Odrodzenie mocarstwa. Wersja 2008
179
W kolejnych częściach zwraca się uwagę na konieczność wzmocnienia współdziałania międzynarodowego na rzecz pokoju i stabilizacji. Jest to stary, dobrze znany zabieg, pochodzący z czasów radzieckich, gdzie odwołanie się do instytucjonalnej architektury systemu światowego, w szczególności do ONZ jako jedynej płaszczyzny decyzyjnej, miało być środkiem zapobiegania inicjatywom USA. Trudno zatem się dziwić, iż Koncepcja… z 2000 roku wyraźnie konstatuje, że choć Rosja opowiada się za reformą ONZ, powinna ona wychodzić od „niezbywalnego prawa weta członków stałych Rady Bezpieczeństwa”355. Jak słusznie wskazuje Agnieszka Bryc, uwagę zwraca także zamiana miejsc w kierunkach priorytetowych, gdzie po niezmiennie pierwszym miejscu obszaru WNP na kolejnym znalazła się Europa zamiast Stanów Zjednoczonych356. Był to wyraźny sygnał, że rosyjskim decydentom zależało na wzmocnieniu partnerów mniej postrzeganych jako konkurent militarny. Warto również odnotować wyrażone w trzecim rozdziale Koncepcji… przekonanie o konieczności rozwoju stosunków z Iranem (do czego najbardziej sceptycznie nastawione były wówczas Stany Zjednoczone wraz z Izraelem).
4.4. Odrodzenie mocarstwa. Wersja 2008 Kolejna Koncepcja…, zatwierdzona 15 lipca 2008 roku, była już owocem innych doświadczeń Rosji, nade wszystko jej rosnącej pozycji międzynarodowej jako „mocarstwa energetycznego”. Nominalnie jednak stanowiła tylko modyfikację poprzedniczki. Mocnym akcentem tej wersji jest kolejne, tym razem bardziej dobitne zwrócenie uwagi na konieczność wsparcia i popularyzacji języka rosyjskiego i kultury narodów Rosji (rozdz. I)357. W rozdziale drugim zwraca uwagę passus o wzroście potencjału nowych centrów globalnej akumulacji, co odpowiada postulatowi bardziej równomiernej dystrybucji zasobów, głównie dzięki liberalizacji rynków światowych. Z kolei w rozdziale trzecim, dotyczącym priorytetów Federacji Rosyjskiej w rozwiązywaniu światowych problemów, interesujące uwagi znajdujemy w punkcie 5, gdzie mowa jest m.in. o przeciwdziałaniu zjawiskom neofaszyzmu (trzeba pamiętać, że tekst tej wersji Koncepcji… powstał już po „pomarańczowej rewolucji”), antysemityzmu, ksenofobii, próbom przepisywania
Ibidem, cz. III, pkt 1. Bryc A., Cele polityki zagranicznej…, s. 35. 357 Концепция внешней политики Российской Федерации, утверждена Президентом Российской Федерации Д.А. Медведевым 12 июля 2008 г., http://kremlin.ru/acts/785 (dostęp: 19.08.2015). 355 356