AGF Primeur 3 • Bewerkte AGF • 2022

Ontnesten

ttbv.nl

Urschel machines snijden uw product op maat DiversaCut 2110A® Met afvoerband voor batch processing en gecontroleerde afvoer.

Nr. 1 Best verkopende leverancier van industriële snijmachines ter wereld. ® TranSlicer, DiversaCut 2110A, Urschel, and Urschel logo symbol are registered trademarks of Urschel Laboratories, Inc. U.S.A.

TranSlicer® 2520-snijder Met precisie grote hoeveelheden schijfjes snijden in combinatie met hoogwaardige hygiëne. Commerciële voedselverwerking van versgesneden salades, bladgroenten, selderij, prei, wortelen, komkommers en fruit. Het ontwerpconcept omvat hoogwaardige hygiëne om de reinigingstijden aanzienlijk te verkorten. HMI-optie is verkrijgbaar.

Wereldleider in Voedsel Snijtechnologie

Neem contact met ons op voor een gratis demonstratie met uw product. URSCHEL B.V. | www.urschel.nl

Detail

Ondernemen op gevoel “Je verse boodschappen doen bij Boer is een feestje. Zodra je bij ons binnenstapt, worden al je zintuigen geprikkeld. Kleuren, geuren, het gerommel van potten en pannen vanuit de keuken; je krijgt spontaan zin om zelf thuis aan de slag te gaan met de heerlijkheden die ondertussen in je rieten winkelmand liggen.” Aan het woord is eigenaresse van Boer Mariëlle van Overveld. De rigoureuze beslissing om de bestaande boerderijwinkel om te bouwen tot een multifunctionele bedrijfsruimte voor dat boodschappenfeest deed ze op gevoel. Net als destijds het afstoten van de sperziebonenteelt om zich puur op de boerderijwinkel te richten.

perziebonen met teelt in Nederland en Frankrijk was lange tijd de belangrijkste inkomstenbron voor haar familie. Na het overlijden van haar man in 2013 zette Mariëlle dat nog twee jaar door. Vooral het zakendoen met de supermarkten brak haar op. “Dat is een spel dat je moet beheersen. In Frankrijk telen we nog altijd sperziebonen. We hebben daar een vaste afnemer. Dat is weinig risico en een stukje nostalgie.” De boerderijwinkel is vanaf de start onderdeel van het familiebedrijf dat in de tweede helft van de vorige eeuw door Paul van Overveld senior wordt opgericht aan de Rucphensebaan in Roosendaal. De sperziebonen die ze telen zijn al snel in trek bij in opkomst zijnde supermarktketens. Vanaf de jaren ‘70 worden de eigen geteelde groenten ook rechtstreeks van land aan klant verkocht vanuit een winkeltje op het erf. Zoon Corné breidt het bedrijf in de jaren ‘90 verder uit. Het winkeltje verdwijnt dan een tijdje naar de achtergrond om uiteindelijk door Corné’s

AGF Primeur 3 • 2022

vrouw Mariëlle in volle glorie te worden voortgezet. Ook de derde generatie Van Overveld maakt inmiddels deel uit van het team van Boer.

Marielle start in 2015 met het leveren van werkfruit en breidt de winkel uit tot een AGF-winkel met een breed kwaliteitsassortiment, dat zich langzamerhand verder verbreedt in streekproducten zoals vlees, meel, eieren, Zundertse thee, gedroogde kruiden en andere (lokale) delicatessen en specialites. Zoveel mogelijk vers product komt van lokale telers en voor wat niet in de buurt te halen valt, gaan ze naar de groothandelsmarkt in Breda. “Liefst zouden we alleen met lokale seizoensproducten werken, maar klanten verwachten meer en ook avocado, bananen en citrus. Als je dat niet biedt stuur je ze toch nog naar de supermarkt.” De hardloper in de winkel is overigens een ‘ouderwets’ product: netzakken 5 kilo frietaardappelen. Marielle: “Er zijn weinig adressen waar

Marielle van Overveld

deze te koop zijn. Zeker de wat oudere mensen uit de omliggende dorpen eten nog elke dag aardappelen en komen wekelijks een zak halen.”

In 2019 besloot Marielle om de enorme bedrijfsruimte waarin ooit de verpakkingslijnen van sperziebonen stonden, bij de winkel te betrekken. Ook die verbouwing ging op gevoel. “In eerste instantie wilden we de ruimte opdelen en de keuken in een aparte ruimte plaatsen. Tijdens de verbouwing bleef de winkel draaien en bleek dat al die ruimte erbij toch één mooi geheel zou kunnen zijn.” De geheel open keuken neemt nu een centrale plek in bij Boer en biedt vele nieuwe mogelijkheden: uitbreiden in gemaksassortiment, productiekeuken, horeca toevoegen en het organiseren van kookworkshops en proeverijen. “De keuken is het hart van Boer. Vanuit de winkel kun je zien wat we in de keuken aan het bekokstoven

zijn. Hier bereiden we onder andere onze soepen, sauzen en seizoengerechten voor de winkel, bezorgservice en catering. Dat hebben we speciaal zo gedaan, omdat we het leuk vinden om gerechten te koken en mensen te inspireren met het nieuwerwetse koken: traditionele bereidingsmethoden doorspekt met nieuwe ideeën en verse ingrediënten naar gelang de seizoenen. In de winkel bieden we ook groentepakketten met recepten aan die mensen gemakkelijk thuis kunnen bereiden. In de keuken geven we daarnaast kookworkshops en proeverijen, gaan we masterclasses organiseren met bekende koks uit de regio of we verhuren de keuken aan groepen, bijvoorbeeld Alliance Française die aankomend weekend Franse hapjes gaat maken.”

Achter de winkel is een open keuken gemaakt

De horeca die is toegevoegd heeft een niets te kopen voor de kaart en niets weg beperkte (lunch)kaart. “Mensen kunnen te gooien uit de winkel.” hier terecht voor koffie, thee en iets lekkers en dagelijks hebben we soep en een Voor veel AGF-winkels is de keuken een tosti. We hebben geen keuzemenu, maar productiekeuken om in te spelen op “eten wat de boer schaft”. We bieden dage- gemaks- en kant-en-klaarproducten. Zo lijks producten, waarbij we nog onver- niet bij Boer. “Gesneden producten hebben kochte producten die aan het einde van een beperkte houdbaarheid en dat maakt de houdbaarheid zijn, verwerken in soep, het een uitdaging om te kijken wat loopt. quiches, bananenbrood. Zo hoeven we Het aanbod wat ik nu heb is heel beperkt,

traybakes van groenten en sous-vide gegaarde aardappelen, die lopen goed. Gemak is de toekomst, zeggen ze en in veel winkels zie je dat ze daarop inzetten, maar ik weet niet of ik die kant wel op wil. Diep in mijn hart zou ik het liefst willen dat mensen zelf koken en daar plezier aan beleven,” besluit Mariëlle. (ML)  info@boerwinkelvanhetland.nl

2022

FRUIT LOGIS TICA 5|6|7 APRIL BERLIN

Your local contact: Ms. Gianna Corbelli, g.corbelli@dnhk.org

AGF Primeur 3 • 2022

Logistiek ###

Opeenstapeling van kosten speelt transportsector parten

Elke keer als een vat olie gedurende langere tijd in prijs stijgt met 20 dollar, heeft dit een remmend effect op de Europese economische van 0,6 procent, zo berekende Goldman Sachs onlangs. En dat de olieprijs stijgt door de onzekere situatie en sancties die het militaire conflict tussen Rusland en Oekraïne met zich meebrengen, is duidelijk. Uiteraard hebben de hoge olieprijzen hun weerslag op de brandstoffen – zoals diesel of benzine – die ervan gemaakt worden. Begin maart sneuvelt het ene na het andere prijsrecord. Als geen andere sector merkt de transportsector hiervan de gevolgen. Hoe gaan zij om met deze onzekerheid en de hoge prijzen?

ok SVB Transportgroep, dat vanuit het Westland voor onder meer telers, telersverenigingen en exporteurs groenten en fruit vervoert, werkt al enige tijd met een brandstoftoeslag, laat planner Henri de Wit weten. “Deze bepalen we wekelijks en die stijgt de laatste weken natuurlijk enorm hard. Wij kunnen daarmee werken, maar voor onze klant is het niet mooi.” Hij stelt zich wel de vraag waar de prijsstijgingen ophouden. “De klanten moeten het uiteindelijk wel gaan betalen.” Henri ziet de invloed van de stijgende

brandstofprijzen en stelt vast dat er hierdoor en door andere factoren verschuivingen op stapel staan. “De AGF-handel is altijd grillig door een combinatie van aanbod en prijs, maar het lijkt steeds grilliger te worden.” Zo merkt hij op dat er transporten richting Rusland vervallen. “Een aantal klanten die op Rusland exporteren, kunnen nu niks doen. Door corona stond die handel al op een lager pitje, maar dat was juist weer een beetje begonnen. De exporteurs die Rusland als klant hebben, zullen hun handel toch kwijt moeten.”

uw pallets verkopen v.a. 50 stuks wij bieden de hoogste opkoop prijs - palletcentrale.nl

AGF Primeur 3 • 2022

OPEENSTAPELING Daarnaast ziet SVB Tr a n s p o r t g r o e p dat ook de telers te kampen hebben met de hoge energieprijzen. “Sommige kassen staan

leeg, andere telers zetten de kas minder vol en proberen zo min mogelijk te stoken vanwege de gasprijzen. Daardoor is het voor expediteurs lastig om prijsafspraken te maken met retailers. Heeft dat gevolgen voor de transportsector? Ja, waarschijnlijk wel. Maar in hoeverre, dat kunnen we pas aan het eind van het jaar vaststellen. Van onze grootste klanten weten we wel wie er in de kas heeft aangeplant en wat er gaat spelen. Daar hebben we het transport wel van, maar wordt het net zo druk als andere jaren? Ik durf het niet te zeggen.” Gevraagd naar elektrisch rijden als alternatief om de hoge prijzen te omzeilen, geeft Henri aan dat hij daarin op dit moment het ei van Columbus nog niet ziet. “Voor 30 vrachtwagens vergt dat ook nogal wat van het elektriciteitsnet en elektrisch rijden geeft beperkingen qua laadtijd en actieradius. Mogelijk dat deze hele situatie de ontwikkeling en toepassing van waterstof als brandstof versnelt.” Daarbij stelt hij vast dat voor het toekomstbeeld de hoge brandstofprijzen ook maar een deel van het verhaal zijn. “Het is niet alleen de diesel, maar ook de teruglopende koopkracht, het gas van de teler en bijvoorbeeld de auto’s die niet te leveren zijn vanwege een tekort aan chips. Het stapelt zich op. Wie weet waar dit eindigt, mag het zeggen!” (MW)  henri@svbtransportgroep.nl

AGF-ster

Lisa van Zon over team Yex

“Ik voel een soort trots als we lekker verkopen en samen met ons team weer een goede week hebben gedraaid” De AGF-sector wordt gedomineerd door mannen. Met name op de commerciële afdeling zijn vrouwen sterk in de minderheid. Reden genoeg om AGF-vrouwen eens te vragen hoe zij zich staande houden in deze mannenwereld. Deze maand Lisa van Zon (29) van Yex.

isa is sinds afgelopen zomer bij Yex ver- waar je mee te maken hebt…, kortantwoordelijk voor de in- en verkoop om heel divers. ” van asperges. Daarvoor was ze accountmanager bij zusterbedrijf Spot dat zoe- Lisa verdiepte zich in de asperges te aardappelen verhandelt. Lisa: “Beide en gezien het belang voor Yex wilde bedrijven vallen onder Farmhouse Inter- ze daar het hele team bij betrekken. national en afgelopen juli heb ik de kans “Onlangs gingen we met zijn allen op gekregen deze switch te maken. Mijn vori- aspergecursus, zowel de commerge functie was meer verkoopgericht, dat cie, als QA, als ons productiebedrijf maar dat soort mannengedoe ben ik al wel doe ik deels nog steeds, maar 80 procent en onze keurmeesters. Want ook al weet gewend uit de bloemen. Op zakelijk gebied van mijn tijd besteed ik aan inkoop, dat me iedereen er al het zijne van, is bredere ken- heb ik trouwens best veel contacten met net iets beter ligt.” nis over het product nuttig. Intern beviel vrouwen in andere landen.” deze aanpak wel en er is afgesproken dat Binnen Yex behoren de asperges tot de we dit elk kwartaal met één van onze pro- Lisa heeft het erg naar haar zin. “Wat we grootste en hardst groeiende producten. ducten gaan doen. Dat je de kans krijgt om doen bij Yex zie ik als een teamprestatie. “Groene asperges worden geïmporteerd een eigen invulling te geven aan je functie, Niemand is te beroerd om de handen uit uit Peru, Mexico, Ecuador, Spanje, Grie- zaken mag en kan oppakken en je leermo- de mouwen te steken en elkaar te helpen. kenland en Italië en zijn alles bij elkaar gelijkheden krijgt, vind ik een van de leuke Ik voel een soort trots als we lekker verjaarrond beschikbaar. Witte asperges zijn dingen van ons bedrijf.” kopen en samen met ons team weer een een seizoensproduct waar we binnenkort goede week hebben gedraaid. De gemidweer mee beginnen. Een hele interessan- Natuurlijk vroeg corona van iedereen delde leeftijd van het team ligt rond de 30. te productgroep om in te vullen. Op de extra inspanning en flexibiliteit. “Door Als jong team houden we er ook van het handel in asperges ligt ook net wat meer de reisbeperkingen ben ik nog niet op de gezellig te maken met elkaar en we doen druk, omdat het sneller verhandeld moet farms geweest, maar zijn we wel naar de regelmatig een borreltje samen. Die combi worden dan zoete aardappelen, die beter beurs in Madrid geweest, waar ik gelukkig is ook belangrijk.” (ML)  te bewaren zijn, dus dat vind ik ook een met de meeste leveranciers persoonlijk l.vanzon@yex.nl mooie uitdaging en ik ben er trots op dat kennis heb kunnen maken. Terugkijkend ik deze kans heb gekregen.” hebben we een goed jaar gehad met nieuwe klanten en nieuwe kansen, dus we zijn Hoewel ze het niet van plan was, beland- zeker niet ontevreden. Het is wel fijn dat de ze in haar werkzame leven al snel in de we weer op reis kunnen. In mei ga ik naar verswereld. “Ik koos voor een opleiding in Peru waar we steeds verder uitbreiden. Ik de reisbranche, maar met een rozenkwe- kan niet wachten om onze telers weer te ker als vader kwam ik op een of andere zien, want er gaat niets boven persoonlijmanier toch al snel in de bloemen terecht. ke face-to-facecontacten en te zien waar Dat vond ik ook helemaal leuk vanwege de de producten nu precies vandaan komen.” internationale contacten die ik had, net als later bij Spot en nu weer. De gemene Binnen Yex heeft Lisa veel vrouwelijke deler is dat het heel dynamisch is. Als ik collega’s, maar binnen commercie zijn het van tevoren weet hoe de dag gaat lopen, is overwegend mannen. “Je moet niet op je het niets voor mij. Actie, gezelligheid, rela- mondje zijn gevallen, maar dat is eerder ties opbouwen met leveranciers en klan- functie dan gender gerelateerd denk ik. Er ten, talen spreken, verschillende culturen worden weleens flauwe grappen gemaakt, AGF Primeur 3 • 2022

Knoflook

Knoflook: China blijft leider, Spanje heeft een stabiele productie en Egypte komt opzetten Als smaakmaker is knoflook zeer populair in de Aziatische en de mediterrane keuken. Niet toevallig vindt daar de meeste teelt plaats. Maar de afgelopen jaren kiezen ook steeds meer West-Europese restaurants en consumenten voor een vleugje knoflook in hun recepten, en zelfs de teelt van dit bolgewas doet z’n intrede in onze contreien.

‟D

e consumptie neemt flink toe in West-Europa,″ zegt Hamdy Yassin van MasrFruit International uit Poeldijk. ‟Tien jaar geleden importeerden we tussen de 300 en 400 ton knoflook per jaar, nu is dat meer dan 2.000 ton.″ Hamdy vertelt dat Masr reeds vele jaren de grootste importeur van Egyptische knoflook in Europa is. ‟Dat komt omdat we al in 1992 begonnen zijn met de im- en export en dus kunnen we terugvallen op langlopende relaties met leveranciers. Bovendien werken we sinds die beginjaren samen met de grootste teler die momenteel meer dan 3.000 hectare heeft.″ VERSE KNOFLOOKMARKT, NIET IN NEDERLAND, WEL IN DUITSLAND Het Egyptische seizoen loopt van februari tot en met september. Eerst komt de superverse knoflook op de markt: een kleine witte bol met een groene stengel, gelijkend op een lente-ui. ‟Die knoflook is nog zeer jong en niet volgroeid. Hij bevat nauwelijks te onderscheiden teentjes. Maar dat product vind je bijna niet in Nederland. Wij exporteren het vooral naar Duitsland. Ook in de Zuid-Europese landen ligt jonge knoflook in het schap, maar die hebben dus zelf productie.″ Vanaf maart zijn de bollen al iets groter en bevatten ze ook aparte teentjes. Eind april gaat MasrFruit van start met de levering van gedroogde knoflook uit Egypte.

AGF Primeur 3 • 2022

reeks landen die een opbrengst hadden tussen de 200.000 en 500.000 ton: Bangladesh, Zuid-Korea, Egypte, Spanje, Oezbekistan, Oekraïne en Myanmar. In Europa neemt Spanje het voortouw met 269.000 ton. Na een sterke stijging in 2017 van 210.000 ton naar 275.000 ton is de Spaanse productie sindsdien min of meer stabiel OPKOMST EGYPTE gebleven. Vergeleken met Spanje hebben Waar volgens cijfers van de FAO de gemid- de andere Europese landen geen noedelde Egyptische knoflookoogst in de jaren menswaardige productie: Italië en Roeme2010-17 in totaal 275.000 ton bedroeg, nië oogstten in 2020 elk ongeveer 28.000 maakte het land in 2018 een sprong naar ton, Frankrijk bracht rond de 22.000 ton 350.000 ton. De laatste jaren is dat niveau op de markt. In Nederland werd 2.500 ton aangehouden. Het gros van de productie is geteeld. bestemd voor binnenlandse consumptie. Slechts één tiende wordt in het buitenland Niet alle grote knoflookproducenten zijn afgezet, maar de export toont wel opval- belangrijke exporteurs, behalve China, en lende groeicijfers: van een gemiddelde van in mindere mate Spanje en Egypte. In 2020 6.500 ton in de jaren 2010-14 en 15.500 had China 80% van de knoflookhandel op ton in de jaren 2015-18 naar plotsklaps de exportmarkt in handen (2,25 miljoen 36.000 ton in 2019. De laatste beschikbare ton op een totaal van 2,81 miljoen ton). cijfers (2020) klokten af op 40.000 ton. Spanje exporteerde iets meer dan 190.000 ton, Argentinië ruim 98.000 ton en Egyp‟In Egypte neemt het areaal nog steeds te 40.000 ton. ‟Chinese knoflook is kwatoe,″ vertelt Hamdy. ‟We zien een grote litatief de minste van wat in West-Europa interesse vanuit markten zoals Brazilië, op de markt komt, maar China heeft met Chili en Taiwan, maar ook Afrikaanse z’n enorme volumes en relatief lage prijlanden met onder meer Senegal en Kenia. zen wel de markt ingenomen. China levert Toch zijn de eigen binnenlandse vraag én ook jaarrond,″ zegt Peter Hobert van Bud overheidssteunprogramma’s voor land- Holland, een importeur van exotisch fruit, en tuinbouw de grootste aanjager van exotische groenten en specialiteiten. ‟We de areaaluitbreiding. Egypte importeert hebben net ons Argentinië-seizoen afgezelfs al wat knoflook uit China om aan de rond. De kwaliteit van de verse knoflook interne behoefte te voldoen.″ was fantastisch. Nu hebben we het verse Egyptische product in het assortiment. CHINA DOMINEERT DE PRODUCTIE EN Gedroogde Argentijnse en Egyptische DE EXPORTMARKT knoflook doen wij niet. Ook vanuit Italië China produceerde in 2020 ongeveer drie- halen wij niets. Dat is echt een nichemarkt. kwart (20,71 miljoen ton) van alle knof- Argentinië begint in december en het seilook in de wereld (28,17 miljoen ton). Op zoen duurt echt niet lang. Vorig jaar waren de tweede plaats staat India (2,92 miljoen we al in dezelfde maand december uitton), op verre afstand gevolgd door een verkocht. Dit jaar hebben we omwille van

logistieke problemen containers binnengekregen met tot wel 30 dagen vertraging.″

SPANJE EN FRANKRIJK ZIJN HET DUURST ‟Wij importeren relatief veel Spaanse en Franse knoflook. Deze zijn duurder dan China, maar die landen bieden doorgaans ook de beste kwaliteit. Wij beleveren de Gerookte knoflook horecagroothandel, reguliere groothandel en kleinverpakkers voor de retail. Specialiteiten vind je ook bij ons: roze l’Autrec EN MAROKKO? Noord-Holland en Flevoland. Het areaal - en gerookte knoflook uit Frankrijk tot ‟Marokko voert niet uit,″ zegt Hamdy. ‟Het neemt naar mijn idee nog steeds toe,″ zegt aan de zwarte gefermenteerde knoflook importeert zelf knoflook uit China en Peter Hobert. uit Spanje.″ Spanje. Spanje kan hen goedkoop leveren door de nabijheid en omdat ze er de kleine Waar de teelt en de export wel aan een steiEGYPTE IS HET GOEDKOOPST witte bollen van tussen de 30 en 50 mm le klim is begonnen, is Egypte, zo verzekert Met de gestegen transportkosten is Chi- naartoe zenden. Hoe groter de bol, hoe ons Hamdy. ‟Het areaal blijft uitbreiden en nese knoflook fors duurder geworden. duurder. Daarom is ook paarse knoflook ik denk dat Egypte over enkele jaren de op Egyptische knoflook wordt op de markt populair,″ vertelt Hamdy. ‟In een paar- één of op twee na grootste knoflookexporsoms voor de helft van de prijs van het se bol zitten 8 tot 12 teentjes. Ze zijn ook teur ter wereld kan worden. Vroeger kocht Spaanse of Chinese product aangeboden, gemakkelijk te pellen. Een witte bol kan men ons product omdat het goedkoop was, weet Hamdy. ‟Er bestaat hoegenaamd tot 20-25 teentjes bevatten.″ nu heeft het gewoon een goede reputatie geen concurrentie tussen China en Egypte en houdt de consument ervan. In Egypte op de Europese markt op dat vlak. China NEDERLAND: TEELT IN NOORDziet men dat en dus investeert men er in de levert enkel droge knoflook, wij vers en HOLLAND EN FLEVOLAND teelt, machines en verpakkingen,″ besluit droog. Het seizoen is anders ingedeeld en Komt de knoflookteelt ook in Neder- Hamdy. (PB/PDC)  wij betalen geen invoerrechten in Europa. land van de grond? ‟Jaren geleden begon h.ahmed@masrfruit.com Op Chinese knoflook wordt 1,25 euro per het met een teler in de Flevopolder. Nu p.hobert@bud.nl kilo geheven.″ concentreert de teelt zich vooral in

Masr Fruit International BV ABC Westland 468 2685 DE Poeldijk, Netherland +31 (0) 180 713 017 | info@masrfruit.com

MASRFRUIT INTERNATIONAL YOUR FRUITS AND VEGETABLES SUPPLIER

www.masrfruit.com AGF Primeur 3 • 2022

Knoflook

China dominant

Productie en internationale handel knoflook stagneren zo’n 28 miljoen ton. De groei lijkt er wat uit te raken. Deze trend wordt bepaald door China. Daar wordt driekwart van de wereldproductie gerealiseerd. Jaarlijks wordt er daar volgens de FAO bijna 21 milorig jaar was al zichtbaar dat de inter- kunnen worden. Binnen Europa is Neder- joen ton geoogst. Op afstand is India, met nationale handel van producten van land een belangrijke draaischijf voor de een productie van een kleine 3 miljoen ton, overzee moeilijker liep. In de tweede helft handel in Chinese knoflook. de tweede knoflookproducent. Dan volvan vorig jaar liep de prijs van knoflook gen Bangladesh en Zuid-Korea met minder uit China al op. Dit jaar zullen nog meer CHINA GOED VOOR DRIEKWART dan een half miljoen ton. Deze grote proverschuivingen te zien zijn. Door het zeer WERELDWIJDE PRODUCTIE ducenten exporteren echter nauwelijks grote belang van Chinees product in de De wereldwijde productie van knoflook is knoflook. wereldhandel zal de impact wel eens groot het afgelopen decennium gestegen naar Naast China exporteren alleen Spanje, Egypte en Argentinië redelijke hoeveelheden Knoflook Nederland: Prijs import uit China

China is een dominante partij in de wereld bij smaakmaker knoflook. Van de wereldwijde productie komt driekwart uit China en bij de internationale handel is het aandeel van China groter dan 80%.

2.500

Dat geldt niet voor de nummers vier en vijf. Dit zijn Egypte en Spanje. Deze landen produceren respectievelijk 0,33 en 0,27 miljoen ton. Egypte exporteert hiervan met 40.000 ton ruim 10%. Spanje exporteert een groot deel van de eigen productie, nl. ca. 70%.

EURO PER TON

2.000 1.500 1.000 500 -

jan

feb

mrt

apr

mei

2020

AGF Primeur 3 • 2022

jun

jul

aug

2021

Knoflook: Export China

sep

okt

nov

dec

Grotere productie landen met producties variërend van 0,15 tot 0,22 miljoen ton zijn: Oezbekistan, Oekraïne, Myanmar, Rusland de Verenigde Staten, Algerijé, Brazilië, Argentinië en Turkije. Van deze lan-

Knoflook: Productie wereldwijd per land (in 1000 ton) gem. 10-14 23.662 18.898 1.126 3.638

Bron: FAO Totaal China India Rest

229 334 269 157 134 175 209 235 182 76 110 144 107 146 79 55 59 15 79 76 41 34 52 26 66 42 30 29 64 20 21 25 13 19 31 20 11 feb 4 1 216

EURO PER TON

Bangladesh Zuid Korea Egypte Spanje Oezbekistan Oekraïne Myanmar Rusland VS Algerije Brazilië Argentinië Turkije Ethiopië Peru Mexico Pakistan Indonesië Noord Korea Thailand Nepal Kyrgyzstan Iran 2.500 Kazakhstan Taiwan Soedan 2.000 Guatemala Italië 1.500 Roemenië Azerbaijan Tunesië 1.000 Syrië Chili Frankrijk500 Wit Rusland Japan Albanië Mali Tajikistan Overige

jan

gem. 15-17 26.472 20.879 1.578 4.014

Knoflook: Productie in Europa (in 1000 ton)

2018

2019

2020

27.107 20.879 1.611 4.617

28.145 20.604 2.910 4.631

28.171 20.712 2.917 4.542

384 462 466 485 282 332 388 363 284 349 363 334 221 273 271 269 194 255 216 224 183 187 215 212 209 203 209 211 221 212 202 190 207 260 194 176 112 202 223 171 124 119 131 156 148 146 146 147 134 143 126 145 145 196 153 115 88 105 83 91 75 95 83 87 73 81 75 86 20 39 89 82 76 76 77 77 70 91 84 77 51 60 72 74 46 56 69 68 Knoflook Nederland: Prijs import uit 59 58 59 59 33 45 49 49 50 60 47 45 33 11 43 44 30 30 30 30 29 31 29 28 58 31 28 28 21 45 39 26 25 25 25 25 17 13 22 24 16 21 19 23 20 20 28 22 34 18 20 22 21 20 21 21 14 21 mrt 12 apr mei jun 15 jul aug 11 15 15 15 2020 2021 3 16 16 14 191 204 188 209

Bron: Eurostat EU 27 Spanje Italië Roemenië Frankrijk Polen Portugal Griekenland Hongarije Nederland Tsjechië Kroatië Bulgarije Letland Oostenrijk Slovenië Litouwen Slowakije Malta Estland Zweden Finland Turkije Albanië Bosnië Noord Macedonië Servië Kosovo Zwitserland

2015 296,3 178,4 27,1 34,5 17,3 13,1 1,7 10,0 6,9 0,8 1,4 0,7 0,2 0,9 1,0 1,2 0,2 0,6 0,2 0,1 119,0 9,9 5,7 4,2 7,0 0,5 0,0

China

den exporteert alleen Argentinië redelijke hoeveelheden.

In de EU is Italië de tweede producent, maar de productie van 30.000 ton stelt op wereldschaal niet veel voor. Dan volgen Roemenië (28.000 ton), Frankrijk (meestal rond de 22.000 ton), Polen (15.000 ton) en Portugal (12.000 ton).

sep

okt

nov

dec

In Nederland wordt op zeer bescheiden schaal ook knoflook geteeld. De productie wordt geschat op ca. 2.500 ton.

