Fruit
Export uit Zuid-Afrika steeds meer gericht op nieuwe markten
Komt aanvoer Zuid-Afrikaans fruit naar Europa in de knel? Europa heeft een grote en ontwikkelde markt voor verse groenten en fruit met een over het algemeen stabiele vraag. Een prachtig uitgangspunt voor exporterende landen. Van oudsher wordt in Europa veel fruit geïmporteerd uit Zuid-Afrika. In 2020 nam Nederland, met 23 procent de grootste importeur van Zuid-Afrikaans fruit, zelfs 25 procent meer af dan in 2019, mogelijk vanwege de toegenomen vraag naar citrus, als onderdeel van een gezond eetpatroon om corona het hoofd te kunnen bieden. Overigens is de invoer van Zuid-Afrikaans fruit in Nederland de laatste jaren bij benadering stabiel rond de 21 procent. Dat beeld reflecteert de ontwikkelde Europese markt waar de consumptie niet meer toeneemt. Terwijl Zuid-Afrika met het oog op werkgelegenheid juist behoefte heeft aan toenemende export.
H
oewel Zuid-Afrika een gevestigde fruitexporteur is, stelt The Conversation, een onafhankelijke bron van nieuws en standpunten op basis van academisch onderzoek en ondersteund door de Universiteit van Johannesburg, dat Zuid-Afrika er niet in is geslaagd om ten volle te profiteren van de stijgende vraag. Terwijl Zuid-Afrika in 2020 met 3.600.000 ton fruit 21,5 procent meer exporteerde dan in 2016, is het vooral de categorie citrus die de groeikansen heeft weten te benutten. In 2020 werden er respectievelijk 85 en 103,5 procent meer citroenen en easy peelers, de derde en vierde grootste exportproducten, uitgevoerd dan vijf jaar eerder. Bij de nummers één en twee van de exportranglijst, sinaasappelen en appelen,
22
AGF Primeur 7/8 • 2021
was dit 8,5 en 9 procent meer dan vijf jaar eerder. Andere producten die populair zijn op de wereldmarkt zoals blauwe bessen – met nog steeds een bescheiden volume – of avocado’s – met een afname van de productie – wisten in Zuid-Afrika niet aan te sluiten bij de groeiende vraag.
punten daarbij, is de toegang tot exportmarkten. “De grootste belemmering voor de uitvoer van vers fruit is de naleving van de sanitaire en fytosanitaire normen op de verschillende markten. Om aan de normen te voldoen is technische en wetenschappelijke deskundigheid vereist. Deze deskundigheid is nodig om de importerende landen ervan te verzekeren dat zij geen gevaar lopen door plagen en ziekten.” Ook van invloed op de markttoegang is het feit dat Zuid-Afrika onderdeel is van de Ontwikkelingsgemeenschap van Zuidelijk Afrika. Daardoor kan het land niet zelfstandig onderhandelen over zaken als vrijhandelsovereenkomsten, waardoor nieuwe markten zich uiterst langzaam openen.
MARKTTOEGANG De beperkte markttoegang speelt bijvoorbeeld een rol bij de afzet van avocado’s. Doordat concurrenten als Peru of Chili meer markttoegang hebben, is de afzet van avocado’s uit Zuid-Afrika in de verdrukking gekomen. Hoewel Europa voor GROEIMARKTEN avocado’s naar verwachting voorlopig de The Conversation gaat ervan uit dat een belangrijkste afzetmarkt zal blijven, is de exportgroei van vijf procent per jaar in afzet ook daar niet gemakkelijk vanwege vijf jaar tijd zou kunnen leiden tot 100.000 grote volumes uit concurrerende landen. extra banen. Daarbij zou de groei wel Vol ongeduld wachten de Zuid-Afrikaanse gericht moeten zijn op afzet in Oost- en avocadotelers dan ook tot de onderhandeZuid-Aziatische groeimarkten zoals China, lingen over toegang tot de Chinese markt Vietnam, Thailand, Zuid-Korea en India, zijn afgerond. Ook voor steenfruit en blauen op arbeidsintensieve gewassen zoals we bessen zijn onderhandelingen gaande. bijvoorbeeld avocado. Eén van de knel- Maar het toelatingsproces is langdurig en
