Kwaliteitsindeling
De kwaliteitsindeling van Italiaanse wijnen is geheel in overeenstemming met de rest van Europa. We onderscheiden: •
Vino: Ook wel Vino d’Italia genoemd (Wine from Italy). Het gaat hierbij om generieke tafelwijnen zonder vermelding van geografische herkomst, oogstjaar of druivenras. De wijn mag uit alle
delen van Italië komen. De precieze geografische herkomst is niet gecontroleerd. Voorheen was dit de categorie Vino da Tavola. Deze ‘tafelwijnen’ kunnen erg goed zijn, bijvoorbeeld als het gedeclasseerde DOC(G)-wijnen betreft. •
Cépagewijn: Nog altijd geen geografische herkomst, maar wel met de vermelding van het oogstjaar en/of het gebruikte druivenras.
•
IGT/IGP: Wijnen met de status Indicazione Geografica Protetta ofwel IGP (voorheen Indicazione Geografica Tipica ofwel IGT) zijn wijnen met een specifieke beschermde geografische herkomstaanduiding, waarbij ook de naam van het verwerkte druivenras en het oogstjaar op het etiket mogen worden genoemd. IGP-wijnen kunnen niet uitkomen onder namen van zones of
subzones die al voor DOC- en DOCG-wijnen worden gebruikt. Deze categorie bestaat sinds 1992. Eind 2021 telde Italië 118 IGP’s. Voorbeelden daarvan op de Nederlandse markt zijn Umbria, Toscana, Salento en Terre di Chieti. •
DOP: Denominazione di Origine Protetta (in het Nederlands BOB: Beschermde Oorsprongsbe-
naming). In Italië wordt binnen deze categorie nog onderscheid gemaakt tussen de classificaties DOC en DOCG:
– Wijnen met een Denominazione di Origine Controllata (DOC) zijn wijnen met een gecontro-
leerde herkomstaanduiding. Begin 2021 stonden er 330 DOC’s geregistreerd, waarvan som-
mige een heel klein wijngaardareaal hebben en andere een enorm groot. Ongebruikte DOC’s kunnen na verloop van tijd hun status verliezen.
– Het allerhoogste kwaliteitsniveau vertegenwoordigen de wijnen met de status DOCG, wat
staat voor Denominazione di Origine Controllata e Garantita. Hierbij zijn de eisen ten aanzien van herkomst, opbrengst, alcohol, zuren, droog extract etc. gegarandeerd en strenger. Deze
kwalificatie moet uiteindelijk een wijn op het hoogste kwaliteitsniveau garanderen. Een DOCwijn die minstens zeven jaar goed heeft gepresteerd, kan -mits ook is voldaan aan aanvullende voorwaarden- promoveren tot DOCG-wijn. In de praktijk blijkt deze DOCG-garantie
echter niet waterdicht. Er zijn DOCG’s die vooral zijn toegekend vanuit een economisch, cul-
tureel, historisch of ideëel perspectief. In 2021 telde Italië 73 DOCG’s. DOCG-wijnen hebben een kwaliteitszegel met nummering.
Binnen de kaders van de Europese wetgeving hebben EU-lidstaten vrijwel allemaal hun eigen, aanvullende regels. Zo ook Italië. Maximumrendementen worden uitgedrukt in ton per hectare,
maar volgens de Italiaanse regelgeving is het aantal hectoliters dat uit 100 kg (1 quintale) druiven
gewonnen kan worden, afhankelijk van de verhouding vaste en vloeibare stoffen in de druif. De ene druif geeft immers meer sap dan de andere. De opbrengsten worden lager naarmate de kwaliteits-
status hoger is. Doorgaans geldt de formule: 1 ton per hectare = 7 hl/ha. Veel DOC-regels schrijven 100 quintale (gemiddeld zo’n 70 hl/ha) voor en veel DOCG-regels 80 quintale (gemiddeld 56 hl/
Hoofdstuk 21 - Italië (2022-2023) TERUG NAAR INHOUD
59