Knoflook: Export China

350.000

IN TONNEN

300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 -

jan

feb

mrt

2019

apr

mei

jun

2020

jul

aug

2016 335,3 209,8 29,6 28,0 21,9 16,1 2,6 5,8 7,9 0,8 1,3 1,8 5,2 1,0 1,1 1,3 0,3 0,5 0,1 0,1 135,0 12,3 7,3 4,2 4,8 0,4 0,0

sep

2021

okt

nov

dec

2017 396,0 274,7 30,0 29,4 20,5 16,7 2,7 6,1 7,4 1,3 1,2 1,4 0,7 1,1 1,0 0,8 0,2 0,6 0,2 0,1 0,0 148,0 12,8 5,6 4,2 5,0 0,4 0,1

2018 398,7 273,5 30,5 30,6 20,1 15,8 2,0 6,1 7,9 2,4 1,7 1,7 1,8 0,4 1,1 1,0 0,9 0,3 0,6 0,1 0,0 0,0 143,0 13,2 5,9 4,4 3,6 0,5 0,1

2019 398,7 271,4 29,3 27,7 28,1 15,1 0,4 4,4 7,1 2,5 1,6 2,9 2,2 1,4 1,2 1,1 1,0 0,6 0,5 0,1 0,1 0,1 126,0 14,3 5,6 4,5 3,1 1,2 0,1

2020 402,6 269,1 28,0 27,6 22,4 15,3 12,3 7,8 5,2 2,5 2,0 2,0 1,6 1,6 1,3 1,1 1,0 0,9 0,5 0,2 0,1 0,1 145,0 15,4 6,2 4,9 3,2 1,1 0,2

Voor België is er geen productiecijfer beschikbaar. Het lijkt er wel op dat telers in West-Europa meer belangstelling krijgen voor de teelt van knoflook, maar vooralsnog gaat het om zeer bescheiden hoeveelheden. 90% PRODUCTIE BLIJFT IN EIGEN LAND Meer dan 90% van de wereldwijde productie van knoflook gaat de grens niet over. Wereldwijd wordt er ca 2,5 miljoen ton knoflook internationaal verhandeld. In het afgelopen jaar kwam er vanwege allerlei problemen een einde aan de groei. In 2020 werd er wereldwijd nog 2,8 miljoen internationaal verhandeld. In het afgelopen jaar was dat 2,5 miljoen ton. Dit komt vooral door China. De export uit dat land nam in 2021 met 11% af, van 2,25 naar 2,00 miljoen ton. De export van alle overige landen nam minder af nl. met 5%. Excl. re-export van vooral de Golfstaten en Nederland exporteren alle overige landen tussen de 425.000 en 450.000 ton. Dat is nog geen kwart van wat China exporteert. AGF Primeur 3 • 2022

Knoflook

Knoflook: Export wereldwijd (in tonnen)

Totaal

gem gem. 2018 2019 2020 2021 10-14 15-17 1.898.654 2.104.284 2.347.473 2.279.258 2.807.109 2.500.000

China Spanje Argentinië Un Arab Em Egypte Nederland Iran Chili Peru Italië Frankrijk Maleisië Mexico Singapore India VS Oezbekistan Zuid Korea VK Turkije Polen Myanmar Sirië Pakistan Afghanistan Kyrgyzstan Portugal Denemarken Duitsland Jordanië Zuid Afrika Vietnam België Overige

1.564.172 1.665.097 1.883.862 1.761.649 2.254.192 2.001.000 88.486 159.113 151.166 184.486 190.628 175.410 83.261 75.624 107.770 98.248 98.409 108.570 22.369 10.258 33.972 37.083 46.822 6.513 14.525 16.139 36.395 40.000 22.275 35.564 36.264 31.393 33.893 30.381 2.971 2.734 1.669 20.000 22.470 9.543 11.164 13.820 14.026 15.013 2.962 9.861 11.082 11.971 11.894 11.311 9.905 9.472 7.771 10.111 8.997 10.386 12.957 9.165 10.000 9.390 10.599 12.071 15.849 16.390 5.113 8.389 10.720 14.509 9.201 8.279 8.367 983 1.293 1.132 1.189 5.787 17.357 20.849 8.839 8.089 4.680 9.235 8.175 3.001 3.069 3.373 928 1.899 5.202 3.312 3.101 286 80 50 1.914 3.058 2.336 4.395 3.955 3.630 2.805 335 449 408 897 2.549 196 372 924 1.549 2.463 745 2.153 1.163 4.820 2.081 547 508 211 1.903 1.986 279 817 457 505 1.608 78 1.325 1.528 772 2.691 383 1.346 1.440 1.195 2.242 2.035 1.867 1.416 826 1.780 1.356 1.361 1.415 1.590 1.449 1.043 988 1.275 70 63 250 364 1.148 1.204 900 920 937 1.106 4.159 1.484 725 562 1.086 1.112 1.560 553 566 929 7.459 13.964 14.816 12.651 12.697 -

Knoflook: Export EU-landen naar exportland (in tonnen) Bron: Eurostat EU27 totaal Spanje Nederland Frankrijk Italië Slovenië Denemarken Portugal Polen Duitsland Hongarije België Overige

2016 2017 2018 2019 2020 2021R +/- in % 242.158 234.518 216.850 245.127 258.771 237.920 -8% 162.603 165.935 151.166 184.486 190.628 175.410 -8% 40.797 34.032 36.264 31.393 33.893 30.545 -10% 16.159 12.644 9.165 10.000 9.390 10.599 +13% 10.017 9.140 9.472 7.771 10.111 8.997 -11% 600 768 1.435 1.815 3.409 2.815 -17% 1.858 1.739 1.348 1.240 1.168 1.658 +42% 2.581 2.390 2.065 1.867 1.416 1.453 +3% 573 962 924 1.552 2.499 1.403 -44% 1.672 1.476 1.044 988 1.276 937 -27% 649 408 498 475 654 682 +4% 1.821 1.410 553 564 921 665 -28% 2.828 3.614 2.916 2.976 3.405 2.757 -19%

Knoflook: Import wereldwijd (in tonnen)

Totaal Indonesië Vietnam 1) Brazilië Maleisië Bangladesh VS Pakistan Filipijnen Thailand Un Arb Em Rusland Saoedi Arabië VK Sri Lanka Frankrijk Duitsland Nederland Italië Columbia Canada Jemen Japan Turkije Singapore Mexico Ecuador Taiwan Senegal Tunesië Haïti Nigeria Irak Chili Koeweit Marokko Oman Australië Polen Portugal Libanon Overige

AGF Primeur 3 • 2022

425.270 148.789 163.720 90.629 38.614 75.047 47.355 12.695 56.034 41.374 50.245 38.063 22.490 21.077 22.986 19.828 24.637 27.596 26.408 16.345 10.435 19.013 2.915 12.575 12.962 12.563 4.273 9.322 9.678 11.652 150 113 4.900 8.920 7.843 7.980 10.869 5.726 9.868 6.166 224.201

493.434 169.062 164.687 136.169 43.868 88.188 39.980 59.320 48.309 62.770 51.928 47.152 30.620 28.887 26.631 23.520 34.949 26.969 19.596 18.476 4.724 20.670 1.860 14.208 14.481 13.303 16.349 11.307 10.057 12.886 3.555 9.887 9.623 12.003 6.121 12.303 8.224 12.821 7.581 244.604

582.994 221.316 164.825 151.083 65.056 88.043 37.575 74.698 74.986 55.852 50.963 53.689 27.750 30.000 28.618 23.040 33.980 28.272 26.036 21.391 17.785 21.869 420 14.879 18.034 15.557 11.711 15.765 5.072 19.317 891 5.589 10.927 11.313 12.382 13.592 12.488 9.797 14.648 6.200 237.173

465.344 226.370 165.446 108.553 82.067 96.096 58.040 81.500 92.420 61.490 53.505 50.405 32.498 31.767 26.517 23.616 36.734 23.118 24.351 20.667 20.583 22.319 7.223 15.499 20.000 15.532 25.679 17.316 5.275 14.371 2.809 2.525 11.214 11.475 13.147 11.507 13.470 10.297 13.280 8.043 221.685

587.747 257.390 193.511 115.178 102.717 101.769 101.010 83.583 78.908 71.689 62.496 59.661 42.926 35.766 31.583 30.991 41.418 31.316 29.846 24.239 23.708 22.832 21.142 20.224 20.000 19.619 18.803 18.715 17.361 16.661 16.007 15.791 15.738 15.205 14.891 13.792 13.784 13.624 12.607 10.498 286.632

605.000 225.000 125.693 138.816 60.000 108.126 46.000 86.000 68.000 68.000 49.190 53.000 43.000 36.000 32.057 27.950 39.020 29.179 22.920 24.483 5.750 13.320 13.654 11.406 -

Knoflook: Import EU-landen, naar importland (in tonnen) Bron: Eurostat EU27 totaal

2016

2017

2018

2019

2020

2021R +/- in %

196.926 182.260 186.462 182.511 219.355 211.401

-4%

Nederland

43.676

34.412

33.980

36.734

41.418

40.390

-2%

Frankrijk

27.328

26.273

28.618

26.517

31.583

32.057

+1%

Italië

27.370

24.541

28.272

23.118

31.316

29.179

-7%

Duitsland

24.061

23.886

23.040

23.616

30.991

28.300

-9%

9.509

9.983

9.797

10.297

13.624

13.654

+0% -10%

Polen

GROTE VERSCHUIVINGEN het belangrijkste. In 2020 kon BIJ CHINESE EXPORT daar 1,5 miljoen ton worden Bij de wereldhandel van knof- afgezet. Vorig jaar was het met look draait het dus om Chinees 1,39 miljoen ton weliswaar product. De afgelopen jaren is minder, maar de krimp van 7% de export van knoflook vanuit was minder groot dan die naar China gegroeid van 1,5 mil- andere bestemmingen. joen ton in de eerste helft van het vorige decennium naar Binnen de groep landen in de 2,25 miljoen ton in 2020. In eigen regio waren de verschilhet afgelopen jaar is de export len echter wel groot. Naar de ruim 10% kleiner geweest en belangrijkste Chinese afneis uitgekomen op ca. 2 miljoen mer Indonesië kon vorig jaar ton. zelfs 5% meer worden uitgevoerd. Met ruim 650.000 ton De export naar landen in is Indonesië met afstand de Zuid- en Oost-Azië is veruit belangrijkste afnemer. Viet-

Gem Gem 2018 2019 2020 2021R 10-14 15-17 1.761.324 2.061.079 2.315.575 2.243.753 2.711.379 2.500.000

Portugal

12.983

12.756

14.648

13.280

12.607

11.406

Spanje

7.394

4.386

2.917

4.495

7.703

8.201

+6%

Tsjechië

6.036

6.897

7.130

6.374

5.779

6.531

+13%

België

7.783

6.895

4.908

4.381

5.421

5.897

+9%

Roemenië

5.302

6.095

6.273

4.520

6.123

5.158

-16%

Oostenrijk

4.950

4.589

4.393

4.309

4.409

4.102

-7%

Zweden

3.088

3.315

3.317

3.528

3.948

3.695

-6%

Slovenië

1.192

1.442

2.129

2.469

4.107

3.508

-15%

Denemarken

2.243

2.389

2.657

2.940

2.750

3.065

+11%

Ierland

2.160

2.620

2.373

3.013

3.589

2.804

-22%

Griekenland

1.697

1.354

1.327

2.113

2.215

2.158

-3%

Hongarije

1.408

1.026

965

1.174

2.111

2.021

-4%

Slowakije

1.942

1.998

2.048

2.679

2.378

1.952

-18%

Kroatië

1.246

1.220

1.224

1.530

1.366

1.696

+24%

Litouwen

1.027

1.260

1.293

1.231

1.399

1.339

-4%

Finland

1.229

1.222

1.281

1.246

1.436

1.288

-10%

Overige

2.403

2.610

2.672

1.714

2.002

3.000

+50%

Knoflook: Export China naar land (in 1000 ton) Kolom1 Totaal Indonesië Vietnam Maleisië Filipijnen Thailand UnArabEm Bangladesh VS Brazilië SaoediArabië Pakistan Rusland SriLanka Nederland Columbia Senegal Japan Canada Ecuador Singapore Egypte VK Australië Chili Haïti DomRep Oman Nepal Qatar ZuidKorea Congo Ghana Kenia Israël Paraguay Tunesië Mozambique Ivoorkust Libanon Overige

Gem 10-14 1.564 418 149 92 63 66 41 46 65 105 35 47 43 23 33 24 8 22 14 11 10 7 8 8 6 10 6 3 7 2 28 4 3 3 4 1 8 2 2 6 132

Gem 15-17 1.665 484 169 127 66 42 60 41 55 89 43 56 45 25 34 20 13 21 15 8 12 4 8 9 8 10 7 3 6 4 32 5 3 4 5 4 8 2 2 6 110

2.254 625 257 118 91 89 69 103 50 107 53 108 54 36 36 30 21 21 20 17 20 15 11 10 12 14 10 11 9 9 15 7 7 7 7 5 16 4 6 9 144

2021 R 2.002 653 226 147 93 76 65 60 50 41 46 49 41 36 32 26 26 22 18 14 12 12 13 11 9 11 11 9 9 8 1 8 7 7 7 6 8 5 6 6 116

+/- in % -11% +5% -12% +25% +2% -15% -5% -41% -0% -62% -12% -55% -24% -0% -12% -14% +24% +3% -12% -18% -40% -20% +16% +5% -22% -23% +8% -19% -1% -5% -93% +11% -3% -9% -12% +10% -51% +25% +5% -41% -19%

2019 98.248 78.109 5.504 8.798 970 463 430 1.651 587 539 394 297 506 -

2020 98.409 71.204 9.063 8.985 3.017 818 142 1.517 578 508 357 1.915 306 -

2021 108.570 76.484 15.412 7.994 2.467 2.101 1.066 968 726 658 546 149 -

+/- in % +10% +7% +70% -11% -18% +157% +651% -36% +26% +29% +53% -

2018

2019

2020

1.884 573 221 153 79 60 53 65 66 66 48 45 41 32 28 24 19 21 18 10 13 3 10 10 7 16 6 10 7 8 20 6 5 6 5 4 4 4 5 6 105

1.762 466 226 110 82 81 59 80 60 59 48 60 39 31 27 25 19 22 17 10 14 4 9 10 8 12 7 10 8 8 9 6 5 5 5 5 4 3 5 7 96

2018 107.770 86.198 5.630 7.048 2.165 478 1.174 1.741 669 1.120 783 343 421 -

Knoflook: Export Argentinië (in tonnen) Bron: TradeMap Totaal Brazilië VS Taiwan Mexico Spanje Haïti Frankrijk Australië Nederland Paraguay Canada Landen nes Italië Overige

gem 10-14 83.261 56.640 3.322 2.854 3.799 3.059 658 4.425 597 3.413 927 150 123 1.596 1.699

gem 15-17 75.624 56.338 6.271 6.786 1.618 370 353 1.739 426 684 210 53 253 524

Knoflook: Import Duitsland (in tonnen) Bron: SBA 1) Totaal Spanje Nederland China Italië Frankrijk Argentinië Egypte België Overige

gem 10-14

gem 15-17

2018

2019

2020

2021

19.828

23.520

23.040

23.616

30.991

27.950

2021R Eurostat 2) 28.000

7.306 1.981 5.819 847 1.442 1.559 376 244 255

13.024 3.461 4.592 462 734 455 407 107 279

12.036 4.207 3.895 1.100 635 398 447 113 209

15.499 2.990 2.859 440 642 400 454 150 183

19.848 3.384 4.175 1.005 1.245 277 632 233 193

18.643 2.986 2.893 921 750 660 605 192 299

16.600 5.500 350 4.000 1.150 150 200 50

1) Naar land oorsprong. 2) Naar land van herkomst

nam (-15%), Maleisië (+25%), de Filipijnen (+2%), en Thailand (-15%) waren de andere grote afnemers.

Buiten de regio zijn de Verenigde Arabische Emiraten de belangrijkste afnemer. De export daarnaartoe nam 5% af. Het grootste deel van de knoflook die naar dit land geëxporteerd wordt, gaat weer naar andere landen. Opmerkelijk is dat Jemen de belangrijkste afnemer is, gevolgd door Koeweit, Saoedi-Arabië en dan, weer opmerkelijk, India.

IN VERENIGDE STATEN MINDER CHINEES PRODUCT Andere afnemers van China buiten de eigen regio zijn de Verenigde Staten, Brazilië, Saoedi-Arabië, Rusland en dan Nederland.

De export naar de Verenigde Staten was vorig jaar evenals 2020 ca. 50.000 ton groot. Daarvoor was het meer. In de Verenigde Staten is er vorig jaar vooral meer ingevoerd uit Spanje, Mexico en Argentinië. Ook vanuit Turkije en Peru werd veel meer ingevoerd, maar vooralsnog zijn dat in het grote geheel geen grote hoeveelheden. GROTE VERSCHUIVING BRAZILIAANSE MARKT Opmerkelijk was de zeer forse daling van de export van Chinese knoflook naar Brazilië. Die nam af van 107.000 ton in 2020 naar 41.000 ton in het afgelopen jaar. Buurland Argentinië kon wel wat meer leveren. In het afgelopen jaar werd er in Brazilië 76.000 ton knoflook uit Argentinië ingevoerd en daarmee is dit land China voorbijgegaan als belangrijkste leverancier. Ook opmerkelijk was de forse terugval van de import van Spaanse knoflook.

De import van Chinese knoflook in Rusland viel in het afgelopen ook sterk terug, nl. van 55.000 naar 40.000 ton. Aangezien 90% van de import uit China komt, had dit tot gevolg dat de totale Russische import sterk terugviel. Egypte als tweede leverancier leverde ook minder.

CHINESE KNOFLOOK VOOR EUROPA VIA NEDERLAND In Europa is Nederland de plek waar de Chinese knoflook vooral aankomt. Volgens Chinese exportcijfers is er vorig jaar 32.000 ton knoflook naar Nederland geëxporteerd. Dat was minder dan in het topjaar 2020 toen er 36.000 ton naar Nederland werd verscheept. Nederlandse importcijfers van Eurostat geven een kleinere hoeveelheid, nl. 25.000 ton in het afgelopen jaar en 28.000 ton in 2020. Het AGF Primeur 3 • 2022

Knoflook

Knoflook: Export Spanje (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 landen EU27 extra Duitsland VS Italië Frankrijk VK Marokko Portugal Polen Tsjechië Nederland Roemenië Brazilië Taiwan Japan Hongarije Bulgarije België Denemarken Haïti Canada Zweden Zuid Afrika Slowakije Australië Ierland Noorwegen Finland Zwitserland Vietnam Griekenland Israël Tunesië Overige

2016 2017 2018 2019 2020 2021 +/- in % 162.603 165.935 151.166 184.486 190.628 175.410 -8% 83.221 81.651 89.122 93.217 103.472 105.415 +2% 79.382 84.284 62.044 91.269 87.156 69.995 -20% 14.610 9.750 17.779 17.565 15.175 10.769 9.611 5.713 2.645 3.654 2.813 16.376 14.791 1.187 1.231 1.341 1.010 1.146 2.579 1.492 751 1.554 254 1.266 612 88 627 363 600 503 366 1.228 3.156

16.016 14.007 18.331 15.474 14.554 12.979 7.371 6.665 2.698 3.344 3.370 18.554 12.886 1.301 1.054 1.074 1.092 963 1.959 1.208 900 1.998 329 1.153 488 150 577 490 352 262 853 609 2.874

18.194 8.914 18.703 17.371 14.356 12.025 6.394 7.436 3.739 3.430 4.284 11.018 2.762 1.566 769 1.266 1.342 1.203 1.975 1.577 967 1.550 609 1.367 483 458 612 482 603 291 481 543 4.397

verschil is doorvoer die niet als zodanig in de importcijfers is opgenomen. Van de totale geregistreerde import van knoflook in Nederland wordt driekwart weer gere-exporteerd. Vorig jaar exporteerde Nederland ruim 30.000 ton knoflook, voornamelijk re-exportproduct. Duitsland was de belangrijkste afnemer gevolgd door Italië, Roemenië, Zweden, Frankrijk en Griekenland.

VORIG JAAR OOK MINDER UIT SPANJE In Europa is Spanje een belangrijke knoflookexporteur. In het afgelopen jaar exporteerde Spanje 175.000 ton. Dat was wel aanzienlijk minder dan de 190.000 ton van 2020. De jaren daarvoor ging het om 150.000 tot 165.000 ton. Opvallend was dat naar de beide grote afnemers, Duitsland en de Verenigde Staten, in 2021 wel meer werd uitgevoerd dan in

Knoflook: Export Nederland (in tonnen)

AGF Primeur 3 • 2022

20.582 16.610 18.709 14.347 15.292 13.193 7.481 6.201 4.430 4.510 5.750 22.428 9.205 1.339 1.269 1.359 1.215 1.523 2.241 1.569 1.070 2.544 1.020 1.119 932 423 594 669 253 288 1.283 1.015 4.024

25.357 21.733 20.804 17.607 16.834 14.819 7.222 7.323 4.705 3.984 5.108 10.293 6.804 1.660 1.080 1.479 1.460 1.585 2.175 2.106 1.220 1.962 883 995 871 722 765 881 378 284 794 1.391 5.346

26.669 24.079 19.738 16.844 15.772 12.571 7.814 7.045 5.309 4.907 3.879 3.096 2.400 2.216 1.974 1.626 1.719 1.485 1.358 1.425 1.196 1.279 1.206 1.062 820 787 777 726 672 738 722 601 2.898

+5% +11% -5% -4% -6% -15% +8% -4% +13% +23% -24% -70% -65% +33% +83% +10% +18% -6% -38% -32% -2% -35% +37% +7% -6% +9% +2% -18% +78% +160% -9% -57% -46%

2020. Vooral naar andere landen dan de Verenigde Staten is er veel minder uitgevoerd. De Spaanse export naar Brazilië liep terug van ruim 10.000 ton in 2020 naar nog maar 3.000 ton in het afgelopen jaar. Minder Spaans product ging er in het afgelopen jaar ook naar het Verenigd Koninkrijk en Marokko. Ook de export naar Italië en Frankrijk liep wat terug. Naar Nederland ging volgens de Spaanse exportcijfers juist wel meer. NEDERLAND DRAAISCHIJF HANDEL EUROPA Nederland is in Europa zoals gezegd een belangrijke draaischijf voor de knoflook van overzee. Het gaat hierbij vooral om Chinees product. Verder komen er kleinere hoeveelheden uit Argentinië (2.600 ton), Egypte (1.500 ton). Vanuit Europa wordt er knoflook ingevoerd uit Spanje

Bron: Eurostat Wereld EU27 landen EU27 extra

2016

2017

2018

2019

2020 2021R

40.797 34.032 36.264 31.393 33.893 30.381 37.029 30.549 33.304 28.502 29.588 29.271 3.767 3.483 2.960 2.891 4.306 1.142

Duitsland Italië Roemenië Zweden Frankrijk Griekenland Oostenrijk België Spanje Ierland Polen VK Hongarije Denemarken Slowakije Litouwen Tsjechië Zwitserland Finland Estland Letland Cyprus Slovenië Noorwegen Malta Overige

6.994 5.109 2.900 1.494 3.869 819 635 561 1.494 592 1.536 3.288 5.045 1.025 411 973 1.024 140 642 140 442 117 203 180 834 331

7.892 4.101 2.661 1.401 3.350 582 561 554 1.756 535 1.790 2.832 902 560 364 811 570 142 606 423 391 120 49 230 448 402

8.445 4.060 3.001 1.295 2.589 1.157 823 475 3.546 874 938 2.382 869 767 402 979 899 232 604 494 417 174 231 213 155 242

7.488 2.437 2.327 1.957 2.606 1.229 773 840 3.222 668 494 2.314 802 885 135 646 593 153 310 272 277 225 106 243 139 253

8.214 4.639 3.050 2.167 2.309 970 895 887 1.130 747 389 3.542 777 715 317 311 436 197 234 245 368 212 261 218 124 538

+/- in % -10% -1% -73%

8.407 +2% 4.070 -12% 2.938 -4% 2.295 +6% 1.599 -31% 1.530 +58% 994 +11% 971 +9% 947 -16% 854 +14% 789 +103% 665 -81% 638 -18% 634 -11% 517 +63% 424 +36% 419 -4% 216 +9% 203 -13% 201 -18% 184 -50% 172 -19% 157 -40% 150 -31% 131 +5% 277 -48%

Knoflook: Import Nederland (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 extra EU27 landen

2016 43.676 31.752 11.924

2017 34.412 26.894 7.517

2018 33.980 26.082 7.898

2019 36.734 28.023 8.711

2020 41.418 31.793 9.625

2021R +/- in % 39.020 -6% 31.348 -1% 7.672 -20%

China Spanje Argentinië Egypte Duitsland Griekenland Frankrijk Chili Polen Kroatië Italië België VK Hongarije Zuid Afrika Zweden Oostenrijk Denemarken Overige

27.314 3.177 1.926 1.507 1.833 535 610 9 313 0 225 767 782 520 26 45 200 3.605 281

23.415 2.966 1.412 1.315 1.296 602 1.468 3 293 0 210 360 590 64 37 77 6 56 241

23.437 2.701 1.737 682 1.564 1.576 719 2 61 0 220 654 125 91 66 23 220 8 93

24.246 3.685 2.329 722 1.502 716 1.480 90 57 0 434 463 457 47 12 14 257 17 206

28.234 3.292 1.771 1.015 2.086 941 1.278 178 86 8 894 321 550 7 34 24 168 457 73

25.135 -11% 2.797 -15% 2.635 +49% 1.537 +51% 1.442 -31% 1.078 +15% 1.034 -19% 834 +369% 712 +727% 558 +6904% 513 -43% 119 -63% 38 -93% 27 +278% 26 -25% 23 -7% 13 -92% 4 -99% 493 +579%

(2.800 ton), Duitsland (1.500 ton, re-export), Griekenland (1.100 ton) en Frankrijk (1.000 ton). Verder worden er nog kleine hoeveelheden knoflook ingevoerd vanuit diverse andere landen zoals: Chili, Polen, Kroatië en Italië. België is een kleine speler op de knoflookmarkt met een

import van 6.000 ton waarvan 700 ton wordt gere-exporteerd.  Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com

Bewerkt fruit

5th Season Fruit wil de wereld bestormen met gezonde fruitsnacks:

“Het doel is om de gezondste snack ter wereld toegankelijker te maken” In een tijd waarin convenience en gezondheid hoogtij vieren, zag 5th Season Fruit een gat in de markt om te vullen. “Het meest gesnackte product ter wereld is fruit. Alleen is dit niet altijd even gemakkelijk om mee te nemen, dus hoe kun je dit toegankelijker maken?”, start Ward Grasveld van 5th Season Fruit. Bij 5th Season Fruit kwamen een productontwikkelaar en een marketeer samen tot een idee: gevriesdroogde fruitsnacks. “Door gebruik te maken van het vriesdroogproces, waarbij je alleen het vocht uit het fruit haalt, ontstaat een crunchy fruitsnack die tot 18 maanden houdbaar is en meer dan 90% van de originele voedingswaarden bevat.”

5th

Season Fruit, vernoemd naar de creatie van een ‘nieuw’ seizoen door fruit heel het jaar toegankelijk te maken, besloot na veel ontwikkelen en testen begin 2020 de markt op te gaan. “Deze start in een hectische tijd is eigenlijk heel dubbel voor ons geweest. Je start het jaar vol energie en met een plan, niet wetende dat alles een maand later volledig anders is. Met ons nog kleine team, met ervaring binnen de FMCG (fast-moving consumer goods) bij bedrijven als Ahold, Hello Fresh en Unilever, wisten we snel

Boon. In het begin van Covid zag je echter dat mensen voornamelijk bezig waren met te anticiperen en onze focus te verleggen.” overleven en zorgen dat er genoeg van de Dit heeft hen geen windeieren gelegd. “We bekende producten in huis liggen. In 2021 hebben onze omzet twee jaar op rij weten steeg de echte vraag naar nieuwe producte verdrievoudigen en met meerdere out- ten pas weer. Wij zijn gaan kijken naar door campagnes onze bekendheid fors minder traditionele kanalen om de menlaten groeien.” sen te bereiken. Zo werd online belangrijk voor ons: ‘direct to consumer’ kanalen, DIRECT TO CONSUMER zoals Bol.com en Amazon, en ook Social Het jonge bedrijf deed dit door snel de Media partnerships om het merk uit te stap te maken van out-of-home naar retail bouwen. De focuskanalen als Catering en en online. “We zijn eigenlijk vrij rap live To Go, waar wij de grootste potentie zien, gegaan bij Albert Heijn en erna ook het waren nog beperkt open. Waar we kongesprek aangegaan met Jumbo, Spar en den, zijn we samenwerkingen gestart, om AGF Primeur 3 • 2022

Bewerkt fruit

aanwezig te zijn als alles weer openging,” aldus Ward.

FARM AFRICA Haar fruit voor de snacks haalt 5th Season Fruit van over de hele wereld. “We zijn altijd op zoek naar het meest kwalitatief hoogwaardig fruit. We hebben echter een mooi partnership met Farm Africa, waardoor we bij voorkeur ons fruit uit Oost-Afrika importeren. Deze organisatie helpt de lokale boeren daar met opleidingen en extra materialen, waardoor zij meer en voor meer kunnen verkopen, zodat zij een beter toekomstperspectief hebben. Wij steunen dit door ons fruit met eerlijke marges te kopen, zodat ze niet alleen kunnen overleven, maar ook kunnen groeien. Bovendien doneren we 1 cent per verkocht zakje van onze fruitsnacks.” Niet al het fruit wat het bedrijf gebruikt, is echter te telen in Oost-Afrika. “Zo halen we onze aardbeien uit Egypte en groeien de lekkerste tropische fruitsoorten in Zuid-Amerika.”

kwaliteit schommelt. Hier moet voor ons een constante lijn in zitten om de volumes, die wij in gedachten hebben, te kunnen produceren. Het is absoluut iets waar we samen met verschillende partijen over na aan het denken zijn, want het probleem van voedselverspilling is natuurlijk aanzienlijk.”

Voor de toekomst wil het bedrijf zich voornamelijk richten op groeien met haar klanten. Ze zijn in een korte tijd al fors uitgebreid. Zo is Nederland het hoofdland, maar heeft 5th Season Fruit een zusterbedrijf in Engeland en verkopen ze in België, Duitsland en de Scandinavische lanmango & framboos en banaan & blauwe den. “Bovendien starten we binnenkort bessen-varianten erbij gekomen. In prin- in Italië en lopen er serieuze gesprekken cipe kun je ieder soort groenten of fruit in Australië en Nieuw-Zeeland. We willen vriesdrogen. We blijven daarom ook door- doorpakken nu we momentum hebben, ontwikkelen met een scala aan mogelijk- maar willen vooral groeien met onze huiheden. Zo zien we bijvoorbeeld ook zeker dige partners; de distributie uitbreiden, potentie in de combinatie van fruit met de rotaties laten groeien en in alle landen andere producten,” licht Ward alvast een waar we verkocht worden, blijven investipje van de sluier. teren in de bekendheid van ons merk. Het doel is om marktleider te worden in de Het bedrijf heeft op dit moment 7 verschil- VOEDSELVERSPILLING fruitsnacking categorie, de consument lende varianten van de fruitsnacks in haar 5th Season Fruit krijgt ook verschillende gezond te laten snacken en een wereldwijd assortiment. “In de testfase begonnen we vragen vanuit cateraars en scholen of zij merk te bouwen. Met ons kleine team hebmet 13 à 14 verschillende varianten. We wat kunnen met verspilde groenten en ben we in korte tijd mooie stappen weten wilden ons echter focussen, waardoor fruit. “Het lastige hierbij is dat kwaliteit te zetten en zien we nog heel veel potentie we besloten te starten met een aardbei-, bij ons bovenaan staat. Niet in uiterlijk, in de wereld,” besluit Ward. (JF)  ananas- en fruit salad (appel, banaan en maar wel in smaak. Bij restfruit zie je dat hello@5thseasonfruit.com aardbei)-variant. Daarna zijn ook nog de het aanbod niet consistent genoeg is en de

De man die de Nieuw-Zeelandse kiwisector van een ziekte redde

e overdrijven niet als we beweren dat het leven van Russell Lowe volledig in het teken stond en staat van kiwi’s. Al meer dan 50 jaar wijdt deze Nieuw-Zeelandse plantenwetenschapper zijn onderzoeksactiviteiten aan dit kleine groene, gele en nu ook rode fruit dat op de eilandengroep vroeger bekend stond als Chinese kruisbes.Zijn bij-

AGF Primeur 3 • 2022

drage kwam misschien het best tot uiting toen hij vorig jaar de Plant Raiser’s Award ontving van het Royal New Zealand Institute of Horticulture (RNZIH). In een toespraak tijdens de prijsuitreiking zei RNZIH-voorzitter Dr. Keith Hammett dat Lowe algemeen wordt beschouwd als de redder van de Nieuw-Zeelandse kiwisector toen deze

geteisterd werd door de zeer besmettelijke bacteriële ziekte PSA (Pseudomonas syringae pv. actinidiae).Kiwi’s behoren tot het geslacht Actinidia en zijn afkomstig van de gematigde klimaatgebieden in het oosten van Azië. De zaden werden voor het eerst in Nieuw-Zeeland geïntroduceerd in de vroege jaren 1900 en in de jaren vijftig begon het

land het fruit naar de Verenigde Staten te exporteren.Toen Lowe een paar decennia later op het toneel verscheen, was de sector nog jong. En toen hij voor het eerst naar de boomgaard van Plant & Food Research in Te Puke ging, ontdekte hij dat de boomgaard eigenlijk niet veel voorstelde: een paar percelen omzoomd met populierenbomen als schutting. Met

Column

Sinaasappeldichtheid Als supermarktgeograaf kom je weleens ergens. Zoals in de Utrechtse wijk Lombok. Deze wijk kent een enorm markante sociale geografie. Binnen een ruimtelijk compact gebied wonen hier veel verschillende doelgroepen. Lopend vanaf de kop van de Kanaalstraat richting het Merwedekanaal kom je door diverse ‘werelden’. De eerste tweehonderd meter is waarschijnlijk hét stukje Nederland met de grootste ‘sinaasappeldichtheid’. Etnisch groenten- en fruitspecialisten zitten hier op korte afstand van elkaar gevestigd en bieden een divers assortiment met exotisch fruit, maar ook met bananen, appels en dus heel veel sinaasappelen. Of deze bedrijven allemaal een gezonde exploitatie hebben, durf ik te betwijfelen. Het straatbeeld is vrolijk gekleurd, dat zeker. Honderd meter verder kom je weer in een andere wereld terecht. Veel rustiger met jonge kinderen die in de stadsspeeltuin spelen, ouderen die in hun stadstuintje werken, maar ook wonen hier veel studenten. Je struikelt bijna over de opgehoopte fietsen voor de portieken. Plastic tassen van Nettorama verraden waar deze doelgroep graag de dagelijkse boodschappen doet. Veel doelgroepen in hetzelfde marktgebied betekent veel verschillende klantbehoeften. Bepaalde doelgroepen kopen groenten en fruit het liefst op de markt, anderen bij etnische winkels en weer anderen gaan efficiënt naar de supermarkt. Sommigen doen dagelijks boodschappen, anderen juist weer één keer in de week. En dan is er vooral in de hoogstedelijke gebieden ook nog de groeiende impact van online met flitsbezorgers die een gekoelde fruitsalade binnen tien minuten bij

je thuis komen brengen. Voor sommige consumenten is prijs allesbepalend, anderen hechten juist vooral aan kwaliteit of snelheid.

