Groenten
Zijn tomaten uit de vollegrond gezonder? Marco van Es, oprichter Bac2nature: “Sinds de industriële revolutie komen we steeds minder in contact met de hoge diversiteit aan bacteriën uit de natuur. Dit veroorzaakt een verarming van ons microbioom en daarmee een verhoogd risico op (chronische) ontstekingsziektes. Deze ontwikkeling wordt ook wel de biodiversiteitshypothese voor gezondheid genoemd. Bac2nature zet zich in om onderzoek te stimuleren naar oplossingen om het contact met diverse bacteriën uit de natuur op een moderne manier te herstellen.”
Hebben tomaten van de vollegrond een hogere diversiteit aan microbiomen dan tomaten geteeld op substraat? En draagt de diversiteit aan deze bacteriën in tomaten bij aan de diversiteit in de darm en daarmee aan een weerbaardere gezondheid bij de mens? Kortom: is er verschil in de bodem waarop gewassen worden geteeld en heeft dat effect op de menselijke gezondheid? Op die vragen moet een nieuw pilot-onderzoek antwoord geven.
G
ezondere landbouwbodems, herstel van biodiversiteit in de landbouw en een hogere weerbaarheid van humane gezondheid zijn mogelijk aan elkaar gekoppeld. Kennis over deze koppeling heeft veel maatschappelijke en economische potentie. Voor een pilot onderzoek hierover hebben het Louis Bolk Instituut, stichting Bac2nature en Universiteit Maastricht een subsidie ontvangen van de Zweedse Ekhaga stichting. In dit onderzoek zal voor het eerst gekeken gaan worden naar de mogelijke relatie tussen een vitale bodem, het voedselgewas en de humane gezondheid. Deze relatie wordt onderzocht door te meten welke bacteriën uit de grond via de geconsumeerde tomaten in mensen terecht komen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een kunstmatig maagdarmmodel bij de Universiteit van Maastricht, waarbij de bacteriën (microbiomen) van tomaten geteeld in volle grond worden vergeleken met die van hydroculturen. De onderzoeksvragen zijn:
76
AGF Primeur 4 • 2022
Peter Keijzer, Louis Bolk Instituut: “Dit is het eerste onderzoek naar de directe relatie tussen verschillen in microbioom in bodem, het voedsel dat daarop wordt geteeld en het effect wat dat kan hebben op de menselijke gezondheid. Dit onderzoek borduurt voort op een literatuurstudie door Louis Bolk Instituut verricht voor het ministerie van LNV waarin werd geconcludeerd dat voor een dergelijke relatie weinig tot geen eenduidig bewijs is. Inzicht in een dergelijke relatie kan van groot belang zijn voor bijvoorbeeld het bodembeleid van de overheid, de marktpropositie van agrarische ondernemers, voedingsmiddelenproducenten en retailers, maar kan ook impact hebben op gezondheidsbeleid van overheden en zorgaanbieders.”
Koen Venema, Universiteit Maastricht: Hebben tomaten van de volle grond een “Door gebruik te maken van een gevahogere diversiteit aan micro-organismen lideerd model dat nauwkeurig het dan tomaten geteeld op substraat? maagdarmkanaal nabootst kan bestudeerd worden of de micro-organismen Draagt de diversiteit aan bacteriën aanwezig in tomaten geteeld op volle in tomaten bij aan de diversiteit in de grond of tomaten geteeld met behulp van darm en daarmee aan een weerbaardere hydrocultuur passage door de darmen gezondheid bij de mens? overleven en een interactie aan kunnen gaan met de microflora in de dikke darm, Belangrijkste doel van dit onderzoek is die cruciaal is voor gezondheid. Een groom dit thema op de onderzoeks- en inves- te verscheidenheid aan verschillende teringsagenda’s van overheden en bedrij- micro-organismen biedt naar men denkt ven te krijgen door middel van het leveren betere bescherming dan een lage divervan dit eerste conceptuele bewijs. siteit. De verwachting is dat gewassen geteeld op volle grond meer verschillenAANSLUITING OP EERDER ONDERZOEK de soorten bacteriën (en schimmels?) Het onderzoek sluit o.a. aan op recente zullen bevatten dan gewassen geteeld op wetenschappelijke publicaties over micro- een meer steriel substraat. Als we op die bioom onderzoek in appels (Wassermann manier gezondheid van de maatschappij et al.) en aardbeien (Cybulska et al.) van kunnen beïnvloeden is dat natuurlijk fangangbare en biologische oorsprong. Daar- tastisch.” bij werd gevonden dat de diversiteit aan bacteriën en schimmels in biologische appels en aardbeien groter is dan in gangbaar geteelde, en bij aardbeien ook de hoeveelheid bacteriën en schimmels.
