99
Czynniki zewnętrzne
nę jak na pole, którego poszczególne połacie należą do potężnego ziemiaństwa. Gra międzynarodowa to gra między kilkoma wielkimi mocarstwami, zaś dążenia mniejszych podmiotów nie mają większego znaczenia. Funkcjonariusze FR odpowiedzialni za jej bezpieczeństwo, a w znacznej części także jej społeczeństwo nie rozumieli realnej logiki procesu tworzenia NATO, do którego dostanie się było dla wielu państw żmudnym i długotrwałym procesem. To starania narodów, które doznały niegdyś wolności w wersji radziec kiej, zbudowały wschodnią szpicę NATO, lecz w rozumieniu rosyjskim były to dążenia zmanipulowane.
2.2.3. Wschód nowych potęg Rosnąca rezerwa czy wręcz niechęć do partnerów zachodnich, nawet do Unii Europejskiej, w naturalny sposób musiała kierować uwagę Rosjan ku innym regionom. W mijających dziesięcioleciach obserwowano zatem rosnące znaczenie państw Azji Wschodniej, szczególnie Chin. Ponieważ zagadnieniu stosunków Rosji z państwami Azji Wschodniej i Centralnej poświęcony jest ostatni tom naszej monografii, chodzi tu jedynie o zaznaczenie pewnego problemu w rosyjskiej świadomości. Po pierwsze, konieczne jest zdanie sobie sprawy z faktu niebywałego wzrostu znaczenia azjatyckich partnerów w porównaniu z resztą świata. Jeśli prześledzić dane na temat wzrostu PKB w kilku znaczących państwach świata w wybranych latach ćwierćwiecza przemian społeczno-gospodarczych, nasuwają się dość jednoznaczne wnioski. Wzrost PKB w wybranych latach (w %) 1992
1999
Brazylia
–0,5
0,5
Chiny
14,3
7,6
Indie
5,5
8,8
Korea Południowa
5,8
Niemcy Polska Rosja Stany Zjednoczone
2005
2010
2014
3,1
7,6
0,1
11,4
10,6
7,4
9,3
10,3
7,4
10,7
3,9
6,5
3,3
1,9
2,0
0,7
4,1
1,6
2,5
4,5
3,5
3,7
3,4
–14,5
6,4
6,4
4,5
0,6
3,6
4,7
3,3
2,5
2,4
Źródło: World Bank161.
GDP Growth%, The World Bank, 1992: http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP. MKTP.KD.ZG?page=4 (dostęp: 17.08.2015); 1999: http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP. MKTP.KD.ZG?page=3 (dostęp: 17.08.2015); 2005: http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP. 161