Om het contrast te vervolmaken ben ik na de wandeling door Lombok doorgereden naar de Jumbo Foodmarkt in Leidsche Rijn. Deze supermarkt heb ik al vaak bezocht, maar het contrast van de grootschaligheid van de groenten- en fruitafdeling met de ‘specialisten’ in de Kanaalstraat is fascinerend. Sfeer en beleving zijn natuurlijk totaal verschillend en ik blijf iedere keer onder de indruk van de beleving die deze Jumbo Foodmarkt biedt op de versafdelingen en zeker met groenten en fruit. Goed gesorteerd, goed gevuld, heel divers en een hoge kwaliteit in presentatie. Wat dat betreft vind ik het verschil tussen Jumbo Foodmarkt en de supermarkten van Jumbo in de wijk erg groot, groter dan het verschil tussen Albert Heijn XL en hun ‘reguliere’ supermarkten. Maar dat verklaart ook waarom Jumbo Foodmarkt in staat is om een enorm verzorgingsbereik te genereren en ook waarom de nieuwe vestiging van een Jumbo Foodmarkt slechts in relatief beperkte mate echte concurrentie-effecten oplevert voor de bestaande boodschappenstructuur. En de ‘sinaasappeldichtheid’? Die ligt bij Jumbo Foodmarkt een stukje lager dan op de kop van de Kanaalstraat. Jeroen van der Weerd

www.bureauvanderweerd.nl

de hulp van een lokale teler en de technische ondersteuning van het Department of Scientific and Industrial Research (DSIR) in Mt Albert ging hij aan de slag.“Het was een interessante tijd,” zei Lowe. “We hadden geen kantoor of andere faciliteiten en mijn vrouw Veronica sprong soms in als onze onbetaalde telefoniste. In die tijd was kiwi nog een klein

gewas in de Bay of Plenty. We onderzochten ook de teelt van citrus, subtropisch fruit een heel scala aan andere fruitsoorten.” 

AGF Primeur 2 • 2022

Horeca

Meesterlijk lunchen met groenten als smaakmaker

Lunch pick-up point New Fork

Lunchen is onwijs belangrijk. Je hebt al een halve dag verbrand en je moet nog een halve dag vooruit. Maar lunchpauze is er ook om uit je werkritme te stappen, een praatje te maken met je collega’s, de benen te strekken, of je te laten masseren…. Sandwichshop New Fork heeft flexibele all-in oplossingen voor het lunchmoment. Ze maken “meesterlijke en ambachtelijke lunches klaar met groenten als belangrijke smaakmaker.”

“W

e master your lunch,” zegt Yorik van Baarsel, oprichter van New Fork. “We zijn geen broodjesleveranciers, maar proberen een zo breed mogelijke oplossing voor de bedrijfslunch aan te dragen waarbij medewerkers zich kunnen opladen voor de rest van de dag. Met lekker en gezonde voeding op de eerste plaats. Daaromheen faciliteren we het

lenbroodjes. Het sloeg aan bij kantoormedewerkers en op verzoek van opdrachtgevers ontwikkelden ze diverse diensten: zakelijk bestellen, canteens (bedrijfscatering) en het verzorgen van lunchmeetings en lunchbags (do it youself lunches). Fan van het eerste uur is Pieter Zwart, bestuursvoorzitter van CoolBlue. “Hij vond dat we in staat zijn om ‛een boterham tot een olympisch niveau te verheffen’. Met hele spectrum, dus als mensen dan in een dat compliment zijn we natuurlijk heel blij. massagestoel willen zitten, een dolfijnen- Op al onze sandwiches zitten groenten als film willen kijken op een 3-D bril, dan zor- smaakmakers. Vooral Roland kan ‘googen we daar ook voor.” chelen’ met groenten, door deze in zuur of zout te laten fermenteren, waarmee hij Samen met compagnon Roland Mathyi enorme diepe smaken toevoegt aan onze startte Yorick in 2011 met sandwichshops gerechten.” in Rotterdam, gezonde ambachtelijke broodjes als alternatief voor de frikandel-

Impact van het nieuwe werken op bedrijfscatering

Het thuiswerkadvies van de overheid is vervallen maar dat betekent niet dat werknemers 5 dagen in de week naar kantoor gaan. Dat is het ‘nieuwe werken’, waarbij de werknemer een deel van de tijd thuiswerkt. Dat heeft niet alleen impact op de relatie werknemer – werkgever, maar betekent ook dat op een andere locatie wordt geluncht of gesnackt.

toorlunchers’ is lastiger in te schatten. Daar komt natuurlijk meer klandizie dan alleen kantoorpersoneel. Grof ingeschat zullen de kantoorlunchers goed zijn voor enkele honderden miljoenen euro’s, denkt Rabo. Eén dag extra thuiswerken betekent in theorie een gezamenlijke omzetderving voor cateraars en gemakswinkeliers van zo’n EUR 400-500 mln.

Volgens Rabobank zetten bedrijfskantines in Nederland – voor corona toesloeg – naar schatting jaarlijks EUR 1,7 mld om, met de lunch als hoofdmoot. De lunchomzet van broodjeszaken en gemakswinkels die te relateren is aan ‘kan-

Maar flexwerken biedt ook een kans. Kantoren zullen op de middellange termijn zich richten op interactie (zoals vergaderingen, creatieve sessies, overleggen, ontmoeten of teammeetings) en minder op werken aan een bureau. Het Bron: Rabobank

AGF Primeur 3 • 2022

kantoor ‘hotelliseert’ en wordt een mengeling tussen horeca, clubhuis en een hotellobby. Er ontstaan ‘nieuwe’ klanten die een uitgebreidere lunchkaart, een gezond tussendoortje of wat lekkers bij de koffie verwachten. Zulke klanten geven al snel zo’n 20-50% meer uit voor hun voedingsaankopen op kantoor, voorspelt Rabobank. Daarnaast is er, zeker in de grote steden, een ‘war on talent’ gaande en is de lunch een secundaire arbeidsvoorwaarde waarmee bedrijven zich kunnen onderscheiden.

Corona heeft natuurlijk een enorme impact op het traditionele kantoorwerken. Naar verwachting zullen kantoren in de toekomst minder bureaus herbergen en meer gericht zijn op interactie. Werkgevers, en dan met name de HR-afdelingen, gaan nadenken over hoe ze de bedrijfscultuur actief gaan borgen als werknemers minder vaak op kantoor verblijven en of ze een kantine in eigen beheer willen houden of deze outsourcen. Het is immers lastig te voorspellen of bij te houden hoeveel mensen naar kantoor komen op een dag.

waar bedrijven ook steeds meer naar kijken. Met dit nieuwe concept bedienen ze bedrijven in de regio Amsterdam en Rotterdam, de volgende groeistappen zijn Utrecht en Den Haag.

Grotere bedrijven hebben behoefte aan horeca op locatie dat New Fork invult door Canteen. “Zeker in Amsterdam. We leveren daar aan Internationale bedrijven als Van Moof, WeTranfer, Meta. Bij zulke klanten kom je niet weg met een boterhammetje. Zij hebben te maken met de ‘war Yorick van Baarsel en Ronald Mathyi on talent’ en willen mensen aan zich kantoor- en thuismedewerkers. Als ze binden. Dat moet je laten zien dat je New Fork had al een concept op de plank vóór half 10 bestellen, zorgen wij dat dat serieus werk maakt van hun lunch.” New liggen waarmee ze snel kunnen insprin- in een personalized zakje wordt aangele- Fork vult dat in vanuit dezelfde principes gen op nieuwe behoeftes van werkgevers. verd. Onze hele keuken staat zo tot ieders als voor hun sandwiches. Ze maken alles “Voor corona was er bij onze opdrachtge- beschikking en daardoor kunnen we een zelf met natuurlijke ingrediënten en zo vers al vraag naar een flexibele invulling enorme hoeveelheid aan producten aan- veel mogelijk ambachtelijk gemaakte proen meer vraag gestuurd produceren. Van bieden. Gebruikers hebben de keuze waar ducten. “De lunch is er om te relaxen en flexwerkers is het lastig in te schatten of de lunches worden afgeleverd: op kan- te rechargen. Met een kwalitatief goede en met hoeveel ze naar kantoor komen op toor of op een New Fork Pick Up Point.” lunch voorkom je dat medewerkers een een dag, die aantallen kunnen ook fluctu- New Fork noemt dit “smart catering”. Door uur na de lunch inkakken en dat ze proeren. Dat maakt het niet heel makkelijk gebruik te maken van software om de ductief blijven,” besluit Yorick. (ML)  om in te schatten hoeveel je van tevoren bedrijfsprocessen te managen kan vraagyorick@newfork.nl moet inkopen. We hebben daarom een gestuurd worden gewerkt en behoort New Fork bestelapp ontwikkeld voor voedselverspilling tot het verleden, iets

AGF PRODUCTEN VERANTWOORD VERPAKKEN OP NIEUWE ÉN WWW.MULTIVAC.NL GEREVISEERDE MACHINES WWW.GEBRUIKTEMULTIVAC.NL

AGF Primeur 3 • 2022

Divers

Studie toont verband aan tussen blauwe bessen en hartgezondheid Een nieuwe onderzoeksstudie, die werd gepubliceerd in Clinical Nutrition, heeft aangetoond dat het eten van een portie blauwe bessen, in de vorm van 26g gevriesdroogde blauwe bessen, het risico op de acute cardiometabole belasting van energierijke maaltijden kan verlagen. Eenvoudig gezegd: blauwe bessen zijn goed voor het hart. Deze studie heeft uitgewezen dat het toevoegen van anthocyaanrijke blauwe bessen (364mg anthocyanen en 879mg fenolen) aan een calorierijke maaltijd, die veel vet en suiker bevat (969 kcal, 64,5g vet, 84g koolhy-

draten) gedurende 24 uur na het nuttigen van de maaltijd bijdraagt aan een verlaging van de insuline- en glucosewaarden, een lager totaal cholesterolgehalte en een verbetering van het goede cholesterol (HDL-C) en de lipoproteïnen die hiermee verband houden (HDL-P en Apo-A1). Deze bevindingen zijn belangrijk, omdat een verhoogd glucosegehalte na de maaltijd evenals een gebrekkige glucosetoleratie na de maaltijd in verband worden gebracht met een groter risico op hartziekten, dat bij mensen die lijden aan metabool syndroom toch al verhoogd is. 

Er zit muziek in paddenstoelen MycoLoco, echte naam Noah Kalos, is een mycoloog. Een bioloog gespecialiseerd in de wetenschap van schimmels. Hij kweekt gastronomische paddenstoelen, maar voordat hij ze opeet, verbindt hij ze met synthesizers. De artiest beschrijft zijn muziek als “een creatieve samenwerking tussen mensen, paddenstoelen en machines.” Via een zogenaamde “biodata sonification module” verbindt hij de schimmels met een synthesizer. Uit het aantal volgers en weergaven dat MycoLoco op zijn YouTube, Instagram en TikTok heeft verzameld, is het duidelijk dat er een publiek is voor dit nieuwe muziekgenre. 86

AGF Primeur 3 • 2022

Column

“7 tips voor het contracteren met Engelsen“ Ben je bewust van de culturele verschillen Onze overzeese buren hebben hun typische humor en zijn behulpzaam en welbespraakt. Houd er wel rekening mee dat een Engelsman – geholpen door het Engelse contractenrecht - van alles zal doen om zijn wensen binnen te halen. Hij is van nature beleefd, maar daardoor vaak ook indirect in zijn communicatie. Engelsen gebruiken bepaalde codewoorden, die de directe Nederlander verkeerd interpreteert (‟how interesting” = ik ben niet geïnteresseerd). Dit leidt tot misverstanden en teleurstellingen.

Pas op bij het vertalen van Engelse termen De termen in een contract zijn specifiek afgestemd op het daarop toepasselijke recht. Anders dan in Nederland bestaat het Engelse contractenrecht grotendeels uit eeuwenoud ongeschreven rechtersrecht (de ‟common law”). Hierdoor ziet een Engels contract er qua terminologie en methodiek fundamenteel anders uit dan een Nederlandse overeenkomst. Indien je hier geen kennis van hebt en dan een Engels contract beoordeelt gaat het mis. Dit risico heb je ook, wanneer je Engelse termen zo maar naar het Nederlands vertaalt of die overneemt vanuit een Engels naar een Nederlands contract (of andersom). Vergeet de redelijkheid en billijkheid Volgens Engelse recht moet je afspraken duidelijk en volledig op papier zetten. Ik zie regelmatig dat Nederlandse partijen alleen maar commercieel gericht zijn. Zij aanvaarden ontbrekende, onduidelijke, tegengestelde of eenzijdige contractuele bepalingen en vertrouwen dan op de redelijkheid en billijkheid. Het Engelse recht kent echter geen algemeen beginsel van ‟good faith” en, wanneer je daar dus wel op bouwt, zal je al gauw met lege handen staan. Een Engelsman zal zich vaak verzetten tegen dit soort vage termen, behalve wanneer het om jouw belangen gaat. Kortom, laat je niet van het pad brengen door dikke pakken papier. Kijk goed wat er wel en niet in staat en zorg dat alle voor jou belangrijke zaken daarin duidelijk zijn opgenomen en nadelige bepalingen worden verwijderd.

Onderhandelen: be prepared, keep calm and carry on!

Anders dan in Nederland is Iedere partij tijdens onderhandelingen volkomen gerechtigd eigen belangen na te streven en mogen die op elk moment worden beëindigd. Er geldt in beginsel geen mededelingsplicht over essentiële zaken. Ga dus op onderzoek uit, stel vragen en neem garanties in het contract op. Pas op met precontractuele toezeggingen. Die kunnen eventueel later in het contract teniet worden gedaan door een ‟entire agreement clause”, die de aansprakelijkheid voor eerdere toezeggingen uitsluit. Schrik niet als een Engelsman tijdens de onderhandelingen terugkomt op eerdere (initiële) toezeggingen, opeens niet meer reageert en dan net voor een belangrijke deadline terugkomt met allerlei

veranderingen, die ergens in het nieuwe dikke contract zijn verstopt. Maak vooraf duidelijke afspraken over bijvoorbeeld vertrouwelijkheid, bescherming van je assets, zoals klanten en intellectueel eigendom, het toepasselijke recht en eventuele geschillenbeslechting voor wanneer het tijdens de onderhandelingen al misgaat.

Regel het toepasselijke recht en geschillenbeslechting Ook in een Engels contract kun je je belangen met het juiste juridische advies veiligstellen. Laat het toepasselijk recht en de geschillenbeslechting niet ongeregeld of vaag. Anders moet je misschien onbedoeld in Engeland procederen (duurder dan in Nederland) of moet een Engelse rechter een conflict naar Nederlands recht oplossen of andersom (nog duurder). Realiseer je ook dat het VK uit drie verschillende jurisdicties bestaat (Engeland & Wales, Schotland en Noord-Ierland) met ieder hun eigen rechters en recht. Regel de toepasselijkheid van je algemene voorwaarden en laat het niet aankomen op een zogenaamde ‟battle of forms”. De uitkomst daarvan is namelijk afhankelijk van of Nederlands of Engels recht van toepassing is.

Pas op wanneer je werkt met handelsagenten De Engelse wetgeving inzake handelsagenten wijkt sterk af van die in Nederland. Bij wijze van voorbeeld: de Nederlandse klantenvergoeding aan het einde van de agentuur is begrensd, namelijk maximaal 1 jaar gemiddelde commissies over de duur daarvan (tot maximaal 5 jaar terug). Als je in Engeland niets regelt, te weinig of te laat (bijvoorbeeld als je al bent gaan handelen zonder overeenkomst) ben je automatisch een ‟compensation” verschuldigd. Die komt neer op een onbegrensde bedrijfswaardering (4-8 keer het gemiddelde jaarlijkse bedrijfsresultaat is niet ongebruikelijk). Let op de kosten van Brexit! Sinds Brexit is zakendoen complex en duurder. Er gelden nieuwe regels over o.a. douaneformaliteiten, de herkomst van goederen en productconformiteit en -veiligheid. Ook het reizen tussen het VK en de EU is moeilijker geworden. Het is nu moeilijker om een Nederlandse vonnis in Engeland te verhalen. Probeer incassorisico’s te beperken met bijvoorbeeld voorschotten, een letter of credit, een kredietverzekering en/ of een eigendomsvoorbehoud.

In mijn functies als zowel Nederlands advocaat als solicitor of England & Wales adviseer ik over Nederlands en Engels recht bij grensoverschrijdende zaken op gebied van het contracten, handels- en vennootschapsrecht. De tips die ik deel zijn niet uitputtend, win altijd advies in van een juridisch deskundige! Joos Maassen jmaassen@maassenlaw.com

AGF Primeur 2 • 2022

Logistiek

Containervervoer beleeft beste kwartaal ooit - en het wordt nog beter cifisch vervoer groeide met 107% naar €3.252.

MATSON AND MAERSK Eerder deze maand maakten ‘s werelds tweede grootste rederij, het Deense Maersk, en trans-Pacific-specialist Matson uit Hawaii hun resultaten over het vierde kwartaal van 2021 bekend.

Hoewel het nog vroeg is, wijzen de eerste berichten erop dat rederijen in het vierde kwartaal van 2021 historische winsten hebben behaald, die de toch al torenhoge verwachtingen zelfs overtreffen.

bekend over het vierde kwartaal van 2021, wat een verviervoudiging van de bedrijfsopbrengst van het vierde kwartaal van 2019 (€1,5 mld) inhoudt.

Maersk zal op 9 februari haar officiële cijfers bekendmaken. In het vierde kwartaal daalden de vrachtvolumes met 4%, maar stegen de tarieven met 80%. Maersk rekent op een omzet van €7,1 mld over het vierde kwartaal en een EBITDA van €21,3 mld over het gehele jaar. Het resultaat van vorig jaar komt neer op een verdrievoudiging van het EBITDA van €7,3 mld dat Maersk in 2020 behaalde.

e congestie binnen de toe- In het derde kwartaal van haar leveringsketen, een nagel fiscale jaar (eindigend op 31 aan de doodskist van verladers, december 2021) boekte ONE COSCO EN OOCL blijkt een ongekende goudmijn een winst van €4,3 mld, een Vorige maand publiceerde de voor scheepvaartmaatschap- stijging van 418% ten opzichte Chinese Cosco Group en haar Chun bij de Deutsche Bank pijen te zijn. Nu de congestie van dezelfde periode in 2020. in Hongkong gevestigde doch- verwacht dat het EBITDA van voorlopig aanhoudt, zullen zij Over het totale fiscale jaar terbedrijf Orient Overseas Maersk dit jaar met nog eens hun kwartaalcijfers naar nog verwacht ONE een winst van Container Line (OOCL) hun 46% zal toenemen tot €31,1 grotere hoogten zien stijgen. €13,6 mld te behalen, wat ruim voorlopige kwartaal- en jaar- mld. 4,4 keer zoveel is als de winst cijfers. Cosco rapporteerde “Het ziet ernaar uit dat de van €3,1 mld) die het bedrijf in een jaaromzet van €12,4 mld Matson heeft laten weten scheepvaartsector haar onge- 2020 boekte. Dit laat zien hoe over 2021. Dit is negen keer dat de officiële resultaten op kende winstcyclus ook in 2022 snel de markt verbetert. ONE hoger dan de omzet in 2019 19 februari bekend worden zal voortzetten,” meldt Dewry rekende drie maanden terug (€1,4 mld). gemaakt. Op basis van de voorMaritime Financial Research. op een veel lager jaarresultaat lopige cijfers over het vierde “De pandemie en de toeleve- (€10,5 mld). ONE wist ondanks OOCL rapporteerde een omzet kwartaal van 2021 steeg de ringscrisis die hieruit voort- een volumedaling haar kwar- van €4,3 mld over het vierde winst per aandeel naar €7,70vloeiden heeft de winsten van taalwinstrecord te verbreken. kwartaal van 2021, wat neer- 8,10 in plaats van de verwachrederijen opgedreven. Nieuwe De wereldwijde transporten komt op een stijging van 101% te €4,80. In de jaren 2018, verstoringen als gevolg van daalden in het vierde kwartaal ten opzichte van vorig jaar. De 2019 en 2020 samen boekte de Omikron-mutatie zullen de van 2021 met 8% ten opzichte omzet groeide gestaag in 2021: Matson een winst van €7,90 inkomsten nog verder aanja- van 2020 naar 2,9 mln TEU. De In het derde kwartaal bedroeg per aandeel. gen.” transporten op de routes Azië- deze €3,8 mld, in het tweede VS, die hard geraakt zijn door kwartaal €3,1 en in het eerste De netto-inkomsten van MatsOCEAN NETWORK EXPRESS congestie, daalden zelfs met kwartaal €2,7 mld. on over het vierde kwartaal De resultaten die de Japan- 22% tot 564.000 TEU. van 2021 worden op €331,5 se rederij Ocean Network OOCL meldt dat de winst in het mln geraamd, een stijging van Express (ONE) onlangs rap- EVERGREEN vierde kwartaal een recordni- 337% ten opzichte van het porteerde, komen overeen met Het Taiwanese Evergreen veau bereikte ondanks de hevi- voorgaande jaar. De netto-omhet patroon dat binnen heel de heeft haar resultaten over het ge congestie, waardoor het zet over het hele jaar bedraagt sector te zien is: de congestie vierde kwartaal nog niet gepu- aantal transporten met 16,9% €804 mln, 4,7 keer de netbeperkt de volumes, maar de bliceerd, maar rapporteerde afnam. Het aantal trans-Pacifi- to-omzet van 2020. De operatitarieven zijn als gevolg hierin december wel haar voorlo- sche transporten daalde in het onele inkomsten van Matsons van zo gestegen dat de inkom- pige bedrijfsopbrengsten. De vierde kwartaal van 2021 met oceaantransportdivisie in het sten van rederijen escaleren. opwaartse lijn van Evergreens 25% ten opzichte van dezelfde vierde kwartaal van 2021 worZo sterk zelfs dat de inkom- omzet bewijst dat de toele- periode in 2020. De omzet per den op €395 mln geraamd, een sten over één kwartaal nu veringscrisis rederijen geen TEU groeide wereldwijd met verviervoudiging ten opzichte de totale jaaromzet van voor windeieren heeft gelegd. Ever- 142% naar €2.328 per TEU. De van het jaar daarvoor.  de Covid-19-pandemie ruim- green maakte een voorlopige omzet per TEU voor trans-Paschoots overtreffen. bedrijfsopbrengst van €5 mld

AGF Primeur 3 • 2022

Empack 2022

Dynamische verpakkingssector komt samen in Gorinchem “W

e staan gezamenlijk voor de uitdaging hoe de internationale verpakkingsketen via recycling en circulariteit uiteindelijk intrinsieke duurzaamheid kan bereiken. Intrinsiek duurzaam verpakken is verpakken zonder schade aan mens en milieu,” zegt het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). Het is maar één van de onderwerpen die tijdens Empack aan bod komen. Naast KIDV geven onder meer Brightlands, NRK en United Packaging Forest acte de présence tijdens de kennissessies om hun licht te laten schijnen over de toekomst van verpakken. Onderwerpen die aan bod komen zijn de reductie van CO2, voedselveiligheid en kunststof verpakkingen, ontwikkelingen omtrent de nieuwe SUP-richtlijn en de inzet van hernieuwbare materialen. GROOTSTE VAN DE BENELUX Op 5, 6 en 7 april vindt Empack 2022 plaats. De verpakkingsbeurs – die voor het eerst neerstrijkt in de Evenementenhal in Gorinchem - is uitgegroeid tot de grootste van de Benelux. Organisator Easyfairs geeft aan dat het in een dynamische bewegende sector als die van de verpakkings-

technologie loont om de vinger aan de pols len, toebehoren en benodigdheden, verte houden en te weten welke trends, pro- pakkingsmachines en labelling, printen blemen en kansen actueel zijn. “Empack van verpakkingen en processing, intrabiedt je een uitgebreid programma aan om logistiek en handling en IT, software en jouw kennis up-to-date te houden.” smart devices.

THEMA’S PRAKTISCHE INFORMATIE Empack 2022 is georganiseerd rondom Empack vindt plaats op 5, 6 en 7 april 2022 vier thema’s: Materialen, Verpakkingen, van 09:00 tot 17:00 uur in de EvenemenTechnologieën en Diensten waarvan op tenhal in Gorinchem, Franklinweg 2, 4207 elk gebied de meest actuele vraagstukken HZ Gorinchem. Ten aanzien van Covid-19 worden belicht. Dat loopt van onder meer laat Easyfairs weten dat Empack 2022 de mogelijkheden en trends in herbruik- als vanouds kan doorgaan. “Dus zonder bare verpakkingen, de invloed van de olie- coronatoegangsbewijs, mondkapjes en 1,5 prijs tot digitalisering van supply chains meter afstand.”  of het uitvoeren van complexe materiaalkostenanalyses en technische vergelijkingen, om maar een paar onderwerpen te noemen. MEER DAN 250 EXPOSANTEN Empack verwelkomt meer dan 250 exposanten die zijn gespecialiseerd op het gebied van verpa k k ing smater ia-

uw pallets verkopen v.a. 50 stuks wij bieden de hoogste opkoop prijs - palletcentrale.nl

AGF Primeur 3 • 2022

EXPOSANTEN EXPOSANT

STAND

I129 2B Conveyor Systems B.V. K135 A-Safe K148 ABC Milieu en Infra B.V. G145 ABI H148 ACE development & engineering K117 Air Liquide BV E126 Air Products Nederland J107 Ajit Industries Pvt. Ltd. I134 Akta Trading Holland bv D159 Allround Engineering L131 Alpac - Kunststof bakken en pallets B.V. L119 Alpaco E138 Alpla Nederland B108 Altrimex Packaging Solutions D109 Ambaflex Spiral Conveyor Solutions J106 AS Technomar & Adrem A108 Asteria Group G115 ATS-Tanner Banding Systems B.V. L116 Aubier-Colard nv I126 Audion Packaging Machines G118 Ausloos Verpakkingstechniek BV E150 Autajon Labels Nederland BV J111 Avamoplast nv G119 AVC Sealing Solutions bv J117 Baljet Marking & Coding D122 Balluff D154 Bandall B.V. C128 Bastin-Pack C136 BATEQ BV K126 Becker Druk- en Vacuumpompen K101 Bema bv K103 BEWI Cellpack A/S L118 BEZMEŻ Sp.z o.o. A109 BIT Hotmelt Technology I142 Blockline J126 BluePrint Automation B.V. G102 Bouwbedrijf Aan de Stegge Twello BV C149 Brabo Verpakking D152 Brilliant Group BV J141 Buergofol GmbH L111 Busch Vacuum Solutions K118 BVP Verpakkingen I147 Cama Group H141 Cemex J124 Certis Benelux E101 Clever-CPL B.V. D202 Codipack Group K143 Collaborationz B.V. D150 Condair B.V. D126 CPS Case Packing Systems E122 Cyklop Nederland A102 DaklaPack Europe I101 Dampack International F140 De Haan Palletindustrie De Koningh Coding - Labeling - Inspection G120 E106 De Witt Eindverpakkingssystemen J125 DECA F114 DeeDee Stazak Specialisten I102 Dekapack International B112 DEMCA E116 Desmedt I148 DH Automation Technology B.V. B136 Didak Injection G124 Distrimex Pompen & Service B.V. B116 Domino Benelux L128 Dörr Kampen F139 Ducona Holland BV B135 Durham Duplex I130 Dymato BV INFO Easyfairs Netherlands K136A Écart Invest 1 B.V. A138 EFM Machinery H139 Elsto Drives & Lifting D145 Engels Logistiek bv G107 Engilico BV F216 Eoc E111 ErgoPack Deutschland GmbH D151 Erkon Tilhulpmiddelen H129 Espera-Nederland BV D136 Etipack L119 Ett-Benelux F146 Euroflex H143 EVC-TPC-BRTC (Inpaktafels en Verp. A132 Eyec-Benelux

EXPOSANT

STAND

FANGDA PACKAGING CO., LTD. FANUC Benelux BV Flex Industries Food Assist Freshtech Solutions Fuji Packaging Benelux Full Packaging Gamma Wopla SA GBO Innovation makers Geostick BV GKS Packaging bv Global Flexibles Europe BV Gopack BV Gullimex bv Halopack Handelsonderneming PD bv Harcotom BV Hassink B.V. Heat and Control Heffiq Het Packhuys B.V. HOREN CoRTP Icepack Factory Idépack Verpakkingsmachines IFS Nederland B.V. Industrial Cobotics Inno-Way / TPU Services BV Innoveya Conveyor Solutions Intercol BV Interket BV INTERROLL Fördertechnik GmbH Intertek Intopack Intropack Machinery Holland bv Isotron Systems Item Products Jansen Techniek Putten Jenton International Limited Jinnovation Jopak Packaging Solutions Jowat Nederland K&W Transmissies B.V. Kolkman Verpakkingen Hedel Korozo GmbH Verpackungsunternehmen Kortho Coding & Marking Kroon Print & Packaging KV-Techniek b.v. LabelPro Labro Verpakkingen Lantech Laurijsen Weegautomaten Dongen LH Packaging bv Linde Gas Benelux B.V. Loadhog Limited Logi Label BV Logopak B.V. Machinefabriek Van Rijn bv MagicBOX Martens Van Wezel Kartonnages BV Mettler-Toledo Mezzo Beyond Packaging B.V. MK Gilze MMF Transparant Moens Verpakkingen mopack GmbH Mosca Benelux B.V. Multi Tray B.V. MULTIPOND Benelux B.V. Mundi Technology MyConveyor National Air Cargo Nefab Packaging Netherlands Neroco Detectie & Inspectie New Packaging Group Niverplast BV NMC NNZ bv NO-NAIL BOXES Nodema BV Nordex Flexibles Novexx Solutions NRK Verpakkingen Nutripack Benelux Oerlemans Packaging Group

H142 F143 J148 I110 F120 B102 E120 I133 PV3 A122 B138A G110 I201 G117 E128 F123 D123 F142 K130 L121 I120 D149 K104 A117 A104 J120 A115 C134 L124 L130 J138 L125 G104 B138B A128 E140 D118 L132 E136 I135 D132 F122 L146 C126 I138 G133 F131 F119 K106 C108 B124 H108 K134 F106 A101 D142 I141 F151 E129 A114 PV4 E114 E110 G143 K107 E144 E119 C104 H114 K102 L122 J114 J109 E121 A110 L112 L123 H112 J108 F101. E139 PV2 B128 B104

EXPOSANT

STAND

Olmia Robotics C140 Omori Europe B.V. F126 Opem SpA I143 Opti-Pack B133 Optimum Group™ D146 Orientech G105a Overveld Machines J135 Paardekooper D104 Packaging Service Center nv D130 Palletcentrale Groep BV G108 Panhuijsen Verpakkingen H131 Pilz Nederland H201 Poorthuis Packaging B.V. K112 Rea Jet Benelux NL K138 Reisopack | Strappingtechnologies F138 Repak B.V. F132 Reynders Etiketten nv F112 River Packaging Ltd J102 Robatech C110 Robertpack Ind. and Packaging Equipment B132 Rolan Robotics bv H146 Rollenco B.V. G139 Romédes Specials B.V. D137 Rovema Benelux B.V. C132 Sarco Packaging G114 Scanbelt-Conveyma D125 Schiphorst Transport- en Opslagtechniek BV J101 Schoeller Allibert BV J127 Schur Star Systems GmbH I114 Schut Systems L108 Schutte Bagclosures K136B Schutten Machines F102 Servo Berkel Prior B118 Shuttleworth Europe NV J140 SICK BV F144 SigmaControl bv L120 SIMACO GmbH J115 Sismatec L138 Skillpack F108 St-Luc Labels & Packaging E147 Stesa Systems bv I106 Stol Inspection Systems bv I108 Strema F118 Syntegon Packaging Solutions B.V. L127 T.B.H. Packaging B.V. K124 Talis Etiketten E127 Tallpack International H116 Tasco bvba L107A TAVIL IND, S.A.U. H137 TAWI H140 Teamplast | Ekopac F135 TechNikkels C118 Technisch buro Hemmes BV J132 TEEPACK Spezialmaschinen GmbH & Co. KG D135 TEHAMA B.V. E154 tesa J118 TNO PV1 TradePack Coding & Labeling BV G105 Tramper Technology D141 Trip & Co E148 ULMA Packaging B.V. D108 Ultrapak BV K116 Van Lijsebetten Printing & Packaging K120 Verduyn Packaging Technology A111 Verpakkingsmanagement I109 Vervo bv K101 VGI-Promatec BV J154 VH Vertical Packaging BV E113 Videojet Technologies B.V. A103 VPK Packaging E125 VWS Nederland A116 Weber Labeling & Coding F204 wenglor sensortechniek b.v. G146 Wipak D112 WIPOTEC-OCS BV I150 Zalpak J136 Zetes Netherlands E204 Zim Pack C146 Zwager Techniek B126

