Ahmet Bican Ercilasun - Türk Dili Tarihi

Page 59

Tarihin çeşitli dönemlerinde Asya'nın doğusundan batısına ve Avrupa'ya doğru muhtelif göç dalgaları olmuştur. Bunlardan biri de M.Ö. 170 yıllarında başlayan göç dalgasıdır. Bunun sebebi de Hunlardır. Hunların ve Usunların Yüeçileri, Yüeçilerin de Sakaları batıya ve güneye doğru itmeleri, Türkistan, Afganistan ve Hindistan'da birtakım yeni oluşumlara yol açtı. Bu oluşumlar içinde Türklerin izleri de açıkça görülmektedir. Motun ömrünün son yıllarında, kuzeybatı Kansu'da yaşayan Yüeçileri ağır bir yenilgiye uğratmıştı. Daha sonra Motun'un oğlu Lao Şang (Kök Han da Yüeçilere son darbeyi vurdu ve onları Kansu'dan çıkardı. M.Ö. 170 yıllarındaki bu olay, birkaç yüzyıl sürecek olan göç ve oluşumların başlangıcıdır. Yüeçilerin Kansu'dan atılmasının ilk etkisi Usunlar üzerinde görüldü. U-sunlar, İli vadisi ve Isık Göl taraflarında, keçe çadırlarda yaşayan, et yeyip kımız içen konar göçer bir Türk halkı idi. Kansu'dan çıkarılan Yüeçiler İli vadisine gelerek Usunları ağır bir yenilgiye uğrattılar; hükümdarlarını öldür-düler. Usun hükümdarının küçük oğlu bir bataklığa atıldı. Dişi bir kurt çocuğu emzirdi. Hunlar bunu görünce çocuğun Tanrı tarafından kutsandığını düşündüler. Hun yabgusu çocuğu eğitip büyüttü. Adı Kun-mo idi; yiğit bir komutan oldu; dağılmış olan halkının başına geçti. Hun yabgusundan izin alarak M.Ö. 130 civarında Yüeçilerin üzerine yürüdü. Böylece Yüeçiler Isık Göl'ü de terk etmek zorunda kaldılar (Ögel 1981: 486-489). Çin tarihlerinin kaydettiği bu olay iki önemli hususu göstermektedir: 1) Tarihî Çin'in kuze-yinde ve Orhun vadisinde Hunlar yaşarken bugünkü Batı Türkistan'ın İli vadisi ve Isık Göl havzasında da Usun Türkleri yaşamaktaydı. 2) Köktürklerin türeyişiyle ilgili Bozkurt efsanesi, çekirdek motifi (kurt tarafının emzirilen çocuk) itibarıyla Köktürklerden çok eskiye, Usunlara dek uzanmaktaydı. Usunların önünden kaçan Yüeçilerin baskısı, Kâşgar-Fergana arasındaki Sakaları yerinden oynattı. 20. yüzyıl başlarında Hotan'da bulunan eserlerden anlaşıldığına göre bu bölgedeki Sakalar, bilginlerin Hotan Sakacası adını verdikleri bir Doğu İran dili konuşmaktaydılar (Grousset

1980:

48). Yûeçilerin önünden kaçan Sakalar M.Ö. 130'larda Baktriya krallığını yıktılar. Strabon'a göre Baktriya'nın yıkılışında Usunlar da yer almış olmalıdırlar Golden 2002: 41-42). Belh civarındaki Baktriya krallığı, Büyük İskender


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook

Articles inside

İkinci Ek: Türklüğün Ve Türk Dilinin Kronolojisi

7min
pages 472-480

2. 2. Çağatayca Sözlükler

7min
pages 426-429

Birinci Ek: Türk Dilinin Tarihî Devirleri (Şema

1min
page 471

2. 1. 3. Dış Yapı (Yabancı Unsurlar

7min
pages 464-470

2. 1. 2. Biçim Özellikleri

1min
page 463

2.Osmanlı Türkçesi

0
page 461

1.2. 2. Biçim Özellikleri

1min
pages 459-460

0.Batı Türkçesi

1min
page 433

0.1. Batı Türkçesinin Doğuşu

10min
pages 434-441

2. 3. 2. Biçim Özellikleri

3min
pages 431-432

2. 1. 3. Klasik Sonrası Devir

3min
pages 423-425

2. 1. 2. Klasik Devir

18min
pages 410-422

2. Çağatay Türkçesi

8min
pages 404-408

O N Ü Ç Ü N C Ü B Ö L Ü M Kuzey-Doğu Ve Batı Türkçelerini Hazırlayan Tarihi Zemin

21min
pages 359-372

2. 3. 2. 2. 3. Sıfat-Fiil

2min
page 356

2. 3. 2. 2. 2. Fiil Çekimi

5min
pages 353-355

2. 3. 1. Ses Özellikleri

3min
pages 349-350

2. 3. Karahanlı Türkçesinin Dil Özellikleri

1min
page 348

2. 2. Karahanlı Devri Eserlerinin Keşif Ve Neşri

5min
pages 342-347

2. 1.5. Dîvân-I Hikmet

6min
pages 338-341

2. 1.4. Kur'an Tercümeleri

1min
page 337

2. 1.3.Atebetü'l-Hakayık

6min
pages 333-336

Çalışmalar

15min
pages 266-275

2. 1.2. Dîvânü Lûgati't-Türk

16min
pages 319-332

2. 3. 2. Biçim Özellikleri

4min
pages 280-282

2. 3. Uygur Türkçesinin Dil Özellikleri

3min
pages 276-278

2. 3. 1. Ses Özellikleri

0
page 279

2. 1. 2. 2. 5. Diğerleri

19min
pages 251-262

1.Uygur Türkleri

9min
pages 217-222

2. 1. 2. 2. 4. Abidarmalar

1min
page 250

2. 1. 2. 2. 3. Çatikler

1min
page 249

2. 1. 1. 2. Manici Edebiyatta Nesir

7min
pages 236-241

1.3.Hoço Uygur Devleti

3min
pages 227-229

1.1. Orhun Uygur Kağanlığı

3min
pages 223-225

2. 1. 2. 2. 2. Sudurlar

2min
page 248

2. 2. 2. 3. Söz Varlığı

3min
pages 215-216

2. 2. 2. 2. Biçim Özellikleri

1min
page 214

1.Ogur Ve Bulgar Türkleri

6min
pages 199-204

2. 1. 2. İdil (Volga) Bulgarlarından Kalan Metinler

3min
pages 209-210

2. 4. 4. Bengü Taşlardaki Söz Varlığı

11min
pages 191-198

2.Avrupa Hunları Ve Türk Dili

2hr
pages 73-189

2. 4. 3. Köktürkçede İsim Cümlesi

1min
page 190

2.Bulgarlar Ve Türk Dili

1min
pages 205-206

1.Avrupa Hunlan

5min
pages 69-72

A L T I N C I B Ö L Ü M Türkistan, Afganistan Ve Hindistan'da Türkler

6min
pages 65-68

Alp Er Tonga Destanı

9min
pages 46-50

1.Asya Hunlan

6min
pages 51-54

Saka -Türk İlişkisi

3min
pages 43-45

Bağlar yerine fiil şekilleri kullanılır" (Temir 2002: 5-6

5min
pages 14-16

Sıfatlar isimlerden önce gelir

1min
page 8

3..Dünya Dillerinin Sınıflandırılması

4min
pages 29-32

2.Asya Hunları Ve Türk Dili

10min
pages 59-64

Oğuz Kağan Destanı

4min
pages 55-58
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.