Plattegron

5, 6 & 7 april

Evenementenhal Go

Plattegrond

5, 6 & 7 april 2022 Evenementenhal Gorinchem

J154

36m²

18m²

C146 D151 24m²

C149

18m²

36m²

C144 D149

D150 E147 18m² 18m²

C140 D145

H148

18m² 18m²

F144 G143

E148 F143

F142

12m²

F140

G139

A138

Netwerkcafé

36m²

A128

16m²

15m²

A122

B126

C126 49m²

48m²

A117

C128

15m²

E125

D130 48m²

42m²

E126

24m²

36m²

F126

42m²

18m²

F123

24m²

A116

20m²

B124

36m²

30m²

A110

A111

A108

28m²

A109

D125

B118

48m²

B116

D123

D126 E121

18m² 18m²

28m² E119 D122

C118

18m²

D118

40m² 28m²

32m²

B112

A102

B108

30m²

36m²

C108 D109

A101

92m²

J154 Entree I 24m² B102

l 2022

C149

F101 24m²

15m² 15m²

18m² 18m²

C140 D145

30m²

88m²

36m² E148 F14328m²

D150 E147

9m²

F151 15m² 9m² F139 E144

18m² 18m²

D146

20m²

32m²

18m²

F142

12m²

F140

G139

C136 D141

A138 36m²

A132 B135 9m²

15m²

A128

B133

16m²

18m²

C132 18m² D135

B128

A117 24m²

A115

20m²

A111

28m²

A109

C128

28m²

B126

C126 49m²

48m²

A103

30m²

E136 F131

D13636m²

12m²

24m²

20m²

I143

I148

16m²

D132

E129

24m² 24m²

I135

H131

E127

42m²

24m²

42m²

18m²

E125

D130 48m²

42m²

E126

24m²

I130 J127

F123

G124

18m² 21m²

30m²

J132

42m²

18m²

K134

L131

L130

15m² 35m² 21m²

L128

K130 L127

20m²

32m²

L125

72m²

20m²

27m²

16m²

K126 L123

33m² 15m²

L132

32m²

18m²

J125

48m²

40m²

K136

J136 K135

33m²

H116

72m²

36m²

J126

I126

24m²

K138

18m² 18m²

15m² 36m²

F126

15m²

30m²

54m²

I134 J135

L146 L138

J138

I138

I129

H129

15m²

12m²

24m² 24m²

I133

64m²

E128

15m²

K143

42m²

I142 J141

36m² 12m²

35m² 21m²

24m²

J140

H137

F132

24m²

K148 24m²

K103

12m² 15m²

20m²

G133

F136

48m²

H139

12m²

E132

42m²

L124

20m² 18m²

A116

36m²

B124 30m²

A110 A108

D125

B118

48m²

B116

18m²

D123

18m²

D126 E121 28m²

D122

C118

32m²

B112

A102

20m²

B108

30m²

D108

92m²

Entree I

9m² 9m²

E116

F118

21m²

40m²

E114

E111

E110

F112

48m²

64m²

66m²

F101

E101

B102 88m²

36m²

J115

33m²

H112 I109 30m²

30m² 21m²

F102 28m²

G108

J111

30m²

20m²

15m² 15m²

I102

84m²

30m²

I101

J101

20m²

16m²

L119

20m²

9m²

L120 16m²

L118 L116

K118 K116

32m²

J114

J108

28m²

K106

15m²

J102

L111

K104

10m²

K102

K101 24m²

20m²

24m²

L108

21m²

L107a

27,5m²

15m² 36m²

32m²

72m²

K112

J106 K107

18m²

L112

24m²

42m²

18m²

I106 J107

G102 32m²

15m²

12m² 15m²

15m²

18m²

K120

20m²

24m² 24m²

I108 J109

H108

G104

I110

15m² 15m²

F106 G105a

J118 K117

15m²

G110

G105 72m²

I114 J117

G114

18m²

20m²

L122

12m²

90m²

9m²

D104

90/ 57m²

36m² 24m²

60m²

F108 G107

16m²

E106

J120

24m² 24m²

F114 48m²

30m²

45m²

K124 L121

J124

I120

G118

G117 G115

36m²

51m2

66m²

C104 45m²

42m²

30m²

A101

B104

E120 F119

28m²

36m²

C108

72m²

15m²

E113

D109

28m²

F120

E119

D112

C110

H114

G120

20m²

48m²

60m2

18m²

G119

56m2

D118

48m²

A104

F122

E122

20m²

18m²

36m²

BEKIJK DE ACTUELE PLATTEGROND HIER

F135

18m²

L108

20m²

24m²

15m² 18m²

40m² 28m²

15m²

24m²

H142

Foodcourt

24m²

24m² 24m²

42m² 24m² 21m²

A122

E140

K102

21m²

18m²

J148

24m²

10m²

H140 I141

E138

C134 21m² D137

B132

15m² 21m²

D142 E139

18m²

42m²

B136 C135 15m²

27m² 30m²

48m²

L107a

27,5m²

K104

K101

H141

F138

24m² 24m²

K106

30m²

32m²

I201

L116

21m²

H146 I147

40m²

27m²

L111

28m²

J102 15m² 36m²

20m²

15m² 18m²

Entree II

I150 J106 K107

J101

I101

G102

16m²

L118 12m²

72m²

42m²

30m²

9m²

L120

Koffie

K112

15m²

L122

L112

J108

I102

84m²

32m²

K116

H143

F102

K118

24m²

I106 J107

30m²

15m²

J114

J111

15m² 30m² 15m²

F144 G143

15m²

20m² H201

24m² 24m²

15m²

15m² H148 18m²

18m² 18m² 18m²

20m²

16m²

I108 J109

G104

30m² 21m²

72m²

K120

24m²

12m² 15m²

G108

9m²

36m² G105

H203 L119

20m²

J120

15m² 15m²

H108 G145 G146

F106 G105a

E150

D152 E101

C144 D149

18m²

orinchem

66m²

45m²

30m²

15m² 15m²

64m²

36m²

I110

H112 I109

G110

F108 G107

E106

D104

F20436m²

J115

33m²

L124

20m²

K124 L121

J118 K117

27m²

16m²

18m²

15m² 90m²

L125

20m²

J124

I114 J117

18m²

F146

E154

51m2

C104

45m²

16m²

E110

36m²

18m²

C146 D151

F112

48m²

E111

66m²

72m²

D159

F114

30m²

21m²

D108 D154

B104

E114

20m²

32m²

K126 L123

42m²

90/ 57m²

G114

24m²

35m² 21m²

24m²

60m² 48m²

30m²

36m²

28m²

40m²

G118

L130

L131 Smart L128 Packaging K130 L127 Gallery K134

12m² 12m²

I120

72m² 24m²

18m²

F212 G211

35m²

42m²

G117 G115

36m²

E113

D112

C110 18m²

E116

48m²

60m2

48m²

A104

A103

15m²

F118

9m² 9m²

J126

12m²

L132

32m²

15m²

18m²

18m² 18m²

12m²12m²

H114E204

G120

56m2

E120 F119

28m²

20m²

G119

20m² D202 F120

J132

I126

30m²

K136

F207 E208 F20672m² 42m² 33m² 15m²

48m²

72m²

F122

E122

20m²

18m² 18m²

33m² H116Partner Village J125

G124

18m² 21m²

F214 G213

24m²

24m² 24m² Partner Village I130 J127 I129 E210 F211 15m²

H129

E128

15m²

E127

Legenda 40m²

12m² 12m² J136 K135

I134 J135 PV4

12m² 12m²

42m²

24m²

K138

F216 36m² G215

54m²

12m²

PV3

64m²

15m²

J138

PV1 PV2

L146 L138

30m²

I138

12m² I133

H131

24m²

E129 42m²

I135

12m²

A115

12m²

D132

24m² 21m²

28m²

E132

24m² 24m²

36m² 12m²

35m² 21m²

F132

12m²

24m²

E216

H137

12m²

J140

24m² 24m²

20m²

G133

F136

15m² 18m²

C132 18m² D135

B128

F135

E136 F131

D13636m²

42m²

Flexplekken

15m²

30m²

18m²

B132

15m² 21m²

E140

24m²

K143

42m²

I142 J141

H140 I141

20m²

H139

24m²

I148

I143

12m² 15m²

E138

C134 21m² D137

B136 C135

9m²

B133

D142 E139

18m²

42m²

A132 B135 15m²

27m² 30m²

48m²

C136 D141

24m²

18m²

21m²

H142

H141

F138

K148

J148

H146 I147

40m²

27m²

15m² 18m²

Entree II

30m²

H143

18m²

9m²

F151 15m² 9m² F139

E144

D146

24m² 24m²

I150 30m²

24m²

30m²

18m² 18m²

G145 G146 36m²

E150

D152

15m² 15m²

F146

E154

D154 D159

24m²

K103 16m²

48m²

Empack 2022

Productvariatie gemakkelijk verwerkt biedt de geïntegreerde 3D-camera de mogelijkheid van een volledig individuele productetikettering.”

GESTRUCTUREERD EN GETIMED “Om het verse fruit en de verse groenten van onze klant Schwab AGF zo snel mogelijk bij de consument te krijgen, moeten de productie en de bijbehorende productieprocessen goed gestructureerd en strak getimed zijn, om een snelle productdoorvoer mogelijk te maken.” Jan geeft aan dat het assortiment van Schwab bladgroenten, slasoorten, asperges, tomaten, uien, maar ook steenfruit, citrus en exotisch fruit omvat. “Vooral aan het einde van de productielijn biedt de flexibiliteit van de Espera weeg- en etiketteersystemen een optimale workflow.”

Het verkoopteam van Espera

CONTROLEWEGING EN GEWICHT-PRIJS ETIKETTERING IN ÉÉN MACHINE Jan geeft aan dat bij Schwab een deel van de producten met een vast gewicht wordt verwerkt met een vaste prijs, ongeacht het werkelijke gewicht. “Het andere deel van de producten wordt voorzien van gewichtsafhankelijke prijsinformatie. In dat geval heeft elk product zijn eigen individuele prijs, afhankelijk van het gewicht. De modulariteit van de Espera weeg- en etiketteersystemen maakt beide functies in slechts één machine mogelijk.” Daarnaast is er ook een grote variatie aan etiketinformatie. “Voor elk afzonderlijk product is er een grote verscheidenheid aan barcodeformaten en partijnummers voor de traceerbaarheid, die zowel in een centrale productiedatabank moeten worden beheerd als op het bijbehorende etiket moeten worden gedrukt. Bovendien is er een groot aantal verschillende etiketontwerpen en etiketafmetingen die afhankelijk van de klant aan de producten moeten worden toegewezen.”  verkoop@espera.nl

Espera richt zich op het industrieel wegen en etiketteren onder andere van groenten en fruit

“B

ij groenten- en fruitproducten vermeden, omdat dit onnodig ‘afval’ voor zijn geen twee producten gelijk. de productie zou opleveren. Anderzijds Gekweekte, kwetsbare producten zoals moet bij onregelmatige productgeomegroenten en fruit verschillen altijd in trie ook aandacht worden besteed aan de hun productgeometrie, vorm en grootte. leesbaarheid van het etiket voor de eindDit maakt nauwkeurige productetiket- verbruiker.” Dan is nauwkeurigheid van tering met één (of meer) etiketten des te groot belang, stelt Jan vast. “Wij richten veeleisender,” zegt Jan Zwaan van Espera, ons met onze volautomatische weeg- en actief op het gebied van het industrieel etiketteermachines op maximale precisie wegen en etiketteren. “Enerzijds moeten en garanderen een etiketnauwkeurigheid slecht geëtiketteerde producten worden tot +/- 1mm. Voor gekweekte producten

AGF Primeur 3 • 2022

Flexibele icepacks houden producten langer dan 24 uur koud

“S

teeds meer webshops verkopen producten die gekoeld getransporteerd zouden moeten worden. Het gaat om bijvoorbeeld boodschappen, complete maaltijden, maaltijdboxen of ingrediënten direct van het land,” zegt Eddie Neuteboom van Icepack Factory dat icepacks produceert en verkoopt. “Voor het koelen van producten die tijdens de logistieke weg koud dienen te blijven, bieden we koelelementen.” Eddie geeft aan dat in de eigen fabriek de icepacks/gelpacks worden gemaakt vanuit een flexibele verpakking. “De productie in eigen beheer geeft ook de mogelijkheid om de icepacks klantspecifiek te bedrukken met logo’s of andere informatie. Omdat de icepacks sterk zijn kunnen ze meermalig gebruikt worden en is de bedrukking een interessant reclamemedium.” FOCUS OP DUURZAAMHEID Daarnaast laat Icepack Factory weten dat het de impact van producten, transport en controle over de gewenste temperatuur op het milieu begrijpt. “We streven naar een

matige koeling te vertrouwen.” Verder geeft Eddie aan dat de icepacks gemaakt zijn van sterke verpakkingsmaterialen, die bovendien zeer elastisch zijn. “De packs kunnen veel stress weerstaan, dus kunnen na een eerder transport prima opnieuw dienst doen.” Tot slot kunnen de icepacks, aan het einde van hun levensduur worden gerecycled. “De gebruikte verpakkingsmaterialen zijn 100 procent recyclebaar en het koelmiddel bestaat voor 95 procent uit water en is dus ook niet milieubelastend. Het is geen probleem om dit gewoon door de gootsteen weg te gooien.” (MW)  e.neuteboom@icepackfactory.nl

zo duurzaam mogelijk product.” Daarbij richt het bedrijf zich op de pijlers reduce, re-use en recycle. “Wij weten hoeveel icepacks er nodig zijn om producten te koelen. Dit voorkomt overmatig gebruik, zonder het risico dat de koeling tekortschiet. We adviseren het ideale aantal icepacks bij de producten, om volledig op de gelijk-

SCHRIJF JE IN

MET CODE 2070

5, 6 & 7 APRIL 2022 Evenementenhal Gorinchem

Ontdek de nieuwste en meest toonaangevende verpakkingsontwikkelingen

MATERIALS

PACKAGING

TECHNOLOGY

PACKAGING SERVICES

WWW.EMPACK.NL 220310 Emp22_185x132_2070.indd 1

10/03/2022 17:17

AGF Primeur 3 • 2022

Empack 2022

Etiketteren maakt verpakken in karton nog eenvoudiger

“A

angezien consumenten kritischer zijn op plastic, worden tegenwoordig steeds vaker kartonnen bakjes gebruikt als alternatief voor plastic trays of bakjes om diverse soorten fruit te verpakken,” zegt Madelon Slecht van StickerID!. Als bottleneck bij deze nieuwe wijze van verpakken, ziet zij het feit dat de trays nog een omhulling nodig hebben. “Dat wordt opgelost door het gebruik van plastic folie, maar daar willen de meeste retailers juist vanaf. Een alternatief is het gebruik van een kartonnen doosje met flapjes wat verpakkingstechnisch weer lastig is.” Madelon geeft aan dat een nieuwe en eenvoudiger oplossing nu voorhanden is. “Het kartonnen bakje met zijflappen kan makkelijk en automatisch worden afgesloten door gebruik te maken van de ATH-IX-BR. Dit automatisch etiketteer-systeem van Euro-Label06 zorgt ervoor dat er geen extra omhulling meer nodig is. De bakjes worden in één moeite door gesloten en geëtiketteerd doordat de machine de zijflappen naar binnen vouwt en ze vervolgens dichtplakt met het etiket.”

INTEGREREN IN BESTAANDE LIJNEN zodat een hoge kleefkracht is gegaranMadelon: “De machine is gemakkelijk te deerd voor het sluiten van de kartonnen integreren in bestaande verpakkingslij- flapjes. Voor de bedrukking wordt op nen (400 tot 600 mm breed) zonder dat water gebaseerde inkt zonder oplosmidde machine de doorgang van de doosjes del gebruikt. De stickers zijn zelfklevend. verstoort en een uitermate nauwkeurige Door permanente op rubber gebaseerde bestickering afgeeft. Het is een compacte, lijm blijft de sticker uitermate goed op het betrouwbare en functionele machine die karton plakken. Uiteraard voldoet de lijm 50 tot 60 stickers per minuut kan afgeven, aan alle geldende Europese regelgeving.” afhankelijk van het formaat van deze stic- (ML)  ker. Tevens is het mogelijk om voor dit sysmadelon@stickerid.nl teem op dezelfde lopende band onze stickerkoppen te plaatsen, zodat ook het fruit vooraf automatisch met een (plu-)sticker wordt voorzien.”

4,6 EN 8 STUKS FRUIT Sticker ID! laat weten dat de ATH-IX-BR is af te stellen voor kartonnen bakjes met verschillende afmetingen voor 4, 6, en 8 stuks fruit. Daarnaast zijn verschillende diameters met etiketrollen te gebruiken. “We leveren zowel de machine als de etiketten. Hiervoor hebben we zowel papieren als thermische stickers beschikbaar. Deze zijn voorzien van een hotmelt lijm,

StickerID! Is uw partner voor voedselveilige groenten- en fruit stickers NU OOK COMPOSTEERBARE STICKERS! StickerID levert u naast de welbekende plu-stickers, nog vele andere mogelijkheden. Alle soorten, vormen, maten en materialen zijn mogelijk bij StickerID! Een kleine greep uit ons assortiment; barcode stickers, thermische stickers, etiketten en labels, transparant thermische stickers en labels, oftewel alle denkbare stickers van klein tot groot welke u nodig heeft voor uw groenten -en of fruit. Afname mogelijk vanaf 24.000 tot oneindig voor een gunstige prijs en leveringsvoorwaarden. Tevens kunt u bij ons pneumatische of electrische stickertangen huren om de stickers makkelijk op uw product te bevestigen. Ook is het mogelijk om stickers automatisch aan te brengen met onze BCA’s. Nieuw in ons assortiment is een machine die uw kartonnen doosjes met een sticker kan sluiten. Voor informatie kijkt u op onze website: www.stickerid.nl of neemt u contact op met Carola of Madelon.

Carola +31(06) 53 75 13 13

AGF Primeur 3 • 2022

Madelon +31(06) 29 38 51 50

Cobots zijn de toekomst

“H

et is niet zo dat het alleen maar name voor de foodsector. “Met dit prachtiarbeidsplaatsen inneemt, een cobot ge merk kunnen wij onze klanten een comwerkt samen met de mens, zodat de mens plete verpakkingslijn aanbieden, vanaf de het meer intelligente werk kan blijven koelbaan tot de palletiser. Alle machines doen,” zegt Jeroen Calis, Algemeen Direc- van CT Pack komen uit hun Italiaanse vesteur van Verduyn Packaging dat meer dan tiging nabij Bologna. Voor ons als agent is 80 jaar ervaring heeft met de levering het een groot voordeel om te werken met van verpakkingsmachines onder andere een fabrikant die alles onder één dak ontaan de voedingsindustrie. Hij legt uit dat wikkelt en produceert.” Verder is Verduyn, de term cobot een samenvoeging is van na jarenlang agent te zijn geweest voor collaborative robot: een met de mens, in Mekitec, nu exclusief Benelux distribueen gemeenschappelijke werkomgeving, teur geworden. “Wereldwijd levert Mekisamenwerkende robot. Jeroen ziet moge- tec innovatieve kwaliteitscontrolesyslijkheden voor de cobot. “Het is feitelijk temen gebaseerd op X-ray technologie. de toekomst en klanten die de technolo- Deze röntgen inspectiesystemen worden gie gebruiken, laten daarmee zien dat ze gebruikt om de veiligheid van het product meegaan met de toekomst.” Op Empack te garanderen. Zij inspecteren, detecteren demonstreert Verduyn onder meer een en filteren potentieel gevaarlijke objecten cobot palletiser. “Deze intelligente en veel- uit het productieproces, maar ook controzijdige palletiseeroplossing is compact, leren zij de kwaliteit en volledigheid van flexibel, makkelijk in gebruik en heeft een het product.”  zeer aantrekkelijke terugverdientijd.” info@verduyn.nl

AGENTSCHAP EN DISTRIBUTEUR Daarnaast laat Verduyn Packaging weten onlangs het Italiaanse merk CT Pack te hebben toegevoegd. Jeroen meldt dat dit bedrijf zich richt op het ontwikkelen en produceren van geautomatiseerde en geïntegreerde verpakkingssystemen, met

Meer duurzame verpakkingen

et belangrijkste nieuws op een kartonnen plano, die wordt de Empack, noemt Peter gevormd tot een tray en wordt Paul Zwager van Zwager Tech- voorzien van een uitneembare niek – dat zich richt op verpak- laag folie (liner) met barrière. kingsoplossingen - het succes Hierdoor wordt 80% kunstvan de nieuwe duurzame ver- stof bespaard in de verpakking, pakkingsmaterialen op ver- zonder af te doen aan de stevigpakkingsmachines. “Afgelopen heid. De paperseal schaal is er jaren is er veel ontwikkeling in verschillende formaten en is geweest op het gebied van kar- zowel inline te maken als voortonnen verpakkingen en het gevormd te koop.” Als voordelen reduceren van materiaalafval. van paperseal noemt Peter Paul Naast de karton- en papierver- onder andere de 360 graden pakkingen zijn er ook steeds presentatie doordat er bedukmeer mono materialen. Ook op kingsmogelijkheden zijn en de het gebied van traysealen ziet 100 procent dichte verpakking Peter Paul een enorme stap door het ontwerp van een pervoorwaarts in reductie van plas- fect sealvlak. tic op de traysealers. “Door de fabri- “Daarnaast zijn folie en papier kanten Mondini en van elkaar te scheiden, zodat de Graphic Packaging verpakking volledig gerecycled is er Paperseal ont- kan worden en is paperseal zeer wikkeld: Paperseal gunstig geprijsd ten opzichte wordt gemaakt van van alternatieve papieren trays.” AGF Primeur 3 • 2022

Empack 2022

Op Empack geeft Zwager Techniek een complete demonstratie van de Mondini traysealer TRAVE 384. “Dit is één van de snelste traysealers in de markt en ook zijn de machines uit de TRAVE-serie door wisseling van de tool snel om te bouwen van topseal naar skin of deksels. Door de enorme sealdruk is de TRAVE geschikt voor papier/ karton en aluminiumschalen.” Daarnaast toont Zwager Techniek diverse machines van Reepack, 2 Prewa verticale verpakkingsmachines en de nieuwe flowpackers van Schib. “De compacte maar zeer flexibele flowpackmachine model CO50 is compleet servo gestuurd waardoor de machine zeer gemakkelijk menugestuurd kan worden omgesteld door menuvoorkeuze; daarnaast heeft de

machine een uitgebreid diagnosesysteem. Deze flowpacker is ook uit te breiden met een automatische productinvoer.” (MW)  sales@zwagertechniek.nl

Nieuw: Paardekooper Flexibles

ijdens de Empack’22 introduceert Paardekooper het nieuwe Flexibles label, waar alle folie-verpakkingen van het bedrijf samenkomen. Producten worden onderverdeeld in de categorieën flowpackfolie, topsealfolie, dieptrek en skinfolie, hersluitbare folie, zakken, krimp- en rek folie en de papier oplossing Cartopaper.

“We zijn al meer dan 30 jaar actief in de flexibele folieverpakkingen. Hierdoor hebben we niet alleen veel kennis opgebouwd, maar ook een vertrouwd internationaal netwerk van leveranciers die meedenken in realistische oplossingen. In combinatie met een breed assortiment folieverpakkingen hebben we voor elk verpakkingsvraagstuk de juiste oplossing.” aldus Paardekooper. Met dit nieuwe label wil het bedrijf haar zichtbaarheid als totaalleverancier in de foliemarkt vergroten. “Wij willen de klant ontzorgen. Van verpakkingsontwerp en lithografie, tot het op voorraad houden

van de producten van de klant en justin-time leveringsmogelijkheden. Overal wordt aan gedacht.” Op de stand van Paardekooper tijdens Empack’22 staan de

folie-experts klaar om u hier meer over te vertellen.  Stand: D104

Het thema volgende maand :

Kasgroenten

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 | andries@agfprimeur.nl 96

AGF Primeur 3 • 2022

Verbeterde wikkelcapaciteit voor hogere productiviteit

“E

r is in de retail een groeiende vraag naar kleine volumes van gemengde producten,” constateert Digi Group. Het van oorsprong Japanse bedrijf, dat actief is op het gebied van weeg- en verpakkingsapparatuur voor de handel en industrie, speelt er onder andere op in met de folieverpakkingsmachine W-5600SRX. Digi Group geeft aan dat deze nieuwe machine, die onder andere geschikt is voor het verpakken van vers fruit, groenten en champig-

nons, verder bouwt op de bekende 5600AT en 5600FX. “De nieuwe W-5600SRX kan 60 pakjes op tray verpakken in folie. De verbeterde wikkelcapaciteit en de minimale machinestilstand kunnen de productie verdubbelen tot een maximum van 60 verpakkingen per minuut. De machine kan trays van verschillende afmetingen, vormen en materialen verwerken.” Verder merkt Digi Group op dat het toestel is uitgerust met een invoer die de pakjes automatisch op een rij plaatst waardoor er een consistente toevoer is en het verpakkingsproces betrouwbaar is. Daarnaast kan het toestel, dat relatief klein is en eenvoudig in te bouwen in kleine en middel-

grote werkplaatsen, worden uitgerust met twee verschillende afmetingen van folie, wat ervoor zorgt dat er efficiënt en flexibel gewerkt kan worden. “Het systeem kiest automatisch de passende folie waardoor er minder tijd nodig is voor het omschakelen van de machine met als bijkomend voordeel dat er minder personeel nodig is, waardoor het systeem kostenefficiënt is.” Als bijkomend voordeel noemt Digi Group dat de W-5600SRX naadloos samenwerkt met Digi labellers of labellijnen. “Daardoor hoeven instellingen maar één keer gedaan te worden.”  marketing@digi.eu

AGF Primeur 3 • 2022

Empack 2022

Barcode labeling vanuit de cloud met API-technologie

“B

edrijven vinden het vaak complex om zelf een GS1-compliant SSCC-label of palletlabel te maken. Dit komt omdat de gegevens op het label, zoals de Serial Shipping Container Code en de barcodes aan zeer veel eisen moeten voldoen. Deze eisen kunnen ook nog eens afwijken per klant,” zegt Judith de Witte van Type 2 Solutions dat zich richt op dataen labelmanagement.

“Vaak starten ze dan met een SaaS labeling-oplossing waarin het gewenste label eenvoudig handmatig gegenereerd kan worden. Maar als het volume SSCC-labels omhooggaat is soms een SaaS-oplossing niet snel en flexibel genoeg.” Als voorbeeld noemt zij een klant die vanuit drie vestigingen tegelijkertijd labels wil afdruk-

ken op 10 industriële printers en dat voor diverse klanten die ieder hun eigen labelwensen en lay-out hebben. Deze klant wilde gegevens vanuit het eigen ERP-systeem verrijken met gegevens in de SaaS labeling-oplossing en de labels direct afdrukken op de printer die gekoppeld is aan de locatie van de ERP-gebruiker.

TIJDSWINST “Een API-koppeling kan in zo’n geval uitkomst bieden,” laat Judith weten. Zij geeft aan dat deze nieuwe technologie vertraging voorkomt en fouten vermijdt, omdat de API dubbele (handmatige) invoer overbodig maakt. “Via de API dien je een labelverzoek in en de rest gebeurt vanzelf.” De SaaS labeling oplossing verrijkt het verzoek met de unieke SSCC’s en

One2Label Automation

kiest de juiste layout op basis van de gegevens van de ontvanger. De API geeft als antwoord op het labelverzoek een verrijkt antwoord waarmee de on-premises oplossing, bijvoorbeeld One2Label Automation, het juiste label razendsnel op de juiste printer afdrukt. “Type 2 Solutions kan dit ondersteunen met verschillende type klant specifieke labels, zoals bijvoorbeeld het Coop Denemarken

SSCC-label voor de AGF en het GS1-DataMatrix label voor verse producten waarin je batch/ lot en houdbaarheidsinformatie kan verwerken,” merkt Judith tenslotte op. (MW) 

Zelfrijdende heftruck

Specialist in robotautomatisering

5, 6 & 7 APRIL 2022

Evenementenhal Gorinchem

BEZOEK ONZE STAND F131 De- / Palletisseren van dozen, kratten en zakken | Pick and place van producten Casepacking | Verpakken | Pallettransport | AGV (zelfrijdende heftruck)

KV-Techniek B.V. | Columbusweg 66 | 4462 HB Goes T +31 (0)113-405070 | info@kv-techniek.nl | www.kv-techniek.nl

AGF Primeur 3 • 2022

judith.de.witte@t2s.nl

Groeiende vraag naar duurzame verpakking voor AGF en convenience

et gebruik van plastic in verpakkingen, of liever het vermijden ervan, is een hot topic in de foodsector. “Onze klanten zijn steeds vaker op zoek naar verpakkingsconcepten die beter recyclebaar zijn en minder plastic gebruiken,” merkt de salesafdeling van Ultrapak, leverancier van verpakkingsmachines en –systemen voor de foodindustrie. “Daarom ondersteunen wij hen met het ontwikkelen en implementeren van duurzame

verpakkingsconcepten.” Daarbij is het voor Ultrapak belangrijk dat kwaliteit, gecontroleerde houdbaarheid en efficiency gewaarborgd zijn. Om dit te bereiken ontwikkelt Ultrapak, samen met Sealpac en verpakkingsproducenten op basis van de klantvraag nieuwe concepten.

CHAMPIGNONS Een voorbeeld daarvan zijn de verpakkingslijnen die Ultrapak ontwikkelde voor champignonfabrikant Agrarica. Zij kozen voor Topseal van Sealpac. Volgens Ultrapack heel geschikt om groenten en fruit mooi te presenteren en langer vers te houden. Hierop kunnen alle soorten en maten paddenstoelen in diverse formaten en vormen trays worden verpakt. Verder omvat de lijn naast dubbelbaans schalensluitmachines van het type Sealpac A5max ook weeg- en invoerbanden, codeer- en etiketteerapparatuur en checkwegers.

voor onder andere Flatskin en Flatmap verpakking. “Deze skinverpakking is voor veel foodproducten geschikt en realiseert een reductie van het materiaalgebruik tot wel 70%. Het unieke snelwisselsysteem van Sealpac zorgt ervoor dat er snel een formaatdeel gewisseld kan worden voor verschillende verpakkingen op dezelfde machines, zoals verpakken onder MAP, Trayskin en EasyLid.” Overigens demonstreert Ultrapak op Empack de nieuwste Amax traysealer, evenals een dieptrekmachine van Sealpac, metaaldetectie en een checkweger van Fortress. (MW)  info@ultrapak.nl m.leenheer@contimeta.com

TRAYSEALER Een andere optie is de servo-aangedreven Sealpac Amax-serie traysealers, uitgerust

Top in prestaties ﬂexibiliteit, kwaliteit en service

AGF Primeur 3 • 2022

Diversen

Wie werkt waar sinds maart 2022? Vanaf nu zullen we maandelijks de AGF-switchers melden die de overstap hebben gemaakt naar een ander AGF-bedrijf. Heb je een switch van jezelf of namens je bedrijf te melden? Geef ze aan bij marjet@agfprimeur.nl en hij staat er de volgende keer bij. Geswitcht

Van

Naar

Bart Burgers

Yex B.V.

Frutos Tropicales Europe

Pascal van Mierlo

Best Fresh Group

Skal Biocontrole

Tim Lagraauw

Bratzler & Co. GmbH & FRUITSOLUTE

Europe Retail Packing

Nick van de Ree

Best Fresh Group

Bakker Barendrecht

Daan van Empel

GroentenFruit Huis

Schuttelaar & Partners

Jano Hogebrug

Farm Fresh Produce

VerDi Import

Marco van der Helm

Hamelink Koeling

Adviesburo Verhoef (RBK Group)

Jacco van Paaschen

Triple Fruit

Fruit Freshi

René Leenders

P. Seelen Grubbenvorst

Staay Food Group

Jeroen de Goffau

MPS Group

Bakker Barendrecht

Martin van den Akker

Levarht

EFC

Anthony de Cuba

Salud Foodgroup Europe

Mehadrin Tnuport Export

Cavia’s extree m efficient tegen onkruid Cavia’s hebben ons lang als schattige en knuffelige huisdieren gediend, maar hun talent om onkruid om te zetten tot mest was de mensheid nog ontgaa n. Een Australische teler uit Far North Queensland kreeg deze ingeving midden in de nacht en ontdekte dat de cavia’s ‘extreem effectief’ zijn. Op zijn biologisch dynamisch bedrijf gebruikt hij tientallen cavia’s om het onkruid in de boomgaard te bestrijden en heeft honderden meters gespecialiseerd hekwerk geplaatst om de knaagdierwerkers te beschermen. De enorme hokken zijn voorzien van drinkwaterdispensers en schuilplaatsen van golfplaten, houten pallets en plastic buizen waar de cavia’s zich kunnen verstoppen voor roofvogels. 100

AGF Primeur 3 • 2022

Social Media

Oscar van Turenhout, 4Fruit Company:

“Jongeren willen liever een Instafoto dan de dagprijs” Door social media zijn de looks belangrijker dan ooit. Dat AGF behoorlijk Instagrammable is, merkt Oscar van Turenhout van 4Fruit Company. Zijn posts over de beschikbare handel bij 4 Fruit Company slaan aan. “Jongere generaties willen liever een Instafoto zien dan een e-mail met de dagprijzen krijgen,” vertelt hij.

we watermeloenen hebben. Als de markt graag is, gebeurt het weleens dat we binnen een half uur uitverkocht zijn. Dan zijn er toch klanten die doorheen de dag blijven bellen, omdat die watermeloenen nog via hun Instagram naar boven komt en krijg je soms zelfs een discussie waarom we niet aan hen hebben gedacht.”

e beeldcultuur is via social media de traptrede, op dat platform wordt het eerhandel “binnengedrongen” en heeft ste contact gelegd via een direct messa- Handel is in de eerste plaatst een kwestie best veel invloed. Oscar startte in 2017 ge, daarna schakel je al snel over naar van goede relaties en vertrouwen. Social namens 4Fruit Company met het 4fruit- Whatsapp.” E-mailings met aanbod en media zorgen daarin voor meer transcompany-Instagramaccount dat inmid- dagprijzen raken vooral bij de jongere parantie merkt Oscar. “Vroeger wilden dels bijna 5.900 volgers heeft. Vanuit de generatie uit de gratie. Die zitten daar niet leveranciers dat je hun handel een beetje posts vloei(d)en nieuwe contacten voort. op te wachten, maar kijken wel op Insta- onder de pet hield, maar tegenwoordig “Met een aantal klanten, maar vooral leve- gram. De leeftijd van die groep gebruikers willen ze graag zichtbaar zijn en vinden ranciers uit die begintijd, daar werk ik nu ligt tussen de 25 en 44 jaar en ze zijn niet het prima dat wij hen via Instagram pronog altijd mee,” vertelt Oscar. alleen vroeg in de ochtend actief. Ook tus- moten. Sommigen zijn serieus bezig met sen 12:00 uur ‛s middags en 21:00 uur ‛s branding en bouwen aan een merk. Zolang LinkedIn wordt vaak gezien als een belang- avonds worden de posts bekeken (zie dat exclusief blijft, is dat voor ons ook goed rijk B2B-medium. Posten op Instagram is tabel). Ook de graagte in de markt is te en willen we daar ook aan meewerken. nog net wat gemakkelijker en biedt met peilen via social media. “Meestal meet je Onze klanten zijn ook gebaat bij transpafoto’s of filmpjes al ruim voldoende moge- dat af aan het aantal telefoontjes dat je rantie. Zij willen graag continuïteit van lijkheden om te laten zien wat je als bedrijf krijgt, maar nu zie je via Whatsapp in het aanvoer en kwaliteit. De marges zijn overin huis hebt. Oscar: “Ik zeg niet dat Linke- weekend al aanvragen binnenkomen. Vaak al dun. Het is het zorgen dat je jarenlange dIn niet zou werken, maar daar staat vaak weet ik op zondag al wat voor maandag het relaties opbouwt en dat iedereen er wat wat meer tekst bij. Insta werkt nu voor ons. gaat worden.” aan verdient.” Ik ben daar een half uur tot hoogstens een uurtje per dag mee kwijt en meer tijd wil Hoewel het moeilijk te peilen valt hoe Tot slot nog een tip. “Zorg dat je regelmatig, ik er nu niet insteken.” groot de invloed van Instagram is - je weet liefst dagelijks wat post en steeds actueel immers niet of een klant spontaan belt of blijft, ook al gaat het om hetzelfde seizoen De meer uitgebreide mogelijkheden om belt naar aanleiding van een Insta-post - en producten. Als je wekelijks herhaalt met elkaar in contact te komen via soci- heeft Oscar het gevoel dat Instagram vaak dat je handel hebt, dan denken de mensen: al mediakanalen beïnvloeden de manier een belangrijke rol speelt. Oscar: “Het kan Daar moeten we zijn!” (ML)  waarop handel wordt gedreven. “Zat je zo zijn dat ik een aanbieding via Whatsapp turenhout@4fruitcompany.nl vroeger vooral aan de telefoon in de och- stuur en na een uur nog geen reactie heb tenduren, tegenwoordig gaat 90% via gekregen. Als ik dan een foto op InstaWhatsapp en gaat het de hele dag door,” gram heb geplaatst, krijg ik al wel snel vertelt Oscar. “Instagram wekt als een reactie. Of ik heb bijvoorbeeld gepost dat AGF Primeur 3 • 2022

101

Uienmarkt ###

Welke rol is de ui toebedeeld in een voedselcrisis?

8 maart. Ondanks dat de uienprijs laag was, stegen de voedselprijzen wereldwijd sinds medio vorig jaar al met 30 procent tot eind februari. De hoge energieprijzen maakten teelten duur en ook transport en verwerking hadden te maken met kostenstijgingen. Een ruim aanbod van fossiele brandstoffen in combinatie met politieke stabiliteit blijken nog steeds zeer belangrijke factoren in de wereldeconomie.

chter, sinds de brute inval van Rusland 20 procent van de kalimarkt in handen, in Oekraïne durft niemand meer te dus samen goed voor 40 procent van de voorspellen waar deze achtbaan eindigt. wereldmarkt van deze onmisbare nutriDe tarweprijzen tegen zo’n 50 procent in ënten. Ook op de tarwemarkt speelt het enkele weken tijd. De sancties die Rusland land een machtige rol met een kleine 20 worden opgelegd lijken als een boeme- procent aandeel in de wereldexport, naast rang wrang terug te komen op Europa en Oekraïne dat 10 procent in handen heeft andere werelddelen die geen eigen ener- en zich niet kan verzekeren van een oogst giebronnen, grondstoffen bezitten. De in deze oorlog. Samen staan deze graanVerenigde Staten lijken van de energieprij- schuren van de wereld enorm onder druk. zen nog het minste last te hebben en pro- Om nog niet te spreken van de Europese fiteren van de export van vloeibaar gas en gasmarkt die voor 40 procent van haar olie naar andere werelddelen met nijpen- volume afhankelijk is van Russisch gas. de tekorten. Hoe begrijpelijk de sancties ook zijn, uiteindelijk is van belang wie er werkelijk Rusland blijkt zo ongeveer de belangrijk- door geraakt wordt. ste leverancier voor meststoffen met een mondiaal marktaandeel van respectieve- De vraag is wat de mondiale ontwikkelinlijk 15 en 45 procent voor de stikstofhou- gen allemaal betekenen voor de Hollandse dende meststoffen ureum en ammonium- ui. Energieprijzen zorgen voor enorm hoge nitraten zoals KAS. Ook voor fosfaat en transportkosten en een tekort aan ureum kali blijkt Rusland met 15 en 20 procent – wat in dezelfde meststoffenfabrieken een aanzienlijk wereldmarktaandeel in wordt gemaakt – betekent ook een tekort handen te hebben. En het Russisch gezin- aan AdBlue wat even noodzakelijk is als de Wit-Rusland heeft ook nog eens zo’n diesel en er onverwacht voor kan gaan

zorgen dat de transportsector die dieselmotoren gebruikt abrupt stil valt. De prijzen voor eerstejaars plantuitjes zijn in ieder geval enorm gedaald vanwege de exportbeperkingen, wat er wellicht voor zorgt dat er toch meer in Nederlandse bodem geplant gaan worden dan aanvankelijk gedacht. Het zaaiuienareaal lijkt zo’n 10 procent lager uit te vallen. Dat is niet alleen vanwege de magere prijzen voor uien in de laatste seizoenen, maar meer nog vanwege de verwachte hoge graanprijzen. Graanteelt lijkt lucratief te zijn en minder risicovol in vergelijking met uien. Het aandeel rode uien lijkt wel enigszins stabiel te blijven waardoor het mogelijk zo’n 20 procent van het totale zaaiuienareaal omvat. De areaalcijfers van het CBS zullen in juni duidelijkheid bieden, want vanaf dan wordt voor het eerst onderscheid gemaakt tussen gele en rode zaaien plantuien.

Terug naar de oogst die nog achter de planken ligt. De afzet bleef lang in de benen, maar is de laatste weken heel mager. Weliswaar blijft Afrika meer afnemen dan verwacht en loopt de export overall nog iets voor op het vorige record seizoen, toch overheersen de zorgen. Naast kwaliteit spelen transportproblemen en valutarisico’s een rol waardoor de afzet lastig blijft. De telers zijn lang vasthoudend geweest en hebben steeds rond de kostprijs verkocht. In de baal blijkt het moeilijk om voldoende marge te maken, waardoor de verwerkers en exporteurs het lastig hebben. Inmiddels gaan de plantuien volop de grond in en is de landbouw en het belang van een efficiënte voedselketen wel weer terug op de politieke agenda. Hoe kwetsbaar kan een economie zijn en vooral de vraag: hoe afhankelijk wil je zijn van anderen? Met de beschikbaarheid van uien voor Nederland zit het ongetwijfeld goed, de vraag is welke afzetmogelijkheden zich de komende tijd zullen voordoen en hoe die ook daadwerkelijk bediend kunnen worden in deze complexe, instabiele wereldmarkt. 

Aardappelmelk de alternatieve eiwittrend?

e Britse supermarktketen Waitrose heeft onlangs haar 2022 Food and Drink rapport uitgebracht waarin zij voorspelt dat aardappelmelk de grootste zuivel alternatieve melk trend van 2022 zal zijn.“We hebben de populariteit van soja-, amandel-,

102

AGF Primeur 3 • 2022

haver- en erwtenmelk gezien in de afgelopen jaren,” aldus Waitrose. “Nu is het de beurt aan aardappelmelk. Met weinig suiker en verzadigd vet zal het de menu’s van coffeeshops de komende maanden gaan domineren.”De Britse supermarktketen was zo overtuigd

van zijn voorspelling dat het vanaf februari het enige commercieel verkrijgbare merk aardappelmelk op de markt zal brengen: een Zweeds merk met de naam DUG, eigendom van start-up Veg of Lund.DUG is een mengsel dat hoofdzakelijk bestaat uit aardappel (6%),

water en raapzaadolie, samen met vitaminen, smaakstoffen en additieven, waaronder erwteneiwit en cichoreivezel. Er zijn drie opties om uit te kiezen: Original, Unsweetened en Barista. 

A FAMILY OF TEAM PLAYERS BASIC > PRO > MODULAR > SYSTEMS

OOGSTVELD 12 8307 DV ENS +31 (0)527-225000

VHM-MACHINERY.NL AGF Primeur 2 • 2022

103

Diversen

Bananenmarkt lijdt onder situatie Oekraïne

“H

et is mogelijk dat de wereldwijde bananenmarkt de komende weken door elkaar wordt geschud. Rusland is voor Ecuador, ’s werelds grootste producent, de belangrijkste exportbestemming. De huidige situatie zal waarschijnlijk de afzet aan Rusland beperken, waardoor grote hoeveelheden elders zullen worden afgezet,” zegt Alessandro Dal Bello van Sife uit het Italiaanse Padua.De sancties tegen Rusland beperken het inter-

nationale betalingsverkeer en hebben om quitte te spelen. De ook het vervoer lijkt aan ban- supermarkten dekken op dit den te zijn gelegd. De rederijen moment de gestegen kosten Maersk en MSC hebben op 1 van transport, weglogistiek maart aangekondigd dat zij de en rijping niet voldoende. Ik verschepingen naar Rusland denk niet dat we deze situatie op zullen schorten, hoewel lang zullen kunnen volhoudeze beperking vooralsnog den.”Volgens Dal Bello zal de niet zal gelden voor levens- import worden bevroren als middelen. Dal Bello was in alles bij het oude blijft, want Costa Rica om de productie te “het is niet mogelijk om koscontroleren. “De bananenprij- tendekkend of verlieslatend zen in Italië zijn goed, maar de te werken. Bovendien is er in huidige prijzen verkleinen de deze periode niet veel product, winstmarge, zodat we moeite

Waarom worden sinaasappels verkocht in rode netzakken?

aarom worden sinaasappels vaak verpakt in rode netzakken? Het doel is om het citrus er verser en aantrekkelijker uit te laten zien; zo simpel is het.Sommige

bedrijven hebben de vrijheid om hun fruit te verfraaien met opvallende verpakkingen en trendy teksten, maar telers en verkopers hebben niet altijd datzelfde voordeel als het gaat om fruit. Het blijkt dat de kleur van de verpakking bewust is gekozen. Het is een illusie, ontworpen om het oog te misleiden. De rode kleur van de netzak laat oranje dynamischer lijken, waardoor de sinaasappelen goed in het oog springen. 

omdat multinationals het op alle niveaus hamsteren.”  direzione@sife.itwww.dalbellosife. com

Het thema volgende maand :

Kasgroenten

Reserveer nu uw advertentie:

Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 andries@agfprimeur.nl

Ba nanenschillen goed voor je huid? Banaa n is een van de populairste fruitsoorten ter wereld. De natuurlijke bananenverpakking is ook nog heel nuttig, althans dat beweert @dr.ma mina op TikTok. Dermatoloog Mamina Turega no heeft daar een fanbase van 862.500 volgers gekregen, deels dankzij het virale huidverzorgingsregime van haar moeder Michiko, waaronder het behandelen van haar huid met bananenschillen. Hierva n zegt ze dat de bananenschillen zorgen voor hydratatie, zacht exfoliëren, dat ze antioxiderende effecten hebben en rimpels verminderen. Ook bevatten de schillen eigenschappen die populair zijn in gezichtsmaskers voor thuis, zoals kalium, vitamines, zink en aminozuren. 104

AGF Primeur 3 • 2022

Nevenactiviteit

Manager Business Development & Innovatie en kunstenares Tessa Smit:

“Ik moet niet te veel achter mijn computer zitten, maar zolang ik me vrij voel, gaat het goed” vergt heel wat creativiteit en flexibiliteit om de data uit allerlei verschillende systemen te plukken, bij elkaar te brengen, er de juiste informatie uit te halen en dat ook nog op zo’n wijze presenteren dat het gemakkelijk toegankelijk en liefst in een oogopslag te zien is, hoe het ervoor staat. Tessa: “Dat het leuk wordt om naar de data te kijken via heldere visualisaties. Ik vind creëren bracht me ook bij het kunstenaar- het daarom echt knap wat de data-analisschap. Jarenlang heb ik me zelfs fulltime ten doen. Binnen ons team zijn het aan de op het schilderen gestort. Het maken van ene kant heel technische ‘nerds’ die werkunst gaf me de ruimte te experimenteren. ken aan een grote puzzel en aan de andeDe rode draad in mijn werk is dat ik het re kant creatievelingen, die samen met de onzichtbare zichtbaar wil maken. Dat wat klant net zo lang doorgaan totdat ze de voelbaar is, soms nog diep verborgen van oplossing gevonden hebben.” binnen of tot ver in de kosmos, naar buiten breng en in het volle licht zet.” Wat Tessa ProAnalytics groeit hard en staat op het tijdens het schilderen leerde, ging zij ook punt naar een grotere kantoorruimte toepassen in haar eigen leven: durven in te verhuizen. Ze komen te werken in een overgave te zijn en in de flow leven. Daar- boerderij-achtige villa. Dat is heel mooi over heeft ze twee boeken geschreven. en sfeervol, maar de witte muren passen nog totaal niet bij de energie van het Tessa miste in het intuïtieve de meer intel- bedrijf. Een kans voor Tessa om daar als lectuele uitdaging. Die is nu gevonden in kunstenaar aan de slag te gaan. Er werd de huidige combi in de baan bij ProAna- besloten om heel moderne fresco’s op de lytics waar ook veel creativiteit bij komt muur te zetten in de vorm van een aantal kijken. “Ik moet niet te veel achter mijn replica’s van straatartiest Banksky. Een computer zitten, maar zolang ik me vrij daarvan is een beeld uit de film Pulp Ficvoel, gaat het goed. Het is fijn om mee te tion van Quentin Tarantino. “Ik ben heledenken en creatieve verhalen te maken maal gelukkig als ik dit soort (zeker grote) en campagnes te bedenken die echt aan- projecten mag doen en het zorgt weer voor spreken. We zijn nog een start-up zonder goede energie en nieuwe ideeën zowel bij strakke kaders. Alles mag stromen en er is mij als bij ProAnalytics,” besluit Tessa. ruimte voor ontwikkeling. Hierdoor krijg (ML)  je als bedrijf iets unieks en er ontstaan t.smits@proanalytics.nl heel nieuwe dingen.”

Binnen en buiten de lijntjes kleuren, intuïtief, creatief, maar ook analytisch bezig zijn. Kunstenares en marketingprofessional Tessa Smits heeft de juiste balans gevonden tussen beide werelden. 20 uur per week werkt ze als Manager Business Development & Innovatie bij data start-up ProAnalytics, de rest van de tijd heeft ze de vrijheid om te werken aan haar kunstwerken, zowel op het doek als in boekvorm.

e AGF-sector is een belangrijke groeisector voor ProAnalytics. Twee data-analisten uit het team van ProAnalytics komen uit de branche. Zo kreeg ook Tessa te maken met deze bedrijfstak. Als kunstenaar spreekt het kleurrijke haar erg aan. “Bedrijven in de AGF hebben prachtige kleuren, foto’s van producten en processen van kwekers of handelaren lenen zich bij uitstek voor mooi beeld. Ik zie dat terug in de online marketing van die bedrijven, die ziet er vaak prachtig uit,” vertelt Tessa. De laatste jaren maakte ze dot art, waarin kleur ook een heel belangrijke rol heeft. Het is een intuïtieve manier van schilderen. “Je bent in een heel rustig tempo bezig om verf op het doek te druppelen, vaak in een geometrische vorm. Vanuit het ritme ontstaat een kunstwerk dat je vooraf niet had kunnen bedenken.” Die rust en ruimte is heel belangrijk voor Tessa. “Ooit studeerde ik bedrijfskunde aan het prestigieuze Nyenrode en ging ik in de corporate wereld aan de slag als marketeer. Ondanks het succesvolle plaa tje was ik van binnen diep ongelukkig en had ik geen idee waarom. Die onrust leidde tot heel veel wisselen van banen en uiteindelijk tot de bevrijdende burn-out waarna ik op zoek ging naar mijn eigen passie, dat wat mij dreef. Mijn passie voor

In eerste instantie lijken data misschien gortdroog, maar de schat ontdekken die in de data verborgen ligt, is een kunst. Het

AGF Primeur 3 • 2022

105

Automatisering

“Installaties zo zuinig mogelijk laten draaien, is steeds belangrijker” Stien Lokerse TSG is verhuisd. En daar hoort een nieuwe naam bij, want Techno Service ’s-Gravenpolder is sinds kort actief vanuit Kapelle. De specialist op het gebied van industriële automatisering en besturingstechniek is vanaf nu actief onder de naam TSG Industriële Automatisering.

an de Kloosterweg in Kapelle heeft TSG sinds half februari haar intrek genomen in een compleet nieuw bedrijfspand. Stien Lokerse is maar wat blij met de nieuwe locatie: “We groeiden uit ons jasje in ‘s-Gravenpolder. Onze afdeling paneelbouw bijvoorbeeld, is groeiende. De werkplaats voor het assembleren, bedraden en testen van de panelen werd te klein. Daarnaast kwamen we werkplekken tekort. De nieuwe locatie is vier keer zo groot en gebouwd op de toekomst. RoosRos Architecten Goes heeft het pand ontworpen en uitgewerkt. Er zijn als het ware vier bedrijfshallen aan elkaar gebouwd, waarbinnen het magazijn, de projectvoorbereiding en de paneelbouw zijn gerealiseerd, met daarvoor het kantoorgedeelte. Negen maanden na het slaan van de eerste paal zijn we verhuisd.”

VAN EN VOOR DE AGRARISCHE SECTOR TSG is al meer dan veertig jaar thuis in de industriële automatisering en besturingstechniek voor met name de AGF-sector en mosselverwerkende industrie. In 1979 werd het bedrijf opgericht. “TSG is ontstaan vanuit de praktijk, de technische dienst van een uienverwerkingsbedrijf. Omdat er ook van machinebouwers

106

AGF Primeur 3 • 2022

wikkelingen en mogelijkheden. Bovendien sluiten ze naadloos aan bij onze besturings- en automatiseringssystemen die ons eigen softwareteam ontwikkelen, voor zowel machinebouwers als eindgebruikers. Verder monteren onze monteurs en vanuit andere uienverwerkers steeds vaak in samenwerking met machineboumeer interesse kwam in het automatise- wers de installaties en besturingssysteren van processen, werd het besluit genomen op locatie.” men deze onderneming te beginnen. De ontwikkelingen hebben sinds die tijd geen FOCUS OP MAATWERK dag stilgestaan.” Tot slot ontwerpt TSG droogsystemen voor de bewaring en opslag van uien, aardapHet productaanbod van TSG bestaat uit pelen en zaden, vanzelfsprekend voorzien een aantal pijlers. Ten eerste de paneel- van een bedieningssysteem, aangepast bouw, een belangrijke schakel in het rea- op de wensen van de klant. Stien: “Maatliseren van de projecten. “We hebben werk is onze specialiteit. Van een simpel de engineering van de panelen in eigen aan/uit-systeem tot aan een totaaloplosbeheer, wat de kwaliteit en betrouw- sing; voor ons staat de wens van de klant baarheid ten goede komt en waardoor we centraal. Of het nu om wassen, sorteren continu in kunnen spelen op nieuwe ont- of koelen en bewaren gaat, de gehele pro-

In het nieuwe pand is meer ruimte voor onze groeiende afdeling paneelbouw. De engineering en de productie van de panelen doen we zelf

UITDAGENDE SECTOR VOL KANSEN Ook merkt Stien dat de wensen en eisen van de eindklant toenemen. “Tegenwoordig wordt alles geregistreerd en zijn producten traceerbaar op een steeds hoger niveau. Het gevolg van onder andere de strengere eisen op gebied van bewaren, waarbij het zaak is om continu de juiste omstandigheden te kunnen garanderen. Wat dat betreft staan de ontwikkelingen in techniek en automatisering nooit stil. Dit maakt onze business zo uitdagend. We willen klanten kunnen blijven bieden wat er gevraagd wordt, wat betekent dat we ook intern op niveau moeten blijven. We vinden het belangrijk dat onze medewerkers altijd op de hoogte zijn van de laatTSG is ontstaan vanuit een uienverwerkingsbedrijf en is nog altijd zeer actief in deze sector ste ontwikkelingen en mogelijkheden, en bijscholen waar nodig. Kansen zijn er nog cesvoering passen we aan op de klant en ring zien we dat goed kunnen omgaan volop. We zien veel schaalvergroting, waar zijn producten. Kenmerkend aan onze sys- met temperatuurwisselingen en daarbij slimme besturings- en automatiseringstemen is onder andere een gebruiksvrien- minder afhankelijk zijn van de buitenlucht systemen goed van pas zullen komen.” delijke touchscreenbediening, want daar de aandacht heeft. Er is een grote behoef- (CH)  heeft de operator dagelijks zijn plezier en te aan volledige controleerbaarheid van stien@tsg.nl gemak van.” temperatuur en luchtvochtigheid. Vanzelfsprekend speelt ook duurzaamheid een Wat hem zoal opvalt in de huidige markt? belangrijke rol binnen onze activiteiten. “Kleurensorteerders of optische sorteer- Installaties zo zuinig mogelijk laten draaimachines zijn in opmars. En bij de bewa- en, heeft een hoge prioriteit.”

Spanje: 500 kilo sinaasappels ontdekt in auto aangehouden door politie Murcia

WWW.STAPELBED.COM

Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed

Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!! Prijs op aanvraag

Metalen nieuwe lockerkasten • hang-leg • SNF norm Een-deurs kast 45x50x185

De politie van Murcia heeft begin februari honderden kilo’s losse sinaasappelen en mandarijnen ontdekt op de achterbank van een auto; de kofferbak bleek ook volgepropt te zijn met het citrus.

Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens

Twee-deurs kast 60x50x185

Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com

E 199,-

WWW.STAPELBED.COM

E 169,-

De bestuurder werd ondervraagd over de herkomst van het fruit toen hij in de stad werd aangehouden. Hij kon geen bevredigende verklaring geven en de zaak wordt nu onderzocht. Volgens politiebronnen is de diefstal van fruit en groenten om illegaal door te verkopen niet ongewoon in de regio Murcia, maar wat in dit geval verbijsterend was, was de manier waarop 500 kilo citrus in de auto werd vervoerd. 

GEBR. TROOST www.troostpallethandel.nl ABC Westland 622, 2685 DH Poeldijk | M. 06 - 43 00 03 15 ∙ E. aram-troost@live.nl

Stapelbed com pr4 NL VS2 geel.indd 1

Stapelbed.indd 1

20-4-2020 12:51:08

28/05/2020 10:45

AGF Primeur 3 • 2022

107

Bewerkt fruit

Is fruitsap net zo gezond als fruit? Groenten en fruit zijn gunstig voor de gezondheid, daarover is onder wetenschappers weinig twijfel. Er zijn aanwijzingen dat groenten en fruit jezelf kunnen beschermen tegen chronische ziektes, waaronder kanker en cardiovasculaire aandoeningen. Omdat veel mensen zich schuldig voelen omdat ze te weinig fruit eten, maken ze dit graag goed met het drinken van fruitsap. Maar is fruitsap eigenlijk net zo gezond als een heel stuk fruit? We onderzoeken het in de column van deze maand.

vezels werken op de een of andere manier dan onvoldoende verzadigend.

Er zijn ook veel mensen die fruitsap gebruiken als onderdeel van hun dieet om af te vallen. Deze fruitsapdiëten leveren dagelijks meestal minder dan 1000 kilocalorieën, waardoor het lichaam ontregeld kan raken. Het langdurig binnenkrijgen van te weinig energie kan het metabolisme in het lichaam vertragen, waardoor mensen op termijn alleen maar aankomen in plaats van afvallen.

aten we eerst even kijken naar de voor- Bovendien gaan de antioxidanten die van delen. Diverse studies melden dat het nature aan plantenvezels gebonden zijn drinken van sap gemaakt van fruit het verloren. gehalte aan antioxidanten (waaronder Fruitsap is vooral rijk aan de in waterbètacaroteen), foliumzuur, vitamine C en Vezels worden in verband gebracht met oplosbare vitamines B en C, maar de in vitamine E in het bloed verhogen. Spe- tal van gezondheidsvoordelen. Zo wer- vet oplosbare vitamines zoals vitamine cifiek appelen granaatappelsap wordt ken vezels gunstig op het cardiovascu- A, D, E en K, komen er niet of nauwelijks door onderzoekers gelinkt aan een lagere laire stelsel, het cholesterolniveau en de in voor. Dit kan leiden tot een tekort aan bloeddruk en cholesterolniveau. bloedsuikerspiegel. Sommigen zijn van deze micronutriënten. Ook bevat fruitsap mening dat suiker uit fruit, in tegenstel- zo goed als geen eiwit en vet, waardoor Fanatieke aanhangers van het drinken ling tot kristalsuiker, wel gezond is. Voor het vooral een leverancier is van snelle van fruitsap beweren dat je via fruitsap je lichaam is er geen verschil tussen deze suikers. Zoals eerder aangehaald is vooral gemakkelijk aan je vitamines, mineralen suikers. Volgens een recent onderzoek is fructose bij overmaat schadelijk voor het en antioxidanten komt. Doordat de vezels vruchtensap net zo slecht voor de lever als lichaam. ontbreken zouden deze micronutriën- frisdrank. Uit onderzoek van het Maasten zelfs gemakkelijker door het lichaam tricht UMC+ onder bijna 4.000 volwasse- SLOTWOORD worden opgenomen. Sommige mensen nen van gemiddeld 60 jaar blijkt dat zowel Hoewel fruitsap een bron kan zijn van drinken graag sap om hun lichaam van vruchtensap als frisdrank in staat zijn om micronutriënten, lijkt dit beslist niet even gifstoffen te ontdoen, de zogenaamde te zorgen voor leververvetting. Dit werd gezond als het eten van volwaardig fruit. detoxdrankjes. Anderen drinken fruitsap niet vastgesteld bij het nuttigen van heel Onderzoekers zijn iets enthousiaster over als aanvulling op hun voedingspatroon. fruit. Het regelmatig drinken van een groentesap, maar ook daar is het eten klein glas sinaasappelsap kan al voldoen- van hele groenten vanwege de vezels aan De uitspraak van voorstanders van sap die de zijn om voor problemen te zorgen. Dit te raden. Als je toch af en toe wilt geniezeggen dat fruitsap drinken beter is dan omdat de lever maar een beperkte hoe- ten van een fruitsapje, beperk het dan het eten van heel fruit omdat door het ver- veelheid fructose aankan, waardoor het tot maximaal een glas van 200ml. Om de wijderen van de vezels de voedingsstoffen al snel wordt omgezet naar vet. Dit kan op bloedsuikerspiegel zo stabiel mogelijk te gemakkelijker worden opgenomen, lijkt termijn problemen geven. houden is het beter om je glas fruitsap bij geen basis te vinden in de wetenschap. Er een gezonde maaltijd te eten, dat rijk is is hier geen wetenschappelijke ondersteu- Sommige liefhebbers van fruitsap denken aan vetten, eiwitten en vezels.  ning voor te vinden. Er zijn wel veel stu- slim te zijn en voegen de vezels vervolgens Buziau AM, Eussen SJPM, Kooi ME, et al. Fructose intake dies te vinden over de gunstige werking achteraf weer aan hun sap toe. Toch zeg- Bron: from fruit juice and sugar-sweetened beverages is associated van vezels. Zeker 90% van de vezels wor- gen onderzoekers dat dit niet hetzelfde with higher intrahepatic lipid content: the maastricht study. den door het maken van sap verwijderd. effect heeft als het eten van heel fruit. De Diabetes Care. Published online February 14, 2022:dc212123.

108

AGF Primeur 3 • 2022

Hobby van

Emanuel Sluis, Service2Fruit

“Inmiddels weten ze dat ik tijdens de voetbaluren even niet bereikbaar ben” Een deal rondmaken in appels en peren en daarna het veld op om achter een rollende bal aan te rennen of anderen aan te sporen dat te doen. Een zeer groot deel van zijn tijd besteedt Emanuel Sluis aan deze twee zaken. Met een drive om daar zo goed mogelijk in te worden, schopte Emanuel Sluis het in zijn jeugdjaren tot de hoogste amateurklasse. Toen hij met 36 jaar die prestaties niet meer kon blijven leveren, stapte hij over naar trainer/coaching van teams in diezelfde klasse. Daarin zit nog voldoende uitdaging om zichzelf uit te blijven dagen. De behoefte om op profniveau te opereren is er niet, maar als Ajax hem vraagt….

pgegroeid in de Betuwe rolde Ema- voetbalveld te vinden. “Gelukkig geeft ze zo beter te laten voetballen. Bij traininnuel Sluis in de hardfruitwereld. Als mijn werkgever me ook de ruimte om dit gen werken we altijd toe naar de komende Trade Manager bij Service2Fruit zorgt hij te doen. Voor mijn werk moet ik bijna 24 wedstrijd om daar een zo goed mogelijk ervoor dat de handel via het digitale plat- uur per dag bereikbaar zijn, maar inmid- resultaat te halen. Dat, het teamgevoel en form op rolletjes loopt. “Ik ben hier vanaf dels weten mensen in de sector wel dat ik de vereniging die erachter staat, vind ik de de oprichting in 2011 werkzaam. Een teler tijdens de voetbaluren even niet bereik- grootste plussen.” heeft doorheen het jaar een aantal belang- baar ben.” rijke verkoopmomenten. Wij bepalen die Corona gooide roet in het ritme, lange tijd niet, maar denken als vertrouwensper- Als speler werkte hij vooral aan zichzelf waren wedstrijden niet mogelijk en ook soon op een onafhankelijke manier met maar als trainer/coach moet je het beste doortrainen was lastig of werd verboden. hen en handelaren mee.” uit spelers en het team halen. Vooral voor “Voor corona speelde ik weleens met de de jongere jongens op het veld is voetbal gedachte om een seizoen over te slaan. Voetbal is naast het werk een belangrijke vaak een van de belangrijkste dingen van Door corona werd ik min of meer gedwonuitlaatklep. “Ik heb altijd de ambitie gehad het bestaan. Wel of niet spelen of de wed- gen te onderzoeken of er naast voetbal ook om zo hoog mogelijk te spelen. Zodra ik 18 strijd verliezen stelt het hele team op de andere leuke dingen zijn. Die heb ik niet werd en mijn rijbewijs op zak had, werd proef en dan is het aan de coach om als gevonden, maar dit komt waarschijnlijk het mogelijk om steeds hoger te gaan een team te blijven functioneren. “Als spe- ook, omdat niet alles mogelijk was. Kortspelen. Mijn topjaren waren bij sv Argon ler heb ik geprobeerd om op het top van om, ik heb het voetbal echt gemist en dus in Mijdrecht. Op mijn 36ste ben ik afge- mijn niveau te komen en dat is wel gelukt. ben ik heel blij dat we weer door kunnen.” zwaaid als speler bij vv Montfoort.” Als trainer kan ik spelers individueel niet beter maken, die kunnen technisch goed Emanuel is momenteel verbonden aan LRC Tegenwoordig is hij hoofdtrainer bij LRC voetballen. Wat ik wel probeer is om ze Leerdam en heeft alvast bijgetekend voor Leerdam. Tussen werken en spelen door beter te laten functioneren in het team en komend seizoen. Hij is niet ontevreden haalde hij alle benodigde over de prestaties. Onlangs papieren die zelfs de mogeslopen ze de top vijf in. “We lijkheid geven om professiovonden dat we daar hoorden nele elftallen te begeleiden. en het is mooi dat dat gelukt “Prof worden was misschien is. Dit seizoen loopt nog tot een droom in mijn jeugd, en met mei en we proberen maar verder heb ik dat niet daarin te blijven.” (ML)  geambieerd. Ik wil het niet esluis@service2fruit.com ten koste van alles doen. Bovendien heeft het amateurniveau altijd voldoende mogelijkheden geboden om mijzelf te blijven ontwikkelen. Maar als ze me bij Ajax nodig hebben, dan zal ik er zeker over nadenken.” Elke dinsdag, donderdag en zaterdag is Emanuel op het

AGF Primeur 3 • 2022

109

stand L146LB

Veel verpakkingen,één adres.

Mono papier 100 % recycleerbaar – 95/ 5 EU norm Op rol voor verticale verpakkingsmachines. Perforatie naar wens 90% CYAAN I 20% MAGENTA I 80% YELLOW I 0% BLACK PANTONE 340C

VDH concept B.V

www.vdhconcept.com

e.sales@vdhconcept.com

t. + 32 3 685 06 33

√ Duurzame, milieuvriendelijke papieren verpakking √ Kwaliteitsaardappelen √ Traditionele rassen

Groothandel (bezorgen en afhaal) Jan van Krimpenweg 1 (hal 23), 2031 CE Haarlem Tel: 023 5322173 - Fax: 023 5340473 E-mail: info@molenaardappelen.nl Internet: ww w.molenaardappelen.nl

110

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

Commissiegroothandel gespecialiseerd in Noord-Hollandse producten voor de binnenlandse groothandel. (Aardappelen in alle verpakkingen, alle koolsoorten, T ijsbergsla, broccoli, bloemkool e.d.) Schuit 22, 1724 BD Oudkarspel Tel. 0226 426 465 - Fax 0226 426 528 Felix Molenaar, Tel. 06-51560128 • Rocky Molenaar, Tel: 06-15313567 • Jim Molenaar, Tel. 06-21698027

Wegen & Verpakken

Aardappelen verpakt in papier: rationele keuze voor het milieu of emotionele keuze van de consument?

Kansen en uitdagingen voor papierleveranciers, machinebouwers en aardappelverpakkers Sommige supermarkten kiezen er vol voor, andere zetten de eerste stappen en een derde groep houdt er de handen vanaf: papieren zakken voor aardappelen. Retail, verpakkingswereld en de overheid breken zich het hoofd over de keuze tussen papier en plastic. Papier lijkt zijn momentum te hebben, maar zien we het over tien jaar werkelijk het schap overheersen? Leveranciers van papier, fabrikanten van verpakkingsmachines en aardappelverpakkers maken ons wegwijs.

len in papieren verpakkingen. ‟We wilden vernieuwen en op dat moment klonk de roep toch steeds luider om plastic uit de wereld te weren. En er was ook concrete vraag naar,″ vertelt Felix Molenaar. ‟We hadden besloten mee te werken aan deze vraag, alle verpakkingen in papier. Even een omschakeling, maar gaandeweg zien we de vraag groeien, daar zijn we best trots op. Onze verpakte aardappelen zullen voornamelijk te vinden zijn in de groenm met de deur in huis te vallen: over De milieukwestie daargelaten, geven tespeciaalzaken, zij willen zich graag de hele levenscyclus bekeken, is het verpakkers over het algemeen de volgen- onderscheiden van de supermarkt. Het niet zo duidelijk of papieren verpakkin- de minpunten van papieren zakken aan: onderscheid is niet alleen de papieren vergen milieuvriendelijker zijn dan de plas- het kostenplaatje is dubbel zo duur (of pakking, maar ook de inhoud. Wij vullen tic varianten. En laat het milieu-aspect meer), willen we volledig overschakelen deze met smaakvolle, traditionele rassen, nu net de drijfveer zijn om voor papier te op papier dan zijn er niet genoeg grond- zoals Frieslanders, Bildtstar, Doré, Nicola kiezen. Maar wie bepaalt die keuze dan? stoffen voorhanden, papier is niet zo sterk etc. Het aanbod is te vinden op de website. Uit een rondvraag bij verpakkers blijkt dat als plastic en het loopt minder vlot over Inmiddels verspreid onze verpakking zich de retail en detailhandel erop aansturen, de verpakkingsmachiniet omdat ze daartoe gedwongen worden nes. Grote voordelen door de overheid (behalve in Frankrijk) zijn dan weer dat er of onafhankelijk onderzoek, maar omdat bij aardappelen minze kijken naar wat bij de consument leeft. der groenverkleuring Want de perceptie is dat papier beter is optreedt en dat de voor het milieu dan plastic. We spreken marketingwaarde van ons in dit artikel niet uit over de grond van papier substantieel de zaak, dat is voer voor wetenschappelijk hoger ligt. onderzoek. We stippen wel enkele aandachtspunten aan en laten sectorpartners Molenaar Aardappelen aan het woord over het waarom (of waar- en Groenten Groothanom niet) van hun keuze voor papier en wat del uit Haarlem levert hun ervaringen zijn op de werkvloer. sinds 2016 aardappeKleine verpakkingen van 1 tot 2.5 kg van Molenaar

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

111

Wegen & Verpakken

functie kun je ook bekomen met gestanste gaten, maar dat doen wij vooralsnog minder. Onze huidige machines werken het best en het snelst voor de productie van papieren rollen met netvensters. We kunnen snelheden tot 500 meter per minuut halen. Het is ook niet eenvoudig om alle papierafval dat bij het perforeren wordt geproduceerd weg te zuigen. Maar komt de vraag, dan nemen we dit in behandeling.″

Papieren verpakkingen van Greydanus

verder in het winkelaanbod. Sinds oktober 2021 verpakken we ook de Beemster Valéry. Astrid Francis heeft een eigen vormgeving gemaakt op onze bestaande verpakking. Deze Beemster Valéry in de papieren variant zijn verkrijgbaar bij de Dekamarkt en groentespeciaalzaken.″ Molenaar kiest voor 5 kleuren, afhankelijk van het kooktype. Het gekleurde papier wordt op de rol geleverd en de zakken van 2 en 2,5 kilo worden gevormd op een verticale vorm-, vul- en sluitmachine (vvvs). De naam, kenmerken en streepjescode print de groothandel er zelf in het zwart op. ‟Het gaat niet zo hard, de maximale slagfrequentie is bij ons 14 per minuut, maar het hoeft ook niet sneller. We zijn niet zo groot en of er nu 400 of 500 zakken per uur uitrollen, is niet zo belangrijk. Bij ons zit het netvenstertje voor de verluchting aan de achterkant, dus wanneer de zak in de winkel staat, kan er weinig licht aan en zijn de aardappelen beschermd tegen vergroening. Het oogt mooi en de verpakking mag bij het oud papier.″ Ook Greydanus Aardappelgroothandel en Transport uit Heerenveen heeft al enkele jaren een 800 grams verpakking in papieren zak in het assortiment. ‟Wij gebruiken deze verpakking specifiek voor de kleinere aardappelen binnen het exclusieve segment,″ zegt Klaas Greydanus. ‟Het gros van ons aanbod bestaat evenwel uit de grotere gewichten in plastic verpakkingen. Ik zie ook niet meteen meer vraag naar papieren zakken.″ De papieren aardappelzakken van Greydanus zijn uitgerust met een kunststofvenstertje. Wil je gestanste gaten, weet Klaas, moeten die een bepaalde vorm hebben en is een bepaalde stevigheid van papier vereist, anders gaat het scheuren. ‟Maar plastic is goedkoper en loopt beter over de machines. Zo werken we al een vijftiental jaar met recyclebaar plastic. En heb je al eens een aardappelzak zien rondslingeren in de natuur? Dat wordt steeds mooi gesorteerd.″

112

Om een papieren verpakking als recyclebaar bij het oud karton te kunnen declareren, mag in België 15% van verpakking papiervreemd materiaal zijn. In Nederland is dat maar 5%. ‟Wij maken papieren zakken voor 1 en 2 kilo aardappelen voor een verpakker in Nederland die levert aan een grote supermarkt. Eerst werd gedacht aan een oplossing met een netvenster, maar met een netje uit cellulose-vezels, de inkt en de coating om de zak dicht te sealen, zit je al gauw boven die 5%. Dus zijn het uiteindelijk geperforeerde zakken geworden,″ vertelt Robert, die aangeeft dat je met papier op rol tot 2,5 kilo goed kan verpakken. ‟Maar daarboven wordt het moeilijk. De aardappelen vallen immers van hoog en dan moet de verpakking het houden. Niet het net of de gaten zijn een probleem, want het papier heeft toch een zekere dikte, het is de sluiting die kan breken. Bij voorgemaakte zakken stelt het probleem zich niet, want de zak staat gewoon op een band. Die kan tot 20 kilo aan. In Ierland bijvoorbeeld vind je aardappelen in papieren zakken tot 10 kilo. En in de Verenigde Staten soms ook.″

In België heeft de retail vroeger dan in Nederland de blik gericht op papieren AGF-verpakkingen. Ook nu nog is het aanbod er beduidend groter. Het Henegouwse bedrijf Semoulin Packaging, een leverancier van voorgemaakte zakken en rollen papier voor verschillende sectoren, levert aan meerdere aardappelverpakkers. ‟We maken blokbodemzakken en snijden en bedrukken rollen papier op maat. We kunnen tot 10 kleuren bedrukken,″ geeft Robert Schram, een Nederlander in Franstalig België, aan. ‟We werken voornamelijk met meerlagig en Kraft-papier voor onze (half)-afgewerkte producten. Bij de rollen kan het gaan om puur papier, maar ook materiaal met een milieuvriendelijke coating op waterbasis, een laagje lak dat nodig is om de zakken te kunnen sealen op de vvvs-machine. Waar veel vraag naar is, zijn rollen voor zakken met netvensters. Niet alleen voor aardappelen, maar ook voor uien en wortelen bijvoorbeeld. Het Volgens Robert doen aardappelverpaknetvenster zorgt voor verluchting en de kers vooral bio-aardappelen in papier. ‟Bij consument wil graag het product zien. Die bio-aardappelen heb je een betere marge,

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

Papieren verpakkingen van Semoulin Packaging voor Jumbo

} Totaaloplossing voor wegen en verpakken } Hoge capaciteit } Grote nauwkeurigheid } Meer dan 25 jaar ervaring

+31 591 62 63 00 Engineered for you Built to last

www.manter.com

• Uw adres voor opzetdozen voor al uw AGF producten • Altijd bij u in de buurt • Ook voor bloemen- en plantendozen

Amersgat 7, 3151 ZJ Hoek van Holland T. +31 (0)174 52 64 50 F. +31 (0)174 52 64 51 E. hans.keijzer@dssmith.com E. danny.vos@dssmith.com I. www.dssmith-packaging.nl

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

113

Wegen & Verpakken

geval om pillow zakken voor 1kg aardappelen. Het eindproduct is net zo mooi en strak als bij folie,″ zegt Jan, die hoe dan ook aangeeft dat papier kwetsbaarder is dan plastic. ‟En hoe dikker en sterker het papier, hoe moeilijker het loopt op de machine.″

Semoulin papieren verpakkingen

dus daar kun je het hogere prijskaartje papier beter glijdt over de machines. En van papier beter compenseren. Zo heb ik je hebt natuurlijk ook een goede machine ook een klant die is overgegaan op papier nodig. Met het juiste materiaal en de juiste en 2 miljoen zakken per jaar doet.″ Naast techniek kom je al een eind verder.″ de kostprijs, die sinds het uitbreken van de coronacrisis nog fors is gestegen, ziet Jan Strijbos, sales manager van Rovema Robert vooral de levertijden als de groot- Benelux, een machineleverancier voor de ste uitdaging voor de sector. ‟Om daarop verpakkingsindustrie, is het eens met de in te spelen, geven we onze klanten de stelling dat eventuele frustraties bij het mogelijkheid om reserveringen te plaat- verpakken deels te wijten zijn aan de techsen voor de rest van het jaar. Wij zorgen niek, deels aan het materiaal. Een machier dan voor dat het papier besteld wordt nebouwer werkt volgens Jan het liefst en ook reserveren wij vast een plekje op oplossingen uit voor geperforeerde rollen onze productieplanning. Later bespreken – egaal papier schuift vlot over de machiwe dan hoe de leveringen ingedeeld kun- ne –, terwijl de retailer en de consument nen worden.″ de voorkeur geven aan een netvenster omwille van de stevigheid van de zak en Semoulin levert verschillende papierkwa- de goede zichtbaarheid van het product. liteiten (mat en glanzend). De kwaliteit ‟Met papier van Mondi geperforeerd door van het papier is overigens bepalend of VDH Concept hebben we op de Interpom het materiaal vlot of minder vlot loopt op een machine tentoongesteld die 120 zakeen verpakkingsmachine, stelt Robert. ‟Je ken per minuut op één buis vormt en vult. kunt een vernislaag op waterbasis aan Er zijn trouwens weinig wegers die dergede buitenkant aanbrengen, waardoor het lijke snelheid aankunnen. Het gaat in dit

Naast oplossingen voor papier met een heel dun laagje sealbaar medium op het uiteinde van de zak of over het hele oppervlak – een voedselveilige PE-laag die ook dienst doet als een barrière tegen vocht –, heeft Rovema de techniek in huis om uiteinden met hotmelt aan elkaar te plakken, zodat er van puur papier gebruik kan worden gemaakt.

‟Velen denken dat papier beter is voor het milieu, maar als je de impact in de hele keten bekijkt, ben ik ervan overtuigd dat een geperforeerde PE-zak beter presteert. Papier moet je immers ook produceren en vulmachines verbruiken doorgaans veel meer energie dan bij het vullen van plastic zakken. Maar het gaat om beleving: plastic is vijand nr. 1 geworden. Daarom hebben wij een flexibele machine ontwikkeld die zowel papier als PE kan draaien. Zo kan de klant omschakelen van het ene op het andere materiaal naargelang de marktwensen.″ VDH Concept uit Schoten bedrukt en stanst rollen papier. ‟Laten we ons niet uitspreken of papier milieuvriendelijker is dan plastic, maar qua beleving krijgen we elke dag vraag vanuit heel Europa, hoewel PE of OPP-folie goedkoper is en ook betere levertijden heeft,″ zegt Jan Lode Van Den Heuvel. ‟Nederland kiest nog ruim voor plastic, België daarentegen legt meer de klemtoon op presentatie en beleving.″

Europees wordt de norm voor papieren verpakkingen 95% papier als grondstof, legt Jan Lode uit. ‟Wij werken met perforaties, omdat we ervan uitgaan dat binnen een paar jaren monomateriaal de norm wordt. Dat betekent dat ook er geen ruimte meer zal zijn voor een netvenster, enkel voor de coating om de verpakking voedselveiliger te maken en te sealen. We merken met gecertificeerd papier van Mondi en zetten ons eigen merk op de markt: SQ-paper. We kunnen ook heel gepersonaliseerd perforeren en we zorgen er steeds voor dat het product goed zichtbaar is.″

Papieren verpakkingen van VDH

114

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

VDH Concept gebruikt 84 grams en 136 grams papier. ‟Al vind ik die tweede optie persoonlijk iets te zwaar. Het dient voor de grotere verpakkingen en wordt niet zo veel gevraagd. We slagen erin om met 84 grams papier tot 2,5 kg pillow verpakkin-

Verpakkingsoplossingen Des partenaires forts voor de AGF industrie

Flexibel verpakken

Encore plus fort dans l‘emballage des produits surgelés.

Weeg en verpak eenvoudig in zakken, dozen of kratten tot 50 kg. Van jute en karton tot polypropyleen. Met opdruk, label en plantenpaspoort. Decennia onderhoudsarm en betrouwbaar.

Visit us at EMPACK Gorinchem!

ROVEMA Benelux BV Technologieweg 6a 4906 AC Oosterhout T + 31 162 576 464 sales@rovema.nl www.rovema.nl

Passion for packaging

Inpakweegschaal nodig?

Weger + Krattenvuller + Baxmatic®

Eqraft ontwerpt, bouwt en onderhoudt slimme agri fabrieken. Met onze expertise, machines

Bel Stimag!

en software helpen wij u om een efficiënte en betrouwbare onderneming te ontwikkelen.

eqraft.nl Stimag B.V. Lisse | T. (088) 422 44 10 | info@stimag.nl | www.stimag.nl

20-088_EQR_Ad_Primeur_Aug_90x260_v2.indd 1

12-08-2020 17:02

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

115

Primeur - NNZ ad 184x128 - Maart2022.pdf 1 02-03-2022 16:54:47

“Uw specialist in verpakkingen voor AGF” Sinds 1922 bieden wij onze klanten een breed assortiment van verpakkingen. NNZ onderscheidt zich door innovatiekracht, leverbetrouwbaarheid en beschikbaarheid binnen 24 uur. NNZ is een leverancier waar u op kunt vertrouwen!

NNZ Aarhusweg 1 9723 JJ, Groningen +31 50 5207800 info@nnz.nl www.nnz.com

FLEXIBELE VERPAKKINGSMACHINES VOOR FOOD EN NON-FOOD

+ 31 ( 0 ) 2 51 - 27 2 0 8 8

I N F O @ Z WAG E RT E C H N I E K . N L

Standnummer B126

116

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

Z WAG E RT E C H N I E K . N L

met een coating, sluit Spriet Aardappelen haar papieren bioverpakkingen in voorgemaakte zak in de naaistraat. ‟Vochtigheid kan een probleem zijn, zeker in de koelcellen worden de zakken wak, maar eenmaal in de droge omgeving van de supermarkt wordt het papier weer mooi hard,″ weet Stefaan.

Verpakkingsspecialist Paardekooper uit Oud-Beijerland levert aan de aardappelverpakkers papier met coating van de Duitse papierproducent Cartomat. ‟We hebben al 7 jaar ervaring met coating en kunnen relatief snel leveren,″ vertelt Ronald Borst. ‟De rollen zijn inzetbaar op de meeste vvvs-machines en halen een hoge slagfrequentie per minuut. Ons natsterke papier, wat zeker Verpakkingsloods en verpakte aardappelen van Landjuweel voor aardappelen en uien een must is, is mechanisch en niet chemisch versterkt. gen te stansen. Hoe dunner, hoe beter voor bijbeent. Ook wat het prijsverschil betreft, Uit voedselveiligheidsoverwegingen het milieu.” zie ik stilaan meer bereidheid in de samen- gebruiken we alleen virgin papier. Gereleving om meer te betalen voor duurzame cycled papier kan immers overal vandaan Van Antwerpen naar Groningen. Daar is producten. Ik verwacht wel lichte groei in komen. In het begin was er niet veel animo Michiel Meijering van Landjuweel, een papier en daarom onderzoeken we of er voor de rollen papier wegens de kostprijs. aardappelspecialist, nog in tweestrijd. binnen ons bestaande machinepark aan- Nu trekt de markt aan, maar verpakkers ‟Op korte termijn lijkt het mij een mooie en passingen gedaan kunnen worden. We zijn zelf meestal niet de vragende partij. misschien ook duurzame oplossing, maar willen een flexibele oplossing.″ Het is de retailer die er expliciet om vraagt onze investeringsbereidheid richt zich in omwille van de beleving bij de consument. de eerste plaats op toekomstbestendige Zijn er alternatieven? ‟Nee, die zie ik niet Plastic heeft de perceptie tegen, omwille verpakkingstechnieken.″ direct. Jute is duurzaam, maar ongeloof- van de plasticsoep in de oceanen, maar lijk duur. En met losse producten heb je sommige AGF-producten hebben kunstMichiel gelooft op de lange termijn in het het probleem van de houdbaarheid – met stof nodig om voedselverspilling tegen te gebruik van plastic: ‟Papier kan maximaal name vergroening in het geval van aard- gaan. Alleen moeten we daar met z’n allen 7 keer gerecycled worden. Dus heb je tel- appelen – en het feit dat je je moeilijker end-of-life gepast mee omgaan. De prokens weer nieuwe virgin grondstof nodig. met een merk of specifiek ras kan onder- ductie van papier stoot ook veel CO2 uit Als de hele verpakkingsindustrie zich op scheiden. Verpakkingsvrij is misschien en het is niet eeuwig recyclebaar, want de papier richt, dan moeten er miljoenen een mooi verhaal, maar de doelgroep is vezels worden steeds korter. 80% van ons bomen geplant worden. Maar die hebben klein.″ verpakkingsmateriaal wat wij leveren is een lange groeitijd. Het aanbod is momennog steeds kunststofgerelateerd.″ teel al beperkt en dit wordt op lange ter- Stefaan Spriet van Spriet Aardappelen mijn waarschijnlijk een groter probleem. uit Merelbeke heeft onlangs een nieuwe ‟Ons hoofdproduct is het 100 grams papier Plastic daarentegen zullen we, als we het machine gekocht bij Rovema. ‟De machi- voor 2,5 kg verpakkingen. Het mag niet proces nog verfijnen en de regelgeving ne doet het goed, moet ik zeggen. We bie- te dik, want papier werkt als een thermihet ondersteunt, kunnen blijven recyclen. den sinds vorig jaar papieren zakken met sche barrière voor de sealbalk, terwijl bij Aangezien de olievoorraad eindig is, is vir- netvenster en handvat aan. Het was een plastic een klein beetje warmte al genoeg gin plastic als bijproduct uit de aardolie- eigen initiatief, niet op basis van een verraffinage ook eindig, maar ondertussen zoek vanuit de retail of detailhandel. Het hebben we zoveel plastic op de wereld, dat duurzaamheidsthema houdt ons bezig. Zo de grondstofvoorraad voor het gerecycle- hebben we 2.400 zonnepanelen liggen en de materiaal gegarandeerd is.″ doen we aan warmterecuperatie. Toch is er op meerdere vlakken nog werk aan de ‟Ook in de huidige tijd wint plastic het pleit. winkel voordat papieren verpakkingen Zeker in Nederland. Naar schatting zijn een succesverhaal kunnen worden. En of nog geen 1% van de aardappelverpakkin- het uiteindelijk een milieuvriendelijker gen in onze supermarkten van papier. Ik oplossing is dan het dunne plastic monozie vooral wat lokale producten, specialty- materiaal dat je al in meerdere super’s en biologische artikelen in papier. Plas- markten vindt, is niet altijd even duidelijk. tic is goedkoper, biedt toegevoegde waar- Beide verpakkingen hebben hun pro’s en de qua houdbaarheid en laat een hogere contra’s.″ We krijgen wel positieve reacproductiesnelheid voor verpakkingen toe. ties van onze klanten die het op hun beurt Al is het waarschijnlijk maar een kwestie fijn vinden deze verpakking aan hun klanvan tijd voordat de technologie dat weer ten te kunnen aanbieden. Naast het sealen Papieren verpakking van Paardekooper

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

117

Wegen & Verpakken

Papieren verpakkingen Warnez

is om de zak te dichten. De rollen kunnen x2. Maar onze bestaande machine voor met de watergedragen lak positiebedrukt papier op rol kan nog geen grote kalibers worden, enkel daar waar de zak geseald aan. We zitten momenteel in een aanpaswordt, of over de gehele oppervlakte singstraject van de buis en de schouder worden gecoat. Dat is handig voor een rol van de machine om volledig van op rol papier die gebruikt wordt voor meerdere te kunnen verpakken. Ook de kostprijs formaten, want waar je ook sealt, er is coa- speelt daarin een rol,″ zegt Peter, die aanting aanwezig. Het gatenpatroon is uniek geeft papier als verpakking nooit zelf te bij ons. Dan heb je geen netvenster nodig, gaan promoten. ‟We bieden het aan als de al bestaat er ook de mogelijkheid van een klant erom vraagt. En misschien komen er afbreekbaar cellulose net dat verder vol- in de toekomst ook wel richtlijnen in die ledig verdwijnt in het recyclingsproces. zin vanuit de overheid. Qua inkomsten is Toch zijn we van mening dat hoe zuiverder het voor ons een stap achteruit omwille het papier, hoe beter het voor de recycling van de hogere productiekost die we niet is,″ merkt Ronald op. volledig door kunnen rekenen. Niet alleen de grondstof is twee keer duurder, ook de Zo is Paardekooper leverancier van War- productiesnelheid ligt 30% lager en het nez uit Tielt geworden, toen het bedrijf vergt meer handenarbeid. Bovendien zijn op vraag van een Belgische supermarkt de levertijden van papier langer dan die papier op rol zocht voor een 2,5 kilo zak. van plastic. Je moet dus een grotere stock ‟Voorgevormde papieren zakken bestaan bijhouden, maar dat kun je niet oneindig al lang en vele verpakkers werken ermee,″ rekken, omdat de klant altijd iets kan wijzegt Peter Van Steenkiste. ‟Ook wij heb- zigen aan het ontwerp van de verpakking. ben voorgemaakte zakken van Semoulin. En is papier werkelijk milieuvriendelijker? Van die leverancier betrekken we sinds Op basis van het Circopack-project i.s.m. maart 2019 op vraag van een andere klant UGent waarbij we specifiek wetenschapeveneens papier op rol voor een verpak- pelijk onderzoek hebben laten uitvoeren king zonder invouw. Uit testen bleek dat voor een vergelijk tussen papieren zakken kraft-papier niet stevig genoeg was. Er 2,5kg, PE en biogebaseerde PE, kunnen we was wit papier nodig. In België kwamen alleszins concluderen dat, op basis van de we in april 2021 als eerste met een 2,5 kilo huidige LCA-methodologie en de eerste zak vanaf de rol. De coating is slechts daar resultaten, een papieren verpakking voor aangebracht waar geseald wordt om de 2,5kg aardappelen een zwaardere mili95%-norm te behalen. Papier is zwakker eulast geeft dan PE en biogebaseerde PE. dan plastic en het valt niet uit te sluiten Let wel: dit is specifiek voor 2,5kg aardapdat het handvat doorschiet, maar de zak pelen, en mag niet veralgemeend worden is al bij al toch redelijk stevig. Voor de 2,5 voor andere producten of gewichtsklaskilo zak gebruiken we 100 grams, voor de sen.” 1 kg verpakking 80 grams papier. We hebben gestanste verpakkingen en zakken Langs de kant van Warnez ziet Peter meer met cellulose net, beide kunnen bij het oud heil in een biogebaseerde PE. ‟Dat matepapier. De lijn voor de 1 kilo zakken dur- riaal is voor meer dan 85% gemaakt uit ven we verder nog te automatiseren, maar suikerriet en is recyclebaar zoals gewode 2,5 kilo verpakkingen laten we niet ne PE. Het is dubbel zo duur als PE, maar door een robotarm oppakken om in het nog altijd goedkoper dan papier, het loopt krat te leggen. Er bestaat toch altijd een lekker op de machines, is dun en ook voor risico op scheuren. En ook al gebeurt het klant en consument een mooi verhaal om niet vaak, 1 op de 500 is al te veel.″ in mee te stappen.″ Warnez zou in het papiersegment graag volledig overschakelen op papier op rol. ‟Met voorgevormde zakken halen we slechts een slagfrequentie van 12 per minuut, ‘op de rol’ is de snelheid algauw

118

Dat bestaande verticale vorm-, vul- en sluitmachines vaak moeten worden aangepast om papieren zakken te kunnen verwerken, beaamt ook Mark van der Kamp van Sarco Packaging, verdeler

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

van onder andere de ILAPAK VFFS Verpakkingsmachines en leverancier van bijhorende kunststof- en papieren verpakkingsmaterialen uit Gameren. ‟Het is niet zomaar plug-and-play. Niet alle bestaande VFFS-machines zijn inzetbaar voor papier. Dikwijls moet er een nieuwe buis op en moet er een overdruksysteem op de beitels worden gemonteerd. Wie een nieuwe machine koopt, kan wel een lijn aanschaffen waar zowel PE als harde kunststoffen (OPP/PP) en papier op kunnen worden gedraaid. Wij zien zeker interesse uit de markt uit duurzaamheidsoverwegingen, al is in die zin de vraag naar dunnere plastic oplossingen die op de bestaande machines kunnen, nog groter. Wij leveren nu bijvoorbeeld een 70 grams papier oplossingen met een water gedragen heat-sealbare lak als sealmedium. Met deze techniek blijven we boven de 95% papier en kan het materiaal gerecycled worden. Naast papier van de rol en voorgevormde papieren zakken leveren wij ook de standaard foliën, alsook foliën uit hernieuwbare materialen (Green PE), dus we hebben een brede en goede kijk op de markt.″

‟Papier is een schitterend materiaal: je kan het bedrukken, het heeft een heel natuurlijke uitstraling, het ligt fijn in de handen en het is ook heel mooi. Voor aardappelen houdt het ook de UV-stralen tegen, de oorzaak van vergroening. Alleen is de grondstoffenstroom beperkt en zijn we er qua sector nog niet helemaal klaar voor. Voorheen hadden we voldoende aan de schors,

Het Oergewas papieren verpakking van SARCO

Pac

Het beste dat Moeder Natuur te bieden heeft, dat verpakken onze machines met respect voor de planeet.

w it h a S

GH-Ulma

Brandekensweg 9D 2627 Schelle (Belgium) Info@gh-ulma.com www.gh-ulma.com

Netfolie is prijzig, maar wij hebben nu een slim alternatief!

www.fromm.nl | 030-606 67 00

EMPACK Stand A101

Maasmond produceert al meer dan 50 jaar de meest uiteenlopende labels en folie voor de verpakkingsindustrie. Labels en folie voor de agrarische sector

Papierindustrie Maasmond b.v. De Pinnepot 12, 3233 LP Oostvoorne T 0181-482333 E info@maasmond.com

Uw producten kunnen in hoogwaardige flexodruk geleverd worden met korte en flexibele levertijden

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

119

Wegen & Verpakken

Papier op rol (l) en buisdetail ILAPAK VFFS machine Sarco

de dunne zaagbladen en het zaagsel van- is ook gewoon een lastig uit de houtindustrie om papier te maken, materiaal om mee te vernu zijn er hele bomen voor nodig om aan pakken. In Frankrijk zie je de vraag te voldoen. En er is niet voldoen- nu al verpakkingen met 100 de aanwas. Dat drijft ook de prijs op. De gram meer dan de onderpapierindustrie werkt nu al met dag- grens om weer kunststof prijzen, net zoals bij energie. De markt is te kunnen gebruiken,″ weet onrustig. De kostprijs van een plastic zak Mark. ‟Mijn prognose voor voor 2,5 kilo aardappelen kost ongeveer het Nederlandse superrond de 5 cent, in papier is dat minimaal marktlandschap blijft 80% 2,5x tot 3x zoveel. Elke AGF-verwerker en/ PE-folie. Daar primeert de of verpakker die papier levert, loopt tegen prijs. In België mik ik op een de kostprijs aan, want je krijgt het nooit verhouding van 60/40 of volledig vergoed door de klant, ook niet zelfs 50/50 voor PE versus Voorbeeld papieren verpakking Rovema de bijkomende kosten voor meer perso- papier, met bulk in PE en de neelsuren en lagere productiesnelheid. De kleinere verpakkingen en vraag is ook hoe duurzaam het werkelijk bio in papier,″ blikt Jan Lode is. Hoeveel liter water heb je nodig om het van den Heuvel van VDH Concept vooruit. te maken? En welke chemische middelen ‟Papier zal niet overheersen, al wordt veel om het wit te krijgen? Het klinkt mooi, afhankelijk van de Europese wetgeving maar de hausse komt uit de belevingswe- omtrent verpakkingen,″ meent Ronald reld van de consument. Het zit ook meer Borst van Paardekooper. ‟Dat is natuurlijk in onze natuur om papier te recyclen dan ook voor mij de hamvraag!″ zegt dan weer plastic. Dat doen we al veel langer,″ reflec- Michiel Meijering van Landjuweel. ‟Wist teert Mark. ik het antwoord, dan kon ik zo meteen beslissen waarin te investeren. Maar goed, WAAR STAAT DE SECTOR BINNEN 10 om te antwoorden op de vraag: ik verJAAR? wacht meer papier, maar het bulksegment ‟Papier zal zeker veel duurder blijven dan blijft in PE.″ Robert Schram van Semoulin kunststof. Ik betwijfel of de animo sterk neemt de afgelopen jaren het volgende uitPapierverpakkingsmachine Rovema gaat toenemen binnen de sector. Papier gangspunt: ‟De tendens vanuit Europa is steeds minder plastic. zak voor die producten die in papier kunTegen 2025 moeten nen worden verpakt. Want de consument de draagtassen eruit. kiest vaak nog voor de goedkoopste oplosDie tendens gaat zich sing. En net zoals de plasticindustrie zich doorzetten. Ik denk verder ontwikkelt, zie ik ook de papierdat meerdere landen industrie nog een milieuslag maken. De Frankrijk gaan vol- wetenschap zit niet stil en het is van moegen in hun verbod ten.″ (PB/PDC)  op plastic voor AGF info@molenaardappelen.nl onder de anderhalinfo@greydanus.nl; Kleiweg 3, Emmeloord ve kilo. Maar ik denk robert.schram@semoulinpackaging.com ook dat regeringen de info@bigbagstore.nl jan.strijbos@rovema.nl Bigbagstore.nl omschakeling moeTelefoon 0527-61 44 44 jan@vdhconcept.com Kleiweg 3 ten stimuleren door m.meijering@landjuweel.nl middel van subsidies, 8305 AR Emmeloord stefaan@sprietaardappelen.be; zodat een papieren Ronaldborst@paardekooper.com info@bigbagstore.nl peter@warnezpotatoes.be zak niet langer duurTelefoon: 0527 – 61 44 44 m.vanderkamp@sarcopacking.com der is dan een plastic

120

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

ADVERTORIAL

NIEUW PRODUCT VAN SMART PACKAGING SOLUTIONS: DUURZAME PUNNET VOOR GROENTEN EN FRUIT Smart Packaging Solutions introduceert een nieuwe punnet voor groenten en fruit. De massief kartonnen verpakking is sterk, circulair, makkelijk hanteerbaar en een duurzaam en milieuvriendelijk alternatief voor plastic. “De markt en de consument vragen steeds meer om duurzame verpakkingen”, vertelt Martijn Fluyt, Product Development Manager. “Ook overheden stimuleren dat. Zo is het

in Frankrijk vanaf 1 januari 2022 verboden om verse groenten en fruit in plastic te verkopen. Daarom hebben wij een punnet voor groenten en fruit gemaakt uit massief karton, een duurzaam alternatief voor plastic.” 100% CIRCULAIR De groenten- en fruitverpakking is gemaakt van 100% gerecycleerd papier en karton en is geschikt voor allerlei toepassingen. Martijn: “De verpakking is geschikt voor producten met een

gewicht tussen de 0,5 en 2 kilo. Door het toepassen van massief karton is een robuuste, stevige verpakking gegarandeerd en daarmee is dit een ideale oplossing voor het verpakken van peren, spruiten en andere groenten en fruit. De consument kan deze na gebruik in de oud papierbak gooien zodat het massief karton wordt gerecycleerd. Het is dus echt een circulaire oplossing.” STEVIGE EN MAKKELIJK HANTEERBARE VERPAKKING De groenten- en fruitverpakking kenmerkt zich door gebruiksvriendelijkheid voor een efficiënt verpakkingsproces. Het design maakt het mogelijk om de verpakking machinaal eenvoudig in de gewenste vorm te vouwen. Martijn: “Wij leveren de verpakkingen plano af om de transportkosten te minimaliseren. De gevouwen verpakkingen kunnen eenvoudig in elkaar worden gestapeld en, net zo belangrijk, makkelijk weer van elkaar worden gehaald zodat groenten en fruit snel en efficiënt kunnen worden verpakt.” VERPAKKING BIEDT OPTIMALE BESCHERMING Door het gebruik van massief karton en de constructie van de verpakking zijn groenten en fruit in alle fases van de supply chain maximaal beschermd en komen ze onbeschadigd en in optimale conditie aan bij de consument. Voor een unieke uitstraling

kan de verpakking helemaal worden gepersonaliseerd, zowel qua afmeting, ontwerp als bedrukking met specifieke merkkleuren en logo’s. ZICHTBAARHEID VAN HET PRODUCT De groenten- en fruitverpakking is gemaakt vanuit het perspectief van de eindgebruiker. “Een consument wil graag in de winkel het product kunnen zien wat in de verpakking zit”, noemt Martijn als voorbeeld. “Daarom kan de verpakking worden voorzien van meerdere openingen, eventueel gestanst in de vorm van het product. Daarnaast is de verpakking hersluitbaar, zodat de consument het product thuis ook in de verpakking kan bewaren.” DUURZAME VERPAKKINGSOPLOSSINGEN Bij het ontwerp van de verpakking was duurzaamheid het uitgangspunt. Bewust omgaan met verpakkingen en duurzaamheid zit in het DNA van Smart Packaging Solutions. Wij vinden het belangrijk dat de grondstoffen van onze verpakkingen hun waarde behouden en blijven circuleren in de verpakkingseconomie. De gerecycleerde vezels zijn de hoofdgrondstof van onze massief kartonnen verpakkingen, die vervolgens weer 100% recycleerbaar zijn tot hernieuwbare grondstof.

Meer weten? www.smart-packaging-solutions.com. Of neem contact met ons op: info@smartpaso.com

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

121

Advertorial

Paardekooper ontwikkelt 2,5 kilo papieren aardappelzak voor Warnez

Aardappelinpakbedrijf Warnez was in opdracht van de Belgische supermarkt Match op zoek naar een 2,5 kilo aardappelzak van papier. Het bleek een uitdagende klus, want bestaande concepten waren niet stevig genoeg of remden de productiecapaciteit. Al snel kwam Warnez uit bij Paardekooper. “Paardekooper was de enige speler in de markt die aan alle eisen kon voldoen en ook nog eens in een zeer kort tijdsbestek kon leveren,” aldus Peter van Steenkiste, Product- en Packagingmanager bij Warnez. “Paardekooper was de enige in de markt met een passende oplossing binnen de

strakke deadline van de klant.” Krappe deadline Familiebedrijf Warnez is als sinds 1950 actief in de aardappelindustrie. Het inpakbedrijf werkt hoofdzakelijk in opdracht van de Belgische retail. “Consumenten hebben tegenwoordig een duidelijke voorkeur voor papieren verpakkingen en hoewel dit niet altijd de meest duurzame verpakkingsoptie is, volgen we de wensen van de markt,” weet Peter. “Een papieren aardappelzak voor 1 kilo hadden we al. Voor 2,5 kilo konden we alleen een voorgevormde zak aanbie-

den, maar de productiesnelheid hiervan was veel te traag. We moesten op zoek naar een andere oplossing. Bij voorkeur een beproefd concept, want veel tijd om te testen hadden we niet. Binnen 4 maanden moest de papieren aardappelzak namelijk gereed zijn. Gelukkig was Paardekooper daar om ons te helpen.” “Als specialist in agf-verpakkingen kennen we de hoge eisen waaraan een aardappelverpakking moet voldoen,” stelt Sebastien Roelandts, Accountmanager International bij Paardekooper. “In samenwerking met onze producent Cartomat hebben we daarom CartoPaper

Jouw folie-expert Paardekooper is jouw kennispartner op het gebied van flexibele folieverpakkingen. Welke folies zijn er verkrijgbaar? Welke folie is het beste

Scan mij

geschikt als verpakking voor jouw speciﬁeke product? Dankzij onze jarenlange ervaring met folieverpakkingen hebben wij voor elke verpakkingsuitdaging de juiste oplossing. We houden rekening met optimale bescherming, efﬁciënte verwerking, duurzaamheid, gebruiksgemak en een aantrekkelijke (schap)presentatie. En over flexibel gesproken: wij bieden de mogelijkheid van voorraadbeheer en maatwerk logistieke uitlevering. We zorgen voor een service die jou het beste past, net zoals onze folies passen bij jouw product(en). Hoe kunnen we jou helpen?

122

AGF Primeur 3 • 2022

Advertorial

zakken ontwikkeld. Dit natsterke papier voorkomt uitdroging van de aardappelen, is van nature ademend en heeft een zeer hoge scheurweerstand. Machinebouwer GKS Packaging had vertrouwen in ons concept en ontwikkelde hiervoor een volautomatische machine om papier op rol optimaal te kunnen verwerken. Deze combinatie heeft zich inmiddels uitvoerig in de praktijk bewezen en blijkt ook voor Warnez de perfecte oplossing.” Driedubbele productiesnelheid “De productiesnelheid is bijna drie keer sneller dan bij de voorgevormde zakken,” aldus een enthousiaste Peter. “Dit is precies wat we zochten. Daarnaast wordt de geoogste kwaliteit van de aardappelen met CartoPaper optimaal behouden. Dat is met oog op minder voedselverspilling een absolute meerwaarde. Het papier zelf is FSC®-gecertificeerd en mag na gebruik bij het oud papier. De zakken worden geseald met een speciale spotcoating. Het aandeel van dit materiaal is zo laag, dat dit oplost tijdens het recyclen. Daarnaast realiseren we ook een materiaalbesparing in vergelijking met de traditionele voorgevormde papieren zakken. Deze zijn namelijk gemaakt van twee lagen

papier en onze CartoPaper zakken van één laag, zónder dat dit ten koste gaat van de stevigheid.” Een andere belangrijke eis is voedselveiligheid. “Dat is de reden waarom CartoPaper wit is,” verklaart Sebastien. “Maar consumenten zien liever bruin. Dat past beter bij de natuurlijke beleving. Om dit goed over te brengen hebben we de zak bedrukt met een bruine kraftlook. Voordeel van een witte basis is wel dat kleuren beter uitkomen, zoals het rood aan de bovenzijde.” “Ook hier was de expertise van Paardekooper duidelijk zichtbaar,” benadrukt Peter. “De bedrukking is nauwelijks van echt bruin papier te onderscheiden. Verder hebben we samen met Paardekooper de juiste grootte van de gestanste perforaties bepaald. Consumenten willen zien wat ze kopen, maar de zichtgaten mogen natuurlijk niet ten koste gaan van de stevigheid van de zak. Ook hierin zijn we goed geslaagd, want we hebben tot op heden nog niet gehoord dat een zak gescheurd is.”

Complimenten Peter kijkt met tevredenheid terug op de samenwerking. “Complimenten voor de snelheid en deskundigheid waarmee Paardekooper dit project samen met Cartomat en GKS heeft opgepakt. Alles is zeer vlot verlopen en binnen de gestelde termijn. Als eerste aardappelinpakbedrijf in België kunnen we onze afnemers papier op rol aanbieden voor aardappelzakken van 2,5 kilo met een uitstekende productiesnelheid en kwaliteit. Momenteel werken we aan een vervolgproject met Paardekooper en GKS om ook grovere aardappelkalibers in te kunnen pakken. Ook dat is een uitdagende klus, maar ik heb er alle vertrouwen in dat we ook hier samen tot een goede oplossing komen.” 

“Ook op het gebied van drukwerk is de expertise van Paardekooper duidelijk zichtbaar. De aardappelzak heeft een authentieke, natuurlijke uitstraling.”

Altijd verse groenten dankzij Paardekooper

“De folie-experts van Paardekooper kennen de markt, beheren onze voorraad en staan altijd voor ons klaar met innovatieve en duurzame verpakkingsoplossingen. Met de juiste folieverpakking blijven onze voorgesneden groenten langer vers en houdbaar, wat voedselverspilling voorkomt. Daarom is Paardekooper al 25 jaar onze partner in verpakkingen.” Rob Witmer, Directeur Tuinderij Vers

Heb jij ook een verpakkingsuitdaging? Mail naar flexibles@paardekooper.com

AGF Primeur 3 • 2022

123

Wegen & Verpakken

Koppert Machines levert voortraject voor topseallijnen aan Canadese Nature Fresh:

“Onze lijn is iets minder snel, maar veel nauwkeuriger” Begin maart heeft Koppert Machines uit Monster het voortraject van een topseallijn voor snacktomaten verladen naar Nature Fresh, een belangrijke teler van tomaten, paprika’s en komkommers uit het Canadese Leamington. “In de Canadese pakstations is nog veel handenarbeid nodig, shakers en emmers zijn nauwelijks te vinden en wordt veel gewicht cadeau gedaan,” vertelt Paul Koppert van Koppert Machines.

‟N

ature Fresh heeft eigenlijk al een hogesnelheidslijn van negentig verpakkingen per minuut van ons in het pakstation staan,″ vertelt Paul. ‟Maar ze wilden wat meer flexibiliteit en dus hebben ze twee enkele lijnen besteld die elk 50 verpakkingen per minuut aanvoeren naar de topsealer. De topsealer zelf wordt door een lokaal bedrijf geleverd. Ook in Nederland besteden wij die taak uit aan andere bedrijven zoals Multivac, Ulma, Proseal of Pack Automation.″

REMFLAPPEN BREKEN DE VAL Koppert Machines levert het hele voortraject: van het wegen van de snacktomaten en het automatisch opzetten van de bakjes tot het aanvoeren van de gevulde verpakkingen naar de topsealer. ‟De tomaatjes worden handmatig of automatisch op een bufferband gelegd die ze naar een rollenbaan voert waar er nog met de hand wordt uitgesorteerd. De eerste selectie is evenwel al in de kas gebeurd, maar met de rassen van tegenwoordig zijn de snacktomaten qua maatvoering allemaal redelijk gelijk. Daarna gaan de tomaatjes naar een multihead-weger die ze in de verpakkingen doet belanden. Om de val te breken werken we met schuine platen met remflappen. De tomaatjes vallen niet echt, ze glijden naar beneden. Vervolgens is het de beurt aan de topsealer,″ legt Paul uit.

124

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

WEGGEEFGEWICHT TOPSEAL WINT HET VAN SHAKERS je met topseal. Zo hebben wij in Nederland In Europa wordt er heel nauwkeurig gewo- In Noord-Amerika zie je meer topseal, in al aanvoerlijnen voor topsealers en flowgen, weet Paul, terwijl er in Noord-Ame- Nederland vind je vaker clamshells en packers geleverd aan grote verpakkingsrika eerder met ‛vullers’ wordt gewerkt. bekers of shakers in de supermarkt. ‟In bedrijven zoals bijvoorbeeld Growers Uni‟Daar kijken ze nog niet strikt op het weg- Amerika hebben ze ook bowls. Kijk maar ted, Greenpack en Redstar, maar ook aan geefgewicht. Het gaat hen meer om het naar de bekende verpakking van Nature telers zelf, de kleinere bedrijven dus, die volume. Ze kunnen daar 7 tot 8% zomaar Sweet. Maar shakers ga je er niet vinden. hun product zelf verpakken en direct aan weggeven. Ze hebben vaak heel snelle, Nu verschuift de markt in Nederland toch de supermarkten leveren.″ maar ook onnauwkeurige lijnen, vooral ook stilaan naar topseal, maar de Amerivoor blauwe bessen. Met onze lijnen doet kanen waren er eerder mee. De bekende VERGAANDE AUTOMATISERING NIET Nature Fresh op dat vlak een goede zaak. emmers lijken langzaam aan toch iets min- ALTIJD EEN VOORDEEL We zijn niet traag en bovendien heel flexi- der te worden bij ons in Nederland, want De eerste lijn die Koppert Machines aan bel en nauwkeurig.″ daar zit iets meer plastic in dan in een bak- Nature Fresh had geleverd, was volle-

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

125

Wegen & Verpakken

dig geautomatiseerd met robots. wat voeten in de aarde gehad om ‟Maar als je met meerdere ver- mensen uit Mexico over te laten pakkingsformaten werkt, kan die komen. En het minimumloon in automatisering ook een obstakel Canada is sinds twee of drie jaar worden,″ legt Paul uit. ‟Want een substantieel hoger dan in de VS. robot vlug even omstellen naar Nu moet men dus wel op zoek naar een andere verpakking is niet zo meer automatisering.″ eenvoudig. Als je met zeven verschillende soorten formaten en De lijn kan inclusief management afmetingen werkt, zoals in het software opgeleverd worden die geval van Nature Fresh, dan heb je toelaat meerdere parameters zoals ook allemaal andere grijpers nodig snelheid en gewicht uit te lezen. De om de verpakkingen in de dozen te aftersales gebeurt volledig online. zetten. Onze huidige lijn kan heel ‟Onze technische dienst biedt onliveel soorten formaten aan. Nature ne ondersteuning. Maar een bedrijf Fresh heeft nu gekozen voor een als Nature Fresh is natuurlijk ook simpele lijn, met een iets lagere dusdanig groot dat ze eigen monsnelheid, waarbij de verpakkin- teurs in dienst hebben. En het is ook gen handmatig in de doos worden niet zo dat ze wekelijks of maangeplaatst, maar die veel meer for- delijks problemen hebben met de maten aankan.″ machine, dus dat gaat eigenlijk prima,″ besluit Paul. (PB/PDC)  NOG VEEL HANDENARBEID p.koppert@koppertmachines.nl In de VS en Canada wordt in grote mate een beroep gedaan op goedkope arbeid uit Mexico in de pakstations. ‟Maar het wordt nu toch allemaal moeilijker en duurder. Met Covid heeft het best wel

Met het project #futureofplastics legt Segers & Balcaen de focus op duurzame economie vanuit een circulaire aanpak. Onze investeringen in innovaties dragen bij aan een groenere toekomst met sterke, ecologische producten.

Segers & Balcaen is een belangrijke speler op de West-Europese markt van barrière folies en flexibele verpakkingen voor diepvriesvoeding, verse voeding, e-commerce en technische folietoepassingen.

Met 60 jaar ervaring heeft Segers & Balcaen een uitgebreide knowhow vergaard, waar verschillende multinationals een beroep op doen.

Neem contact met ons op over jouw ecologische of technische verpakkingsvragen:

www.segers-balcaen.com - +32 53 64 64 64 - sales@segers-balcaen.com

126

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

Traysealing & Casepacking Solutions

VERPAKKEN PORTIONEREN

BEREIDEN

VULLEN

SERVICE

DOSEREN

process & packaging solutions

Topseal verpakkingen De topsealverpakkingen zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de schappen van de supermarkten. Dit is ook niet verwonderlijk als je kijkt naar de vele voordelen van dit type verpakking. De topsealverpakking is namelijk milieuvriendelijker (minder plastic), de logistieke keten en zorgt uiteindelijk voor een betere presentatie in de winkel. Door de mogelijkheid tot verlenging van de houdbaarheid van het product werkt het ook nog eens omzet verhogend en wordt verspilling tegen gegaan. Onderzoek wijst uit dat 30 procent van het geproduceerde voedsel niet wordt geconsumeerd en ergens verloren gaat tussen de boer en de consument. Een juiste keuze voor de verpakking kan helpen om deze voedselverspilling deels tegen te gaan.

Proseal Traysealers De Proseal traysealers bieden de oplossing om verpakkingen professioneel te topsealen en zijn in staat om 30 (semi-automatisch) tot 240 (volautomatisch) verpakkingen per minuut te sealen. Eenvoudige integratie in complete verpakkingslijnen is daarbij geen probleem. Innovatie - Case Packer Proseal heeft zijn productportfolio uitgebreid met een zeer snel volautomatisch verpakkingssysteem voor kratten en dozen. De nieuwe Proseal CP3 vormt de ideale aanvulling op Proseal’s uitgebreide assortiment traysealmachines om klanten een complete verpakkingsoplossing te bieden tot wel 120 verpakkingen per minuut. De Case Packer kan een breed scala verpakkingsformaten verwerken, waaronder trays, emmertjes en sandwichverpakkingen, van verschillende materialen. Tevreden klanten Fruitmasters, ASF Holland, Beekers Berries, The Grape Company Europe, ABB Trading en The Greenery zijn een aantal voorbeelden van tevreden klanten welke inmiddels beschikken over meerdere moderne traysealers van Proseal. De goede relatie en wisselwerking met onze klanten willen we graag behouden en verder en innovatief te zijn en waar nodig mee te denken met de klant om zijn proces te optimaliseren.

Hal 3.1 stand A-04

stand L138

Enkele referenties:

Twentepoort Oost 8 7609 RG Almelo Nederland T + 31 (0)546 87 41 11 info@sismatec.nl

www.sismatec.nl

Wegen & Verpakken

SCAN/KLIK HIER VOOR DE VIDEO VAN DIT PROJECT

Burg Machinefabriek levert trayvuller aan Zeeuws verpakbedrijf:

Scan hier voor de video van dit project

“De capaciteit voor het verwerken van trays of vleugelschalen is dezelfde” De huidige trend naar steeds minder verpakkingsmateriaal zorgt niet alleen voor meer werk op de plank bij packaging designers, maar ook bij machinebouwers. Voor de appelsector heeft Burg Machinefabriek uit Kruiningen een trayvuller ontworpen die ook kartonnen vleugelschalen kan verwerken.

‟D

e machine is eigenlijk voortgekomen uit een eerder type dat we voor de Engelse markt hadden ontwikkeld,″ vertelt René Koster. ‟Zo heeft onder meer Tesco een lijn die een setje appelen los in een flowpack verpakt. Daarna kwam ook de vraag naar een oplossing voor het verpakken van appelen op een tray met flowpack. We hebben de machine meteen nog meer functionaliteit gegeven door ook kartonnen vleugelschalen toe te voegen aan het assortiment automatische verpakkingsmogelijkheden. En dat is uniek in onze branche. Vleugelschalen behoeven geen bijkomend plastic meer om de appe-

128

len bijeen te houden. Door de flappen dicht te vouwen en er een etiket met de nodige informatie op te kleven, zit het fruit ook stevig in de verpakking. Ondertussen zijn er al negen van onze BTI-trayvullers verkocht. Ook bij Vogelaar Vredehof uit Krabbendijke staat er een.″

TRAYS MET TWEE RASSEN APPELEN De trayvuller is behoorlijk snel. Er kunnen tot 65 trays per minuut met 4, 6 of 8 appelen worden gevuld. ‟Bij de concurrentie ligt dat cijfer rond de 40,″ stipt René het verschil aan. ‟We werken met twee sporen, waardoor er, mits een kleine aanpassing

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

aan de aanvoerzijde van de machine, ook twee verschillende soorten rassen kunnen worden ingevoerd. Dan heb je op een tray van vier stuks twee appelen van het ene en twee van een ander ras. Ook tomaten kunnen op de lijn. De machine is geschikt voor ronde producten met een diameter van 50-90 mm en voor verpakkingsformaten met een lengte van 140-300 mm, een breedte van 140-180 mm en een hoogte van 20-40 mm.″

CAPACITEIT TRAYS OF VLEUGELSCHALEN IS DEZELFDE De stapeltjes kartonnen of plastic trays of vleugelschalen die de operator aanbrengt, worden automatisch ontnest en op de band geplaatst. De capaciteit voor het verwerken van trays of vleugelschalen is dezelfde. Na de automatische afvulling leggen twee medewerkers de appelen recht in de schaaltjes. Samen met de

operator die de stapels trays aanbrengt den. ‟De machine kan in principe op elke en de machine bedient vanaf het PLC-be- soort aanvoerlijn en op een flowpacker of sturingssysteem en de heftruckchauf- vleugelschaalvouwsysteem van elk merk feur die de kisten aanvoert en ledigt, zijn aangesloten worden.″ het de enige medewerkers die nodig zijn om meer dan 60 schaaltjes per minuut te KORTE TERUGVERDIENTIJD verwerken. Upstream (kistenlediging) Ondanks de snelheid is er bijna geen en downstream (het dichtvouwen van de vruchtcontact. ‟De appelen lopen geen vleugelschalen, casepacking en palletise- beurse plekken op in de machine,″ zegt ring) kan er verder geautomatiseerd wor- René. ‟De terugverdientijd van de

BTI-trayvuller is zeer snel: als de machine hele dagen draait, kan een kleinverpakker de investering in anderhalf jaar hebben afgeschreven,″ besluit René. (PB/PDC)  r.koster@burgmachinery.com

WE’RE ADDING VALUE IN PACKHOUSE SOLUTIONS Kist ledigen Kist vullen Kist logistiek Complete verpaklijnen Palletisering Kist reiniging

SCAN/KLIK HIER VOOR DE VIDEO VAN DIT PROJECT

GEREALISEERD PROJECT BIJ:

VOGELAAR VREDEHOF B.V.

Meer informatie of bel direct:

www.burgmachinery.com +31 (0)113 50 13 73

The advanced way of packaging Verstappen advanced packaging heeft een grote variëteit in kunststofverpakkingen voor de AGF-sector, food industrie en non-food industrie. Wij denken en bewegen mee en voegen waarde toe aan uw product, productie- en logistiekproces. Verstappen advanced packaging • +31 (0)77 398 47 76 info@verstappenpackaging.nl • www.verstappenpackaging.nl

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

129

Wegen & Verpakken

Zespri over de omschakeling naar kartonnen verpakkingen:

“Als bedrijf geloven wij enorm in duurzaamheid”

het fruit optimaal blijft in de verpakking. Plastic heeft een belangrijke functie wat betreft bewaring van verse producten en alternatieven moeten zorgvuldig bekeken worden.” Een ander aspect van de verpakking was de zichtbaarheid, die in een kartonnen verpakking minder is dan in plastic. “De consument wil het product kunnen zien en beoordelen wat het beste fruit is voor hen. Daarom hebben we geprobeerd het fruit zichtbaar te maken. Door de nodige uitsparingen in de verpakking te maken hebben we de balans gevonden tussen zichtbaarheid en stevigheid.”

Eén van de wereldwijde duurzaamheidsdoelstellingen van Zespri is dat de verpakkingen in 2025 volledig recyclebaar, herbruikbaar of composteerbaar moeten zijn. Onlangs zette de kiwi-specialist in Europa daarin een stap door om te schakelen naar consumentenverpakkingen van 100 procent karton. “Vroeger verpakten we het fruit in een kartonnen schaaltje, maar nog altijd met plastic folie eromheen. Als bedrijf geloven wij enorm in duurzaamheid. Daarom was het onze ambitie om snel naar een oplossing te werken zonder plastic in onze consumentenverpakking en naar een 100 procent sustainable kartonnen verpakking,” zegt Nele Moorthamers, Zespri’s Head of Marketing Europa & Noord Amerika.

‟D

aarbij is vooral gekeken of de nieuwe verpakking het fruit voldoende ondersteunt en ervoor zorgt dat de kiwi op een optimale manier verpakt

130

en getransporteerd kan worden,″ meldt Nele. “We moeten een verpakking kiezen die past bij een vers product waarbij we ervoor zorgen dat de houdbaarheid van

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

RODE KIWI Een ander aspect waarin Zespri duurzaamheid nastreeft, is in de teelt. Zo worden momenteel testen gedaan met de teelt van rode kiwi’s in Europa. In Azië brengt Zespri de rode kiwi al op de markt. “We zijn aan het kijken om de rode kiwi op termijn ook op de Europese markt te brengen, door het fruit hier te telen. Dat is dichterbij en dat valt ook onder onze duurzaamheidsdoelstellingen, om zo dicht mogelijk bij de consument ons product te kunnen telen.” Uiteindelijk zal deze rode kiwi net als de groene en gele varianten in de nieuwe kartonnen schaal worden verpakt. “Die gaat op dezelfde manier verpakt worden als onze andere kiwi’s. We proberen het aandeel plastic dat we in Europa nog in de verpakkingen gebruiken, heel hard te beperken.”

Van De Velde Packaging zorgt naast de verpakking ook voor de machines waarmee de doosjes kunnen worden opgezet, gevouwen, gevuld en gesloten

POSITIEF heel positief op de nieuwe verpakking.” Nele geeft aan dat de consument ook ver- Wel stelt zij vast dat het door de stijgende wacht dat bedrijven afstappen van het prijzen – naast papier en karton ook vele gebruik van plastic. “Het hangt wat af van andere grondstoffen - een uitdaging is om land tot land, maar consumenten gaan richting de consument een prijsevenwicht zich afzetten tegen het gebruik van plastic te vinden. “De consument is bereid om in verpakkingen.” Overigens ziet zij dat de voor een kwalitatief product een goede nieuwe verpakking goed wordt ontvan- prijs te betalen en daarin proberen we een gen in de markt. “De consument reageert balans te vinden tussen enerzijds de hoge-

re kosten en anderzijds de prijs naar onze consument toe.”

TOTAALCONCEPT In de aanloop naar de keuze voor een nieuwe kartonnen verpakking, heeft Zespri een marktanalyse gedaan om de opties te bepalen. “Want het introduceren van een nieuwe verpakking draait niet alleen

Flowpacker Veelzijdig

Traysealer Flexibel

Karton vouwer Bewust

ALBLASSERDAM | T. +31 (78) 693 3900 | E. info@skillpack.nl | www.skillpack.nl

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

131

Wegen & Verpakken

om de verpakking zelf, maar ook om de technologie eromheen, die ervoor zorgt dat een kartonnen doosje opgezet, gevouwen, gevuld en gesloten kan worden,” zegt Melanie Vanbelleghem van Van De Velde Packaging, dat al jaren samenwerkt met Zespri en ook het nieuwe verpakkingstraject heeft ingericht. “Wij zijn een onestop-shop. We hebben niet alleen kennis op het gebied van het product, maar ook op het gebied van de verpakkingsmachines. Daarnaast kunnen we zo nodig deze expertise los van elkaar inzetten.” Toch ziet Melanie een groot voordeel van het onderbrengen van het complete traject van verpakking tot machines bij dezelfde partij. “Wij werken intern samen, dus de afdeling Verpakkingen kan samen met de afdeling Machines kijken hoe een eventueel probleem kan worden opgelost en hoe we dat kunnen optimaliseren. Als het twee aparte spelers zijn, is die communicatie meestal wat stroever.” Ook Zespri sprak juist dit totaalconcept aan. “Enerzijds heb je dan die nieuwe verpakking, maar hoe ga je dat aanpakken? Voor ons is het belangrijk dat er ook de machine aan gekoppeld is, waardoor we nog altijd het

verpakkingsproces kunnen automatiseren,” aldus Nele.

eerder al gepland, gesloten waardoor het aanbod beperkter is geworden. “Daardoor is er een groot volume verdwenen uit de ORIËNTATIE OP KARTON markt.” Naar verwachting is het volume Melanie ziet dat er, veel meer dan vooruit de fabrieken die nu ter vervanging heen, interesse is vanuit de markt voor nieuw gebouwd worden, pas later in dit verpakkingen van papier en karton. Zij jaar beschikbaar en is de capaciteit daarwijt het onder andere aan de wetgeving van al volledig bezet met de huidige vraag die in Frankrijk sinds kort van kracht is en in de markt en de nieuwe vraag door verdie plastic als verpakkingsmiddel, enke- schuiving van plastic naar kartonnen verle uitzonderingen daargelaten, verbiedt. pakkingen, laat Melanie weten. “Dus er “Wij verwachten dat deze tendens ook gaat geen overschot komen door de openaar België en Nederland komt en zien al ning van de nieuwe fabrieken. Het opvaneen verschuiving van plastic verpakking gen van de sluiting van een fabriek gaat naar kartonnen verpakkingen bij onze niet van vandaag op morgen, daar komt klanten.” Als bedrijf is het goed om zich tijd bij kijken.” Daardoor – en door de stijvoor te bereiden op het omschakelen naar gende energieprijzen - verwacht Melanie kartonnen verpakkingen, stelt zij vast. dat karton voorlopig duurder zal blijven, “Het is voor veel klanten een grote stap om al vermoedt zij wel dat de producenten over te schakelen naar papier of karton, uiteindelijk hun capaciteit gaan opdrijven omdat dit op hun productieproces ook een om mogelijkheden te kunnen bieden om enrme impact heeft.” aan de vraag te beantwoorden. (MW)  MINDER VOLUME Sinds afgelopen zomer zijn de kartonprijzen enorm gestegen, merkt Melanie. Bovendien zijn er een aantal kartonfabrieken, wegens veroudering en zoals

NEDERLAND Kunststof voorraadbakken Voor Fruitteelt en AGF • Duurzaam en oersterk • • 100% recyclebaar • • 60 jaar ervaring in fruit/AGF • • Made in Holland •

www.capp-plast.com | verkoop@capp-plast.com T. +31 651 914 888

132

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

nele.moorthamers@zespri.com sales@vandeveldepackaging.com

- advertorial - advertorial -

Verpak AGF efficiënt met de nieuwe generatie weegoplossingen van LRE LRE Weegtechniek introduceert een nieuwe generatie slimme DTS-Vl weeg en software oplossingen die het verpakken van AGF aanzienlijk verbeteren, versnellen en inzichten geven in uw productie.Door gebruik te maken van slimme weeg en software oplossingen kunt u aanzienlijke besparingen realiseren tot wel 30% op arbeid en enkele grammen per verpakking. Wisselend personeel, taalbarrières, veel verschillende producten, geen inzicht in data een lage verpakkingssnelheid en een onopgemerkt hoog percentage give-away zijn zaken die LRE Weegtechniek vaak in de praktijk tegen komt. Veelal wordt er gebruikt gemaakt van standaard weegschalen en geen of eenvoudige registratie software waar weinig mee gedaan wordt. Slimme oplossingen Slimme weegschalen en weegmachines van LRE Weegtechniek helpen de gebruiker bij het afweegproces. Zo geven zij aan welk en hoeveel product er in de verpakking moet om tot het juiste gewicht te komen. Zo hoeft de operator enkel lampen of LEDs te volgen die hem vertellen wat te doen. De slimme weegschaal is in staat te beoordelen hoe de operator presteert. Zijn er veel verpakkingen met onder- of overgewicht, is de snelheid van verpakken op niveau of niet. Aan de hand van deze gegevens kan de weegschaal de operator informeren hoe hij of zij presteert. Zoals het geven van een groene smiley bij goede prestaties of het blokkeren van een weegschaal bij een teveel aan onjuiste gewichten.

Deze realtime informatie zorgt ervoor dat de operator niet achteraf bijgestuurd hoeft te worden, omdat hij dit op eenvoudige wijze direct mee krijgt. De gegevens die de weegschaal presenteert aan de operator worden ook weergegeven op onze slimme software aan de hand van verschillende rapportages, grote schermen en live weergaves die direct inzichtelijk maken wat er gebeurt en waar er aansturing nodig is. De DTS-Vl oplossingen is voor zeer veel producten toepasbaar, zoals trostomaten, zachtfruit en kruiden en onze andere slimme weegmachines zijn geschikt voor trostomaten, puntpaprika’s, witlof en andere groenten en fruit. Bezoek LRE tijdens de Fruit Logistica Berlijn Na 2 jaar wachten, mag het eindelijk weer de Fruit Logistica 2022 gaat door en wij zullen er staan. Van dinsdag 5 t/m donderdag 7 april verwelkomt het team van LRE Weegtechniek u in hal 4.1, stand D-02

AGF Primeur 3 • Wegen & Verpakken 2022

133

- Advertorial -

kostenaspect in het (her)verpakken van onder andere groente en fruit. Om die reden zijn we een aantal jaar geleden gestart met de ontwikkeling van grippers, hulpmiddelen en de automatische robot inpaklijn. De robot inpaklijn kan diverse vruchten zoals mango’s of avocado’s, als ook andere producten, handelen en worden toegepast op flowpacklijnen of andere verpakkingslijnen.

Maatwerk engineering Soms biedt een standaard machine net niet de oplossing of bestaat er helemaal nog geen oplossing voor. Hier begint voor ons het échte werk. Maatwerk is vaak de meest interessante oplossing, zowel voor de efficiëntie als op het gebied van de investering.

Freshtech Solutions: van bewezen verpakkingsoplossingen tot maatwerk engineering Hoe geoptimaliseerd is uw productieproces nu echt? Waar ligt de grootste optimalisatieslag? Wat als bottlenecks in het proces verholpen kunnen worden en kunnen leiden tot een vergroting van de marge? Freshtech Solutions focust zich op flexibiliteit, efficiëntie, kostenbesparing en gebruiksvriendelijkheid van machines. Innovatieve oplossingen die daaruit ontstaan, zijn soms dermate breed toepasbaar dat ze een nieuwe standaard worden. Ontnester

Banderol

De universele ontnester heeft inmiddels zijn weg gevonden binnen de gehele AGF- en foodsector. Aangesloten op een flowpack of productielijn kan de ontnester diverse soorten en maten schalen, bakjes en trays, kunststof of karton, met een snelheid tot maar liefst 120 stuks per minuut opstapelen. De ontnester kenmerkt zich door zijn eenvoudige bediening en extreem korte omsteltijden. Door een keuze te maken uit de voorgeprogrammeerde schaalformaten, stelt de universele ontnester zich automatisch en binnen één minuut volledig om.

Een ander voorbeeld is onze banderol verpakkingslijn, een bewezen efficiënte en effectieve verpakkingsmachine. In veel gevallen kan plastic folie of zelfs een complete doos vervangen worden door een innovatieve, milieubewuste én representatieve verpakking. Het banderollint is flexibel toepasbaar van 25 tot 60 mm breedte. Vrijheid en flexibiliteit worden gecombineerd tot optimaal gebruikersgemak. Een verduurzaming met een persoonlijke touch!

Automatische robot inpaklijn Arbeid wordt een steeds belangrijker

Bent u op zoek naar bewezen verpakkingsoplossingen, automatiseringen of het robotiseren van het productieproces? Of bent u juist op zoek naar een betrouwbare, innovatieve partner die een oplossing vindt voor een probleem dat tot op heden niet met een standaard machine op te lossen was? Vraag naar onze mogelijkheden of bezoek ons op Empack stand F120 op 5,6, of 7 april in Gorinchem. Freshtech Solutions: waar de standaardoplossing niet meer past, begint voor ons de uitdaging.

AGF-er buitenland

Robin Welsh, Business Manager Northern Europe:

“In Nederland heeft iedereen respect voor elkaars tijd” Dat er tussen het Zuid-Afrikaanse ‘Nederlands’ en het Nederlands een grotere taalbarrière bestaat dan gedacht was voor Robin Welsh best verrassend toen hij voor Halls naar Nederland werd uitgezonden. “Iedereen denkt dat de talen dicht bij elkaar liggen, maar dat is niet zo. Ik heb echt opnieuw Nederlands moeten leren,” vertelt hij.

oewel hij in zijn voormalige functie als operations manager vooral Engels sprak, kreeg hij in de vier jaar dat hij inmiddels in Nederland woont de taal goed onder de knie en leest inmiddels graag Nederlandse literatuur. Ook vind hij het heerlijk om in Nederland en buurlanden wandeltrips te ondernemen. “In Nederland is veel unieke natuur te vinden. Ik houd ook erg van de seizoenen, die zijn echt voelbaar. Sneeuw is ook heel speciaal; ik vond het een fantastische ervaring om op natuurijs te schaatsten.” Wat Robin opvalt is dat Nederlanders sportminded zijn. “Iedereen is wel lid van een sportclub. Zelf speel ik hockey en tennis.” Het kostte wat moeite om aansluiting te vinden bij de Nederlanders. “Zuid-Afrikanen zijn heel spontaan en nodigen iedereen uit. Nederlanders zijn ook spontaan, maar in het sluiten van vriendschappen zijn ze wat gereserveerder. Velen hebben hechte vriendenclubs vanuit de school- of studententijd en dan duurt het wat langer om daarin opgenomen te worden. Het voordeel is dat wanneer je bent opgenomen, je er ook helemaal bij hoort en overal bij betrokken wordt.” Het werken in Nederland bevalt goed. “AGF is een bijzondere en fijne branche om in te werken, met fantastische mensen overal ter wereld. Nederlanders zijn erg pragmatisch ingesteld en hebben respect voor elkaars tijd. De humor van Nederlanders kan ik ook erg waarderen.” Voordat Robin naar Nederland emigreerde, vervulde hij al verschillende functies bij Halls in Zuid-Afrika. Daarvoor woonde hij een jaar in Argentinië. Dat was na zijn

studie BScAgric (Animal Sciences). “Ik heb altijd een passie gehad voor de natuur en heb agri-wetenschappen gestudeerd. Omdat ik meer van de wereld wilde leren en mijn Spaans wilde perfectioneren ben ik daarna naar Argentinië gegaan om te wonen. Terug in Zuid-Afrika heb ik binnen Halls op zowel teeltbedrijven als verschillende kantoorafdelingen gewerkt en zo het hele proces van field-to-fork leren kennen.” Als operations manager in Nederland zorgde Robin er samen met zijn team voor dat er een vloeiende supply chain vanaf de bestelling tot aan de klant is. Onlangs is Robin bevorderd tot Business Manager - Northern Europe. “Als internationaal bedrijf, richt Halls zich op avocado’s en mango’s en heeft de hele keten in eigen hand. Het is een mooie uitdaging om verschillende culturen met elkaar te verbinden en te linken om samen één doel te bereiken.”

Halls Europe bedient een brede markt, zowel Europese retail, foodservice als groothandelsmarkten. De dynamiek van de markt zorgt ervoor dat elke dag weer anders is. “Halls bestaat 132 jaar en is een zeer vooruitstrevend bedrijf waarbinnen duurzaamheid een belangrijk doel is. Het sparren en plannen vind ik een van de leukste dingen aan mijn baan. Omdat we verticaal geïntegreerd zijn (volledig betrokken bij het groeien, exporteren, importeren en distribueren van het fruit), kun je de ingezette strategie terugzien in de hele keten. Keuzes die we in de teelt of productie maken zie je terug in het eindproduct en dat vind ik mooi.”

Het meest trots is Robin op de ontwikkeling van het team. “We zijn enorm gegroeid in zowel de productieaantallen als in kwaliteit van het eindproduct en hebben ons in Europa als dienstverlener sterk gemaakt in de markt door aan langetermijnrelaties met onze telers en afnemers op te bouwen. Ook is het gelukt om een volledige productrange te kunnen leveren: van losse eetrijpe producten tot diverse soorten schaaltjes en netjes. Dit alles is 365 dagen per jaar beschikbaar met alle benodigde certificeringen die erbij horen, ook in bio.” Hoewel Robin zijn draai gevonden heeft in Nederland, gaan zijn gedachten vaak uit naar familie in Zuid-Afrika. “Door corona heb ik hen lange tijd niet kunnen bezoeken, maar gelukkig kan dat weer. Zij zijn het allerbelangrijkste. Ook mis ik soms de energie van Afrika. Dat is iets unieks dat Afrika als continent heeft, maar moeilijk te omschrijven is.” (ML)  robin@hallsbv.nl www.hallsfreshproduce.com

AGF Primeur 3 • 2022

135

Dick Pijpers

Lucuma Lucuma (Pouteria lucuma) Sapotaceae Ook bekend als: Inca goud - Eggfruit - Abiu - Balata jaune d’oeuf - Lucumo - Lucmo, Mamón

Het eigele, oranje vruchtvlees smaakt zeer Vitamine B2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,14 mg zoet en ook wat walnootachtig met vanil- Vitamine B3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1096 mg le-aroma. Na enige dagen op kamertempe- Vitamine C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2,2 mg ratuur is de vrucht eetrijp en rauw te eten. Calcium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 mg De wilde vorm van de Lucuma-boom is Ook wordt er van de rijpe vruchten siroop IJzer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,40 mg nog steeds te vinden in de valleien van het gemaakt wat gebruikt wordt bij dessert Fosfor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 mg Andesgebergte in Peru en Ecuador en aan als ijs en gebak. Natrium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 mg de kust van Chilli. Kalium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 470 mg Lucuma wordt van oudsher in Peru De historie gaat terug tot ver voor onze gebruikt voor zowel verse consumptie als RASSEN jaartelling. De lucuma-vrucht werd voor industrieel, in welk geval het gewoonlijk Er zijn twee soorten: “lucuma seda” (zacht) het eerst waargenomen en gerapporteerd wordt omgezet in pulp of meel. De groot- geschikt voor verse consumptie, dus ook door Europeanen in Ecuador in 1531. ste binnenlandse vraag komt van de ijs- voor export. Archeologen hebben ontdekt dat de lucu- sector, die het nodig heeft in de vorm van ma vaak wordt afgebeeld op keramiek op meel en pulp. En “lucuma palo”, (hout) dit type wordt begraafplaatsen van de inheemse bevolvoornamelijk gebruikt voor poeder in de king aan de kust van Peru. De Inca’s duid- In de afgelopen jaren zijn zowel vers als levensmiddelenindustrie. den de vrucht aan als ‘goud’ vanwege de geïndustrialiseerd fruit ook gebruikt zoetheid en zeldzaamheid ervan. Zij zagen bij de bereiding van jam, yoghurt, pasta, Er is ook diversiteit door grootte en vorm het zelfs als symbool voor vruchtbaarheid. pap, smoothie melk, cakes, lucuma-cake, van de vrucht, kleur van de schil (van ravioli, chocolaatjes, puddingen, koekjes, groen tot geelgroen) en van het vruchtIn Chili, Ecuador en Peru is de Lucuma likeur-lucuma, pasta, voedingssupple- vlees (van lichtgeel tot intens geel) en het thuis, daar wordt de vrucht als handfruit menten en conserven. aroma van de vrucht. hoog gewaardeerd. Buiten deze regio’s is er productie in o.a. Mexico, Afrika, India De vruchten worden plukrijp geoogst De meeste variëteiten zijn te vinden in en Nieuw-Zeeland, Spanje, Vietnam, Cali- zodat tijdens het transport het narijpen Peru. Een duiding van de verschillende fornia en Hawaii. plaatsvindt. type is vooral gebaseerd op de verschillen die de Peruanen en Chilenen hieraan Deze vrucht is in Europa nog redelijk onbe- Voor de export is de verpakking voor 6 tot geven. Vaak is dat gebaseerd op stamtaal, kend, maar daar kan snel genoeg veran- 8 kilo het meest geschikt. kleur, vorm, oogst en rijpheid. Met zekerdering in komen, alleen Peru heeft al een heid kan worden geconcludeerd dat Peru jaarproductie van 16.000 ton. De vruchten Aanvoer uit Zuid-Amerika - Peru: van de hoogste Lucuma genetische variabiliworden 8 tot 12 cm groot en zijn in onrij- oktober tot april en december tot mei in teit heeft, geschat op meer dan honderd pe toestand groen bruin gekleurd die bij de bergen en Chili van april tot december. biotypes. rijpheid overgaat in bruinrood of geel. De Plukrijpe vruchten bij 15°C tot 18°C en een vrucht heeft één tot vijf bruine zaden. RV van 90 % twee tot drie weken. Plukrij- Door het onderzoek van de “La Molina” pe vruchten niet onder de 12°C, dan ont- National Agrarian University, Lima, zijn er De vruchten zijn hangende aan de boom staat LTB. enkele veelbelovende cultivars in onderovaal tot tomaatvormig, meer breed dan zoek. hoog. Bij de oogst komt het melksap vrij, Opslag voor eetrijpe vruchten bij 5°C, een kenmerk bij de Sapotaceae familie. twee tot drie dagen. Europa is de grootste gebruiker van de superfood. Een derde van alle frisdranken Voedingswaarde per 100 gram product: en eten bevat lucuma. In juli 2015 ging Nederlands: Lucuma Water . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 g 63% van alle lucuma naar Europa.  Engels: Lucuma, Lucmo Koolhydraten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,5 g ©Dick Pijpers Duits: Lukuma Vet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,5 g www.allesovergroentenenfruit.nl Frans: La lucuma Eiwit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,5 g Italiaans: Lucuma Vitamine A . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2,30 mg Spaans: Lucumo, Rucma Vitamine B1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,01 mg

136

AGF Primeur 3 • 2022

Hoe is### het met

Jan de Craen:

“Evenementen zijn gezond voor een bedrijf” aandacht aan te kunnen besteden. Corona gooide helaas roet in eten. Geen Lowlands, geen Down The Rabbit Hole, geen Defqon, gelukkig wel Walibi Fright Nights. Het zijn evenementen waar Jan al jaren trouw verkeersregelaar en crowdmanager is. “Dat zit een beetje in mijn bloed. Je maakt van alles mee en ontmoet allerlei mensen, ook wel bekende.” Jan doelt dan op Leontien van Moorsel, die hij ontmoette bij de Leontiens Lady Rides, wielrenevenementen voor duizenden dames. Zo kwam hij ook eens als verkeersregelaar bij de start van de Tour de France terecht toen deze in Rotterdam werd georganiseerd. En dat allemaal terwijl hij niet echt een wielrenliefhebber was.

Afgelopen zomer trok Jan de Craen na ruim 50 dienstjaren bij Schaap Holland de deur achter zich dicht, maar niet helemaal definitief. Want ook al is Jan officieel met pensioen, op de komende Fruit Logistica is hij nog één keer officieel aanwezig voor Schaap Holland. Hij organiseerde ook de stand. “Zo’n evenement is heel gezond voor een bedrijf,” vindt Jan.

ij Schaap Holland startte hij al heel Er is in de loop der jaren erg veel veranjong en heeft van alles aangepakt en derd qua voorschriften, werkwijzen en zit nog vol anekdotes. Zoals over de tijd technieken. Ook groeide Schaap Holland dat hij aardappels naar de kazernes op de enorm. “Ik ben er wel trots op dat ik met Veluwe bracht. Dan werden ze altijd heel 3 generaties Schaap heb mogen werken. sympathiek ontvangen en kwamen niets Een aardappel is rond en die rolt weleens te kort. Er kwam geen commentaar als Jan de goede, maar ook weleens de verkeereen extra gehaktbal opschepte, maar toen de kant op. Zo is het met het werk ook hij dat later tijdens zijn dienstplicht ook geweest. We hebben ook wel zwarte jaren wilde doen, draaide die aardige meneer gehad, kwalitatief of financieel. Zolang je van toen ineens 180-graden om. “Dát was open en eerlijk bent, kun je lang en pretniet de bedoeling,” vertelt Jan. Ook herin- tig met elkaar samenwerken. Of je nu met nert hij zich nog het vullen van een contai- het product werkt of boven in het kantoor, ner, samen met de eigenaar Ben Schaap. er zijn bij Schaap Holland geen standsverDat ging met verpakte aardappelen in schillen.” plastic overzakken, maar net toen ze bijna klaar waren rolde het hele zwikkie weer Jan heeft met veel plezier gewerkt. Ook terug. Dat was ook nog in de tijd dat je met hield en houdt hij van feesten en evenekorte broek op kantoor kon komen, en de menten, vooral de organisatie en alle rantijd dat je weleens met een heftruck door dactiviteiten daaromheen. Hij had er veel een kist heen prikte… zin in om daar na zijn pensioen nóg meer

Al dat gefiets bracht Jan onbewust misschien wel op het idee om zelf een fiets aan te schaffen voor de extra vrije uurtjes die hij nu heeft, het zorgt voor een nieuwe ervaring. Jan: “Ik kende de omgeving vooral vanuit de auto. Met de fiets kom je op prachtige plekken, nooit eerder gezien.” De fiets is elektrisch en dat zorgt soms ook voor verrassingen. “Je plant een ritje op en neer naar Harderwijk en onderweg bedenk je dat je best nog even langs de Veluwe kan fietsen. ’s Avonds kom je erachter dat je wel 80 kilometer hebt gefietst. Dat is wel het voordeel nu, je kunt gaan en staan waar je wil.” Ook is er nu meer tijd voor de drie kleinkinderen.

Jan is echter graag bezig en onder de mensen(massa) en kijkt uit naar de komende zomer met hopelijk veel festivals. Dichterbij is de Fruit Logistica, die na twee jaar weer wordt georganiseerd. Jan is er druk mee bezig geweest dat voor te bereiden voor Schaap Holland. “We staan daar al voor de 16e of 17e keer en ik heb dat altijd medegeorganiseerd en doe het graag. Deze keer voelt het een beetje als een reünie die contacten met de cateraar en de standbouwer die ook al jaren dezelfde mensen zijn. Fruit Logistica is altijd een geslaagd evenement. Naast de contacten met de klanten zorgt het voor teambuilding binnen het bedrijf. Overdag samen op de beurs en ’s avonds iets leuks doen als groep. Dat is gezond voor een bedrijf,” besluit Jan. (ML)  Jandecraen12@gmail.com

AGF Primeur 3 • 2022

137

A p p s e n###G a d g e t s

Daniele Barresi werd 2 maal wereldkampioen carving designer. Wat begon als fruitsnijden is geëvolueerd naar een reeks materialen, waaronder zeep, groente, kazen, schuim en hars, maar avocado lijkt toch zijn favoriet.

Rawsagna

Een must-have in iedere professionele inventieve keuken. De Chiba Peel-S snijdt lange dunne vellen uit harde groenten. Wanneer je aan de zwengel draait zal het mes van links naar rechts bewegen. Deze machine kan ook worden gebruikt om dunne noedels of vellen te maken van andere groenten, zoals aardappelen en courgettes. Een must-have voor keukens die op zoek zijn naar de fijnste plak die er is. Voor de veganisten onder ons kan je pastadeeg vervangen door een vel groenten om een “rawsagna” te maken.

Veiligheid terreinen en auto’s

Makkelijk contacten zoeken

Tegenwoordig zijn er talloze manieren om contact op te nemen met een persoon. U kunt bijvoorbeeld een sms sturen op het mobiele telefoonnummer van de persoon, er een sturen via Whatsapp, bellen met Viber, chatten op Facebook Messenger of Hangouts, videobellen op Skype of gewoon de goede oude e-mail gebruiken. Apps voor contacten passen zich hierop aan. In plaats van je alleen namen, adressen en telefoonnummers te geven, beginnen ze meer functionaliteit te bieden. Bijvoorbeeld Contacts+, deze kan je ook waarschuwen voor aankomende verjaardagen en is compatibel met de meeste Android Wearhorloges.

AXIS Perimeter Defender, een analyticstool voor inbraakdetectie laat pan-tilt-zoom en vaste camera’s samenwerken voor een betere beveiliging. Met deze toepassing kan een vaste thermische of visuele camera AXIS Perimeter Defender gebruiken om personen en voertuigen te detecteren en kan – in geval van een alarm – een PTZ-camera worden bediend om alarmobjecten te volgen en beter te bekijken. Met AXIS Perimeter Defender PTZ Autotracking stuurt de vaste camera de locatiegegevens van de alarmobjecten door naar de PTZ-camera en wordt zo de richting en het zoomniveau van de PTZ-camera bepaald. De PTZ-camera past het zoomniveau automatisch aan om alle alarmobjecten in beeld te houden, waaronder ook nieuwe objecten die in de detectiezone van de vaste camera opduiken.

138

AGF Primeur 3 • 2022

AGF Droger

Zelf wat doen tegen voedselverspilling? Met deze voedseldroger kun je eenvoudig allerlei soorten groenten, fruit en kruiden drogen zonder conserveringsmiddelen. Maak van je afkeuringen dus lekkere en gezonde snacks; van mueslirepen en 'fruit rolls' tot gedroogde groenten. Ideaal voor tussendoor en onderweg. Er zijn zes verschillende niveaus met gaatjesbodem voor gelijktijdig drogen. Producten zijn gereed na 8 tot 12 uur drogen op een temperatuur tussen 35 en 70 graden Celsius. Het apparaat gebruikt 245 Watt.

HERE WeGo – multimobiel navigeren en meer HERE WeGo is een gratis navigatie-app die lokale en internationale reizigers begeleidt op zowel bekende als buitenlandse routes. De navigatie-app werkt logisch en je downloadt offline kaarten eenvoudig via het menu. Je kunt deze app gebruiken voor reizen met de auto, maar ook voor een wandeling of reis met openbaar vervoer in meer dan 1900 steden

over de hele wereld. Het is zelfs mogelijk om een parkeerplaats op je bestemming te vinden en er rechtstreeks naartoe te worden geleid. Bezoekt u vaak dezelfde plaatsen? Bewaar ze in een collectie om georganiseerd te blijven en ze gemakkelijker terug te vinden. Of gebruik snelkoppelingen om met één klik een routebeschrijving te krijgen. Meer manieren om de stad te verkennen, zoals fietsen en een auto delen, diensten waarvan u onderweg kunt genieten, zoals hotelreserveringen en parkeren en een manier om belangrijke plaatsen te vinden en uitstapjes met anderen te organiseren

Weetje: Soep Soep wordt al gegeten sinds de prehistorie. Er is zelfs bewijs dat men 6.000 jaar voor onze jaartelling al lekkere soep oplepelde. Wat voor soepje het was, dat vertelt de geschiedenis niet. Alle culturen in de wereld

eten soep, hoewel de soorten soep erg verschillen. Het woord soep is ontstaan uit het sanskriet (Su = goed en po = zich voeden). Je ziet dit ook terug in de Franse en Engelse termen soup, soupe en potage.

AGF Primeur 3 • 2022

139

25 jaar geleden

... maart 1997 (Primeur • elfde jaargang)

Colofon AGF-PRIMEUR bv Stevinweg 2, 4691 SM Tholen Tel +31 (0)166 - 69 82 00 info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl

Jaarabonnement € 75,- in Nederland en België € 90,- in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum

Uitgever en hoofdredacteur: Pieter Boekhout

Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGF-Primeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen.

Redactie: Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Thijmen Tiersma, Jobke den Hertog, Liesbeth Stikkelman, Colinda van Hemert, Peter De Craemer, Jannick Flach

Privacy AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden.

Illustrator: Sandor Paulus

Disclaimer Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties.

Advertenties & abonnementen: Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl Vormgeving: Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten Drukkerij: Veldhuis Media BV, Raalte

Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.

AGF Primeur 3 • 2022

140

CEIA Inspectie oplossingen Gemaakt voor jouw organisatie •

Verschillende prestatieniveaus

•

Compacte integratie

•

Failsafe voorbereid

•

Eenvoudig rapportages maken

•

Flexibel, eenvoudig aanpassen

(kleine metaalvrijezone)

van detectortesten van modulair frame

Bezoek ons @ EMPACK 22 5 - 7 April 2022 Stand #K130

CEIA metaaldetectie, ontworpen voor uw proces. Onovertroffen inspectieprestaties voor de grootste productveiligheid. Profiteer van de nieuwste technologie vanuit het CEIA Lab voor de allerbeste kwaliteitscontrole en rapportages. Inspecteer uw (voedings)producten met allerhoogste precisie op alle soorten metaal, ferrous, non-ferrous en RVS316. Whatever your product needs, we can meet it with expertise and passion.

ceia@heatandcontrol.nl

heatandcontrol.com

+31 320 809 960

n e o j l i 30 m n e g n i k k a verp d a a r r o o v op ) n e k k i h c s e b nt u k r e v o t c e r i (zodat u er d

Pimeur 3 | 2022

Articles inside

Hoe is het met: Jan de Craen

Apps en gadgets

Dick Pijpers: Lucuma

AGFer buitenland: Robin Welsh

“Onze lijn is iets minder snel, maar veel nauwkeuriger”

“Als bedrijf geloven wij enorm in duurzaamheid”

“De capaciteit voor het verwerken van trays of vleugelschalen is dezelfde”

Hobby van: Emanuel Sluis, Service2Fruit

“Installaties zo zuinig mogelijk laten draaien, is steeds belangrijker” Stien Lokerse

Nevenactiviteit: Tessa Smit

Barcode labeling vanuit de cloud met API-technologie

Social media: Oscar van Turenhout

Is fruitsap net zo gezond als fruit?

Verbeterde wikkelcapaciteit voor hogere productiviteit

Containervervoer beleeft beste kwartaal ooit - en het wordt nog beter

Nieuw: Paardekooper Flexibles

Productvariatie gemakkelijk verwerkt

Etiketteren maakt verpakken in karton nog eenvoudiger

Column: Joos Maassen

Meesterlijk lunchen met groenten als smaakmaker

Column: Jeroen van der Weerd

Productie en internationale handel knoflook stagneren

“Het doel is om de gezondste snack ter wereld toegankelijker te maken” 5th Season Fruit

Knoflook: China blijft leider, Spanje heeft een stabiele productie en Egypte komt opzetten

Opeenstapeling van kosten speelt transportsector parten

Ondernemen op gevoel

AGF-ster: Lisa van Zon over team Yex

“Van groentesnijbedrijf naar maatwerk groente-atelier”

Postuma start met Pure Ambacht

“Via de horeca en foodservice kunnen we de consument veel meer groenten aanbieden”

“Gerecycled plastic is de toekomst”

Datagedreven werken in het kruidensegment

De toegevoegde waarde per m2: Attentie voor AGF-merken op de winkelvloer

Private equity is onlosmakelijk verbonden met de Nederlandse glastuinbouw

Modulair teeltconcept voor kruiden local-for-local en ultravers

Aziatische handel: lastig en uitdagend

Zachtfruitsector verlengt seizoen door beschermde teelt

Markt wacht met smart op Hollandse hete pepers